Jump to content

Սերգէյ Փարաջանեան


Կաղապար:Տեղեկաքարտ ռեժիսոր

Սերգէյ Փարաջանեան (Սարգիս Յովսէփի Փարաջանեան) (9 Յունուար 1924, Թիֆլիս - 21 Յուլիս 1990, Երեւան), հայ կինոռեժիսոր, նկարիչ։

Ծնած Է 1924-ին Թիֆլիս,Վրաստան։ Փոքր տարիքէն հետեւած ու սորված է երաժշտութիւն՝ ջութակ եւ դաշնակ նուագել, ապա նկարչութեան։ 1948-Էն կը դառնայ օգնական բեմադրիչ։ Կ՛անցնի Քիեւ, ուր 1964-ին՝ «Հրեղէն Ձիեր»ը իրեն կը բերէ միջազգային հռչակ։ 1945-ին կ՛ընդունուի Մոսկուայի ֆիլմարուեստի պետական հիմնարկ։ 1968-ին Երեւան կը հրաւիրուի՝ Սայեաթ-Նովայի ձօնուած շարժանկարի մը ծրագրով։ Բայց գրաքննական ճնշումն ու իր ըմբոստ նկարագիրը զինք կը հասցնեն բանտ՝ զրպարտութիններու հիման վրայ (1974)։ Սակայն, միջազգային հանրութեան ճնշումին տակ ազատ կ՛արձակուի չորս տարի ետք․ իսկ Սայեաթ-Նովայէն կը հրատարակուի կիսկատար տարբերակ մը։ Թիֆլիս՝ քանի մը տարի արգելքի տակ, կ՛արտադրէ նկարչական գործեր, ապա կը վերադաոնայ ֆիլմաշխատանոց՝ յաջորդաբար տալու համար «Սուրամի Բերդը» եւ «Աշըք Քերիպ»։ Կը մահանայ քաղցկեղէն 1989-ին, Երեւան։

Աստղագիտութեան մէջ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Սարգիս Փարաջանեանին նվիրուած ՀՀ փոստային նամականիշ (1999)
Փարաջանովի արձանը Թիֆլիսի մէջ
Պատկեր:Vartanov parajanov.jpg
Սերգէյ Փարաջանով, Միքայէլ Վարդանով
Փարաջանովի դիմաքանդակը Պանթեոնին մէջ

Ռեժիսորական աշխատանքներ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Տարի անունուն
1951 Մոլդավական հեքիաթ
1954 Անդրիեշ
1957 Ոսկի ձեռքեր
1957 Նատալյա Ուժվիյ
1957 Դումկա
1959 Առաջին տղա
1961 Ուքրանիական ռապսոդիա
1962 Ծաղիկ քարի վրա
1964 Մոռացված նախնիների ստվերները
1966 Կիևի որմնանկարներ
1967 Հակոբ Հովնաթանյան
1968 Նռան գույնը
1968 Երեխաները - Կոմիտասին
1984 Սուրամի ամրոցի լեգենդը
1985 Արաբեսկներ Փիրոսմանի թեմայով
1988 Աշուղ ղարիբը
1992 Խոստովանանք (անավարտ, ժապավենը օգտագործած է «Փարաջանով։ Վերջին գարուն» ֆիլմում)

Կաղապար:Աղբյուրներ