Jump to content

Մարիամ Միրզախանի

Մարիամ Միրզախանի
Ծնած է 12 Մայիս 1977(1977-05-12)[1][2]
Ծննդեան վայր Թեհրան, Իրան[3][4]
Մահացած է 14 Յուլիս 2017(2017-07-14)[5][6] (40 տարեկանին)
Մահուան վայր Սթենֆորտ, Քալիֆորնիա, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Մահուան պատճառ Կուրծքի քաղցկեղ
Բնակութեան վայր Փալօ Ալթօ
Քաղաքացիութիւն  Իրան
 Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Գործունէութեան ոլորտ չափազանցական երկրաչափութիւն, գործուղեայ տեսութիւն, համահիւսական երկրաչափութիւն, բաղադրական երկրաչափութիւն[7], ուժաբանական կարգաւի տեսութիւն[7] եւ գնդամղական թուաբանութիւն
Գործատու Փրինսթընի Համալսարան[8]
Սթենֆորտի Համալսարան[9]
Կրթութիւն Հարուըրտ Համալսարան[10]
Ճարտարաբանութեան Շարիֆ Համալսարան[10]
Ֆարզանեկան դպրոց
Գիտական ղեկավար Քրթիս Մաքմիւլեն[7]
Աշակերտած է Ebadollah S. Mahmoodian
Տիրապետած լեզուներ Պարսկերէն եւ անգլերէն
Անդամակցութիւն Ֆրանսայի Գիտութիւններու Ակադեմիա, Ամերիկեան Փիլիսոփայական Ընկերութիւն, Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ եւ ԱՄՆ-ի Գիտութիւններու ազգային կաճառ[11]
Պարգեւներ եւ
մրցանակներ
Քլէյ ուսումնասիրական մրցանակ Թուաբանութեան Ռութ Լիթլ Սեթրի մրցանակ Պլումենթալ մրցանակ Ֆիլտց պարգեւ Nature's 10
Ամուսին Ժան Վանտրակ[12]
Կայքէջ mmirzakhani.com

Մարիամ Միրզախանի (12 Մայիս 1977(1977-05-12)[1][2], Թեհրան, Իրան[3][4] - 14 Յուլիս 2017(2017-07-14)[5][6], Սթենֆորտ, Քալիֆորնիա, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ), ամերիկաբնակ իրանցի յայտնի թուաբանագէտ[13][14]։

Կեանք եւ գործունէութիւն

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Միրզախանի ծնած է Իրանի Թեհրան քաղաքը։ Յաճախած է Թեհրանի «Բացառիկ Տաղանդներու Զարգացման Ազգային Կազմակերպութիւն»ը (National Organization for Development of Exceptional Talents)։

Ան եղած է մրցունակ, հետեւաբար, յաճախ դարձած է ուշադրութեան կեդրոնը՝ միջազգային ասպարէզին մէջ, իր մաթեմատիկական ընդունակութիւններով։

1999 թուականին ան Իրանի (Թեհրան) Շարիֆի արուեստագիտական համալսարանէն ստացած է պսակաւոր արուեստի կոչում, իսկ 2004 թուականին` Հարվըրտի համալսարանէն մաթեմատիկայի գծով դոկտորի աստիճան:

Միացեալ Նահանգներ բնակող իրանցի գիտնականը դասախօսած է Սթանֆորտ համալսարանին մէջ, կեանքին վերջին 4 տարիներուն ան տառապած է քաղցկեղէ։

Մարիամ Միրզախանի ամուսնացած է ազգութեամբ չեխ Ժան Վանտրակի հետ, ունեցած է աղջիկ մը, անունը` Անահիտա:

Պարգեւներ եւ մրցանակներ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  • Ոսկէ մետալ, 1994 թուականին, Հոնկ Քոնկ,
  • Ոսկէ մետալ 1995 թուականին, Թորոնթօ,
  • «Ֆիլտսովեան Մրցանակ»ի դափնեկիր, 2014 թուականին։ Միրզախանին առաջին կինն է եւ առհասարակ առաջին իրանցին, որ արժանացած է «Ֆիլտսովեան Մրցանակ» մետալին, որ համազօր է թուաբանագիտութեան նոպելեան մրցանակին[15]: Անիկա կը տրուի 40 տարեկանէն վար թուաբանագէտներու, որոնք ուսողութեան ոլորտին մէջ կարեւոր նուաճում արձանագրած են:

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. 1,0 1,1 وبسایت رسمی مریم میرزاخانی
  2. 2,0 2,1 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  3. 3,0 3,1 3,2 Maryam Mirzakhani becomes 1st woman to win Fields MedalCBC News, 2014.
  4. 4,0 4,1 4,2 White M. L. Maryam Mirzakhani
  5. 5,0 5,1 5,2 Maryam Mirzakhani, Stanford mathematician and Fields Medal winner, dies // Stanford News — 2017.
  6. 6,0 6,1 6,2 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  7. 7,0 7,1 7,2 http://www.seattletimes.com/nation-world/maryam-mirzakhani-first-woman-to-win-fields-medal-dies/
  8. Mirzakhani M. Ergodic Theory of the Earthquake Flow // International Mathematics Research Notices / P. SarnakOUP, 2010. — ISSN 1073-7928; 1687-0247; 1687-3017doi:10.1093/IMRN/RNM116
  9. Report of the President to the Board of Trustees // Stanford News — 2008.
  10. 10,0 10,1 Maryam Mirzakhani, first woman to win Fields Medal, dies // The Seattle TimesSeattle: 2017. — ISSN 0745-9696; 2642-7192
  11. http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/20022806.html
  12. Maryam Mirzakhani Is First Woman Fields Medalist
  13. Stanford © Stanford University, Notice California 94305 Copyright Complaints Trademark (2008-04-09)։ «Report of the President to the Board of Trustees»։ Stanford University (Անգլերէն)։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2018-12-26-ին։ արտագրուած է՝ 2020-11-12 
  14. «Առաջին Անգամ Ըլլալով Ֆիլտսովեան Մրցանակը Շահած Է Կին Մը` Իրանցի Միրզախանին - Aztag Daily» (en-US)։ արտագրուած է՝ 2020-11-12 
  15. «Առաջին Անգամ Ըլլալով Ֆիլտսովեան Մրցանակը Շահած Է Կին Մը` Իրանցի Միրզախանին - Aztag Daily» (en-US)։ արտագրուած է՝ 2020-11-12