Հայկական Հզօր Խմբակ

Հայկական հզօր խմբակ, 1920-1921 թ. ծնած, 1934 թուականին Երեւանի մէջ կազմաւորուած շնորհալի երեխաներու խմբակին մէջ նախնական կրթութիւն ստացած, ապա Երեւանի երաժշտանոցը աւարտելուն պէս, 1945-1946 թուականներուն Մոսկուայի երաժշտանոցը ընդունուած հինգ հայ երգահաններու շրջանակը։ Անոնց հիմնական ղեկավարներն էին Արամ Խաչատուրեանն ու Տիմիդրի Շոստակովիչը։ Այս խմբակին անունը տուաւ ռուս ճանչցուած երաժշտագէտ Իւրի Կորեւը , համեմատելով զայն յայտնի ռուս երգահաններու Հզօր խմբակի հետ։ Խմբակի անդամներէն չորսը արժանացած են ԽՍՀՄ Ժողովրդական արուեստի կոչմանը, Ալեքսանտր Յարութիւնեանն ու Առնօ Բաբաջնեանը արժանացած են նաեւ ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի երիտասարդ տարիքին։

Ստեղծագործական գործունէութիւն

Ճամբորդելով Սովետական Հայաստանի մէջ 1940-ական թուականներուն Մարիեթա Շահինեան նկատած է երիտասարդ երգահաններուն. Յարութիւնեանն ու Բաբաջանեանը՝ երեւանցիներ են, Միրզոյեան՝ ծնունդով Գորիէն։ Անոնցմէ ամէն մէկը արդէն ուրուանշած է իր երաժշտական «դէմք»ը։ Ինչպէս կը նշուի «Անկախ թերթ»ի (Независимая газета) քննադատը, հայ երգահաններու այս խումբը «կը ներկայացնէ երկարատեւ համագործակցութեան փայլուն հնգեակ`մարդկային եւ ստեղծագործական առումներով, որ արտացոլուած է ամէն մէկու ներաշխարհին վրան, ամէն մէկուն երգահանական կերպարի ձեւաւորման վրայ»։ Ա. Յարութիւնեանը ու Առնօ Բաբաջանեանը համահեղինակ են «Հայկական ռապսոդիա»յի, որ միասին կը կատարէին երկու դաշնամուրի վրայ։ Համագործակցութեան մէկ այլ օրիակ է՝ այս անգամ Ա. Բաբաջանեանի եւ Ղ. Սարեանի «Առաջին սիրոյ երգը» կինոֆիլմի երաժշտութեան համատեղ ստեղծումը։ Յայտնի է Է. Միրզոեանի «Արագ պարի» համատեղ կատարումը հեղինակի եւ Ա. Բաբաջանեանի կողմէն։ Դաշնակահար եւ երաժշտագէտ Շահան Արծրունիի խօսքերով «երաժշութեան բնագաւառին մէջ հայկական հզօր խմբակի ներկայացուցիչները հիմնադրեցին հայկական երաժշտական դպրոց»։

Անդամներ

Աղբիւրներ

Մ. Շահինեան, «Ճանապարհորդութիւն Սովետական Հայաստանով» (Мариэтта Сергеевна Шагинян. Путешествие по Советской Армении), 1950, էջ 216
Երգ հաւերժութեան (Песня для вечности / Независимая газета, Марк Петросян 2001-01-20)
Շահան Արծրունի, Ադամ Խուդոեանի 85-ամեակին նուիրուած համերգ (Sahan Arzruni, Concert marks composer Adam Khudoyan’s 85th anniversary, Armenian Reporter — 3/31/2007)

Գրականութիւն

Հայրապետեան Ս. Ս., «Հայոց Մեծերը», ՀՀ ԳԱԱ «Գիտութիւն» հրատ., Երեւան, 2013, էջ 83
Սարեան Ա. Ա., «Ռուսական կրթութեան նշանակութիւնը «Հայկական հնգեակի» ստեղծագործական հասունացման ընթացքին մէջ», Մշակոյթներու երկխօսութիւն։ Միջազգային գիտաժողովի նիւթեր, Գիւմրի, 2008: