Երուանդ Թէրզեան
| Երուանդ Թէրզեան | |
|---|---|
| Ծնած է | 9 Փետրուար 1939[1] |
| Ծննդավայր | Աղեքսանդրիա, Եգիպտոս[1] |
| Մահացած է | 25 Նոյեմբեր 2019[1] (80 տարեկանին) |
| Մահուան վայր | Իթակա, Նիւ Եորք, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ[2] |
| Քաղաքացիութիւն |
 Եգիպտոս Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ[1] |
| Ազգութիւն | Հայ |
| Կրօնք | քրիստոնէութիւն |
| Ուսումնավայր |
Գահիրէի Ամերիկեան Համալսարան Ինտիանայի համալսարան |
| Մասնագիտութիւն | աստղաֆիզիկոս, աստղագէտ |
| Աշխատավայր |
Քոռնելի Համալսարան Arecibo Observatory? |
| Անդամութիւն | Հայաստանի Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիա[3], Գիտության զարգացման աջակցության ամերիկյան ասոցացիա?, International Scientific Radio Union?, Սիգմա Xի?, Astronomical Society of New York?, Society for Scientific Exploration? եւ Hellenic Astronomical Society? |
Երուանդ Թէրզեան (ծնած՝ 9 Փետրուար 1939, Աղեքսանդրիա (Եգիպտոս), մահացած է 25 Նոյեմբեր 2019, ԱՄՆ) հայ գիտնական՝ աստղագէտ։
Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Թէրզեան ծնած է 9 Փետրուար 1939-ին, հայ հօրմէ եւ յոյն մօրմէ: Դպրոցը կ՛աւարտէ Աղեքսանդրիոյ մէջ, ապա՝ կը յաճախէ Գահիրէի Ամերիկեան համալսարանը: 1960-ին կը տեղափոխուի Միացեալ Նահանգներ։ 1963-ին Ինտիանա համալսարանէն կը ստանայ աստղագիտութեան ճիւղին մէջ մագիստրոսի վկայական, իսկ 1965-ին կ՛արժանանայ դոկտորի աստիճանին:
Գործունէութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Գիտական[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Դոկտոր Երուանդ Թէրզեան կեանքը կը նուիրէ կրթութեան, հանրային ծառայութեան եւ գիտական հետազօտութիւններու:
Ան կ՛ուսումնասիրէ տիեզերքը, ուսանողներու եւ առհասարակ հանրութեան համար ոգեւորիչ փորձառութիւններ ապահովելու համար: Մեծ ազդեցութիւն կ՛ունենայ երիտասարդ ուղեղները ոգեշնչելու եւ կրթելու հարցին մէջ[4]:
Թէրզեան ութ տարի կ՛աշխատի NASA-ի յանձնախումբերուն մէջ, իսկ 20 տարի կը ղեկավարէ NASA-ի Նիւ Եորքի տիեզերական դրամաշնորհներու համախմբումը, որ կը ներառէ 19 համալսարան եւ գիտական կեդրոն։
12 տարի աստղագիտութեան նիւթով կը դասախօսէ Ամերիկացի աստղագէտներու ընկերակցութեան անդամներուն: Յայտնի է աստղային եղափոխութեան ոլորտին մէջ իր ուսումնասիրութիւններով, ինչպէս նաեւ հեռաւոր մոլորակային համակարգերու միջեւ ջրածնային գօտիներու յայտնագործումով[5]: Թէրզեան աւելի քան 235 գիտական յօդուածի համահեղինակ է եւ 7 գիրքի խմբագիր[6]։
Մանկավարժական[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Թէրզեան 1965-էն ի վերշ կը դասաւանդէ ու ուսումնասիրութիւններ կը կատարէ «Քորնել» համալսարանին մէջ[7]։ Ան կ՛արժանանայ բազմաթիւ մրցանակներու։
1965-1967 թուականներուն կը դառնայ Փորթօ Ռիքոյի «Արեսիպօ» աստղադիտարանի գիտական աշխատակից, 1967-1972 թուականներուն` աստղագիտութեան փրոֆէսօրի օգնական, 1968-ին կը նշանակուի Քոռնելի համալսարանի աստղագիտութեան բաժանմունքի փոխտնօրէն։ 1968-1974 թուականներուն` նոյն համալսարանի ռատիոֆիզիկայի եւ տիեզերական հետազօտութիւններու կեդրոնի տնօրէնի օգնական, 1972-1977 թուականներուն` աստղագիտութեան տոցենդ եւ 1977-ին՝ Քոռնելի համալսարանի աստղագիտութեան փրոֆէսօր[6]:
Շքանշաններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Անանիա Շիրակացիի մետալ։
- NASA-ի «Lifetime Achievement Award» (Նշանակալի հանրային սպասարկութեան) շքանշան։
Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 https://www.bangsfuneralhome.com/obituary/dr-yervant-terzian-phd
- ↑ https://as.cornell.edu/news/yervant-terzian-who-explored-matter-between-stars-dies-80
- ↑ https://www.sci.am/membersview.php?id=277&d=&l=&langid=2#top
- ↑ «Ամերիկահայ աստղագէտ Թերզեանը ՆԱՍԱ-ի բարձրագւյն պարգեւը կը ստանայ»։ PanARMENIAN.Net
- ↑ «ՆԱՍԱ ԿԸ ՊԱՐԳԵՒԱՏՐԷ ԹԵՐԶԵԱՆԸ»։ HyeTert (tr-TR)։ 2018-07-04
- ↑ 6,0 6,1 «Yervant Terzian | Department of Astronomy Cornell Arts & Sciences»։ astro.cornell.edu
- ↑ «Kip S. Thorne: Curriculum Vitae»։ www.its.caltech.edu
Աղբիւրներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Մահացած է աստղագէտ Երուանդ Թերզեան Archived 2020-09-29 at the Wayback Machine.