Եդուարդ Պօյաճեան
| Եդուարդ Պօյաճեան | |
|---|---|
| Ծնած է | 9 Ապրիլ 1915 կամ 1915 |
| Ծննդավայր | Խըտըր Պէկ, Հալէպի Վիլայէթ, Օսմանեան Կայսրութիւն |
| Մահացած է | 13 Հոկտեմբեր 1966 կամ 1966 |
| Մահուան վայր | Պէյրութ, Լիբանան |
| Քաղաքացիութիւն |
.svg){kind=small} Օսմանեան Կայսրութիւն Լիբանան |
| Մասնագիտութիւն | արձակագիր, բանաստեղծ, քննադատ, Խմբագիր, ուսուցիչ |
Եդուարդ Պօյաճեան (9 Ապրիլ 1915 կամ 1915, Խըտըր Պէկ, Հալէպի Վիլայէթ, Օսմանեան Կայսրութիւն - 13 Հոկտեմբեր 1966 կամ 1966, Պէյրութ, Լիբանան), հայ բանաստեղծ, արձակագիր, հրապարակագիր, քննադատ, խմբագիր եւ ուսուցիչ։
Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Ծնած է Մուսա Լերան Խըտըր Պէկ գիւղը։ Ինք նորածին, երեք ամսու երեխայ, ընտանիքը կը բարձրանայ գոյամարտի լեռ, ապա կը փրկուի եւ կը տարուի Եգիպտոս։ Զինադադարին կը վերադառնան Մուսալեռ, ուր կը սկսի ուսանիլ՝ գիւղական նախակրթարաններուն մէջ։ Ուսումնատենչ եւ գրելու շնորհքով օժտուած պատանի՝ ուսմանս երկրորդ շրջանը, տասնհինգ տարեկանէս սկսեալ, կ՛երթայ Պէյրութ, Համազգայինի նորաբաց Հայ Ճեմարանը, բարձրագոյն իր ուսումը ստանալու համար։ Կը մնայ հոն, մինչեւ Ա. լսարանի վերջը՝ հինգ տարի, մինչհւ 1935, յետոյ՝ ուսուցիչ[1]։
Գրական վաստակ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Գրած է կանուխէն, տպուած՝ քիչ մը ուշ, 1932-ին. աւելի կամ նուազ սերտ աշխատակցութիւն բերած է Հայրենիք»ին, «Յառաջ»ին, «Ազդակ»ի գրական «Շաբաթօրեայ» յաւելուածին, «Նայիրի»ին, «Ակօս»ին, «Ազդարար»ին, Բագինին (մաս կազմած է, այս վերջինի՝ հիմնադիր եւ խմբագրական կազմերուն 1962-էն): Ստորգրած է տարբեր ծածկանուններով՝ Ալպաթրոս, Վազգէն Տիրանեան, Ե. Սարեան եւ Ե. Ծովիկեան։ Իսկ Ճեմարան, Դ. դասարանի մէջ, ձեռնարկած է գրական բովանդակութեամբ խմորատիպ ամսաթերթի մը, «Այգ» անունով։
1944-էն սկսեալ, յաջորդական հատորներով հրատարակած է իր գործերը՝ բանաստեղծութիւն եւ արձակ։ Քերթողական ու արձակ իր էջերը ամփոփուած են վեց հատորներու մէջ.-
- «Սէր Եւ Վիշտ» (քերթուածներ՝ 1944)
- «Հողը» (1948)
- «Թուղթ Զաւակներուս» (1961)
- «Տոմար Տարագրի» (1963)
- «Երկու Նամակներ» (1964)
- «Դէմքեր» (1967)
Գրական պարբերականներու եւ օրաթերթերու մէջ ցրուած կը մնան քանակով պատկառելի եւ որակով անզանցառելի իր էջերը, բանաստեղծութիւններ, արձակ, գրադատականներ, վերլուծական սեւերւումներ, օրագրային եւ յուշագրային սեւեռումներ։
Անընդհատ արտադրած է, ուսուցչական սպառիչ գործունէութեան մը զուգահեռ, մինչեւ իր մահը (Պէյրութ):
Իսկ յետ մահու իր գործերէն լոյս տեսած են «Դէմքեր» (1967), «Երկեր Ա. հատոր» (1968), «Ծննդավայր Կորուսեալ» (1984), «Ընտրանի» (Երեւան 1994), «Կեանքի Ափերէն» (1995) , «Դուն»[2] (Երեւան 2005) եւ «Միտք Պահէ»:
Աղբիւրներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Դար Մը Գրականութիւն, Մինաս Թէօլէօլեան, Բ. հատոր, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ 1977, էջ 353-355:
- Մուսալեռցի-Այնճարցի Գրագէտներ։