Բիրէային տղաքը (երգ)

"Բիրէային տղաքը"
Song
Թողարկուած	1 Հոկտեմբեր 1960
Արտադրիչ	Ժաք Լիուիս

Բիրէային Տղաքը (յուն․՝ Τα παιδιά του Πειραιά (թա բետիա թու Բիրէա)), հեղինակն է Մանոս Խածիտաքիս, յօրինուած «Երբեք Կիրակի Օրը» Ποτέ την Κυριακή ժապաւէն համար։ Երգը առաջին անգամ մեկնաբանած է Բոլի Բանու, սակայն համաշխարհային համբաւ կը շահի Մելինա Մերքուրիին Μελίνα Μερκούρη մեկնաբանութեամբ «Երբեք Կիրակի Օրը» ժապաւէնին համար․ (1960) բեմադրիչ Ժիւլ Տասեն, գլխաւոր դերակատար Մելինա Մերքուրի։ 1961-ին երգը կ՛արժանանայ Օսքար լաւագոյն ինքնատիպ երգի մրցանակին^[1]։

«Բիրէային Տղաքը» աշխարհի տարածքին երգուած է բազմաթիւ երգիչներէ։

Պատմական

Ինքնատիպ երգը, յօրինուած է ինքնաշարժի մը մէջ Մանոս Խածիտաքիսին կողմէն, «Երբեք Կիրակի Օրը» ժապաւէնի մնացեալ երգերուն ձայնագրութեան համար գացած ատեն։ Քնարերգութիւնը կը ներկայացնէ ժապաւէնին գլխաւոր դերակատար Իլիային նկարագիրը․ Իլիան, զուարթ աղջիկ մըն է որ կեանքէն, Բիրէայի նաւահանգիստին շրջակայ թաղերէն եւ անոնց բնակիչներէն, հաճոյք կ՛առնէ։ Ապրուստը կը շահի անձը պոռնկացնելով, սակայն օր մը տղամարդու մը կը հանդիպի, որ ան ալ, ինչպէս ինք, կեանքը կը լափէ^[2]։

Ձայնագրութիւններ

«Բիրէային Տղաքը» երգը իր հրապարակումի առաջին օրէն իսկ, բազմաթիւ լեզուներու կը թարգմանուի։ Ստորեւ գլխաւոր մեկնաբանութիւններու ցուցակը՝ ըստ երգուած լեզուին («Փիրէայի Տղաքը» երգուած է նաեւ ուրիշ լեզուներով ալ․ ինչպէս օրինակ՝ Խրուաթերէն, եբրայերէն, հնդկերէն)․-

Յունարէն․ Τα παιδιά του Πειραιά խորագրով՝

Մելինա Մերքուրի^[3],
Բոլի Բանու Πόλυ Πάνου^[4],
Նանա Մուսխուրի^[5]Νάνα Μούσχουρη,
Անտի Ուիլիամս Andy Williams^[6],
Բինք Մարթինի՝ «Համակրելի» Sympathique ձայնապնակաին մէջ ներառնուած^[7],
Սաքիս Ռուվաս Σάκις Ρουβάς^[8],
Ժորժ Մուստաքի Georges Moustaki^[9]։

Նաեւ, յունարէն լեզուով երգուած է բազմաթիւ օտար երգիչներէ կամ նուագախումբներէ, ինչպէս օրինակ՝ Լատին ամերիկեան Լես Չաքաչաս Les Chakachas^[10]։

Անգլերէն․ Never On Sunday խորագրով՝

Տոն Քոսթա Don Costa․ երգը 1960-ին կը հասնի մինչեւ 19-րդ դիրքին^[11],
Տը Քորտեթս The Chordettes․ երգը 1961-ին կը հասնի մինչեւ 13-րդ դիրքին^[12],
Պինկ Քրոսպի Bing Crosby^[13],
Անտի Ուիլիամս Andy Williams^[14],
Թրինի Լոփեզ Trini Lopez^[15],
Տը ֆոր Սիզընս The Four Seasons (1962)^[16],
Քոնի Ֆրանսիս Connie Francis ^[17],
Ճիւլի Լոնտոն Julie London ^[18],
Ըրթա Քիթ Eartha Kitt ^[19],
Բեթուլա Քլարք Petula Clark ^[20],
Ան Մարկրեթ Ann-Margret ^[21],
Լին Քորնել Lyn Cornel ^[22]։

Նուագարանային մեկնաբանում

Նուագարային մեկնաբանումի ամերիկեան եւ անգլիական «Billboard»-ին ցանկին 100 լաւագոյներուն մէջ «Բիրէայնի Տղաքը» կը գրաւէ 29-րդէն միչեւ 5-րդ դիրքը՝

Հըրպ Ալպերթ եւ Տը ԹԻխուանաս Պրաս Herb Alpert & The Tijuana Brass ^[23],
Ճէյմս Լասթ James Last Band^[24],
Տը Վենչըրս The Ventures (1963)^[25],
Տը Պասքըրվիլ The Baskerville (1967)^[26],
Չաքիթօ-Ճոն Կրեկորի Chaquito-Johnny Gregory^[27],
Մաքատոփուլոս եւ Իր Յունական Ցայգերգը Mapkadopoulos And His Greek Serenaders^[28],
Միրոն Ֆլորեն Myron Foren (1980)^[29],
Պիլի Վոկ Billi Vaugh (1960)^[30], Փավլօ Pavlo^[31],
Աքըր Պիլք Acker Bilk^[32]։

Ֆրանսերէն․ Les enfants du Pirée խորագրով՝

Տալիտա Dalida^[33],
Մելինա Մերքուրի ^[34],
Տարիօ Մորենօ Dario Moreno^[35],
Լուի Մարիանօ Luis Mariano^[36]։

Իտալերէն․ I ragazzi del Pireo խորագրով՝

Միլվա Milva^[37],
Տալիտա Dalida^[38],
Նիլա Բիծի Nilla Pizzi ^[39]։

Սպաներէն․ Nunca en Domingo խորագրով՝

Քիոմարա Ալֆարօ Xiomara Alfaro ^[40]։

Գերմաներէն․ Ein Schiff wird kommen խորագրով՝

Լիս Ասիա Lys Assia ^[41],
Լալէ Անտերսոն Lale Anderson^[42],
Տալիտա Dalida^[43],
Քաթերինա Վալենթէ Caterina Valente^[44],
Նանա Մուսխուրի ^[45]։

Լեհերէն․ Dzieci Pireusu խորագրով՝

Մարիա Քոթերպսքա Maria Koterbska^[46],
Հանա Սլեզինսքա եւ Եասեք Վոյճիսքի Hanna Śleszyńska, Jacek Wójcicki^[47]։

Չեխերէն՝

Միլան Խլատիլ, Իվեթա Սիմոնովա Milan Chladil, Yvetta Simonova^[48]։

Հոլանտերէն՝

Միքէ Թելքամ Mieke Telkamp^[49]։

Սերպերէն՝

Լիլիանա Փոթրովիչ Ljiljana Petrović^[50]։

Սլովեներէն՝

Հելէննա Պլայն Helena Blagne^[51]։

Փորթուկալերէն՝

Փաուլա Րիպաս Paula Ribas^[52]։

Ֆինլաներէն Ei koskaan sunnuntaisin խորագրով՝

Ֆոր Քաթս Four Cats (1960)^[53],
Վիենօ Քեքոնեն Vieno Kekkonen (1960)^[54],
Քաարինա Հէյքինեն Kaarina Heikkinen (1960)^[55]։

Անգլերէն/Սպաներէն (հիփ-հոփ)՝

Լոս Ումպրելոս Los Umbrellos (1998)^[56]։

Մանտարիներէն․ 別在星期天 խորագրով՝

Թերեզա Թենկ Teresa Teng (1978)^[57]։

Քանթոներէն՝

Քանթոներէն լեզուով երգուած է բազմաթիւ երգիչներէ, հոս կը նշենք «Երազի մը պարը» Dance of a Dream ժապաւէնին մէջ (2001) ներկայացուած տարբերակը․-

Լամ Չի Չունկ Lam Chi-chung^[58]։

«Բիրէայի Տղաքը» զանազան ներկայացումներու մէջ

Munich 2005ժապաւէնին մէջ,
Ճէյմս Հիլ James Hill (Քանատացի) Ուքուլեթէի ukulele վրայ կը մեկնաբանէ երգը (2006)^[59],
Նիա Վարտալոս Nia Vardalos կ՛երգէ «Փիրէային Տղաքը» «Կեանքս աւերուած» My Life in Ruins ժապաւէնին մէջ 2009,
Հեռատեսիլի «The Muppet Show» յայտագրին ընթացքին, գլխաւոր դերակատարը՝ Միս Փիկի Miss Piggy երգած է «Փիրէային Տղաքը»,
Հանրածանօթ եգիպտացի կիթարիստ Օմար Խորշիտ Omar Khorshid «Փիրէային Տղաքը» կիթարի վրայ մեկնաբանած է^[60],
Հարթֆորտ թատերաբեմէն Hartford Stage, Տարքօ Թրեժնաք Darko Tresnjak «Փիրէային Տղաքը» երգով կատարած է բացումը իր «Comedy of Errors» (Ուիլիամ Շէքսփիր) արտադրութեան,
«Գեղեցիկ աղջիկներ» Beautiful Girls ժապաւէնին մէջ, (1998),
Քեվին Սմիթի Kevin Smith Տողմա Dogma ժապաւէնին մէջ, (1999) (Տը Քորտեթս The Chordettes մեկնաբանում)։

^[61] ^[62] ^[63] ^[64] ^[65]

Ծանօթագրութիւններ

Արտաքին յղումներ

[1] Փիրէային Տղաքը / «Երբեք Կիրակի Օրը» 1961 Օսքարի Մրցանակիր արժանանալու յայտարարութիւնը. Steve Allen and Jayne Meadows presenting Manos Hadjidakis the Oscar® for Best Original Song for "Never On Sunday" at the 33rd Annual Academy Awards® in 1961. Accepted by Raoul J. Levy and hosted by Bob Hope.

[2] «Երբեք Կիրակի Օրը» ժապաւէնէն տեսարան մը

[3] Փիրէային Տղաքը, առաջին ինքնատիպ մեկնաբանում Մելինա Մերքուրիէն «Երբեք Կիրակի Օրը» ժապաւէնին ընթացքին

[4] Փիրէային Տղաքը, առաջին մեկնաբանութիւնը՝ Փոլի Փանու

[5] Փիրէային Տղաքը, կ՛երգէ Նանա Մուսխուրի

[6] Փիրէային Տղաքը. Անտի Ուիլիամս Andy Williams

[7] Փիրէային Տղաքը. Փինք Մարթինի Pink Martini

[8] Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը․ կ՛երգէ Սաքիս Ռուվաս

[9] Փիրէային Տղաքը, Ժորժ Մուստաքի Georges Moustaki

[10] Փիրէային Տղաքը, Լես Չաքաչաս Les Chakachas, Los Ninos Del Pireo

[11] Փիրէային Տղաքը․ Տոն Քոսթա Don Costa

[12] Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը անգլերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգեն՝ The Chordettes

[13] Փիրէայի Տղաքը, երգին բառերը անգլերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգէ Պինկ Քրոսպի Bing Crosby - Never On Sunday

[14] Փիրէային Տղաքը. Անտի Ուիլիամս Andy Williams

[15] Փիրէային Տղաքը, Թրինի Լոփեզ Trini Lopez

[16] Փիրէային Տղաքը - Տը ֆոր Սիզընս Frankie Valli & The Four Seasons

[17] Փիրէային Տղաքը, կ՛երգէ Քոնի Ֆրանսիս Connie Francis

[18] Փիրէային Տղաքը, Ճիւլի Լոնտոն Julie London

[19] Փիրէային Տղաքը , Ըրթա Քիթ Eartha Kitt

[20] Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը անգլերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգէ Փեթուլա Քլարք Petula Clark - Never On Sunday

[21] Փիրէայնի Տղաքը, Ան Մարկրեթ Ann-Margret

[22] Փիրէային Տղաքը, Լին Քորնել Lyn Cornel

[23] Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային մեկնաբանում՝ Հըրպ Ալպերթ եւ Տը ԹԻխուանաս Պրաս

[24] Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային մեկնաբանում՝ Ճէյմս Լասթ James Last Band

[25] Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային ռոք մեկնաբանում՝ Տը Վենչըրս The Ventures- Instrumental Rock n' Roll

[26] Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային ռոք մեկնաբանում Տը Պասքըրվիլ Հաունց The Baskerville Hounds- Featuring Space Rock

[27] Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային մեկնաբանում Չաքիթօ-Ճոն Կրեկորի Chaquito-Johnny Gregory

[28] Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային մեկնաբանում - Մաքատոփուլոս եւ Իր Յունական Ցայգերգը Mapkadopoulos And His Greek Serenaders

[29] Փիրէային Տղաքը, Միրոն Ֆլորեն Myron Foren 1980, Lawrence Welk Show - 1980

[30] Պիլի Վոկ Billi Vaugh, 1960

[31] Փիրէային Տղաքը, մեկնաբանութիւն Փավլօ Pavlo, 2008

[32] Աքըր Պիլք Acker Bilk, փողահարի վրայ մեկնաբանութիւն

[33] Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը ֆրանսերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգէ Տալիտա Dalida - Les enfants du Pirée

[34] Մելինա Մերքուրի

[35] Փիրէային Տղաքը, Տարիօ Մորենօ Dario Moreno

[36] Փիրէային Տղաքը, Լուի Մարիանօ Luis Mariano

[37] Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը իտալերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգէ Միլվա

[38] Փիրէային Տղաքը, Տալիտա Dalida - Los niños del Pireo

[39] Փիրէային Տղաքը, Նիլա Փիծի Nilla Pizzi. (Nilla Pizzi - Uno a te, uno a me (Les enfants du Pirée) - Canzonissima 1960)

[40] Փիրէային Տղաքը, Քիոմարա Ալֆարօ Xiomara Alfaro - Nunca en Domingo

[41] Փիրէային Տղաքը, Լիս Ասիա Lys Assia - Ein Schiff wird kommen

[42] Փիրէային Տղաքը, Լալէ Անտերսոն Lale Anderson Ein Schiff wird kommen (Never on Sunday) (Sonntags nie) (Das Mädchen von Piräus)

[43] Փիրէային Տղաքը Տալիտա Dalida - Ein Schiff wird kommen (Les enfants du Pirée)

[44] Փիրէային Տղաքը Քաթերինա Վալենթէ Caterina Valente - Ein Schiff wird kommen

[45] Փիրէային Տղաքը Նանա Մուսխուրի Ein Schiff Wird Kommen • Nana Mouskouri

[46] Փիրէային Տղաքը, Մարիա Քոթերպսքա Maria Koterbska

[47] Փիրէային Տղաքը, Հանա Սլեզինսքա, Եասեք Վոյճիսքի Hanna Śleszyńska & Jacek Wójcicki - Dzieci Pireusu

[48] Փիրէային Տղաքը, Միլան Խլատիլ, Իվեթա Սիմոնովա Milan Chladil, Yvetta Simonova

[49] Փիրէային Տղաքը, Միքէ Թելքամ Mieke Telkamp

[50] Փիրէային Տղաքը, Լիլիանա Փոթրովիչ Ljiljana Petrović

[51] Փիրէային Տղաքը, Հելէննա Պլայն Helena Blagne

[52] Փիրէային Տղաքը, Փաուլա Րիպաս Paula Ribas

[53] Փիրէային Տղաքը, Ֆոր Քաթս Ei koskaan sunnuntaisin • Four Cats

[54] Փիրէային Տղաքը, Վիենօ Քեքոնեն Vieno Kekkonen- Ei koskaan sunnuntaisin

[55] Փիրէային Տղաքը, Քաարինա Հէյքինեն Kaarina Heikkinen

[56] Փիրէային Տղաքը, Լոս Ումպրելոս Los Umbrellos No Tengo Dinero (Extended Mucho Mix)

[57] Փիրէայի Տղաքը, Թերեզա ԹենկTeresa Teng-別在星期天

[58] Փիրէային Տղաքը, Լամ Չի Չունկ Lam Chi-chung

[59] Փիրէային Տղաքը, Ճէյմս Հիլ James Hill. A Flying Leap ձայնապնակ

[60] Փիրէային Տղաքը - Օմար Խորշիտ Omar Khorshid

[61] Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը ֆրանսերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգէ Տալիտա

[62] Փիրէային Տղաքը, կ՛երգէ Մելինա Մերքուրի, 1972

[63] «Երբեք Կիրակի Օրը» Never On Sunday (1961, #13 Billboard chart hit)(անգլերէն)

[64] «Երբեք Կիրակի Օրը» (անգլերէն)

[65] Օսքարակիր 100 լաւագոյն երգերը, 3-9-2010, Gary Trust - Oscar winners on the Hot 100(անգլերէն)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]