Անտերս Ռէթսիւս

Անտերս Ռէթսիւս;
Ծնած է	13 Հոկտեմբեր 1796[…]
Ծննդավայր	Lund Cathedral parish, Շուէտ
Մահացած է	18 Ապրիլ 1860[…] (63 տարեկանին)
Մահուան վայր	Կունգսհոլմ, Շուէտ
Քաղաքացիութիւն	Շուէտ
Ուսումնավայր	Լունտի ՀամալսարանԿատեգորիա:Վիքիդատա։Կատեգորիայի կարիք ունեցող հոդվածներ; Կոպենհագենի համալսարան?Կատեգորիա:Վիքիդատա։Կատեգորիայի կարիք ունեցող հոդվածներ
Մասնագիտութիւն	կենսաբան, մարդաբան, համալսարանի դասախօս, անատոմ
Աշխատավայր	Կարոլինյան ինստիտուտ?
Անդամութիւն	Գերմանական գիտութեան կաճառ՝ Լէօփոլտինա, Շուէտի գիտութիւններու արքայական կաճառ, Լունդի թագավորական ֆիզիոգրաֆիկական միություն?, Գյոթեբորգի գիտությունների և գրականության թագավորական ակադեմիա?, Շվեդիայի ռազմագիտության թագավորական ակադեմիա? եւ Պրուսիոյ գիտութիւններու արքայական կաճառ
Ծնողներ	հայր՝ Anders Jahan Retzius?
Երեխաներ	Կուսթաֆ Ռէթսիւս

Անտերս Ատոլփ Ռէթսիւս (13 Հոկտեմբեր 1796(1796-10-13)^[1]^[2]^[3]^[…], Lund Cathedral parish, Շուէտ^[3] - 18 Ապրիլ 1860(1860-04-18)^[1]^[2]^[4]^[…], Կունգսհոլմ, Շուէտ^[4]^[1]), եղած է շուէտացի կազմաբանագէտ եւ Սթոքհոլմի Թագաւորական հաստատութեան ղեկավարը: Կուսթաֆ Ռէթսիւսին հայրը եղած է:

Ուսում

Ան ընդունուած է Լունտի Համալսարանը 1812-ին, ուր սորված է բժշկագիտութիւն եւ ուսանողներու փոխանակումով շարունակած է ուսումը Քոփընհակընի մէջ մինչեւ 1818-ին արտօնուած բժշկագիտութեան տոքթոր դառնալը: Եոնս Եաքոպ Պերսելիւսին հետ ունեցած ընկերութեան միջոցաւ 1824-էն վաղ ան նշանակուեցաւ Թագաւորական հաստատութեան կազմաբանութեան փրոֆեսոր:

Գործունէութիւն

Յաջորդած քանի մը տասնամեակներուն ան ըրած է շատ կազմաբանական բացայայտումներ, զոր օրինակ՝ ակռաներու եւ գանկի մանր մասերու, մկանային եւ նեարդային համակարգերու վերաբերեալ: Ան նաեւ մարդաբանական հետազօտումներ ըրած է, կատարած է գանկաչափական ուսումնասիրութիւններ: Ան կը համարուի շատ ճանչուած եւ ընտրուած եղած է իր ժամանակի գիտական ակադեմիաններուն շատերուն ներս: Ան ներմուծած է սեփալական դասիչը, որ մարդու գլխի լայնութեան եւ երկարութեան յարաբերութիւնն է:

Ռէթսիւսը ուսումնասիրած է տարբեր ռասաներու գանկերու տեսակներու տարբերութիւնները, եւ, քանի որ ատոնք շատ կը տարբերէին, ան կը հաւատար, թէ ռասաներն ունին առանձին ծագումներ:^[5] Ռէթսիւսը նաեւ ինքզինքը շուէտներու խմելու սովորութեան դէմ պայքարին մէջ դրսեւորած է, որ այդ ատեններ զգալիօրէն տարածուած էր շուէտական հանրութեան մէջ։ 1826-ին ան ընտրուեցաւ Շուէտի թագաւորական գիտութիւններու ակադեմիոյ անդամ:

Անտերս Ռէթսիւս թաղուած է Սթոքհոլմի Նորրա պեկրավնինկսփլաթսէն գերեզմանատանը^[6]:

Ծանօթագրութիւններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Anders A Retzius — 1917.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Lunds domkyrkoförsamlings kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/LLA/13254/C I/4 (1773-1799), bildid: C0067252_00296, sida 564
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10501038"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q64166606"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Kungsholms kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/0011/F I/6 (1859-1862), bildid: 00026743_00022, sida 35
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q64166606"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10478639"></a>
↑ Peter Rowley-Conwy, From Genesis to Prehistory: The Archaeological Three Age System and its Contested Reception in Denmark, Britain, and Ireland, 2007, p. 120
↑ https://iservice.stockholm.se/open/Hittagraven/Pages/Search.aspx

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344_citetype_Q3511132_citetype_Q7094076"_data-entity-id="Q379406">[https://sok.riksarkivet.se/Sbl/Presentation.aspx?id=6598_Anders_A_Retzius]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1917.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Anders A Retzius — 1917.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/Anders-Adolf-Retzius_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q932420_citetype_Q11028_citetype_Q11971341"_data-entity-id="Q10501038">[https://sok.riksarkivet.se/bildvisning/C0067252_00296#?c=&m=&s=&cv=295&xywh=376%2C942%2C2253%2C1657_Lunds_domkyrkoförsamlings_kyrkoarkiv,_Födelse-_och_dopböcker,_SE/LLA/13254/C_I/4_(1773-1799),_bildid:_C0067252_00296,_sida_564]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10501038"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q64166606"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Lunds domkyrkoförsamlings kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, SE/LLA/13254/C I/4 (1773-1799), bildid: C0067252_00296, sida 564
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10501038"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q64166606"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_unknown"_data-entity-id="Q10478639">[https://sok.riksarkivet.se/bildvisning/00026743_00022#?c=&m=&s=&cv=21&xywh=448%2C3800%2C2024%2C1488_Kungsholms_kyrkoarkiv,_Död-_och_begravningsböcker,_SE/SSA/0011/F_I/6_(1859-1862),_bildid:_00026743_00022,_sida_35]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q64166606"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10478639"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 Kungsholms kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/SSA/0011/F I/6 (1859-1862), bildid: 00026743_00022, sida 35
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q64166606"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10478639"></a>

[5] Peter Rowley-Conwy, From Genesis to Prehistory: The Archaeological Three Age System and its Contested Reception in Denmark, Britain, and Ireland, 2007, p. 120

[6] ttps://iservice.stockholm.se/open/Hittagraven/Pages/Search.aspx

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]