Օսքար Մրցանակ
(Վերայղուած է Օսքար-էն)
Պատկեր:Oscar abc.jpg
Օսքար մրցանակը
Օսքար (անգլ.՝ Oscar), շարժապատկերային արուեստի ամերիկեան ակադեմիայի ամենամեայ ազգային մրցանակ։ Ներկայիս Օսքար մրցանակը կը տրուի 24 հիմնական անուանակարգերու։
Անուանակարգեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Յատուկ մրցանակներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Բացառիկ նուաճումներու Օսքար
- Ճին Հերոլտի անուան մրցանակ
Դադրած մրցանակներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Լաւագոյն ռեժիսորի օգնական
- Լաւագոյն պարուսոյց
- Լաւագոյն ռեժիսոր կատակերգութեան ժանրին մէջ
- Լաւագոյն կարճ ֆիլմ նկարահանուած 2 տուփ ժապաւէնի վրայ
Լաւագոյն նորարական կարճ ֆիլմ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Լաւագոյն գեղարուեստական բնօրինակ պատմութիւն
- Լաւագոյն տիտրեր
- Լաւագոյն յատուկ երգ
- Լաւագոյն անչափահաս դերասան
Հետաքրքրական Փաստեր Եւ Մրցանիշներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Ամենաշատ Օսքարները ստացած է Ուոլթ Տիզնին 26 անգամ, ներկայացուած է 59 անգամ։ Երաժշտական հեղինակներ Ալֆրետ Նիւմէնը (9 Օսքար) եւ Ճոն Ուիլեամզը (5 Օսքար) Օսքարի են ներկայացուած 45-ական անգամ, ինչ որ երկրորդ ցուցանիշն է Ուոլթ Տիզնիին յաջորդող։
- Դերասաններէն ամենաշատ Օսքարի ներկայացուած է Ճեք Նիքոլսընը՝ 12 անգամ, որոնցմէ 8-ը գլխաւոր դերի համար, 4-ը երկրորդական դերի համար, ստացած է 3 Օսքար, իսկ դերասանուհիներէն Մերիլ Սթրիփը՝ 17 անգամ, ստացած է 3 Օսքար։
- Դերասաններէն Ճեք Նիքոլսընն եւ Մայքլ Քեյնը (2 Օսքար) Օսքարի ներկայացուած են 5 տասնամեակ անընդմեջ (1960-2000)։ Փոլ Նիւմանը նոյնպէս 5 տասնամեակի ընթացքին ներկայացուած է Օսքարի (10 անգամ, 1 Օսքարի մրցանակակիր), սակայն 4 անգամ՝ 1950, 1960, 1980, 2000-ական թուակականներուն։ Դերասանուհիներէն նման հաջողութեան հասել է Քեթրին Հեփպըրնը, ան Օսքարի ներկայացուած է 1930-1960-ական թթ. եւ 1980 թթ., ընդհանուր 12 անգամ։ Դերասան Տանիել Տէյ-Լիւիսը միակ դերասանն է, որ արժանացած է Օսքարի երկու տարբեր դարերու մէջ (20-րդ եւ 21-րդ)։
- Դերասան-դերասանուհիներէն ամենաշատ Օսքարը ստացած է Քեթրին Հեփպըրնը՝ 4 անգամ (4-ն ալ լաւագոյն դերասանուհի անուանակարգով)։ Տանիել Տէյ-Լիւիսը (3 լաւագոյն դերասան), Ճեք Նիքոլսընը (2 լաւագոյն դերասան, 1 երկրորդական լաւագոյն դերասան), Ուոլտըր Պրենընը (3-ն ալ երկրորդական լաւագոյն դերասան) եւ Ինկրիտ Պըրկմէնը (2 լաւագոյն դերասանուհի, 1 երկրորդական լաւագոյն դերասանուհի) ստացած են 3 Օսքար։
- 2 դերասան 2 տարի անընդմեջ ստացած են Օսքար լաւագոյն դերասան անուանակարգին մէջ։ Սփենսըր Թրեյսին՝ 1937 թուականին «Խիզախ քէբդընները» եւ 1938 թուականին «Տղաներու քաղաքը» ֆիլմերու համար, Թոմ Հենքսը՝ 1993 թուականին «Ֆիլատելֆիա» եւ 1994 թուականին «Ֆորեսթ Կրամփ» ֆիլմերու համար։
- Քրիստոֆըր Բլամմըրը ամենատարեց դերասանն է, ով ստաած է Օսքար մրցանակը։ 2012 թուականին ան ստացած է Օսքար երկրորդական դերասան անվանակարգին մէջ 82 տարեկանին, իսկ ներկայիս բնակուող ամենատարեց օսքարակիրը Լուիզ Ռէյնըրն է, ան 103 տարեկան է։
Երկրորդական դերերու համար Օսքար ստացած մի քանի դերասաններ հետագային դարձած են առաջին մեծութեան աստղեր՝ Քեվին Սփեյսի «Կասկածելի անձինք», Անճըլինա Ճոլի «Ընդհատված կյանք», Ճեք Լեմըն «Միստեր Ռոբերթս» եւ այլն։
- Օրսոն Ուէյլսը («Քաղաքացի Քեյնը»), Չառլի Չափլինը («Մեծ բռնապետը») եւ Սիլվեսթր Սթալոնը («Ռոքի») այն դերասաններն են, որոնք ներկայացուած են Օսքարի միաժամանակ տղամարդու լաւագոյն դերասան եւ լաւագոյն թատերագրութեան անուանակարգերուն մէջ։
- Ռեժիսորներէն ամենաշատը՝ 4 Օսքար ստացած է Ճոն Ֆորտը, 3-ական Օսքար ստացած են Ուիլիըմ Ուայլըրը եւ Ֆրենք Քափրան (Ֆրենք Քափրան եւս 1 Օսքար ստացած է որպէս արտադրող (producer):
- «Պեն-Հըր» (1959), «Թայթենիք» (1997) եւ «Մատանիներու տիրակալը. Արքային վերադարձը» (2003) ֆիլմերը ստացել են ամենիէ շատ՝ 12 Օսքար։ 10 Օսքար ստացած է«Արեւմտեան Կողմի պատմութիւն» ֆիլմը, «Ճիճի» (1958), «Վերջին կայսրը (ֆիլմ)» (1987) եւ «Անգլիացի յաճախորդը» (1996) ֆիլմերը 9-ական Օսքար։ «Միլիոնատէրը Ետնախորշէն» (2008), «Կանտի» (1982), «Քապարէ» (1972), «Նավահանգիստին Մէջ» (1954) եւ «Քամիէն Քշուածները» (1939) ֆիլմերը ստացած են 8 Օսքար։
- Ամենէ շատ Օսքարի ներկայացուած են «Ամէն ինչ Եվայի մասին» (1950 թ.) եւ «Թայթենիք» (ֆիլմ, 1997)» ֆիլմերը՝ 14 Օսքար։ «Ով Կը Վախնայ Վիրջինիաի Գայլերէն» (1966 թ.) ֆիլմը ներկայացուած է Օսքարի այդ տարուայ բոլոր անվանակարգերուն մէջ՝ 13 եւ ստացած 5 Օսքար։ 13 անուանակարգերուն մէջ Օսքարի ներկայացուած են նաեւ «Մատանիներու տիրակալը. Մատանիի եղբայրութիւն» (2001 թ., ստացած է 4 Օսքար) եւ «Պենճամին Պաթընի առեղծուածային պատմութիւնը» (2008 թ., ստացած է 3 Օսքար)։
- Օսքարի պատմութեան մեջ 3 ֆիլմի՝ «Այդ տեղի ունեցած է մէկ անգամ գիշերը» (1934 թ.), «Թռիչք կագաւի բոյնի վրայէն» (1975 թ.) եւ «Գառնուկներուն Լռութիւնը» ֆիլմերն են արժանացած 5 «Մեծ Օսքարի» (լաւագոյն ֆիլմ, լաւագոյն ռեժիսոր, լաւագոյն թատերագրութիւն, լաւագոյն դերասան, լաւագոյն դերասանուհի անվանակարգերուն մէջ)։
- Դերասան, բեմադրիչ, գրող Ուուտի Ալեն, որ ընդհանրապէս այսպիսի հանդիսութիւններու ներկայ չ'ըլլար, ըսած է. «Ես այդպիսի արարողութեան մը հանդէպ յարգանք չունիմ: Ես պարզապէս չեմ կարծեր, որ անոնք գիտեն, թէ ի՞նչ կ'ընեն: Երբ կը տեսնէք, թէ ո՞վ կը շահի այդ բաները, կամ ով չի շահիր, դուք կրնաք գիտնալ, թէ ի՞նչ անիմաստ բան է այս Օսքարը»: 2010 թուականի վերջաւորութեան որոշուեցաւ պատուոյ Օսքար շնորհել ֆրանսական շարժապատկերի Լա Նուվել Վակ շարժումի հսկային՝ Ժան-Լուք Կոտարտին, որ այն օրերուն 80 տարեկան էր եւ բնաւ չէր մասնակցած նման հանդիսութիւններու: Կոտարտի երկար տարիներու ընկերուհին ըսաւ. «Ժան-Լուք Միացեալ Նահանգներ պիտի չերթայ, ան սկսած է ծերանալ այդպիսի բաներու համար: Դուք այդքան հեռու տեղ կ'երթա՞ք մետաղի կտորի մը համար»:
- Դերասան Ճորճ Սի. Սքոթ առաջին աշխարհահռչակ դերասանն էր, որ մերժեց լաւագոյն դերասանի Օսքարը (Patton, 1970): Նախքան հանդիսութիւնը՝ Սքոթ մերժելու իր մտադրութեան մասին հեռագրեց կազմակերպիչներուն: Առանց բառերը ծամծմելու՝ Օսքարի մասին Սքոթ ըսած է. «Հանդիսութիւնը երկու ժամուան միսի տողանցք է, տնտեսական պատճառներով հանրային ցուցադրութիւն մը` շինծու սասփենսով:
- Տը Կատֆատըր շարժապատկերին առիթով ստացած լաւագոյն դերասանի Օսքարը մերժեց Մարլոն Պրանտօ, որ Սաչին Լիթըլֆետհըր անունով ամերիկացի հնդիկ (Ափաշի) մը ղրկեց իր փոխարէն: Հանդիսատեսները Լիթըլֆետհըր դիմաւորեցին «պու»-երով եւ սուլոցներով, երբ յայտարարեց, որ ինք ղրկուած է բողոքելու համար ամերիկացի բնիկներուն՝ հնդիկներուն հանդէպ Հոլիվուտի (շարժապատկերներու) դէմ: Աւելի ուշ հաղորդուեցաւ, որ Սաչին Լիթըլֆետհըր ամերիկացի բնիկ հնդիկ չէ, այլ մեքսիքացի դերասանուհի մը՝ Մարիա Քրուզ անունով: