Jump to content

Քարլոս Անթոնեվիչ

Քարլոս Անթոնեվիչ
լեհ.՝ Karol Antoniewicz
Ծնած է 6 Նոյեմբեր 1807(1807-11-06)[1]
Ծննդավայր Nova Skvariava, Գալիցիայի և Լոդոմերիայի թագավորություն, Աւստրիական Կայսրութիւն
Մահացած է 14 Նոյեմբեր 1852(1852-11-14)[2][3] (45 տարեկանին) կամ 13 Նոյեմբեր 1852(1852-11-13)[1] (45 տարեկանին)
Մահուան վայր Օբրա, Պլզենի մարզ, Պրուսիոյ թագաւորութիւն
Քաղաքացիութիւն Լեհաստան
 Ռուսական Կայսրութիւն
Կրօնք Կաթոլիկութիւն
Ուսումնավայր Լվովի Ի․ Ֆրանքոյի անուան ազգային համալսարանի իրաւաբանական բաժանմունք
Մասնագիտութիւն բանաստեղծ, Կաթոլիկ քահանայ
Ստորագրութիւն

Քարլոս Անթոնեվիչ (6 Նոյեմբեր 1807(1807-11-06)[1], Nova Skvariava, Գալիցիայի և Լոդոմերիայի թագավորություն, Աւստրիական Կայսրութիւն - 14 Նոյեմբեր 1852(1852-11-14)[2][3] կամ 13 Նոյեմբեր 1852(1852-11-13)[1], Օբրա, Պլզենի մարզ, Պրուսիոյ թագաւորութիւն) վարդապետ՝ Յիսուսեան կարգէն: Ծնած է 6 Նոյեմբեր 1803-ին ի Լվուվ:

Հայրը՝ Յովսէփ' Տոքթ Իրաւագիտութեան Դոկտ., փաստաբան եւ դատաւոր էր։ Քարլոս մանկութիւնը անցուցած է բարեպաշտ մօր հոգատարութեան տակ, իրենց ընտանեկան տան մէջ, Ժողքիէվի մօտ, Ջքուաժավ կոչուած տեղը:

  • 1823-ին, հօր մահէն ետք, Անթոնեվիչի ընտանիքը Լվուվ կը դառնայ, ուր Քարլոս 1824-ին կը սկսի համալսարան յաճախել: Իրաւագիտական ուսմանց հետեւելով հանդերձ՝ լեզուներ կը սորվի եւ բացի լեհերէնէն, կատարելապէս կը սորվի անգլերէն, ֆրանսերէն, գերմաներէն, իտալերէն, ռուսերէն, լատիներէն եւ ռումաներէն լեզուները:
  • 1827-ին համալսարանական ուսմունքը կ'աւարտէ ամենափայլուն վկայանակով: Համալսարանի մէջ արդէն ան բանաստեղծական եւ գրագիտական բարձր ընդունակութիւններ ցոյց կու տայ: Կը սկսի ստեղծագործել եւ իր գրութիւնները լոյս կ'ընծայուին Լվուվի զանազան պարբերաթերթերու եւ լրագիրներու մէջ։ 1827-ին լոյս կը տեսնէ իր Հնչեակներու (Sonnet) առաջին հատորը, որոնց մէջ նշմարուի զգայուն հոգին:
  • 1831-ին վերստին կը հաստատուի իր հայրենական կալուածներուն մէջ, ուր կը սկսի գրել Հայոց պատմութիւնը: Զանազան անակնկալ դէպքեր սակայն արգելք կ'ըլլան շարունակելու եւ աւարտելու նոյն գործը, այնուամենայնիւ կը հրատարակէ մաս մը. «Եւրոպայի Գերմանները Հայոց նկատմամբ» տիտղոսով:
  • 1833-ին կ'ամուսնանայ: Իր զաւակներուն ու կնոջ մահէն ետք՝ 1839-ին Յիսուսեանց վանքը կը մտնէ եւ հոն փիլիսոփայական եւ Աստուածաբանական բարձր ուսմունքները աւարտելէ ետք՝ 1844-ին քահանայ կը ձեռնադրուի: Ընտիր առաքեալ մըն էր իր ժամանակին եւ պերճախօս քարոզիչ մը, քաղաքէ քաղաք, գիղէ գիւղ տարածելով Աստուծոյ խօսքը: Իբր ժրաջան առաքեալ յօգուտ հաւատացեալներու եւ ի փրկութիւն անոնց հոգւոց աշխատելէ ետքը 1852-ին ծանր կը հիւանդանայ եւ 14 Նոյեմբեր 1852-ին կ'աւանդէ իր հոգին: Կը թաղուի Օպրայի եկեղեցւոյ մէջ։ Անոր գործերը ամբողջութեամբ լոյս տեսած են լեհերէն լեզուով 1896-ին: Այս գիտուն ազգայինին մասին գրած են Գերմանացիք, Ֆրանսացիք եւ այլք:

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Dr. Constant v. Wurzbach Antoniewicz, Karl Bołoz // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt habenWien: 1856. — հատոր 1. — S. 48.
  2. 2,0 2,1 2,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #116315644 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
  3. 3,0 3,1 3,2 International Music Score Library Project — 2006.
  • Հայ Հանրագիտակ, Հ. Մկրտիչ Վարդ. Պոտուրեան, 1938 Պուքրէշ, Հատոր Ա., էջ 171-172