Տօն Ասկարեան

Տօն Ասկարեան
Ծնած է 10 Յուլիս 1949(1949-07-10)
Ծննդավայր Ստեփանակերտ, Ազրպէյճանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն
Մահացած է 6 Հոկտեմբեր 2018(2018-10-06)[1] (69 տարեկանին)
Մահուան վայր Պերլին, Գերմանիա
Մասնագիտութիւն հեղինակ, ժապաւէն արտադրող, ժապաւէնի բեմադրիչ, կինոքննադատ, բեմադրիչ
Կայքէջ don-askarian.com

Տօն Ասկարեան (10 Յուլիս 1949(1949-07-10), Ստեփանակերտ, Ազրպէյճանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն - 6 Հոկտեմբեր 2018(2018-10-06)[1], Պերլին, Գերմանիա), շարժապատկերի արցախցի բեմադրիչ եւ լուսանկարիչ։ Արցախցի քանդակագործ, գեղանկարիչ Ռոբերտ Ասկարեանին եղբայրը:

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Տօն ծնած է 1949-ին, Ստեփանակերտի մէջ: 1967-էն սկսեալ ան Մոսկուայի մէջ դասաւանդած է պատմութիւն եւ արուեստ, եղած է բեմադրիչի օգնական, շարժապատկերներու քննադատ։ Ան աշակերտը եղած է Անտրէ Թարքովսքիի: 1973-ին աւարտած է Մոսկուայի մանկավարժական համալսարանը:

1975-1977 աքսորուած է Սիպերիա՝ խորհրդային բանակին ծառայելէ հրաժարելուն համար, իսկ 1978-ին, ԽՍՀՄ-էն արտաքսուած է Արեւմտեան Գերմանիա, ուր կնոջ՝ Մարգարիտի հետ հիմնած է «Մարգարիտ Ոսկանեան» շարժապատկերի ընկերութիւնը:

Հայաստանի անկախացումէն ետք ան վերադարձած է հայրենիք եւ սկսած բեմադրելու շարժապատկերներ:

Գործունէութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ասկարեանի շարժապատկերները ցուցադրուած են աշխարհի զանազան երկիրներու հեղինակաւոր ընկերութիւններու կողմէ՝ ARD, WDR, ZDF, Channel 4, 3 sat, Arte եւ այլն:

Ան «Վտանգաւոր Լոյս» խորագիրով գիրքին հեղինակն է: Լուսանկարներու անհատական ցուցահանդէս ունեցած էր Երեւանի «Նարեկացի» արուեստի կեդրոնին մէջ, ուր ներկայացուած էին 1969-էն սկսեալ Հայաստանի, Պերլինի, Կիւլիստանի եւ շատ այլ վայրերու մէջ իր կատարած գործերը:

Անհատական ցուցահանդէսներ ունեցած է Թոքիոյի, Պերլինի, Փոթստամի եւ Երեւանի մէջ:

Ասկարեանի առաւել յայտնի գործերէն են[2][3]

  • «Արջը» (1984),
  • «Կոմիտաս» (1988),
  • «Լեռնային Ղարաբաղ» (1988, ցուցադրուած է գերմանական պատկերասփիւռէն),
  • «Աւետիք» (1992),
  • «Փարաջանով» (1998),
  • «Հին Հռոմէական Ճանապարհին» (2001),
  • «Արարատ. 14 Տեսանկիւն» (2007) եւ «Հայրիկ» (2008) շարժապատկերները:

Մրցանակներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ասկարեան շարժապատկերի միջազգային բազմաթիւ մրցանակներու դափնեկիր է

  1. Վենետիկի փառատօն՝ 6 մետալ («Կոմիտաս» շարժապատկերին համար),
  2. «Ոսկէ Տեսախցիկ»՝ «Միջազգային ԱՐՏ փառատօնի վաստակի համար» եւ այլ մրցանակներ:

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. 1,0 1,1 1,2 http://www.ankakh.com/article/104997/mahatsyel-e-kinvorryejisvor--lusankarich-dvon-askaryane
  2. «Don Askarian»։ IFFR (Անգլերէն)։ 2015-09-04։ արտագրուած է՝ 2020-05-19 
  3. «Don Askarian»։ BFI (Անգլերէն)։ արտագրուած է՝ 2020-05-19