Վիրճինիա Աբգար

Վերճինիա Աբգար; անգլերէն՝ Virginia Apgar
	Վիրճինիա Աբգար, 6 Յուլիս 1959
Ծնած է	7 Յունիս 1909
Ծննդավայր	Ուեսթֆիլտ, Նիւ Ճրզի, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Մահացած է	7 Օգոստոս 1974
Մահուան վայր	Նիւ Եորք, Նիւ Եորք, Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Քաղաքացիութիւն	Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ
Ուսումնավայր	Կոլումբական համալսարանի բժշկական վիրաբուժական քոլեջ?; Բլումբերգի Ջոնս Հոփքինսի անվան հանրային առողջության դպրոց?; Ուիսքոնսին Համալսարան; Andrés Bello University?; Մաունթ Հոլիուոք քոլեջ?; Ճոնս Հոփքինսի Համալսարան; Քոլումպիա Համալսարան; Westfield High School?
Ազդուած է	Allen Whipple?
Երկեր/Գլխաւոր գործ	Is My Baby All Right? A Guide to Birth Defects
Մասնագիտութիւն	բժիշկ, գիտնական
Աշխատավայր	Կոլումբական համալսարանի բժշկական վիրաբուժական քոլեջ?; Sloane Hospital for Women?; March of Dimes?
Ծնողներ	հայր՝ Charles E. Apgar?

Վիրճինիա Աբգար (1909, Նիւ Ճրզի - 1974, Նիւ Եորք), բժիշկ, մանկաբոյժ եւ անէսթէզաբան, յայտնի է Ապգարի նիշի՝ նորածնի վիճակի արագ գնահատման մեթոտի ներդրումով։

Կեանքն Ու Գործունէութիւնը[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Մանկաբոյժ Վիրճինիա Աբգարին կը պատկանի Ապգարի նիշը (Apgar score), որուն արդիւնքին իւրաքանչիւր ծնողք անհամբեր կը սպասէ, վստահ ըլլալու համար իր նորածինին անթերի առողջութեան: 1953-ին հաստատուած այս քննութիւնը գիտական առաջին գործիքը եղած է, որուն միջոցով կարելի կ’ըլլայ կանխագուշակել նորածինի մը առողջական ծանր, երբեմն մահացու հարցերը եւ անոնց լուծումներ փնտռել:^[3]

Երբ Աբգար շրջանաւարտ կ’ըլլայ Գոլումպիայի Համալսարանէն 1933 թուականին, վիրաբուժութեան մէջ մասնագիտանալու կը ձգտէր: Իր դասախօսներէն մին սակայն չի քաջալերեր զինք եւ աբգար կը մասնագիտանայ անէսթէզիի մէջ եւ կը դառնայ առաջին տնօրէնը 1938-ին հիմնուած Գոլումպիոյ Presbyterian հիւանդանոցի անէսթէզիի բաժանմունքին:^[3]

Աբգար կը խորանայ բժշկութեան մէջ, գտնելու համար իր մասնագիտութեան ազդեցութիւնները մարդկային մարմնին, ծննդաբերութեան եւ նորածինի մը առողջութեան վրայ: Ինքն է որ հաստատած է այս ցանկը, աշակերտի մը հարցումէն ելլելով: Այս ցանկէն առաջ դժուար էր իմանալ նորածինի մը առողջական վիճակը ծնունդին առաջին ժամերուն. ասիկա պատճառ կը դառնար, որ նորածիններ մահանային այնպիսի պատճառներով, որոնց առաջքը կարելի էր առնել:^[3]

Իր յիսունականներուն Աբգար նոր ճիւղի մը կը սկսի հետեւիլ՝ ընկերային առողջաբանութեան մէջ նուաճելով մագիստրոսական աստիճան, Ճոնս Հոփքինս համալսարանէն ներս: Այս ընթացքին է, որ հանրութեան ուշադրութիւնը կը հրաւիրէ ծնունդի արատները կանխարգելելու միջոցներուն վրայ:^[3]

ԱՄՆ-ի նախկին Surgeon General Յուլիոս Ռիչմընտ ըսած է.

«Տոքթ. Վիրճինիա Աբգար շատ բան ըրած է մայրերու, նորածիններու եւ սաղմերու առողջութեան համար, շատ աւելին, քան ոեւէ մէկը 20-րդ դարու ընթացքին»:^[4]

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 https://asteria.fivecolleges.edu/findaids/mountholyoke/mshm192.html
↑ https://profiles.nlm.nih.gov/CP/Views/Exhibit/narrative/biographical.html
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 «Տեղեկատու» պաշտօնաթերթ (Յուլիս 2022 տպ.), p. 18, արխիվացված օրիգինալից 2022-11-29-ին, https://web.archive.org/web/20230715052814/https://agbuegypt.com/wp-content/uploads/2022/08/No.104-WEBSITE.pdf
↑ Tan, S. Y., & Davis, C. A., «Virginia Apgar (1909-1974): Apgar score innovator», Singapore medical journal (59(7)), doi:https://doi.org/10.11622/smedj.2018091, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6056375/

Աղբիւրներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

«Տեղեկատու» պաշտօնաթերթ (Յուլիս 2022 տպ.), p. 18, արխիվացված օրիգինալից 2022-11-29-ին, https://web.archive.org/web/20230715052814/https://agbuegypt.com/wp-content/uploads/2022/08/No.104-WEBSITE.pdf
Tan, S. Y., & Davis, C. A., «Virginia Apgar (1909-1974): Apgar score innovator.», Singapore medical journal (59(7)): 395–396, doi:https://doi.org/10.11622/smedj.2018091, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6056375/

[[https://asteria.fivecolleges.edu/findaids/mountholyoke/mshm192.html_https://asteria.fivecolleges.edu/findaids/mountholyoke/mshm192.html]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 https://asteria.fivecolleges.edu/findaids/mountholyoke/mshm192.html

[[https://profiles.nlm.nih.gov/CP/Views/Exhibit/narrative/biographical.html_https://profiles.nlm.nih.gov/CP/Views/Exhibit/narrative/biographical.html]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-2] ttps://profiles.nlm.nih.gov/CP/Views/Exhibit/narrative/biographical.html

[:0-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 «Տեղեկատու» պաշտօնաթերթ (Յուլիս 2022 տպ.), p. 18, արխիվացված օրիգինալից 2022-11-29-ին, https://web.archive.org/web/20230715052814/https://agbuegypt.com/wp-content/uploads/2022/08/No.104-WEBSITE.pdf

[4] Tan, S. Y., & Davis, C. A., «Virginia Apgar (1909-1974): Apgar score innovator», Singapore medical journal (59(7)), doi:https://doi.org/10.11622/smedj.2018091, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6056375/

[1]

[2]

[3]

[4]