Վարդան Ա․Պարսամեան

Ծնած է	15 Հոկտեմբեր 1909
Ծննդավայր	Արզական
Մահացած է	1990
Ազգութիւն	Հայ
Ուսումնավայր	Երեւանի Պետական Համալսարան
Մասնագիտութիւն	Պատմաբան
Աշխատավայր	Հայաստանի ազգային արխիվ? Հայաստանի Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիայի Պատմութեան Հիմնարկ
Կուսակցութիւն	Խորհրդային Միութեան համայնավարական Կուսակցութիւն

Վարդան Ա. Պարսամեան (15 Հոկտեմբեր 1909, Արզական – 1990, Երեւան) Հայ պատմաբան:

Կենսագրութիւն

1931-ին կ’աւարտէ Երեւանի Պետական Համալսարանի Պատմագրական բաժանմունքի ընթացքը: 1947-ին կը ստանայ Պատմական Գիտութիւններու Դոկտորի աստիճան: Նոյն թուականին կ’արժանանայ Փրոֆեսորի կոչումին:

1932-1936, կը ստանցնէ ՀՍՍՀ Պետական Կեդրոնական Արխիւի գիտահետազոտական բաժնի վարիչի եւ տնօրէնի գիտական գծով տեղակալի պաշտօնները: 1937-1942, ՍՍՀՄ Գիտութիւններու Ակադեմիայի Հայկական մասնաճիւղին մէջ պաշտօնի կը կոչուի իբրեւ աւագ գիտաշխատող: 1943-1954, կը վարէ ՀՍՍՀ Գիտութիւններու Ակադեմիայի Պատմութեան Ինստիտուտի նոր պատմութեան բաժնի վարիչի պաշտօնը, միաժամանակ, 1942-1954, ստանձնելով Երեւանի Խաչատուր Աբովեանի անուան Մանկավարժա-Ինստիտուտի ՍՍՀՄ Պատմութեան Ամբիոնի վարիչի պաշտօնը: 1954-1976, կը նշանակուի Երեւանի Պետական Համալսարանի Հայ Ժողովուրդի Պատմութեան Ամբիոնի վարիչ: 1977էն՝ Վ. Պարսամեան պաշտօնի կը կոչուի իբրեւ աւագ գիտաշխատող ՀՍՍՀ Գիտութիւններու Ակադեմիայի Պատմութեան Ինստիտուտին մէջ: Հասարակական եւ գիտական իր ծառայութիւններուն համար Վ. Պարսամեան կը պարգեւատրուի «Աշխատանքային Կարմիր Դրօշ»ի շքանշանով, Խաչատուր Աբովեանի եւ Ս. Ի. Վավիլովի անուան մետալներով: Վարդան Ա. Պարսամեան պատմաբանը իր ուշադրութիւնը կեդրոնացուց հայ ազատագրական յեղափոխական շարժումներու, հասարակական-քաղաքական հոսանքներու, հայ-ռուսական յարաբերութիւններու ուսումնասիրութեան վրայ:

Վ. Պարսամեան ծաւալուն մասնակցութիւն բերած է բարձրագոյն ուսումնական հաստատութիւններու եւ դպրոցական «Հայ Ժողովրդի Պատմութիւն» դասագիրքերու, փաստաթուղթերու ժողովածուներու կազմակերպման եւ հրատարակութեան գործին մէջ։ Ունի նաեւ փոքրածաւալ ուսումնասիրութիւններ, որոնք կը մնան հայագիտական մամուլի էջերուն մէջ:

Վ. Պարսամեան կը մահանայ 1990-ին, Երեւան:

Գործեր

Առանձին հատորներով լոյս տեսած են.

• «Ցարիզմի Գաղութային Քաղաքականութիւնը Հայաստանում» (Երեւան, 1940),
• «Ա. Ս. Գրիբռեդովը եւ Հայ Ռուսական Յարաբերութիւնները» (Երեւան, 1947),
• «Ռեւոլիւցիոն Շարժումները Հայաստանում, 1905-1907 Թ.» (Երեւան, 1955),
• «Հայ Ազատագրական Շարժումների Պատմութիւնից» (Երեւան, 1959),
• «Դիկաբրիստները Հայաստանում» (Երեւան, 1959),
• «Հայաստանը 19րդ դարի առաջին կէսին» (Երեւան, 1960),
• «Լեհահայերի մասնակցութիւնը Դաւիթ-Բէկի ապստամբութեան» (Երեւան, 1962),
• «Հայ Ժողովրդի պատմութիւն. 1801-1900 Թ.» (Ռուսիա, Ա. հատոր, Երեւան, 1972):

Աղբիւրներ

• Ա. Հ. Թոփալեան, Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս, Հատոր ԺԱ., Պէյրութ, 1991, էջ 311-312