Ողջոյնի Համաշխարհային Օր

Ողջոյնի Համաշխարհային Օր, աշխարհիկ տօն, որ կը նշուի 21 նոյեմբերին։ Տօնի խորհուրդը անով է, որ տարաձայնութիւնները պէտք է լուծել հաղորդակցութեան եւ ոչ թէ ուժի միջոցով։ Այս օրը մարդիկ կ՛ողջունեն 10 կամ աւել անձի՝ որպէս խաղաղութեան պահպանութեան համար անձնային շփման կարեւորութեան արտայայտում։ Համաշխարհային մակարդակով այս օրը սկսան տօնել 1973-ին՝ իբրեւ պատասխան Արաբա-իսրայէլական պատերազմին։

Նախապատմութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Իւրաքանչիւր տարի 21 նոյեմբերը կը նշուի իբրեւ Ողջոյնի Համաշխարհային Օր^[1]։ Նպատակն է այդ օրը ողջունել գոնէ 10 մարդու։ Խորհուրդը համաշխարհային առաջնորդներուն ուղղուած է․ տարաձայնութիւնները պէտք է լուծել հաղորդակցման եւ ոչ թէ ուժի միջոցով^[2]։

Ողջոյնի համաշխարհային օրը հիմնած են Արիզոնայի պետական համալսարանի գիտութիւնների թեկնածու Պրայան ՄակՔորմաքը եւ Հարվըրդ համալսարանի շրջանաւարտ Մայքլ ՄաքՔորմաքը 1973-ին։ ՄաքՔոմաք եղբայրները 7 լեզուով 1360 նամակ ուղարկեցին համաշխարհային առաջնորդներուն՝ խրախուսելու մասնակցիլ Ողջոյնի համաշխարհային առաջին օրուան։ Այդ օրուընէ տօնը կը նշուի 180 երկիրներու մէջ^[3]։

Ցանկացած անձ կրնայ մասնակցիլ Ողջոյնի համաշխարհային օրուան՝ ուղղակի ողջունելով 10 կամ աւել մարդու։ Այդ կ՛ընդգծէ, թէ խաղաղութեան պահպանման համար որքան կարեւոր է անձնային շփումը։ Ողջոյնի համաշխարհային օրը պատասխան էր 1973-ի աշնան Եգիպտոսի եւ Իսրայէլի միջեւ ծագած հակամարտութեան։ Մարդիկ ամբողջ աշխարհի տարածքին այս օր կ՛օգտագործեն որպէս հնարաւորութիւն իրենց մտահոգութիւնը յայտնելու աշխարհին մէջ տիրող խաղաղութեան շուրջ։ Այս օրը սկսելով հասարակ ողջոյնղ՝ անոնք նամակներ կ՛ուղարկեն պետութիւններու առաջնորդներուն՝ վերջիններուս խրախուսելով տարաձայնութիւնները հարթելու համար հաղորդակցուիլ եւ ոչ թէ բռնի ուժ կիրառել։ Առաջին տարին նախագծին սատար կանգնեցան 15 երկիրներ^[4]։։

Նոպէլեան մրցանակի 31 դափնեկիրները այն մարդոց կարգին են, որոնք կ՛արժեւորեն Ողջոյնի համաշխարհային օրը՝ որպէս խաղաղութեան պահպանման միջոց եւ հնարաւորութիւն բոլորին իրենց ներդրումը ունենալ աշխարհի խաղաղութեան ստեղծման գործին մէջ։ Այլ սատար կանգնողներու կարգին են գրեթէ 100 հեղինակներ, մշակութային գործիչներ եւ համաշխարհային առաջնորդներ^[4]։

Մայքլ ՄաքՔորմաք[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Մայքլ ՄաքՔորմաքը նշած է, որ 7 տարեկանէն սիրած է գրել եւ խաղալ։ 1974-ին աւարտած է Հարվըրդի համալսարանը եւ ուսանելու վերջին տարին՝ 1973-ի աշնան, եղբօր հետ նախաձեռնած է Ողջոյնի համաշխարհային օրը։ Ճեմարանի տարիներուն ՄաքՔորմաքը գրական ամսագրի խմբագիր էր, ինչպէս նաեւ կը գրէր Լամփունի համար, որ հումօրային ամսագրեր հրապարակող կիսագաղտնի կազմակերպութիւն էր։ Ողջոյնի համաշխարհային օրուան ստեղծուելէն ետք՝ Մայքլ ՄաքՔորմաքը քանի մը վիպակ գրած է, Ինչպէս՝ Կանտիի վերջին գիրքը, «The Quotations of Chairman Meow»-ը եւ «Farewell Fillmore High» պիէսը։ Հարվըրդը աւարտելէն ետք ՄաքՔորմաքը տեղափոխուած է Նիւ Եորք։ 1999-ին Մայքլ ՄաքՔորմաքն ընդունուած է Լոս Անճելըսի Քալիֆորնիայի համալսարանի ռեժիսորական դպրոց եւ որու համար Նեպրասկայէն կը տեղափոխուի Լոս Անճելըս^[4]։