Մկրտիչ Մ․ Մկրեան
 | |
| Ծնած է | 9 Նոյեմբեր 1907 |
| Ծննդավայր | Վան |
| Մահացած է | 26 Հոկտեմբեր 1983 |
| Մահուան վայր | Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւններու Միութիւն |
| Ազգութիւն | հայ |
| Ուսումնավայր | ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետ |
| Մասնագիտութիւն | Գրականագէտ եւ բանասէր |
| Աշխատավայր | Երեւանի Պետական Համալսարան |
| Պարգեւներ եւ մրցանակներ | Հայկական ԽՍՀ գիտութեան վաստակաւոր գործիչ |
| Կուսակցութիւն | Խորհրդային Միութեան Կոմունիստական Կուսակցութիւն |
Մկրտիչ Մ.Մկրեան (9 Նոյեմբեր 1907, Վան - 26 Հոկտեմբեր 1983, Երեւան), հայ գրականագէտ, բանասիրական գիտութիւններու դոկտոր, մանկավարժ։
Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Մկրտիչ Մամբրէի Մկրեան ծնած է Վան, 9 Նոյեմբեր 1907-ին:
- 1915-ին կը գաղթէ Հայաստան
- 1919-ին կը հաստատուի Երեւան, ուր առիթը կ'ունենայ շարունակելու իր ուսումը։
- 1925-ին կ'աւարտէ Խաչատուր Աբովեանի անուան միջնակարգ դպրոցը։ Ուսուցչական
- 1930-ին պաշտօնով տարի մը կը մեկնի Նոր Պայազիտ, ուրկէ վերադարձին մուտք կը գործէ Երեւանի Պետական Համալսարան, որու Պատմագրութեան Բաժանմունքի ընթացքը կ’աւարտէ 1930-ին: Նոյն տարին իսկ իրաւունք կը ստանայ հետեւելու ասպիրանդականի դասընթացքներուն:
- 1939-ին կ'արժանանայ Բանասիրական Գիտութիւններու Թեկնածու աստիճանին՝ ներկայացնելով «Ֆրիկի Ստեղծագործութիւնը» խորագրուած թէզը:
- 1945-ին կը ստանայ Բանասիրական Գիտութիւններու Դոկտոր տիտղոսը՝ պաշտպանելէ ետք «Գրիգոր Նարեկացի» վերնագիրով աւարտաճաոը:
Մ․ Մկրեանի մանկավարժական շուրջ յիսնամեայ գործունէութիւնը կը սկսի իր ուսման բարձրագոյն ընթացքը հետապնդած տարիներուն: 1933- էն սկսեալ մինչեւ իր կեանքի վերջին օրերը՝ Հայ գրականութեան դասախօսի պաշտօնով կը դասաւանդէ Երեւանի Պետական Համալսարանին մէջ, միաժամանակ վարելով վարչական մէկէ աւելի պաշտօններ։
- 1941- 1947 թուականներուն ան կը վարէ Երեւանի Պետական Համալսարանի Բանասիրական Բաժանմունքի պատասխանատու վարիչի պաշտօնը, զոր կը վերստանձնէ 1957-ին ու կը պահԷ մինչեւ 1977:
- 1947-1952 թուականներուն իրեն կը վստահուի ՀՍՍՀ Գիտութիւններու Ակադեմիայի Մանուկ Աբեղեանի անուան Գրականութեան Հիմնարկին տնօրէնի պաշտօնը։
- 1954-1980 թուականներուն նաեւ կը վարէ Պետական Համալսարանի Հայ Գրականութեան Ամպիոնի վարիչի պաշտօնը:
- 1956-ին Մ․ Մկրեան կ'ընտրուի ՀՍՍՀ Գիտութիւններու Ակադեմիայի թղթակից անգամ: Գրականագիտական ու բանասիրական իր բազմաթիւ յօդուածներէն անկախ, Մ․Մկրեանի գրիչին կը պատկանին հետեւեալ հատորները.
Հատորները[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Ժգ.- Ժը. Դարերու Հայ Աշխարհիկ Գրականութեան (Երեւան, 1937),
- Գրիգոր Նարեկացի (Երեւան, 1955),
- Էջեր Հայ Վիպասանութեան Պատմութիւնից (Երեւան, 1957),
- Մովսէս Խորենացի (Երեւան, 1970։ Հատորը նախապէս լոյս տեսած է ռուսերէնով՝ Երեւան, 1969-ին),
- Իսահակեանի Հումանիզմը (Երեւան, 1975),
- Հայ Հին Գրականութեան Պատմութիւն (Երեւան, 1976),
- Յովհաննէս Թումանեանի Ստեղծագործութիւնը (Երեւան, 1981),
- Գրականութեան Պատմութեան Հարցեր (Երեւան, 1982)։
Վերոյիշեալ աշխատասիրութիններէն անկախ, Մ․Մկրեան, 1937 թուականէն սկսեալ՝ «դպրոցական ծրագիրին համաձայն», կազմած է Է․, Ը․, Թ․ եւ Ժ․ դասարաններու համար «Հայ Գրականութեան» դասագիրքերը: 1974-ին ան կը պատրաստէ «Հայ Գրականութիւն» դասագիրքը, սփիւռքահայ դպրոցներու համար:
Մ․Մկրեան կը մահանայ 26 Հոկտեմբեր 1983-ին, Երեւան:
Աղբիւրներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս , Հատոր Ժ., Պէյրութ, 1984, էջ 386։