Մկրտիչ Մ․ Մկրեան

;
Ծնած է	9 Նոյեմբեր 1907
Ծննդավայր	Վան
Մահացած է	26 Հոկտեմբեր 1983
Մահուան վայր	Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն
Քաղաքացիութիւն	Օսմանեան Կայսրութիւն; Խորհրդային Միութիւն
Ուսումնավայր	Երեւանի Պետական Համալսարանի Պատմութեան Բաժանմունք
Կոչում	թղթակից անդամ եւ փրոֆէսոր
Մասնագիտութիւն	Գրականագէտ եւ բանասէր
Աշխատավայր	Երեւանի Պետական Համալսարան; Հ.Հ. ԳԱԱ Գրականութեան համալսարան
Անդամութիւն	Հայաստանի Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիա
Կուսակցութիւն	Խորհրդային Միութեան համայնավարական Կուսակցութիւն

Մկրտիչ Մ.Մկրեան (9 Նոյեմբեր 1907, Վան - 26 Հոկտեմբեր 1983, Երեւան), հայ գրականագէտ, բանասիրական գիտութիւններու դոկտոր, մանկավարժ։

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Մկրտիչ Մամբրէի Մկրեան ծնած է Վան, 9 Նոյեմբեր 1907-ին:

1915-ին կը գաղթէ Հայաստան
1919-ին կը հաստատուի Երեւան, ուր առիթը կ'ունենայ շարունակելու իր ուսումը։
1925-ին կ'աւարտէ Խաչատուր Աբովեանի անուան միջնակարգ դպրոցը։ Ուսուցչական
1930-ին պաշտօնով տարի մը կը մեկնի Նոր Պայազիտ, ուրկէ վերադարձին մուտք կը գործէ Երեւանի Պետական Համալսարան, որու Պատմագրութեան Բաժանմունքի ընթացքը կ’աւարտէ 1930-ին: Նոյն տարին իսկ իրաւունք կը ստանայ հետեւելու ասպիրանդականի դասընթացքներուն:
1939-ին կ'արժանանայ Բանասիրական Գիտութիւններու Թեկնածու աստիճանին՝ ներկայացնելով «Ֆրիկի Ստեղծագործութիւնը» խորագրուած թէզը:
1945-ին կը ստանայ Բանասիրական Գիտութիւններու Դոկտոր տիտղոսը՝ պաշտպանելէ ետք «Գրիգոր Նարեկացի» վերնագիրով աւարտաճաոը:

Մ․ Մկրեանի մանկավարժական շուրջ յիսնամեայ գործունէութիւնը կը սկսի իր ուսման բարձրագոյն ընթացքը հետապնդած տարիներուն: 1933- էն սկսեալ մինչեւ իր կեանքի վերջին օրերը՝ Հայ գրականութեան դասախօսի պաշտօնով կը դասաւանդէ Երեւանի Պետական Համալսարանին մէջ, միաժամանակ վարելով վարչական մէկէ աւելի պաշտօններ։

1941- 1947 թուականներուն ան կը վարէ Երեւանի Պետական Համալսարանի Բանասիրական Բաժանմունքի պատասխանատու վարիչի պաշտօնը, զոր կը վերստանձնէ 1957-ին ու կը պահԷ մինչեւ 1977:
1947-1952 թուականներուն իրեն կը վստահուի ՀՍՍՀ Գիտութիւններու Ակադեմիայի Մանուկ Աբեղեանի անուան Գրականութեան Հիմնարկին տնօրէնի պաշտօնը։
1954-1980 թուականներուն նաեւ կը վարէ Պետական Համալսարանի Հայ Գրականութեան Ամպիոնի վարիչի պաշտօնը:
1956-ին Մ․ Մկրեան կ'ընտրուի ՀՍՍՀ Գիտութիւններու Ակադեմիայի թղթակից անգամ: Գրականագիտական ու բանասիրական իր բազմաթիւ յօդուածներէն անկախ, Մ․Մկրեանի գրիչին կը պատկանին հետեւեալ հատորները.

Հատորները[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ժգ.- Ժը. Դարերու Հայ Աշխարհիկ Գրականութեան (Երեւան, 1937),
Գրիգոր Նարեկացի (Երեւան, 1955),
Էջեր Հայ Վիպասանութեան Պատմութիւնից (Երեւան, 1957),
Մովսէս Խորենացի (Երեւան, 1970։ Հատորը նախապէս լոյս տեսած է ռուսերէնով՝ Երեւան, 1969-ին),
Իսահակեանի Հումանիզմը (Երեւան, 1975),
Հայ Հին Գրականութեան Պատմութիւն (Երեւան, 1976),
Յովհաննէս Թումանեանի Ստեղծագործութիւնը (Երեւան, 1981),
Գրականութեան Պատմութեան Հարցեր (Երեւան, 1982)։

Վերոյիշեալ աշխատասիրութիններէն անկախ, Մ․Մկրեան, 1937 թուականէն սկսեալ՝ «դպրոցական ծրագիրին համաձայն», կազմած է Է․, Ը․, Թ․ եւ Ժ․ դասարաններու համար «Հայ Գրականութեան» դասագիրքերը: 1974-ին ան կը պատրաստէ «Հայ Գրականութիւն» դասագիրքը, սփիւռքահայ դպրոցներու համար:

Մ․Մկրեան կը մահանայ 26 Հոկտեմբեր 1983-ին, Երեւան:

Աղբիւրներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս , Հատոր Ժ., Պէյրութ, 1984, էջ 386։