Թամզարայ պար

Թամզարայ պար, բուն հայկական երգ-պար։ Ան, շատ պարած են հայկական բնակավայրերը։

Թամզարա գիւղը

«Թամզարա»ն Սուքիաս Էփրիկեանի «Պատկերազարդ բնաշխարհիկ բառարան»ը որպէս հայկական բնակավայր կ՛անուանէ։ Այս բնակավայրը նաեւ կը կոչուի «Թումզարա»՛։

Որոշ ուսումնասիրողներ կ՛ըսեն որ «Թամզարա» անունը Թովմա Արծրունի անունէն ծագած է։ Ան ըստ վարկածի, հիմնած է Թամզարա գիւղը։ Հնարաւոր է որ այս երգ-բարի անուանումը կապուած ըլլայ բնակավայրի անունին հետ, ինչպէս Հրաչեայ Աճառեան իր «Գավառային» բառարանին մէջ կը հաստատէ։

Պարի մասին

Ըստ Կոմիտասին «Թամզարա»ն հարսանեկան երգ-պար է եւ գլխաւոր դերերը պարագլուխն եւ պարապոչն են։ Իսկ հարսը միշտ կանգնած է կնքահայրին կողքին։

«Թամզարայ» պարատեսակը կը պատկանի երկու երթալ, երկու դառնալ պարաընտանիքին։ «Թամզարայի» տարբերութիւնը երկու երթալ, երկու դառնալ պարաընտանիքէն այն է, որ այս պարատեսակին մէջ պարը կ՛երկարի երկու հաշուով՝ դէպի ձախ տեղաշարժող, վերադարձնող երկու շարժումով։ Իսկ պարը վեցի փոխարէն ունի ութ շարժումներ։

Թամզարայ պարին մեջ ձեռքերը բռնելու տարբեր ձեւեր կան։ Ճկոյթններով, ափերով եւ նաեւ ուսերէն։