Jump to content

Ալեքսանտր Սարուխան

Ալեքսանտր Սարուխան
Ծնած է 1 Հոկտեմբեր 1898(1898-10-01)
Ծննդավայր Արտանուջ, Կարսի մարզ, Կովկասեան երկրամաս, Ռուսական Կայսրութիւն[1]
Մահացած է 1 Յունուար 1977(1977-01-01)[2][1] (78 տարեկանին)
Մահուան վայր Գահիրէ, Եգիպտոս[1]
Ազգութիւն Հայ[1]
Քաղաքացիութիւն Ռուսական Կայսրութիւն
Եգիպտոսի թագավորություն?
Եգիպտոսի Հանրապետություն?
Արաբական Միացեալ Հանրապետութիւն
 Եգիպտոս
Կրթութիւն Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիա?[1]
Մասնագիտութիւն գծանկարիչ, հրապարակախօս, հանրային գործիչ, նկարչության ուսուցիչ
Ալեքսանտր Սարուխան Ուիքիդարանին մէջ
Alexander Sarukhan Ուիքիպահեստին մէջ

Ալեքսանտր Սարուխան (Սարուխանեան, 1 Հոկտեմբեր 1898(1898-10-01), Արտանուջ, Կարսի մարզ, Կովկասեան երկրամաս, Ռուսական Կայսրութիւն[1] - 1 Յունուար 1977(1977-01-01)[2][1], Գահիրէ, Եգիպտոս[1]), հայ երգիծանկարիչ։

Սարուխան ծնած է Արտանուշ, ապա անցած է Պաթում, ուր հասակ առած է․ ապա անցած է Պոլիս` ուսանելու համար, կրտսեր եղբօր հետ ընդունուած է Մխիթարեան միաբանութիւն վարժարան։

1910-1912 թուականներուն՝ Պոլսոյ մէջ, Սարուխան եղբայրները տան մէջ պատրաստած են չորս էջանոց «Ղուղիկօ» շաբաթաթերթը, ամբողջովին ձեռագիր։ Լեւոն յօդուածներ գրած եւ խմբագրած է, իսկ Ալեքսանտրը ծաղրանկարները գծած է։ Հետագային՝ Մեծ Եղեռնի տարիներուն, հակաթուրքական ուղղուածութիւն ունեցող այս ձեռագիր շաբաթաթերթը եղբայրները այրած են։ Այս փորձը ընդհատեցաւ, քանի որ 1912 թուականին հայրը որոշեց Պաթում վերադառնալ՝ առեւտրական ծրագիրներուն ձախողութեան պատճառով։ Եղբայրները մնացին Պոլիս՝ ուսումը շարունակելու։

Պոլսոյ Մխիթարեան վարժարանը աւարտելէ ետք գացած է Վիեննա` կատարելագործելու համար իր գծագրական տաղանդը:

Վիեննայի մէջ հանդիպած է արաբ գործարարի մը, որ զինք Եգիպտոս երթալու համոզած է, ուր իրեն համար ասպարէզային մեծ հնարաւորութիւններ կրնան ստեղծուիլ[3]։

Անհատական ցուցահանդէսներ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ստեղծագործութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Երգիծական ժողովածուներ՝

  • «Այս Պատերազմը» 1945,
  • «Մենք մեր ակնոցով» 1962,

Գիրքի ձեիաւորումներ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Սարուխանի քառասուն հազարէն աւելի գործերը (ներառեալ «Մարդկային կատակերգութիւն» նկարաշարը, ընկերական շարժեր եւ այլն) հրապարակուած են տարբեր երկիրներու մամլոյ էջերուն մէջ։ 14 ընկերական շարժ, «Մեծապատիվ մուրացկանները» գիրքին պատկերազարդումները (9 պատկեր), «Մարդկային կատակերգութիւն» շարքէվ մէկ երգիծանկար եւ այլ աշխատանքներ կը գտնուին Հայաստանի ազգային պատկերասրահին մէջ։

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 10 — հատոր 10. — է. 244.
  2. 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
  3. «Սատարել Հայ Մշակոյթին»։ Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon) (en-US)։ 2019-03-30։ արտագրուած է՝ 2022-03-03 
Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ անկէ մաս մը վերցուած է Հայկական Սովետական Հանրագիտարանէն, որուն նիւթերը հրատարակուած են` Քրիէյթիվ Քամմընզ Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։