Փիրկոս

Փիրկոս
Քաղաք
	Փիրկոս
Երկիր	Յունաստան
Տարածութիւն	170,9 քմ²
ԲԾՄ	3 մեթր
Բնակչութիւն	24 359 մարդ (2011)
Ժամային գօտի	UTC+2 եւ UTC+3։00
Հեռախօսային ցուցանիշ	26210
Փոստային ցուցանիշ	271
Պաշտօնական կայքէջ	cityofpyrgos.gr

Փիրկոս (յուն․՝ Πύργος՝ «աշտարակ»), Փելոփոնես թերակղզու հարաւը գտնուող յունական քաղաք, համանուն համայնքի վարչական կեդրոն եւ Արեւմտեան Յունաստանի ծայրամասային միաւոր: Կը գտնուի ծովի մակարդակէն 15 մեթր բարձրութեան վրայ, Քիփարիսիաքոս ծովածոցի (Ionian Sea) Յոնիական ծովի ափէն 4 քմ, Հին Օլիմփիայէն (Olympia) 19 քմ դեպի արեւմուտք, Աթէնքէն 315 քմ դէպի արեւմուտք հեռաւորութեան վրայ: Քաղաքի նաւահանգիստը Քաթաքոլոնն է: Ըստ 2011 թուականի մարդահամարի՝ քաղաքը կը կազմուէր 24359 բնակիչ, մինչդեռ քաղաքային ընդհանուր բնակչութիւնը կը կազմէր 47955 մարդ։ Քաթաքոլոն նաւահանգիստի առկայութիւնը Փիրկոսը դարձուցած է տարածաշրջանի զարգացած առեւտրային կեդրոն:

Պատմութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Քաղաքային շուկայի շէնքը, 1890, ճարտարապետը Էռնսթ Ցիլերն է: 2005 թուականէն՝ Փիրկոսի Հնագիտական թանգարան

Փիրկոսը առաջին անգամ յիշատակուեր է 1778 թուականին: Կը համարուի, որ այն իր անունը ստացեր է 1512 թուականին Կիորկիոս (Յովհաննէս) Ցերնոթասի կառուցած աշտարակէն (Γεώργιος ή Ιωάννης Τσερνωτάς, ум. 1535(Γεώργιος ή Ιωάννης Τσερνωτάς, ум. 1535^[2])^[3]:) 1821 թուականի յեղափոխութեան ժամանակ Փիրկոսը կարեւոր դեր խաղցեր է Յունաստանի անկախութեան համար մղուող ազգային պայքարին մէջ։ Այս առաջին յունական քաղաքն էր, որը աւերուած էր Օսմանեան զաւթիչներէն։

Տեսարժան վայրեր[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

«Փիրկոս» երկաթուղային կայանի շէնքը կառուցուեր է 1880-1890 թուականներուն նիոդասականութեան ոճով, կղմինտրեայ տանիքով^[4]:

Քաղաքի կենդրոնը 1890 թուականին Էռնսթ Զիլերի նախագիծով կառուցուած նիոդասականութեան շէնքին մէջ կը գտնուի հնագիտական թանգարանը^[5]: Նախապէս շէնքին մէջ կը գտնուէր Քաղաքային շուկան^[6]: Թանգարանը բացուեր է 2005 թուականին^[7]: Քաղաքի կեդրոնը կը գտնուի նաեւ նիոդասականութեան ոճով «Ափալոն» հանրային թատրոնը, որը կառուցուեր է 19-րդ դարու վերջին քառորդը^[8]:

Փոխադրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

«Փիրկոս» կայանը կը սպասարկէ Քատաքոլոն-Օլիմպիա երկաթուղային գիծը: Փաթրաս-Քիփարիսիա երկաթուղային գիծը փակուեր է 2011 թուականին։

Փիրկոս համայնք[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Փիրկոս համայնքը հիմնադրուեր է 2001 թուականին^[9]:

Փիրկոսի տեղական համայնքին մէջ կը մտնէ հինգ բնակավայր։ Ըստ 2011 թուականի մարդահամարի՝ բնակչութեան թիւը կը կազմէ 25180 բնակիչ: Տարածքը 45,483 քմ²:

Բնակավայրեր	2011 թուկանի բնակչութիւնը
Անթոփիրկոս	260
Քավասիլաքիա	111
Փիրկոս	24359
Սինտրիատ	209
Թրականօ	241

Գրականութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Բրոքհաուզի եւ Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր եւ 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանթ Փեթերսպուրկ։ 1890–1907

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

↑ Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011 — Ελληνική Στατιστική Αρχή, 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1275124"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5601909"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q698848"></a>
↑ Византийские малые хроники. Пелопонесские хроники. Хроника 33 (Хроника 1423 года)
↑ «Ιστορία» (հունարեն)։ Δήμος Πύργου։ 2015։ արտագրուած է՝ 2018-06-14
↑ Γεώργιος Παπανδρέου (2012)։ «Σιδηροδρομικός Σταθμός Πύργου Ηλείας. Περιγραφή»։ Οδυσσέας (հունարեն)։ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού։ արտագրուած է՝ 2018-06-14
↑ Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος (2012)։ «Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου. Περιγραφή»։ Οδυσσέας (հունարեն)։ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού։ արտագրուած է՝ 2018-06-14
↑ Γεώργιος Παπανδρέου (2012)։ «Δημοτική Αγορά Πύργου Ηλείας. Περιγραφή»։ Οδυσσέας (հունարեն)։ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού։ արտագրուած է՝ 2018-06-14
↑ Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος (2012)։ «Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου. Ιστορικό»։ Οδυσσέας (հունարեն)։ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού։ արտագրուած է՝ 2018-06-14
↑ Γεώργιος Παπανδρέου (2012)։ «Δημοτικό Θέατρο Απόλλων στον Πύργο. Περιγραφή»։ Οδυσσέας (հունարեն)։ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού։ արտագրուած է՝ 2018-06-14
↑ «Διοικητικές μεταβολές δήμων και κοινοτήτων. Δ. Πύργου (Ηλείας)» (հունարեն)։ ΕΕΤΑΑ։ արտագրուած է՝ 2018-06-13

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q39825"_data-entity-id="Q5601909">[http://www.statistics.gr/el/2011-census-pop-hous_Απογραφή_Πληθυσμού_-_Κατοικιών_2011]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:el:Ελληνική_Στατιστική_Αρχή|Ελληνική_Στατιστική_Αρχή]],_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1275124"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5601909"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q698848"></a></div>-1] Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011 — Ελληνική Στατιστική Αρχή, 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1275124"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5601909"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q698848"></a>

[2] Византийские малые хроники. Пелопонесские хроники. Хроника 33 (Хроника 1423 года)

[3] «Ιστορία» (հունարեն)։ Δήμος Πύργου։ 2015։ արտագրուած է՝ 2018-06-14

[4] Γεώργιος Παπανδρέου (2012)։ «Σιδηροδρομικός Σταθμός Πύργου Ηλείας. Περιγραφή»։ Οδυσσέας (հունարեն)։ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού։ արտագրուած է՝ 2018-06-14

[5] Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος (2012)։ «Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου. Περιγραφή»։ Οδυσσέας (հունարեն)։ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού։ արտագրուած է՝ 2018-06-14

[6] Γεώργιος Παπανδρέου (2012)։ «Δημοτική Αγορά Πύργου Ηλείας. Περιγραφή»։ Οδυσσέας (հունարեն)։ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού։ արտագրուած է՝ 2018-06-14

[7] Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος (2012)։ «Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου. Ιστορικό»։ Οδυσσέας (հունարեն)։ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού։ արտագրուած է՝ 2018-06-14

[8] Γεώργιος Παπανδρέου (2012)։ «Δημοτικό Θέατρο Απόλλων στον Πύργο. Περιγραφή»։ Οδυσσέας (հունարեն)։ Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού։ արտագրուած է՝ 2018-06-14

[eetaa-9] «Διοικητικές μεταβολές δήμων και κοινοτήτων. Δ. Πύργου (Ηλείας)» (հունարեն)։ ΕΕΤΑΑ։ արտագրուած է՝ 2018-06-13

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]