Փանցիր հրթիռային համակարգ

Փանցիր Ս1 (ռուս.՝ Панцирь-С1, ՆԱԹՕ-ի դասակարգումով՝ SA-22 Greyhound (նշանակութիւնը՝ քերծէ)՝ ռուսական ինքնաշարժ զէնիթային հրթիռա-հրանոթային համակարգ ցամաքային եւ ծովային տեղակայումով:

Նշանակութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Համակարգը նախատեսուած է ժամանակէն եւ հեռանկարային միջոցներու օդային յարձակումներէն քաղաքացիական եւ ռազմական առարկաներու (այդ թիւին՝ մեծ հեռահարութեան հակաօդային պաշտպանութեան համալիրներու) մոտակայ ծածկոյթի համար: Նաեւ կրնայ իրագործել առարկայի պաշտպանութիւնը ցամաքային եւ վերջուրեայ սպառնալիքներէն:[1]

Համակարգի ստեղծման աշխատանքներն աւարտուած են 1994 թուականին, առաջին անգամ ցուցադրուած է Մոսքուայի միջազգային օդային-տիեզերական սալոնին:

2012-ի Նոյեմբեր 16-ին ՌԴ Կառավարութեան նախագահ Տմիթրի Մետվետեւի հրահանգով սպառազինութեան ընդունուած է:[2]

2016 թուականին աւարտուած է «Панцирь-СМ» համալիրի նորակազմութեան մշակումը, որուն մէջ նորէն մշակուած բազմագործողային նշանառման կայանի հաշուին թիրախներու խոցման հեռաւորութիւնը մեծցած է մինչեւ 40 քմ[3]

Բնութագրական տուեալներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • արտադրող  Ռուսաստան Ռուսիա
  • շահագործում՝ 2008-էն ներկայ ժամանակ
  • անձնակազմ՝ 3 հոգի
  • համալիրի քաշը՝ մինչեւ 30 թօն
  • ծաւալման արագութիւնը՝ < 5 վրկ
  • արձագանքման ժամանակը՝ 4-6 եկվ
  • զինապաշար՝ 12 57Է6-Ե հրթիռ, 1400 մարտագլխիկ
  • թիրախի առաւելագոյն արագութիւն՝ 1000 մ/եկվ
  • մինչեւ թիրախ հեռաւորութիւնը՝ 1.2-20 քմ
  • թիրախի բարձրայնութիւնը՝ 15 մ-15 քմ

Գործողութիւններու Պատմութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Սուրիա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

2012-ի Յունիս 22-ին յայտնուեցաւ, որ Սուրիոյ բանակի Փանցիր-Ս1 զօրամիաւորումը խոցած է Լաթաքիային վրայով թռչող Թուրքիոյ օդային ոյժի RF-4E ռազմական օդանաւը:[4][5] Նաեւ 2015 թուականէն համակարգ մը տեղակայուած է որպէս Սուրիոյ քաղաքացիական պատերազմին ներխուժած Ռուսիոյ զօրամիաւորումներու մաս: 2018-ի Յունուար լոյս 6-ի գիշերը Հմէյնիմ օդային հենակէտը գրոհած են 13 անօդաչու թռչող սարքեր: Փանցիր-Ս-ի համակարգի պաշտպանիչ համակարգը խոցած է եօթ տրոն:[6] 2018-ի Ապրիլ 14-ին ամերիկեան, բրիտանական եւ ֆրանսական ոյժերը ութ թիրախներուն վրայ արձակեցին 103 օդէն-ցամաք տեսակի հրթիռներ: Ռուսական աղբիւրներուն համաձայն Փանցիր-Ս1-ի քսանհինգ հրթիռ արձակուեցան ոչնչացուցին եկողներէն քսաներեքը[7] Սակայն, ամերիկեան Պաշտպանութեան երատեսչութիւնն ըսած է, որ դաշնակիցներու ոչ մեկ հրթիռ խոցուած է:[8] Սուրիոյ Հակաօդային պաշտպանութեան ոյժերուն պատկանող ՍԱ-22 համակարգը կործանուած է իսրայէլական զինուած ոյժերուն կողմէ 2018-ի Մայիսին[9][10][11] Ըստ ռուսական վերլուծաբաններու եւ ռազմական անձերու հարուածի պահուն համակարգը կրնայ անջատած ըլլար:[12] Զեկուցվել է, որ հիմնական սպառազինության մնացորդները նկատվել են

Ուքրայինա[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Տարբեր անկախ փորձագետներ կը հաւատան, որ Փանցիր-21-ը գործարկած են անջատողական ոյժերը Տոնպասի պատերազմին: Զեկոյցներու համաձայն հիմնական սպառազինման առարկաները Ուքրայինային մէջ նկատուած են 2014-ի Նոյեմբերին:[13] Նաեւ կը զեկուցուի, որ ատոնք նկարահանուած են Լուհանսք եւ լուսանկարուած՝ Մաքիիվքա ապստամբող տարածքներուն մէջ 2015-ի սկիզբներուն:[14][15]

Սպառազինութեան Մէջ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կապոյտով նշուած են Փանցիր-Ս1 օգտագործողները
Թրթուրաւոր շարժակազմին վրայ տեղակայուած համալիր
  •  Ալժիր Ալճերիոյ ժողովրդական ազգային բանակ՝ 104[16][17]
  •  Իրան Իրան 10 համալիր Փանցիր-Ս1Է, 2012-ի դրութեամբ:
  • Կաղապար:Country data Իրաք Իրաք՝ 2016-ի դրութեամբ՝ 96Ք6 երեք համալիր, Փանցիր-Ս1Է ութ համալիր եւ 200 միաւոր 9М331 մատակարարուած են 2014-ին, ընդամենը 2012-ին պատուիրուած են Փանցիր-Ս1Է 48 համալիր եւ 1200 միաւոր 9М331 (պայմանագիրի գումարը կազմած է $ 2.3 մլր.): 2016 թուական՝ 20 մեքենայի մատակարարում (ոչ պաշտօնական տուեալներով 2012-ին 4.2 մլր տոլլարի պայմանագրով նախատեսուած է 24 համալիրի մատուցում:)[18][19]
  • Կաղապար:Country data Հասարակածային Գվինեա Հասարակածային Կուինէայի զինեալ ոյժեր՝ երկու համալիր 2017-ի Օգոստոսի[20]
  • Կաղապար:Country data ԱՄԷ Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններ՝ 2016-ի դրութեամբ 96Ք6-ի 50 համալիր[21]
  • Կաղապար:Country data Օման Օմանի սուլթանի զինեալ ոյժեր՝ 2012-ի դրութեամբ Փանցիր-Ս1Է-ի մինչեւ 12 համալիր[22]
  •  Ռուսաստան Ռուսիա՝ 2016-ի Փետրուար 25-ի դրութեամբ 30 96К6 համալիր[23]
    • Ռուսիոյ դաշնութեան Օդային-տիեզերական ոյժեր 2016-ի դրութեամբ 12 96К6 համալիր
  • Կաղապար:Country data Սիրիա Սուրիոյ արաբական զինեալ ոյժեր՝ 2008-էն մինչեւ 2011-ը մատակարարուած է 96Ք6-ի 36 համալիր 50 հատ պատուիրածէն[24][25] եւ 700 միաւոր 9Մ311

Չեղեալ Պատուերներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  •  Բրազիլիա Պրազիլի զինեալ ոյժեր՝ Պրազիլը եւ Ռուսիան 2013-ի Փետրուարէն մեկ միլիար տոլլարի չափով[26] գնման բանակցութիւններ վարած են 2013-ի սկիզբէն[27]: 2015-ին ձեռքբերումը հետաձգուեցաւ մինչեւ 2016-ը[28] եւ իվերջոյ 2015-ին Պրազիլը որոշած է չեղարկել գնումը[29]:

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Կաղապար:Ծանցանկ2

  1. ↑ Зенитный ракетно-артиллерийский комплекс «Панцирь-С1» (ռուսերէն)
  2. ↑ «Панцирь-С» принят на вооружение Российской армии Archived 2019-07-01 at the Wayback Machine. (ռուսերէն)
  3. ↑ ТАСС Радиус действия нового "Панциря" увеличится до 40 км за счет новой прицельной станции (ռուսերէն)
  4. ↑ «Newly-supplied Russian Pantsyr-1 anti-air missile used to down Turkish warplane»։ DEBKAfile։ 24 June 2012։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 24 June 2012-ին։ արտագրուած է՝ 24 June 2012 
  5. ↑ «Syria – Turkey tension: Conflicting arguments on Phantom»։ BBC News Middle East։ 3 July 2012։ արտագրուած է՝ 9 February 2013 
  6. ↑ «Head of the Russian General Staff's Office for UAV Development Major General Alexander Novikov holds briefing for domestic and foreign reporters : Ministry of Defence of the Russian Federation»։ eng.mil.ru։ արտագրուած է՝ 14 April 2018 
  7. ↑ http://eng.mil.ru/en/news_page/country/more.htm?id=12171611@egNews
  8. ↑ «Department of Defense Press Briefing by Pentagon Chief Spokesperson»։ U.S. DEPARTMENT OF DEFENSE։ արտագրուած է՝ 23 April 2018 
  9. ↑ «Israel Strikes Dozens Of Iranian Military Targets In Syria»։ Defense World 
  10. ↑ «IDF attacks dozens of Iranian targets in Syria»։ Israeli National News 
  11. ↑ «WATCH: ISRAEL STRIKES SYRIAN SA22 AIR DEFENSE BATTERY»։ Jerusalem Post 
  12. ↑ 'It was either disabled or out of ammo': How Israelis hit the Syrian SA-22 air defense system 11 May, 2018 23:18, Russia Today
  13. ↑ Ferguson Jonathan, Jenzen-Jones N.R. (2014)։ «Raising Red Flags: An Examination of Arms & Munitions in the Ongoing Conflict in Ukraine. (Research Report No. 3)»։ ARES։ էջ 78։ արտագրուած է՝ 23 May 2017 
  14. ↑ Czuperski Maksymilian, Herbst John, Higgins Eliot, Polyakova Alina, Wilson Damon (2015-05-27)։ Hiding in Plain Sight: Putin's War in Ukraine։ Atlantic Council։ ISBN 978-1-61977-996-9 
  15. ↑ Կաղապար:Cite report
  16. ↑ «Алжир увеличит заказ на комплексы «Панцирь-С1»»։ արտագրուած է՝ 2018-03-12 
  17. ↑ «SIPRI Arms Transfers Database»։ Stockholm International Peace Research Institute։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 22 April 2019-ին։ արտագրուած է՝ 13 December 2014 
  18. ↑ Россия поставила в Ирак ракетно-пушечные комплексы Панцирь-С1 // Синьхуа, 14/02/2016
  19. ↑ Ռազմ.info Իրաքը Փանցիր-Ս1 զէնիթահրթիռային հրանոթային համալիրներ գնած է Ռուսիայէն
  20. ↑ «Russia to supply two Pantsyr-S1 air defense systems to Equatorial Guinea»։ TASS։ Kubinka։ 24 August 2017։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 24 August 2017-ին։ արտագրուած է՝ 24 August 2017 
  21. ↑ Eksport Vooruzheniy Journal, №1'2001 (January–February), Preliminary Estimates of Russian Performance in Military-Technical Cooperation with Foreign States in 2000 Archived 2007-12-06 at the Wayback Machine.
  22. ↑ The Military Balance 2012. — P. 342.
  23. ↑ Военные получили модернизированный зенитный комплекс «Панцирь-С2» // lenta.ru, 25.02.2016
  24. ↑ Ynetnews, 13 August 2007, IDF: Syria's antiaircraft system most advanced in world
  25. ↑ «Россия уже поставила Сирии до 40 комплексов "Панцирь", сообщил источник»։ ria.ru։ 9 April 2018։ արտագրուած է՝ 11 April 2018 
  26. ↑ Brazil could buy Pantsir S1 and Igla MANPADS air defence missile systems – Armyrecognition.com, February 3, 2013
  27. ↑ «Russia's arms exporter to reach Pantsir-S1 deal with Brazil in 2016»։ Moscow: TASS։ 2015-04-08։ արտագրուած է՝ 2017-01-17 
  28. ↑ Brazil has postponed the purchase of Russian missile complexes " Carapace - C1 ", Interfax.ru, October 15th 2015
  29. ↑ Barreira Victor (2017-02-06)։ «Brazil abandons Pantsir-S1 acquisition»։ Jane's 360։ արտագրուած է՝ 2017-10-22 
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Փանցիր_հրթիռային_համակարգ&oldid=225101» էջէն