Րաֆֆի Արմէնեան

Րաֆֆի Արմէնեան
Անուն	Ռաֆֆի Պարոյր Արմէնեան

Ռաֆֆի Պարոյր Արմենեան (ծն.՝ 4 Յունիս 1942-ին, Գահիրէ), Քանատահայ երաժշտահան, խմբավար, ղեկավար։

Կենսագրութիւն եւ կրթութիւն

Արմէնեան ծնած է 4 Յունիս 1942-ին, Գահիրէ, եւ այնտեղ ստացեր է իր առաջին երաժշտական դասերը ՝ 1959-ին տեղափոխուած է Վիեննա՝ Պրունօ Սեյտլհոֆերի հետ դաշնամուր սորվելու: Աւարտելէն յետոյ ան մէկ կողմ դրաւ երաժշտական ուսումը եւ 1962-1965 թուականներուն յաճախեց Լոնտոնի համալսարան, ուր մեծ մասնագիտութիւն ձեռք բերաւ մետաղաձուլման metallurgy բնագաւառի մէջ: Ան վերադարձաւ Վիեննայի երաժշտական ակադեմիա եւ ուսանեցաւ 1965-էն 1969 թուականներուն: 1968-ին Ֆրանսայի Պեզանսոն Besançon քաղաքի մէջ երիտասարդ խմբավարներու միջազգային մրցոյթի International Competition for Young Conductors երկու եզրափակիչ յաղթողներէն մէկն էր Արմէնեանը:

Ուսման տարիներ

Բարձրագոյն երաժշտական կրթութիւն ստացեր է Վիեննայի երաժշտական ակադեմիոյ մէջ։ Հակառակ իբրեւ դաշնակահար ունեցած իր յաջողութիւններուն, Լոնտոնի մէջ կը հետեւի մետաղաձուլումի ճարտարագիտական մասնագիտութիւնը։ Յետոյ կը վերադառնայ Վիեննա, ուր ան կը կատարելագործուի իբրեւ երաժշտահան, նուագավար, խմբավար, ղեկեվար։

Ստեղծագործական տարիներ

1966-1967 թթ. յաջորդաբար Պերլինի մէջ կը մասնակցի Հերպերթ Ֆոն-Քարայանի անուան նուագավարական մրցոյթին, շահելով 2-րդ մրցանակը։ Այնուհետեւ կը տեղափոխուի Քանատա: Կ'աշխատի «Աթլանթիք» սիմֆոնիք նուագախումբին մէջ, իսկ 1969 թուականին «Քլիկեն» օփերային ընկերութեան նուագախմբով համերգային շրջագայութիւն կը կատարէ ԱՄՆ-ի եւ Քանատայի մէջ։ 1972 թուականին կը հաստատուի իբրեւ Քիչնր Ուաթերլուի, իսկ 1974 թուականին նաեւ Սթաթֆորտի սիմֆոնիք նուագախումբի գեղարուեստական ղեկավար ու նուագավար։

23 տարի Քիչնր-Սթաթֆորտ նուագախումբերու հետ աշխատանքով Արմենեանը այդ գրեթէ ինքնագործ նուագախումբերը հասցուցեր է այնպիսի մասնագիտացուած մակարդակի, որ նախապես 400 ունկնդիր ունեցող նուագախումբի ունկնդիրներու թիւը հասեր է 8500-ի։ Այսպիսի բացառիկ արդիւնքը կառավարութեանը կը ստիպէ կառուցել նոր համերգասրահ մը, որ իր յարմարութիւններով կը ծառայէ նաեւ օփերային թատրոն։ Եւ այդ թատրոն-սրահը կը կոչուի Արմենեան անունով, միաժամանակ Արմենեանը պարգեւատրուեր է Քանատայի բարձրագոյն շքանշանով՝ անգլ.՝ «Orden of Canada»:

1981 թուականին Տիթրոյթի մէջ՝ Միշիկընի օփերային թատրոնի արուեստական կազմով պատրաստեր եւ հինգ անգամ ներկայացուցեր է «Անուշ»-ը՝ Ժիրայր Փափազեանի թարգմանութեամբ եւ բեմադրութեամբ։ Ան կը կարծէ, որ բոլոր երեխաներուն 5-6 տարեկանէն պէտք է մղել դէպի երաժշտութիւնը։

Երեխաները այն պիտի սորվին իբրեւ լեզու՝ միջազգային լեզու, քանզի աշխարհի փրկութիւնը երաժշտութիւնն է: - - Ռաֆֆի Պարոյր Արմէնեան

Ռաֆֆի Պարոյր Արմէնեան Երեւան եկեր է 1994 թուականի Դեկտեմբերին՝ ղեկավարելով Կուսթավ Մալերի առաջին սիմֆոնիան, Շումանի թաւջութակի համերգը։ 1995 թուաակնին կրկին Երեւանի մէջ հանդէս եկած է երկու համերգով՝ ծրագրին մէջ ունենալով Փիոթր Չայքովսկու 4-րդ ու Պէթհովէնի 5-րդ սիմֆոնիաները, Եոհաննէս Պրամսի «Ակադեմիական նախերգանքը», Շթրաուսի Իրիկնային չորս երգը (մեներգչուհի՝ Յասմիկ Հացագործեան), Պէթհովէնի դաշնամուրային 4-րդ համերգը (մենակատար՝ Անահիտ Ներսիսեան)::

Ձայնագրութիւններու ընտրանին

• Joyous light - Armenian sacred songs «Ուրախ Լոյս» Հայկական հոգեւոր երգեր with Իզապէլ Պայրագտարեան, CBC.
• Memories of Poland, 1995 with Janina Fialkowska and the Kitchener-Waterloo Symphony
• Mahler Lieder, CBC Records. Singers Andreas Schmidt and Catherine Robbin, K-W Symphony.

Աղբիւրներ

• Renata Scotto - Prima Donna in Concert and Recital Raffi Armenian
• Janina Fialkowska / Raffi Armenian