Ռաֆֆի Փորթագալ

Ռաֆֆի Փորթաքալ;
Ծնած է	1946
Ծննդավայր	Պոլիս
Ազգութիւն	Թրքահայ
Ուսումնավայր	Վիեննական Մխիթարեան վարժարան, Պոլիս
Մասնագիտութիւն	հնաբան

Ռաֆֆի Փորթագալ (1946, Պոլիս) անուանի հնագէտ, աճուրդախօս։

Կենսագրութիւն[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ծնած է 1946 թուականին Պոլսոյ Օրթագիւղ թաղամասին մէջ, որպէս զաւակը Արէտ ու Մաննիկ Փորթագալ ամոլի։ Լիսէի ուսումը ստացած է Փանկալթը թաղի Վիեննական Մխիթարեան վարժարանին մէջ եւ այդ միջոցին դերեր ստանձնած է Մխիթարեան սանուց միութեան թատերախումբին մէջ, նոյնիսկ միջոց մը դառնալով բեմադրիչի օգնականը:

1964-ին ընդունուեցաւ Իսթանպուլի համալսարանի հոգեբանութեան բաժինը, բայց նոյն տարին իսկ թողեց համալսարանի ուսումը եւ սկսաւ աշխատիլ հօրը քով: Բաւական սիրեց այս աշխատանքը եւ 1973 թուականին Նշանթաշի Միմ Քեմալ Էօքէ պողոտային վրայ բացաւ իր առաջին դիտասրահը, որ իր գոյութիւնը կը շարունակէ մինչեւ այսօր:

1974-ին ամուսնացաւ Զիւհալ Փորթագալի (ծնեալ՝ Ավունսուք) հետ: 1981-ին, Զիւհալ եւ Ռաֆֆի բախտաւորուեցան դուստրով մը, զոր անուանեցին Մայա:

Ռաֆֆի Փորթաքալ, բացի աճուրդախօսութենէ, կը կատարէ նաեւ խորհդատուութիւն՝ ուղղեալ թանգարաններու, հաւաքորդներու եւլն.: Ան եղած է մեծահարուստ գործարար Սաքըփ Սապանճըի յատուկ հաւաքածոյին խորհրդատուն: Հայթայթած է Սաքըփ Սապանճըի օսմանեան գեղագրութեան եւ գծագրութեան հաւաքածոն: 1998-ին այս հաւաքածոյին ամենայատուկ նմոյշները ցուցադրուեցան Նիւ Եորքի «Մեթրոփոլիթան», Փարիզի «Լուվր», Լոս Անճելըսի ԼԱՔՄԱ, Հարվըրտի համալսարանի «Արթիւր Մ․ Սաքլըր», Պերլինի «Տէօյչէ Կուկենհայմ» թանգարաններուն մէջ՝ «Ոսկեայ տառեր» անունով:

Ռաֆֆի Փորթաքալ, հիմնադիրներէն մէկն է Պոլսոյ «Սաքըփ Սապանճը» թանգարանի:

Ան է որ Թուրքիոյ մէջ առաջին անգամ սկսած է աճուրդներու ժամանակ գրքոյկ հրատարակելու սովորոյթը։ «Փորթագալ» հաստատութիւնը, Ռաֆֆի Փորթագալի առաջնորդութեամբ, 1996-էն մինչեւ 2010 երեք ամիսը մէկ սկսաւ հրատարակել «P» համաշխարհային արուեստի հանդէսը:

Աւելի քան 100-ամեայ անցեալի մը տէր «Փորթագալ» ընտանեկան հաստատութեան սեփականատէրն է։ Հաստատութեան 100-ամեակին առթիւ յայտնի գրող Էնիս Պաթուր հրատարակած է հատոր մը՝ Փորթագալի հետ կատարած հարցազրոյցի հիման վրայ պատկերելով Օսմանեան կայսրութեան անկման ու Թուրքիոյ Հանրապետութեան ստեղծման շրջանի մէկ պատկերը՝ արուեստներու, արհեստներու, դրամագլուխի ձեռք փոխելու նիւթերուն վերաբերեալ։

«Փորթագալ» հաստատութիւնը Թուրքիոյ մէջ արուեստի բնագաւառին մէջ ունի հեղինակաւոր անուն մը։ Կազմակերպած է ոչ միայն թուրքիացի արուեստագէտներու, այլ նաեւ համաշխարհային արուեստի մեծերու, ինչպէս՝ Փիքասսօ, Տալի, գործերուն աճուրդները։ Ան՝ հաստատութիւնը այժմ փոխանցած է իր դստեր՝ Մայա Փորթագալին։