Jump to content

Պուլկարիոյ Սփիւռքահայ Երաժշտութիւն

Վառնա

Պուլկարահայ համայնքին մէջ 19-րդ դարու վերջաւորութեան յայտնի են «Դայլայլիկ» և «Մեղեդի» (Փլովտիւ), Վահան Մանուէլեանի, Բարսեղ Կանաչեանի (Վառնա), «Կոմիտաս» (Ռուսէ), «Քնար», «Երեւան» (Սոֆիա) և այլ երգչախումբերը։ Խմբավար եւ երգահան Նաթան Ամիրխանեանը նաեւ՝ Սոֆիայի օփերային թատրոնի Խմբավար]]), Վառնայի «Գուսլա» երաժշտական ընկերութեան հիմնադիրներէն է, գրած է օփերաներ։ Ճանչցուած են Նաեւ երգահան Սարգիս Պալթայեանը, դաշնակահարուհիներ Զարուհի Սարեանը, Հերմինէ Ասատուրը, Մալվինա Խաչատուրեանը, ջութակահարներ՝ Ստեփան Խանճեանը, Յակոբ Աղասեանը, խմբավար՝ Վիլլի Գազազեանը, թաւջութակահարուհի Սեդա Պալթայեանը, երգչուհիներ՝ Ալիս Պաղտասարեանը, Պէաթրիս Պոյաճեանը, Մարի Գրիգորեանը և ուրիշներ։ Ռումանիոյ հայերը երաժշտութեան ասպարէզին մէջ ունեցած են ակնառու յաջողութիւններ։ Ռոմանական, երաժշտագիտութեան պատմութեան հիմնադիրը Ռումանիոյ ԳԱ ակադեմիկոս (1877 թուականէն) հայազգի Թէոտոր Պուպանտանն է, որ նաեւ ռումանական, առաջին երաժշտական բառարանի հեղինակն է եւ ազգային ազգագրական երաժշտագիտութեան հիմնադիրներէն մէկն է։ 20-րդ դարու նշանաւոր երգահաններէն են Մաթէյ Սոկորը եւ Միհայիլ Ժորան։ 19-րդ դարու 2-րդ կիսուն յայտնի ջութակահարներ էին Արտաշէս եւ Յովհաննէս Պլըղլեան եղբայրները։ Կատարողական արուեստին մէջ, աւելի ուշ, ճանչցուած են ջութակահար՝ Կարպիս Աւագեանը, Վարուժան Կոկիկեանը, երգիչներ՝ Արաքս Սվաճեանը, Կարպիս Զոպեանը, Դաւիթ Յովհաննէսեանը, Շաքէ Շիշմանեանը, Մագլէն էքմէքճեանը, էտուարտ Թումաճանեանը եւ ուրիշներ։ ժամանակակից երաժշտութեան յայտնի դէմքերէն են Այտա Կարուգարեան ու Հէրի Տաւիղեանը։ Երաժշտագիտական աշխատութիւններ գրեր են Միսիր Նիկոլեան, Չոմակ էմմանուէլը և ուրիշներ։

Փլովտիւ
Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցուած է «Հայ Սփյուռք» հանրագիտարանէն, որի նիւթերը թողարկուած են` Քրիեյթիւ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։