Պոչազգեստ

Պոչազգեստ կամ Ֆրակ, տղամարդոց երեկոյեան հագուստ յատուկ ձեւուած պաշտօնական միջոցառումներու համար, բաղկացած է պիջակէ, առջեւէն կարճ, ետեւէն երկար նեղ փեշերով, եւ տաբատէ ատլասեայ լամպասներով:

Արքայազն Ֆիլիպ, Էտինպուրկի դուքս, պոչազգեստով

Հէքեաթ

Իր տեսքի յատկութիւններով պոչազգեստը պարտական է այն բանին, որ ի սկզբանէ եղած է հագուստի ձեւ ձիաւորական սպայներու, որ անոնց թոյլ կու տար հարմարութեամբ ձի հեծնել (հատկապէս, ձի նստիլ) եւ միեւնոյն ժամանակ տպաւորիչ տեսք ունենալ:

Պոչազգեստը յայտնուած է Ֆրանսայի մէջ XVIII դարու կէսերուն եւ եղած է բացառապէս զինուորական հագուստ, եւ ի սկզբանէ բնաւ չէր վերաբերեր հանդիսաւոր հագուստին: Բայց այն փաստը, որ այն ժամանակներուն ձիաւորական սպայները սովորաբար կը պատկանէին բարձր խաւին եւ, ի հարկէ, յաճախ կը յայտնուէին հրաւիրեալ երեկոներու եւ պարահանդէսներու, աստիճանաբար բերաւ այն բանին, որ պոչազգեստը դարձաւ այդ ժամանակներու հանդիսաւոր հագուստի նորաձեւութիւն:

ֆրանսական յեղափոխութեան ժամանակ յայտնուեցան «անհաւատալի» ոճի պոչազգեստներ: Անիկա ունէր չափազանց մեծ օձիք եւ շապիկներ, կը լրացուէր ոչ պակաս տպաւորիչ փողկապով, որ կը ծածկէր կզակը, իսկ խիստ օսլայած շապիկի օձիքը կը հասնէր այտերու կէսին: Ռուսիոյ մէջ Պաւելի ժամանակ այդպիսի պոչազգեստները, որոնք դարձած էին յեղափոխական Ֆրանսայի խորհրդանիշ, արգիլուեցան եւ միայն կայսեր մահէն ետք կրկին յայտնուեցան մայրաքաղաքի սալոններուն մէջ, ապա դարձան առօրեայ հագուստ:

Մինչեւ XIX դարու վերջին երրորդը պոչազգեստը գրեթէ անհետացաւ փողոցներէն, զիջելով տեղը սմոքինկներուն եւ պիջակներուն, եւ դարձաւ հանդիսաւոր հագուստ հանդիսաւոր եւ պաշտօնական միջոցառումներու համար, որոնք տեղի կ'ունենային խիստ հագուստի կոդի համաձայն: Ժամանակի ընթացքին անոնք սկսան հագնիլ նաեւ պարողներ եւ երաժիշտներ:

Նկարագրութիւն

Պոչազգեստի տակ կը հագուի շապիկ՝ խիստ օսլայած կրծքակալով, կանգուն օձիքով՝ ծալուած անկիւններով եւ համեստ թևքաճարմանդներով; կը կապուի ճերմակ փիքէ կամ մետաքսէ թիթեռնիկ փողկապ; շապիկի վրայ կը հագուի ճերմակ փիքէ ժիլէ (մետաքսէ ժիլէն լաւ համբաւ չունի)՝ երեք կոճակներով, որոնք միշտ պէտք է կոճկուած ըլլան:

Պիջակի կրծքի գրպանին մէջ կը դրուի ճերմակ թաշկինակ (եթե կրծքին վրայ շքանշաններ չկան): Պէտք է ունենալ թարմ ճերմակ ձեռնոցներ: Պոչազգեստի հետ պէտք է կրել գրպանի ժամացոյց շղթայով, ոչ թէ դաստակի ժամացոյց:

Պոչազգեստի տաբատները կը զարդարուին ատլասեայ լամպասներով:

Պոչազգեստը պէտք է կրել միայն սեւ լաքապատ կօշիկներով եւ սեւ գուլպաներով: Երբ ցուրտ է, պոչազգեստի վրայ կը հագուի սեւ վերարկու, որուն հետ կը կրել ճերմակ շարֆ, ճերմակ ձեռնոցներ եւ սեւ գլխարկ-գլան:

Որպէսզի միջոցառման մասնակիցները տարբերուին սպասարկող անձնակազմէն, որ նոյնպէս պոչազգեստով է, անձնակազմը կը կրէ ոչ թէ ճերմակ, այլ սեւ ժիլէներ եւ թիթեռնիկ փողկապներ:

Պոչազգեստը կը շեշտէ կեցուածքի ամենափոքր թերութիւնները, ուստի ողնաշարի թերութիւններ ունեցող, կռացած եւ այլն անձերուն կարելի է խորհուրդ տալ պոչազգեստի փոխարէն կրել սմոքինկ; պէտք է, սակայն, նկատի ունենալ, որ պոչազգեստը պաշտօնական միջոցառումներու հագուստ է, իսկ սմոքինկը՝ ոչ պաշտօնական, թէեւ հանդիսաւոր:

Պոչազգեստը պարային պարերու մէջ

Պոչազգեստը պարտադիր հագուստի ձեւ է Եւրոպական ծրագիրին մէջ պարային պարերու համար: Պարային պոչազգեստներու կարը տարբեր է:

Պոչազգեստը ձիավարութեան մէջ

Ձիավարական պոչազգեստը պարտադիր հագուստի ձեւ է ձիավարութեան մրցումներուն մէջ: Այդպիսի պոչազգեստի կարը որոշ չափով կը տարբերի պարային եւ հասարակական պոչազգեստէն, որպէսզի ձիաւորին ապահովէ ամենամեծ հարմարութիւնը ձիու կառավարման ժամանակ: