Մերի Փոփինս (ժապաւէն, 1964)
Մերի Փոփինս (անգլ․՝ Mary Poppins), Ուոլթ Տիզնի ընկերութեան կողմէ 1964-ին արտադրուած երեւակայական երաժշտական ժապաւէն, յենուած Փամելա Լինտոն Թրավըրսի "Մերի Փոփինս" մանկապատանեկան պատմութիւններուն շարքին: Բեմադրիչն է՝ Ռոպերթ Սթիվենսըն։ Ժապաւէնին երաժշտութեան ու երգերուն հեղինակներն են Շըրմեն եղբայրները, իսկ թատրերգութեան ՝ Պիլ Ուոլշ եւ Տոն Տանկրատի:
Օսքար Մրցանակի (Ամերիկայի Ակատեմիոյ), 37-րդ մրցանակներու բաշխման կը ներկայանայ 13 թեկնածութեամբ եւ կ՛արժանանայ անոնցմէ հինգին․ լաւագոյն դերասանուհի՝ Ճիւլի Անտրիուս, նորարար Երաժշտութիւն՝ «Չիմ –Չիմ- Չիմի» երգ[1], երաժշտութեան աշխատասիրութիւն (նորարար յօրինում)՝ Ռիչարտ Շըրմեն եւ Ռոպերթ Շըրմեն, ժապաւէնի սարքաւորում՝ Քոթըն Ուորպըրթըն եւ տեսողական գործադրում՝ Փիթըր Էլենշօ, Իւսթըս Լայսեթ եւ Համիլթոն Լըսքա։
Ժապաւէնի մասին հակիրճ տեղեկութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Ժապաւէնը լրիւ նկարահանուած է Ուոլթ Տիզնի Ընկերութեան տարածուն արուեստանոցին մէջ (Walt Disney Studios Burbank), ծանօթ նաեւ իբրեւ՝ Ուոլթ Տիզնի Պըրպանք Արուեստանոցներ։ Գործածուած են Լոնտոնի շրջակայքի տեսարաններու նկարչութիւններ։
Առաջին անգամ ֆիլմը կը ցուցադրուի Լոս Անճելըսի մէջ 1964, 27 Օգոստոսին, մեծ յաջողութեամբ։
Մերի Փոփինս ժապաւէնը կը նկատուի Ուոլթ Տիզնիի լաւագոյն արտադրութիւններէն եւ անոր միակ ժապաւէնն է որ իր ողջ կեանքին ընթացքին արժանացած է «Լաւագոյն Ժապաւէն» մրցանակին։
2013-ին Ա․Մ․Ն․ Ծերակոյտի հովանաւորութեան տակ գործող Ազգային Գրադարան Հիմնարկը Library of Congress (LC) «Մերի Փոփինս» ժապաւէնը ընտրած է իբրեւ մշակութային, պատմական, գեղագիտական արժէք ունեցող եւ պահպանման ենթակայ Ա․Մ․Ն․ «Ազգային Ժապաւէններու Արձանագրութեան» ցուցակին National Film Registry (NFR) համար։
Ժապաւէնի արտադրութեան պատմութեան շուրջ կենսավաւերագրական թատերախաղ մը կը ներկայացուի 20 Հոկտեմբեր 2013-ին, իսկ «Մերի Փոփինս կը վերադառնայ» պիտակին տակ ժապաւէններու շարքը առաջին անգամ հանրութեան կը ներկայացուի 19 Դեկտեմբեր 2018-ին։
Պատմութեան անցած է նշանաւոր շուտասելուկը՝ Սուփերքալիֆրաճիլիստիքեքսփիալիտոշիուս։
Ժապաւէնին նիւթը[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Ժապաւէնը մեզ կը ճամբորդէ Եդուարդեան (Եդուարդ Է․ թագաւորութեան շրջան, 1901- 1910) Լոնտոն՝ 1910-ի գարնան։ Չերի Թրի Լէյն փողոցին թիւ 17 տան մէջ կը բնակի Պանքս ընտանիքը․ պարոն Ճորճ Պանքս, կողակիցը՝ Ուինիֆըրտ եւ երկու զաւակները։ Ճորճ եւ Ուինիֆըրտ իրենց գործերով շատ զբաղած ըլլալուն պատճառով, ժամանակ չունին իրենց երկու զաւակներուն հետ զբաղիլ։ Պարոն Ճորճ դրամատան մէջ կ՛ աշխատի, իսկ տիկին Ուինֆրըտ կիներու քուէի իրաւունքի պահանջներու շարժման (Սիւֆռաժեթ - suffragettes) մաս կը կազմէ։ Բազմազբաղ զոյգը, զաւակներուն խնամքը կը վստահի մանկապահներու, որոնք չդիմանալով երկու փոքրերուն «անկարգութիւններուն», կարճ ժամանակէ մը ետք կը մեկնին։
1910-ի գարնանային օր մը, երբ Ճորճ տուն կը վերադառնայ, կողակիցը զայն կը տեղեկացնէ թէ մանկապահ Քեթի տունէն մեկնած է, որովհետեւ իրենց զաւակները՝ Ճէյն եւ Մայքլ, անոր հսկողութենէն փախած, տունէն դուրս ելած են։ Մանկապահը իր մեկնումը կը պատճառաբանէ հետեւեալ խօսքով՝ «Այս շաբթուան մէջ չորրորդ անգամ ըլլալով»։
Փոքրիկները կը ցանկանան իրենց նոր մանկապահը խստադէմ ու խստապահանջ չըլլայ, այլ՝ ժպտերես, ուրախ ու հետերնին վարուի կարծես իրենք անոր զաւակները ըլլան։ Սակայն իրենց հայրը՝ պարոն Ճորճ, կը պնդէ թէ խստապահանջ մանկապահն է որ առաքելութիւնը ճիշդ պիտի կատարէ ու «Թայմս» պարբերաթերթին մէջ մանկապահի ծանուցում մը կը հրապարակէ։ Յաջորդ օրն արդէն, Պանքս ընտանիքին տան մուտքին մանկապահներ, շարքով կանգնած կը սպասեն հարցազրոյցէ անցնիլ։ Յանկարծ ուժեղ քամի մը կը փչէ եւ զանոնք հեռուները կը քշէ։ Միաժամանակ երկինքէն, կախարդական հովանոցին օգնութեամբ, Մերի Փոփինս տան առջեւ կ՛ իջնէ։ Ան պատշաճ ձեւով կը վարուի պարոն Պանքսին հետ, շեշտելով թէ մէկ շաբթուան համար պիտի մնայ ընտանիքին հետ, ու ապա ընտանիքին անդամները պիտի որոշեն եթէ ինք յարմար է մանկապահի գործին համար։
Փորձառական մէկ շաբթուան ընթացքին, Մայքլին եւ Ճէյնին առջեւ կը բացուի կախարդական աշխարհ մը, ուր իրենք են դերակատարները։ Ժապաւէնի երազկոտ ճամբորդութիւններուն իրենց կ՛ ընկերակցին Մերի Փոփինս եւ ծխնելոյզ մաքրողը՝ Պըրթ (դերասան՝ Տիք Վան Տայք)։
Մրցանակներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
| Մրցանակներ | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Մրցանակ | Մրցանակաբաշխումի թուական | Տեսակ | Անուանեալ/ներ | Արդիւնք | ||||
| Օսքար Մրցանակ | 5 Ապրիլ 1965 | Լաւագոյն ժապաւէն | Ուոլթ Տինի եւ Պիլ Ուոլշ (բեմադրիչ) | Թեկնածութիւն | ||||
| Լաւագոյն բեմադրիչ | Ռոպերթ Սթիվենսըն | Թեկնածութիւն | ||||||
| Լաւագոյն դերասանուհի | Ճիւլի Անտրիուս | Մրցանակակիր | ||||||
| Լաւագոյն թատրերգութիւն | Պիլ Ուոլշ եւ Տոն Տանկրատի | Թեկնածութիւն | ||||||
| Գեղարուեստական Լաւագոյն Բեմադրութիւն - Գունաւոր | Քարոլ Քլարք, Ուիլիամ Թանթքի, Էմիլի Քիւրի եւ Հո Կոսման | Թեկնածութիւն | ||||||
| Լաւագոյն շարժանկարչութիւն - Գունաւոր | Էդուադ Քոլման (շարժանկարիչ) | Թեկնածութիւն | ||||||
| Զգեստի լաւագոյն գծագրում - Գունաւոր | Թոնի Ուալթըն | Թեկնածութիւն | ||||||
| Ժապաւէնի լաւագոյն սարքաւորում | Քոթըն Ուորպըրթըն | Մրցանակակիր | ||||||
| Լաւագոյն նորարար Երաժշտութիւն (յօրինում) | Ռիչարտ Շըրմեն եւ Ռոպերթ Շըրմեն | Մրցանակակիր | ||||||
| Երաժշտութեան Լաւագոյն Պատշաճեցում եւ կամ Գարծածութիւն | Իրուին Քոսթալ | Թեկնածութիւն | ||||||
| Լաւագոյն նորարար երգ | «Չիմ – Չիմ – Չերի» – Ռիչարտ Շըրմեն եւ Ռոպերթ Շըրմեն | Մրցանակակիր | ||||||
| Լաւագոյն ձայնահնչիւն | Ռոպերթ Օ՛ Քուք | Թեկնածութիւն | ||||||
| Տեսողական Լաւագոյն Գործադրում | Փիթըր Էլենշօ, Իւսթըս Լայսեթ եւ Համիլթոն Լըսքա | Մրցանակակիր | ||||||
| Բրիտանական Ժապաւէնի Ակադեմիոյ մրցանակներ | 1965 | Ամենէն յուսալից նոր դերասաններ՝ ժապաւէնի Ա․ դերին մէջ BAFTA | Ճիւլի Անտրիուս | Մրցանակակիր | ||||
| Ամերիկայի Բեմադրիչներու Արուեստակցութիւն | 1965 (17-րդ մրցանակ) | Շարժանկարի (Motion Pictures) բնագաւառէն ներս Տեսչական Կատարումի Յաջողութիւն | Ռոպերթ Սթիվենսըն | Թեկնածութիւն | ||||
| Ոսկեայ Գունդ մրցանակ | 22-րդ մրցանակաբաշխում, 8 Փետրուար 1965 | «Ոսկեայ Գունդ մրցանակ» Լաւագոյն Շարժանկարին համար | Թեկնածութիւն | |||||
| «Ոսկեայ Գունդ մրցանակ» Լաւագոյն Դերասանի համար | Տիք Վան Տայք | Թեկնածութիւն | ||||||
| «Ոսկեայ Գունդ մրցանակ» Լաւագոյն Դերասանուհիի համար | Ճիւլի Անտրիուս | Մրցանակակիր | ||||||
| «Ոսկեայ Գունդ մրցանակ» Լաւագոյն Նորարար Երաժշտութեան համար | Ռիչարտ Մ․ Շըրմեն եւ Ռոպերթ Պ․ Շըրմեն | Թեկնածութիւն | ||||||
| Կրամի մրցանակներ | 7-րդ մրցանակաբաշխութիւն, 13 Ապրիլ 1965]] | Կրամի Մրցանակ Փոքրիկներու Լաւագոյն Ձայնապնակ | Ռիչարտ Մ․ Շըրմեն, Ռոպերթ Պ․ Շըրմեն, Ճիւլի Անտրիուս, Տիք Վան Տայք, Կլինիս Ճոնս, Տէյվիթ Թոմիլսըն եւ Էտ Ուին | Մրցանակակիր | ||||
| Կրամի Մրցանակ Տեսողական Միջոցներու Նորարար Երաժշտութեան համար | Ռիչարտ Մ․ Շըրմեն եւ Ռոպերթ Պ․ Շըրմեն | Մրցանակակիր | ||||||
| «Նիու Եորքի Շարժանկարի Քննադատներու Ակումբ» Մրցանակներ | 23 Յունուար, 1965 | Լաւագոյն Դերասանուհի | Ճիւլի Անտրիուս | Թեկնածութիւն | ||||
| Ամերիկայի Գրագէտներու Արուեստակցութեան Մրցնակներ | 1965 | Ամերիկեան Լաւագոյն երաժշտական ժապաւէն | Պիլ Ուոլշ եւ Տոն Տանկրատի | Մրցանակակիր | ||||
Ժապաւէնին երգացանկը[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Մերի Փոփինս (նախատիպ ձայնակցում)[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
| Շարք | Տիտղոս | Մեկնաբանող/ներ |
|---|---|---|
| 1 | Overture (Նուագարանային)[2] | Ռիչարտ Շըրմեն եւ Ռոպերթ Շըրմեն |
| 2 | Sister Suffragette[3] | Կլինիս ճոնս |
| 3 | The Life I Lead[4] | Տէյվիթ Թոմիլսըն |
| 4 | The Perfect Nanny[5] | Քարեն Տոթրիս, Մաթիու Կարպըր |
| 5 | A Spoonful of Sugar[6] | Ճիւլի Անտրիուս |
| 6 | Pavement Artist[7] | Տիք Վան Տայք |
| 7 | Jolly Holiday[8] | Ճիւլի Անտրիուս, Տիք Վան Տայք |
| 8 | Supercalifragilisticexpialidocious[9],[10] | Ճիւլի Անտրիուս, Տիք Վան Տայք |
| 9 | Stay Awake[11] | Ճիւլի Անտրիուս |
| 10 | I Love to Laugh[12] | Տիք Վան Տայք, Ճիւլի Անտրիուս |
| 11 | A British Bank[13] | Տէյվիթ Թոմիլսըն, Ճիւլի Անտրիուս |
| 12 | Feed the Birds[14] | Ճիւլի Անտրիուս |
| 13 | Fidelity Fiduciary Bank[15] | "Navckid Keyd", Պանքըրս, Տէյվիթ Թոմիլսըն |
| 14 | Chim Chim Cher-ee[16] | Տիք Վան Տայք, Ճիւլի Անտրիուս, Քարեն Տոթրիս եւ Մաթիու Կարպըր |
| 15 | Step in Time[17] | Տիք Վան Տայք եւ ժապաւէնին դերասանները |
| 16 | A Man Has Dreams[18] | Տէյվիթ Թոմիլսըն, Տիք Վան Տայք |
| 17 | Let's Go Fly a Kite[19] | Տէյվիթ Թոմիլսըն, Տիք Վան Տայք, Թը Լոնտոնիրս |
[20] [21] [22] [23] [24] [25] [26] [27]
Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- ↑ https://www.youtube.com/watch?v=kG6O4N3wxf8
- ↑ Overture https://www.youtube.com/watch?v=-9012SGz-yY&list=RD-9012SGz-yY&start_radio=1
- ↑ Sister Suffragette https://www.youtube.com/watch?v=Ds8cKgPdE6M
- ↑ The Life I Lead https://www.youtube.com/watch?v=GLTJ8hrxlM0
- ↑ The Perfect Nanny https://www.youtube.com/watch?v=fNTzp9grp2Q
- ↑ A Spoonful of Sugar https://www.youtube.com/watch?v=U8VHc49ZdP4
- ↑ Pavement Artist https://www.youtube.com/watch?v=8Ja-gC-W5W4
- ↑ Jolly Holiday https://www.youtube.com/watch?v=p5D_6yjr2qc
- ↑ Supercalifragilisticexpialidocious https://www.youtube.com/watch?v=uZNRzc3hWvE
- ↑ ․․Անտրէ Տրիւի ելոյթին ընթացքին https://www.youtube.com/watch?v=IWH3Hmsr5fM
- ↑ Stay Awake https://www.youtube.com/watch?v=8yC_voMY6kY
- ↑ I Love to Laugh https://www.youtube.com/watch?v=pOMqqI-kzHY
- ↑ A British Bank https://www.youtube.com/watch?v=WDbOK_fDu9Y
- ↑ Feed the Birds https://www.youtube.com/watch?v=XHrRxQVUFN4
- ↑ Fidelity Fiduciary Bank https://www.youtube.com/watch?v=XxyB29bDbBA
- ↑ Chim Chim Cher-ee https://www.youtube.com/watch?v=kG6O4N3wxf8
- ↑ Step in Time https://www.youtube.com/watch?v=YSCdFVc6DoY
- ↑ A Man Has Dreams https://www.youtube.com/watch?v=LOVqb7qMSog
- ↑ Let's Go Fly a Kite https://www.youtube.com/watch?v=BA-g8YYPKVo
- ↑ Մերի Փոփինս ժապաւէնին ազդը
- ↑ «Օսքար»ի մրցանակիրներ(անգլերէն)
- ↑ Հոլիղուտ ժապաւէն՝ 1963-1976․ Զարգացման եւ հակազդութիւններու տարիներ(անգլերէն)
- ↑ Մերի Փոփինս(անգլերէն)
- ↑ Մերի Փոփինս ժապաւէնի մասին(անգլերէն)
- ↑ Ամերիկեան Ծերակոյտը կը յայտարարէ 2013 Ազգային Ժապաւէնի Ցուցակը, 18 Դեկտեմբեր, 2013 – Միքայէլ Օ՛Սսալիվան(անգլերէն)
- ↑ Մերի Փոփինս կը վերադառնայ․․ (անգլերէն)
- ↑ Թայմ – Եթէ հովանոց ունիս․ պիտի ճամբորդես․․․(անգլերէն)
Արտաքին յղումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
- Ռոպերթ Սթիվենսըն(անգլերէն)
- Շերման եղբայրներ(անգլերէն)
- Պիլ Ուոլշ(անգլերէն)
- Տոն Տանկրատի(անգլերէն)
- «Մերի Փոփինս» մանկապատանեկան գիրքերու շարք(անգլերէն)
- Փամելա Լինտոն Թրավերս (անգլերէն)
- Ուոլթ Տիզնի Ընկերութեան Աշխատանոց(ֆր.)
- Չիմ Չիմ Չերի․ Մերի Փոփինս ժապաւէնի Օսքարի մրցանակակիր երգը(անգլերէն)
- Ա․Մ․Ն․ Ծերակոյտի Գրադարան(անգլերէն)
- Ճիւլի Անտրիուս(անգլերէն)
- Ուոլթ Տիզնի(անգլերէն)
- Տիք Վան Տայք(անգլերէն)
- Եդուարդեան շրջան(անգլերէն)