Մարզպետ Մարկոսեան
| Մարզպետ Մարկոսեան | |
|---|---|
| Ծնած է | 20 Յունիս 1940-ին |
| Ծննդավայր | Պէյրութ |
| Մահացած է | 12 Նոյեմբեր 2022-ին |
| Քաղաքացիութիւն | ԱՄՆ |
| Ազգութիւն | Հայ |
| Կրօնք | Հայ Առաքելական |
| Մասնագիտութիւն | Կենսաքիմիաբանութիւն |
| Աշխատավայր | Ֆերահեան Ազգային վարժարանի նախկին տնօրէն, Գիտնական, փրոֆեսէօր, հրապարակագիր, գրող, թարգմանիչ |
| Ամուսին | Սեդա Պապահէքեան-Մարկոսեան |
| Երեխաներ | տոքթ. Խաչեր, Արենի եւ կրտսեր Մարզպետ |
Գիտնական, փրոֆեսէօր, հրապարակագիր, գրող, թարգմանիչ, հասարակական գործիչ եւ մանկավարժ՝ Մարզպետ Մարկոսեան (Sarkis S. Marzbed Margossian) ծնած է 1940-ին, Պէյրութ, Լիբանան: Մահացած է 12 Նոյեմբեր 2022-ին, Լոս Անճելըս:[1]
Կենսագրութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Փրոֆ. Սարգիս (Մարզպետ) յաճախած է նախ Պէյրութի Վիեննական Մխիթարեան վարժարանը, ապա Բարեգործականի Յովակիմեան Մանուկեան երկրորդական: Պէյրութի Ամերիկեան համալսարանին մէջ կը ստանայ իր Պսակաւոր գիտութեանց եւ ապա Մագիստրոսի վկայականները: 1965-ին կը ժամանէ Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ, Ֆիլատելֆիա ուսումը շարունակելու. 1969-ին յաջողութեամբ կը պաշտպանէ դոկտորական թէզը Կենսաքիմիաբանութեան մէջ (Biochemistry): Կը տեղափոխուի Պոսթըն եւ կ’աշխատի Հարվըրտ համալսարանի տարրալուծարանին մէջ: Հետագային կ’իրագործէ գիւտեր իր ճիւղին մէջ:
1997-ին Ֆերահեան ազգային վարժարանի տնօրէնի պաշտօնը ստանձնելու համար ընտանիքով կը տեղափոխուի Լոս Անճելըս, Քալիֆորնիա: Տնօրէնութիւնը կը վարէ մինչեւ 2001: Ֆերահեանէն ետք, շուրջ 20 տարի, Լոս Անճելըսի Հանրային Մոնրօ երկրորդական վարժարանին մէջ կը սկսի դասաւանդել գիտական նիւթեր՝ քիմիագիտութիւն (chemistry), կենսաբանութիւն (biology) եւ բնագիտութիւն (physics) ու կը դառնայ գիտական բաժինի ղեկավար: Երբ կը ծրագրուի գիտական դասագիրքերու բարեփոխութիւն, ընկ. Մարզպետ դերակատար է նաեւ այդ յանձնաժողովին մէջ: 2020-ին Պսակաձեւ ժահրի (COVID-19) տարածումով, այլ վարժարաններու նման իրն ալ կ’անցնի հեռակայ դասաւանդումի:
2021-ին ան կ’որոշէ դադրեցնել իր ուսուցչական ասպարէզը, որովհետեւ կը զգար որ առողջութիւնը այլեւս տեղի կու տար:
Իր գիտական ուսումնասիրութիւնները լոյս տեսած են զանազան միջազգային հանդէսներու մէջ. իսկ հայերէն յօդուածները Պէյրութի «Նայիրի»-ին, «Ազդակ»-ին ու «Զարթօնք»-ին, Փարիզի «Յառաջ»-ին, Լոս Անճելըսի «Ասպարէզ»-ին ու «Նոր կեանք»-ին, Պոսթընի «Հայրենիք»-ին ու «Պայքար»-ին, Մոնթրէալի «Հորիզոն»-ին, Երուսաղէմի «Սիոն»-ին եւ ՀՅԴ պաշտօնաթերթ «Դրօշակ»-ին մէջ: Ասոնց կարեւոր մէկ մասը հաւաքուած է վերը յիշուած հատորներուն մէջ. մնացածը՝ տակաւին պիտի հրատարակուի երրորդին մէջ [2]:
Կանուխ տարիքէն աշխատակցած է Պէյրութի «Նայիրի» շաբաթաթերթին, խմբագրութեամբ Անդրանիկ Ծառուկեանին, որ նախ դաշնակցական էր, բայց հետագային հեռացած անկէ: 1959-ին Պէյրութի մէջ կ’անդամակցի Ռամկավար ազատական կուսակցութեան, բայց միայն ամիսներ ետք կը հրաժարի, ազգային հասարակական գործունէութեան համար անհրաժեշտ չնկատելով կուսակցական պատկանելիութիւնը: Անդամակցած է ՀԲԸՄ-ի Հայ երիտասարդաց ընկերակցութեան (ՀԵԸ), որուն կողմէ գործուղուած է Հայոց ցեղասպանութեան 50-ամեակի Պէյրութի համալսարաններուն մէջ յուշատօներու կազմակերպութեան միացեալ մարմինին: Պոսթըն եւ Նիւ Եորք գտնուած ժամանակաշրջանին կը մնայ ՀԵԸ-ի անդամ մինչեւ Հայաստանի անկախութեան հռչակումը՝ 1991-ին, որմէ անմիջապէս ետք կը դիմէ եւ կ’անդամակցի Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան: