Jump to content

Հենրի Ֆինիս Լինչ

Հենրի Ֆինիս Լինչ
անգլերէն՝ H. F. B. Lynch
Ծնած է 18 Ապրիլ 1862(1862-04-18)[1][2]
Ծննդավայր Լոնտոն, Մեծն Բրիտանիոյ եւ Իրլանտայի Միացեալ Թագաւորութիւն
Մահացած է 24 Նոյեմբեր 1913(1913-11-24)[1][2] (51 տարեկանին)
Մահուան վայր Քալիէ
Քաղաքացիութիւն  Մեծն Բրիտանիոյ եւ Իրլանտայի Միացեալ Թագաւորութիւն
Ուսումնավայր Իթըն գոլէճ
Թրինիթի գոլէճ
Հայտելպըրկի Համալսարան
Մասնագիտութիւն քաղաքական գործիչ, ձեռնարկատէր
Վարած պաշտօններ Միացյալ Թագավորության 28-րդ խորհրդարանի անդամ?[3]
Անդամութիւն Թագաւորական Աշխարհագրական Ընկերութիւն
Կուսակցութիւն Լիբերալ կուսակցություն?
Ծնողներ հայր՝ Thomas Kerr Lynch?, մայր՝ Harriet Sophia Taylor?[4]

Հենրի Ֆինիս Պլոս Լինչ (18 Ապրիլ 1862(1862-04-18)[1][2], Լոնտոն, Մեծն Բրիտանիոյ եւ Իրլանտայի Միացեալ Թագաւորութիւն - 24 Նոյեմբեր 1913(1913-11-24)[1][2], Քալիէ): Ան Անգլիացի հայագէտ, աշխարհագէտ, ճանապարհորդ եւ հասարակական-քաղաքական գործիչ մըն է։

Հայաստան կատարած երկու ճամբորդութիւններուն (1893-1894 եւ 1898) ընթացքին, Հենրին իր հաւաքած նիւթերուն հիման վրայ գրած է երկար ճանաչում մը՝ «Հայաստան» աշխատութիւնն ու ստեղծագործութիւնը (1901, հայերէն համառօտ թարգմանութիւն՝ 1913-1914), որ կազմուած է երկու հատորներէ «Ռուսական Հայաստան» եւ «Տաճկահայաստան»։ Այս ստեղծագործութիւնը կը պարունակէ արժէքաւոր տեղեկութիւններ Հայաստանի պատմութեան, աշխարհագրութեան, ժողովրդագրութեան, հայ բանահիւսութեան վերաբերեալ վիճակագրական նիւթերուն մասին։ Լինչը գրած է Հայաստանի քաղաքականութեան, Հայերուն հալածանքին, հայ եկեղեցիին եւ հայոց լեզուին մասին։

Հենրի նաեւ հետաքրքրուած է Հայկական հարցով։ Լինչը ըլլալով Անգլիական խորհրդարանի անդամ (1906 թուականէն սկսեալ)՝ քննադատած է քաղաքականութիւնը, ու խորհրդարանին ծանօթացուցած եւ ներկայացուցած է Հայկական հարցը եւ հայ ժողովուրդին իրաւունքներու պաշտպանութեան կարեւորութիւնը։

Անոր մահէն քանի մը օր առաջ, Հենրին Անգլիական մամուլին մէջ հրատարակած է իր «Բաց նամակ»-ը՝ հայկական բարենորոգումներուն վերաբերեալ։

Լինչ մահացաւ 24 Նոյեմբեր, 1913 թուականին, Քալէ քաղաքին մէջ, Ֆրանսա:

Աշխատութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  • Հայաստան, ճամբորդութիւններ եւ ուսումնասիրութիւններ, «Ռուսական Հայաստան», (1901), հատոր 1[5]:
  • Հայաստան, ճամբորդութիւններ եւ ուսումնասիրութիւններ, «Տաճկահայաստան», (1901), հատոր 2[6]:
  • Армения։ очерки и этюды, т. 1-2 Тифлис, 1910.

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]