Jump to content

Հենրի Ֆինիս Լինչ

Հենրի Ֆինիս Լինչ
անգլերէն՝ H. F. B. Lynch
Ծնած է 18 Ապրիլ 1862(1862-04-18)[1][2]
Ծննդավայր Լոնտոն, Մեծն Բրիտանիոյ եւ Իրլանտայի Միացեալ Թագաւորութիւն
Մահացած է 24 Նոյեմբեր 1913(1913-11-24)[1][2] (51 տարեկանին)
Մահուան վայր Քալիէ
Քաղաքացիութիւն  Մեծն Բրիտանիոյ եւ Իրլանտայի Միացեալ Թագաւորութիւն
Ուսումնավայր Իթըն գոլէճ, Թրինիթի գոլէճ և Հայտելպըրկի Համալսարան
Մասնագիտութիւն քաղաքական գործիչ և ձեռնարկատէր
Վարած պաշտօններ Միացյալ Թագավորության 28-րդ խորհրդարանի անդամ?[3]
Անդամութիւն Թագաւորական Աշխարհագրական Ընկերութիւն
Կուսակցութիւն Լիբերալ կուսակցություն?
Ծնողներ հայր՝ Thomas Kerr Lynch?, մայր՝ Harriet Sophia Taylor?[4]

Հենրի Ֆինիս Պլոս Լինչ (18 Ապրիլ 1862(1862-04-18)[1][2], Լոնտոն, Մեծն Բրիտանիոյ եւ Իրլանտայի Միացեալ Թագաւորութիւն - 24 Նոյեմբեր 1913(1913-11-24)[1][2], Քալիէ), անգլիացի հայագէտ, աշխարհագէտ, ճանապարհորդ եւ հասարակական-քաղաքական գործիչ։

Հայաստան կատարած երկու ճամբորդութիւններուն (1893-1894 եւ 1898) ընթացքին, Լինչ իր հաւաքած նիւթերուն հիմամբ գրած է երկհատոր «Հայաստան» աշխատութիւնը (1901, հայերէն համառօտ թարգմանութիւն՝ 1913-1914), որ կազմուած է երկու հատորներէ. «Ռուսական Հայաստան» եւ «Տաճկահայաստան»։ Այս գործը կը պարունակէ արժէքաւոր տեղեկութիւններ Հայաստանի պատմութեան, աշխարհագրութեան, ժողովրդագրութեան եւ հայ բանահիւսութեան վերաբերեալ։ Լինչ գրած է Հայաստանի քաղաքական վիճակին, հայերու հալածանքին, հայ եկեղեցիին եւ հայոց լեզուին մասին։

Լինչ նաեւ հետաքրքրուած է Հայկական Հարցով։ Ըլլալով անգլիական խորհրդարանի անդամ (1906 թուականէն սկսեալ), քննադատած է երկրի քաղաքականութիւնը եւ խորհրդարանին ծանօթացուցած ու ներկայացուցած է Հայկական հարցը եւ հայ ժողովուրդի իրաւունքներուն պաշտպանութեան կարեւորութիւնը։

Իր մահէն քանի մը օր առաջ, Լինչ անգլիական մամուլին մէջ հրատարակած է իր «Բաց նամակ»-ը հայկական բարենորոգումներուն վերաբերեալ։

Լինչ մահացաւ 24 Նոյեմբեր, 1913 թուականին, Քալէ քաղաքին մէջ, Ֆրանսա:

Աշխատութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
  • Հայաստան, ճամբորդութիւններ եւ ուսումնասիրութիւններ, «Ռուսական Հայաստան», (1901), հատոր 1[5]:
  • Հայաստան, ճամբորդութիւններ եւ ուսումնասիրութիւններ, «Տաճկահայաստան», (1901), հատոր 2[6]:
  • Армения։ очерки и этюды, т. 1-2 Тифлис, 1910.

Ծանօթագրութիւններ

[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]