Ինտուս հովիտին քաղաքակրթութիւնը

Հարապպայի քաղաքակրթութիւն, Ինտուսի հովիտին մէջ, (Ք.Ա. շուրջ 3 հազարամեակ - Ք.Ա. 17 - 16 դարեր) բարձր զարգացած քաղաքակրթութիւն Հիւսիսարեւմտեան Հնդկաստանի մէջ^[1]։

Ինտուսի հովիտին մէջ գոյութիւն ունեցած հին քաղաքակրթութիւնը շատ խորհրդաւոր քաղաքակրթութիւն մը եղած է: Անիկա գտնուած է միայն 150 տարի առաջ, եւ ոչ մէկը բաւարար տեղեկութիւններ ունի անոր մասին:

Մոհենժօ-Տարայի նման քաղաքներ շինուած են աւելի քան 4000 տարի առաջ` ճամբաներով, կոյուղիներով, եւ նոյնիսկ բաղնիքներով, սակայն` առանց որեւէ պալատի եւ տաճարի:

Անոնց գոյութիւնը տակաւին կարելի չէ եղած կարդալ: Սակայն անիկա եղած է ատամնաբուժութեան ծննդավայրը, հոն գտնուած են 9000 տարուան ծակ ակռաներ^[2]: