Այտափոսիկ
Այտափոսիկ[1], այտփոսիկ կամ մատնեհար, բնական փոքրիկ փոսիկներ մարդու այտերուն եւ կզակին:
Բնութագիր
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Փոսիկները կ’ըլլան տարբեր չափերու եւ խորութեան: Կ’ըլլան շրջանաձեւ կամ ուղղահայեաց կերպով ձգուած: Սովորաբար կը հանդիպին բերանի կողային անկիւններուն տարբեր հեռաւորութեանց վրայ: Փոսիկները կը յառաջանան երկու այտերուն, սակայն հաւանական է նաեւ, որ ըլլան միայն մէկ այտի վրայ: Սովորաբար դէմքի մկաններու հանգիստ վիճակին փոսիկները նկատելի չեն: Ատոնք կ’երեւին միայն ժպտալու ատեն կամ բուռն դիմախաղի պարագային:
Ժամանակ առ ժամանակ փոսիկները կրնան անհետանալ եւ կրկին յայտնուիլ[2]: Փրոֆեսոր Մաք-Տոնալտ իր հետազօտութեանց արդիւնքին եզրակացուցեր է, որ փոսիկները սխալմամբ բնութագրուեր են որպէս գէնականօրէն փոխանցուող իշխող ծին (գէն)[3][4]: Սակայն, Եութայի համալսարանի գիտնականները կը համարեն, որ ատոնք ոչ մշտական իշխող ծին են, որոնք սովորաբար կը կառավարուին մէկ ծինի կողմէ, բայց միեւնոյն ատեն կը գտնուին միւս ծիներու ազդեցութեան տակ[5]:
Յառաջացման պատճառներ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Կը շրջանառուին տարբեր վարկածներ այտափոսիկներու յառաջացման պատճառներու վերաբերեալ: Բայց ատոնք բոլորն ալ կը յանգեն այն մտքին, որ այտափոսիկներու յառաջացման հիմնական պատճառը այտոսկրային մեծ մկանի (լատ.՝ zygomaticus major) կառուցուածքային առանձնայատկութիւններն են: Այտոսկրային մեծ մկանը կծկուելու ատեն բերանի անկիւնը վեր կը բարձրացնէ եւ քիչ մը կը ձգէ դէպի դուրս, որի արդիւնքին կը ձեւաւորուի ժպիտը[3]: Այս պատճառով ալ այն երբեմն կ’անուանեն «ժպիտի գլխաւոր մկան»:
Կան շարք մը կազմողական վիրահատութիւններ այտերու արհեստական փոսիկներ ստեղծելու համար: Սակայն յայտնի չէ՝ ատոնք երկար ժամանակ կը պահպանուի՞ն, թէ՞ ոչ, քանի որ տարիքի հետ մէկտեղ մաշկի առաձգականութիւնը կը նուազուի, եւ փոսիկները կրնան անհետանալ[6]:
Մշակութային առանձնայատկութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Որոշ մշակութային ուսումնասիրութեանց արդիւնքին պարզ դարձած է, որ ասիական եւ հնդեւրոպական ցեղային ենթախմբերու մէջ կայ նախապատուութիւն այտափոսիկներ ունեցող մարդոց նկատմամբ, եւ անոնք կը համարուին առաւել գրաւիչ ու անկեղծ[3]:
Պատկերասրահ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ «Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան - այտփոսիկ»։ www.nayiri.com։ արտագրուած է՝ 2017-03-25
- ↑ Am J Med Genet. 1990 Jul;36(3):376. Cheek dimples.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Pessa JE, Zadoo VP, Garza PA, Adrian Jr EK, Dewitt AI, Garza JR (1998)։ «Double or bifid zygomaticus major muscle: anatomy, incidence, and clinical correlation»։ Clinical anatomy (New York, N.Y.) 11 (5): 310–3։ PMID 9725574։ doi:10.1002/(SICI)1098-2353(1998)11:5<310::AID-CA3>3.0.CO;2-T
- ↑ McDonald J.H.։ «Myths of Human Genetics»։ Sparky House Publishing։ արտագրուած է՝ 10 January 2015
- ↑ Utah։ «Observable Human Characteristics»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 13 September 2016-ին։ արտագրուած է՝ 26 January 2015
- ↑ «British doctors warn against 'designer dimple' cosmetic surgery»։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2016-03-15-ին։ արտագրուած է՝ 2017-03-26
Արտաքին յղումներ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]
|
Ուիքիպահեստ նախագիծի Այտափոսիկ ստորոգութեան մէջ կրնաք գտնել յաւելեալ պատկերազարդում այս նիւթի վերաբերեալ։ |