Ֆրանսական Հաց (Փեն Փերտու)
Ֆրանսական հացի ճաշատեսակ, թաթխուած հարած հաւկիթի, կաթի կամ սերի մէջ, ապա տապկուած: Այլ անուններն ու տարբերակներն են՝ «Հաւկիթով հաց» «Պոմպէի հաց», «Գնչուներու հաց» եւ «Խեղճ ասպետներ»:
Երբ ֆրանսական «թոսթ» հացը կը մատուցուի իբրեւ քաղցր ուտեստ, շաքարը, համեմենին (վանիլը) կամ կասիան սովորաբար կ'աւելնան տապկելէ առաջ, այնուհետեւ կարելի է աւելցնել շաքար, (յաճախ շաքարի փոշի), կարագ, միրգ կամ օշարակ: Իսկ եթէ անիկա իբրեւ ախորժաբեր նախուտեստ կը մատուցուի, կը տապկուի պտղունց մը աղով կամ պղպեղով, այնուհետեւ զայն կարելի է մատուցել նախասիրած թացանով մը[1][2]:
Պատմութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Ֆրանսական հացին իբրեւ քաղցրաւենիք յիշատակումը կը գտնուի Ափիսիուս (Apicius) լատինական բաղադրատոմսերու հաւաքածոյին մէջ, Ք.Ե. Առաջին դարուն, ուր անիկա կը նկարագրուի իբրեւ «մէկ այլ քաղցր ուտեստ» (aliter dulcia): Բաղադրատոմսը կ'ըսէ. «Կտրտել նուրբ սպիտակ հացը, «կեղեւը» հանել, բաւականին մեծ շերտեր գոյացնել, զանոնք թաթխել կաթի եւ հարած հաւկիթի մէջ, ապա տապկել ձէթի մէջ. հուսկ՝ մեղրով ծածկել եւ մատուցել»[3]։
ֆրանսական անուանումն է՝ Փեն Փերտու (pain perdu)՝ «կորսուած հաց»: Քանատայի մէջ կոչուած է նաեւ՝ «ոսկեայ հաց» (pain doré): Կարելի է հանդիպիլ նաեւ ԺԵ. դարէն մնացած անգլերէն բաղադրատոմսերու: