«Զապէլ Ասատուր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ խմբագրում Յաջորդ խմբագրում →

Content deleted Content added

ՏեսողականԵլատեքստ

Գծային

05:50, 19 Օգոստոս 2017-ի տարբերակ

Կաղապար:Ձուլել Կաղապար:ԱՀ

Կաղապար:Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն)

Զապէլ Ասատուր (Խանճեան, 21 Հոկտեմբեր 1863, Սկիւտար (Կ.Պոլիս) - 19 Յուլիս 1934, Կ.Պոլիս), հայ գրող, մանկավարժ, հասարակական գործիչ:

Հայրը կը զբաղէր ժամացոյցի առեւտուրով։ Մայրը գիտէր կիթառ նուագել եւ յաճախ բանաստեղծութիւններ կը կարդար զաւակներուն համար.նայս իսկ պատճառով Զապէլ Ասատուրի (հօրենական անունով Զապէլ Խանճեան) առաջին ներշնչումի աղբիւրը մայրն է հանդիսացած։

Կենսագրութիւն

Սկզբնական շրջանին Սիպիլ իր կրթութիւնը ստացած է ֆրանսական վարժարանի մէջ, բայց յետոյ յաճախած է նախ Սուրբ Խաչ դպրոցը, ապա Սկիգտարի ճեմարանը։

«Ազգանուէր Հայուհեաց Ընկերութեան» հիմնադիրներէն էր։ Այս ընկերութիւնը գործած է մօտ 22 տարի, նպատակ ունենալով Պոլսոյ եւ գաւառներու մէջ դպրոցներ բանալ աղջիկներու համար։

Սիպիլ 1881-ին կամուսնանայ փաստաբան Կարապետ Տոնելեանին հետ եւ միասին կը մեկնին գաւառները։ Իր առաջին ամուսինին մահէն ետք (1900), երկրորդ ամուսնութեամբ մը ան իր կեանքը կը կապէ գրագէտ Հրանդ Ասատուրի հետ։ Այնուհետետւ ամուսինին աշխատակցութեամբ կը հրատարակէ հայերէն քերականութեան եւ ընթերցանութեան դասագրքերու շարք մը՝ «Թանղարան» անունով։ Այս գիրքերը մեր վարռարաններուն մէջ գործածուած են մօտ քառորդ դար։

Սիպիլ եղած է հայերէն լեզուի արժէքաւոր ուսուցչուհի Պոլսոյ հայ դպրոցներուն մէջ, մասնաւորաբար Եսայեան վարժարան, որ աշխատած է 18 տարի շարունակ։

1928-ին կը կորսնցնէ իր ամուսինը՝ Հրանդ Ասատուր։ 1933-ին կը տօնուի իր գրական եւ մանկավարժական գործունէութեան յիսնամեայ յոբելեանը, երբ Սիպիլ անկողին մնալու դատապարտուած էր՝ կաթուածի մը հետեւանքով։

Կը մեռնի 1934-ին եւ կը թաղուի Պոլսոյ Շիշլիի գերեզմանատունը։

Զապէլ Ասատուր գրել սկսած է շատ կանուխ, Սկիւտարի ճեմարանը աշակերտած տարիներուն։ Առաջին անգամ Սիպիլ ծածկանունը գործածած է 1890-ին, «Մասիս» շաբաթաթերթի մէկ թիւին մէջ հրատարակած բանաստեղծութեան տակ։ Սիպիլ կը նշանակէ հեթանոսական դարերու աստուածուհի։

Գործերը

Աղբիւրներ

Արդի Հայ Գրականութիւն, Մուշեղ Իշխան, Բ. հատոր, էջ 219-220-221
Հայ Հանրագիտակ, Հ. Մկրտիչ Վարդ. Պոտուրեան, 1938 Պոիքրէշ, Բ. հատոր, էջ 220:

Կատեգորիա:Հայեր (արւմտ․)

Կատեգորիա:1863 ծնունդներ (արւմտ․) Կատեգորիա:21 Հոկտեմբերի ծնածներ Կատեգորիա:Պոլիս ծնածներ Կատեգորիա:1934 մահեր (արւմտ․) Կատեգորիա:19 Յուլիսի մահացածներ Կատեգորիա:Պոլիս մահացածներ Կատեգորիա:Հայ գրողներ (արւմտ․) Կատեգորիա:Հայ մանկավարժներ Կատեգորիա:Հայ հասարակական գործիչներ

@@ Տող 41. / Տող 41. @@
 «[[Ազգանուէր Հայուհեաց Ընկերութեան]]» հիմնադիրներէն էր։ Այս ընկերութիւնը գործած է մօտ 22 տարի, նպատակ ունենալով Պոլսոյ եւ գաւառներու մէջ դպրոցներ բանալ աղջիկներու համար։
-'''Սիպիլ''' [[1881]]-ին կամուսնանայ փաստաբան [[Կարապետ Տոնելեան]]ին հետ եւ միասին կը մեկնին գաւառները։ Իր առաջին ամուսինին մահէն ետք ([[1900]]), եկրորդ ամուսնութեամբ մը ան իր կեանքը կը կապէ գրագէտ [[Հրանդ Ասատուր]]ի հետ։ Այնուհետետւ ամուսինին աշխատակցութեամբ կը հրատարակէ հայերէն քերականութեան եւ ընթերցանութեան դասագրքերու շարք մը՝ «Թանղարան» անունով։ Այս գիրքերը մեր վարռարաններուն մէջ գործածուած են մօտ քառորդ դար։
+'''Սիպիլ''' [[1881]]-ին կամուսնանայ փաստաբան [[Կարապետ Տոնելեան]]ին հետ եւ միասին կը մեկնին գաւառները։ Իր առաջին ամուսինին մահէն ետք ([[1900]]), երկրորդ ամուսնութեամբ մը ան իր կեանքը կը կապէ գրագէտ [[Հրանդ Ասատուր]]ի հետ։ Այնուհետետւ ամուսինին աշխատակցութեամբ կը հրատարակէ հայերէն քերականութեան եւ ընթերցանութեան դասագրքերու շարք մը՝ «Թանղարան» անունով։ Այս գիրքերը մեր վարռարաններուն մէջ գործածուած են մօտ քառորդ դար։
 Սիպիլ եղած է հայերէն լեզուի արժէքաւոր ուսուցչուհի Պոլսոյ հայ դպրոցներուն մէջ, մասնաւորաբար Եսայեան վարժարան, որ աշխատած է 18 տարի շարունակ։
@@ Տող 49. / Տող 49. @@
 Կը մեռնի [[1934]]-ին եւ կը թաղուի Պոլսոյ [[Շիշլի]]ի գերեզմանատունը։
 Զապէլ Ասատուր գրել սկսած է շատ կանուխ, Սկիւտարի ճեմարանը աշակերտած տարիներուն։ Առաջին անգամ Սիպիլ ծածկանունը գործածած է [[1890]]-ին, «[[Մասիս]]» շաբաթաթերթի մէկ թիւին մէջ հրատարակած բանաստեղծութեան տակ։ Սիպիլ կը նշանակէ հեթանոսական դարերու աստուածուհի։
 == Գործերը ==
 * «[[Ցոլքեր]]»