Ջերմութիւն

Ջերմութիւն ուժանիւթի կերպ մըն է։ Արդիւնքն է առարկայի մը մասնիկներուն արագ թրթռացումներուն: Ջերմաչափով մը կրնանք չափել առարկայի մը ջերմաստիճանը։

Ջերմաստիճան

Ջերմաչափները կը գործածուին ջերմաստիճանը չափելու համար։ Անոնք աստիճանաւորուած են Celsius աստիճաններով։ կը պարունակեն հեղուկ մը, ընդհանրապէս սնդիկ կամ գունաւոր ալքոլ, որ տաքնալով կ'ընդլայնի եւ կը բարձրանայ աստիճանաւորուած ջերմաչափին մէջ, ցոյց տալով առկայ ջերմաստիճանը։

Տաք օդով լեցուած օդապարիկներ

Երբ մեծ օդապարիկի մը մէջի օդը տաքցնենք, կազի մասնիկները աւելի արագ կը շարժին եւ իրարմէ աւելի կը հեռանան։ Կազի զանգուածը աւելի մեծ ծաւալ կը ստանայ եւ օդապարիկը կ'ուռեցնէ։ Մէջի տաք օդը դուրսի օդին նկատմամբ աւելի կը թեթեւնայ եւ ուրեմն օդապարիկը դէպի երկինք կը բարձրանայ։

Ջերմութիւնը ինչպէ՞ս կը տեղափոխուի

Ջերմութիւնը, ըստ խնդրոյ առարկայ մարմինի վիճակին, կը տեղափոխուի երեք տարբեր միջոցներով՝ հաղորդումով, շրջանատարութեամբ եւ ճառագայթումով։

Հաղորդում

Կրակի ջերմութիւնը հնոցի խառնիչին կը փոխանցուի, որովհետեւ անոր մասնիկները աւելի արագ շարժելով՝ կ'ընդհարին իրենց դրացիներուն հետ, անոնց ալ փոխանցելով արագ շարժում, հետեւաբար բարձր ջերմաստիճան։ Հաստատուն մարմիններու մէջ ջերմութիւնը կը փոխանցուի հաղորդումով։

Շրջանատարութիւն

Երբ հեղուկ մը կամ կազ մը տաքցնենք, կ'ընդլայնին եւ աւելի թեթեւ կը դառնան։ Ուրեմն, տաքցած եւ թեթեւցած մասնիկները դէպի վեր կը քշուին շրջակայ տաքցող մասնիկներուն կողմէ։ Ջեռուցիչ մը, օրինակի համար, իր ջերմութիւնը կը տարածէ շրջանատարութեանբ. իր մօտ գտնուող տաքցած օդը կը տեղափոխուի սենեակին մէջ։

Ճառագայթում

Ելեկտրական ջեռուցիչ մը, մոմի մը բոցը կամ արեւուն ճառագայթները իրենց ջերմութիւնը կը ճառագայթեն ամէն ուղղութեամբ, ենթակարմիր ճառագայթներու միջոցաւ։ Պարապ միջոցի մը մէջէն ջերմութիւնը կրնայ տեղափոխուիլ միայն ճառագայթումով։ Այդ ձեւով է, որ արեւուն ջերմութիւնը կը հասնի մեզի։

Աղբիւրներ

Մշակութային Իմ Առաջին Հանրագիտարանս, Արամ Սեփեթճեան եւ Լեւոն Թորոսեան, 2001-2002, էջ 14-15