Մասնակից:Frieda Kezelian-Hadjian

ԳԷՈՐԳ ԻԳՆԱՏԻՈՍ ՀԱՃԵԱՆ (1971-2020) Երգիչ, Խմբավար, Ուսուցիչ Քաջարի հայդուկն նահատակ Արցախեան 44-օրեայ պատերազմին

1971թ. Յունիս 11, Ծնած է Լիբանանի հայաւան Այնճարի մէջ, հայրը՝ Մուսալեռէն: 1974թ.էն Նախակրթութիւնն ստացած է ծննդավայրին Յառաջ Գալուստ Կիւլպէնկեան վարժարանին մէջ: 1982թ.էն 1992թ. Բարձրագոյն Կրթութիւնը ստացած է Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Զարեհեան Դպրեվանքի մէջ և որպէս Աւագ Սարկաւագ մուտք գործած է աշխարհիկ կեանք՝ հանդիպելով իր ապագայ տիկնոջը՝ Ֆրիտային: 1985թ.էն 1992թ. հետևած է Հայ Սև Գօտիներու Միութեան (ABBA) մարզումներուն, հասնելով Սև գօտիի: 1992թ.էն 1995թ. հետևած է Այնճարի “Կոմիտաս” գեղարուեստի նկարչական դասերուն: 1992թ.էն մինչև 2019 եղած է Դպրապետ՝ Պէյրութի Սբ. Յակոբ, Այնճարի Սբ. Պօղոս, Քուէյթի Սբ. Վարդանանց և Նիւ Եորքի Սբ. Աստուածածին եկեղեցիներուն մէջ: 1992-1994թ.ներուն, Լիբանանի Բարսեղ Կանաչեան երաժշտանոցէն ներս հետևած է և՛ խմբավարական դասերու՝ Յարութիւն Թօփիկեանի, և՛ վոկալ ձայնամարզութեան՝ Օփերային երգչուհի Նոնա Մազմազեանի մօտ: 1994-1995թ.ին, դասաւանդած են հայագիտական դասանիւթեր Այնճարի Յ. Գալուստեան վարժարանէն ներս, ուր Գէորգին երգչախումբը արժանացած է “Բարսեղ Կանաչեան” մետալին՝ գրաւելով Ա.տեղը հայկական 15 դպրոցներու երգչախմբերու մրցոյթին: Նոյն տարին, 1995թ.ին, հրաւիրուած են Քուէյթ՝ Ազգային Վարժարանի Հոգաբարձութեան կողմէ և 6ամսեայ ուստրին հետ մեկնած են՝ պաշտօնավարելով մինչև 2005թ.ը: Գէորգը միաժամանակ խմբագրած է տեղի “Ազդարար” շաբաթաթերթը: 2000թ.ին վկայուած է Microsoftի կողմէ՝ համակարգիչի և համացանցի լուրջ մասնագիտութիւններով, և 5 տարիներ աշխատած Ալ Շալ (Al Shal) ընկերութեան մէջ: Համատեղ վարած է Քուէյթի Ազգային Առաջնորդարանի Դիւանապետի պաշտօնը: 2005թ.ին, անոնք արժանացած են Վաստակաւոր Ուսուցիչի Գնահատագրին՝ Քուէյթի Տնօրէնութեան կողմէ: Նոյն թուականին, ընտանիքին հետ տեղափոխուած է Հայաստան, հրաժարելով Քանադա մշտական հաստատման հնարաւորութենէն, և ընդունուած է Կոմիտասի Պետական Կոնսերուատորիա՝ խմբավարական բաժին՝ Փրոֆ. Իւան Վարդանեանի մօտ, միաժամանակ մեներգեցողութեան վարպետութեան դասերու՝ Օփերային համաշխարհային մենակատար՝ Բարսեղ Թումանեանի մօտ:

1992թ.էն սկսած է Գէորգին բեմական կատարողական արուեստի կեանքը: Որպէս մենակատար՝ 1992-1995թ. Լիբանանի "Գուսան" երգչախումբին՝ խմբավար Յ.Թօփիկեան: 1992-1995թ. Լիբանանի "Շնորհալի" երգչախումբին՝ խմբավար Արք. Մեղրիկ Բարիքեան: 1992թ. Պուլկարիոյ Փլովտիվ քաղաքի մէջ, Համահայկական Փառատօնին: 1993-1995թ. Լիբանանի՝ Այնճար գիւղի "Կոմիտաս" և Թրիփոլիի ծովափնեայ քաղաքի՝ "Ֆայհա" երգչախմբերուն, խմբավար Պ. Թասլաքեան: 2006-2007թ. Հայաստանի Ազգային Պետական երգչախումբին՝ խմբավար Յ. Չէքիճեան: 2006թ.էն Հայաստանի "Շարական" Հայ Հնագոյն Երաժշտութեան համոյթին, և Հայ Հոգևոր Արական խմբին՝ խմբավար Դանիէլ Երաժիշտ: 2007թ.ին Ազգային Պատկերասրահին մէջ, Միջազգային Երաժշտական Փառատօնին, Բարսեղ Թումանեան և իր ընկերները խորագրով: 2011թ.ին Հռոմի մէջ Օփերային երգիչներու "Oթթաուիա Զիինոյի" անուան 10րդ Միջազգային Մրցոյթ-Փառատօնին, ուր 45 մրցակիցներու մէջ կ՛ընտրուի ա.ին տասնեակին մէջ՝ արժանանալով Պատուոյ Յիշատակութեան: 2012թ.ին Ֆրանսայի Մարսելիա քաղաքին մէջ "Օփերա Թիաթրը Բուր Դու" ընկերութեան կողմէ հրաւիրուած է Օփերային վարպետութեան դասերու՝ Մասսանէթի Ուէրտէր Օփերային պատրաստութեան առիթով, հանդէս գալով գլխաւոր հերոսի՝ Ուէրտէրի դերով:

2007թ.էն Արցախի Մշակոյթի Նախարարութեան հովանաւորութեամբ, Մայիս 9ին ու Սեպտեմբեր 2ին, մշտապէս ներկայ Արցախի արծուաբերդ Շուշիի և մայրաքաղաք Ստեփանակերտի տօնախմբութիւններուն, իր ոգեշունչ ելույթներով, իսկ Մայիս 28ին՝ Հայաստանի մէջ: Հարկ կը համարեմ յիշատակել ՀՀ Սփիւռքի Նախարարութեան հետ ջերմ և կամաւոր օժանդակութիւնը Գէորգին, որպէս պատուոյ հիւր իր մասնակցութիւնը ունենալով և՛ Սփիւռք-Հայաստան Խորհրդաժողովներուն, և՛ մեներգիչի եզակի կատարումներովը։ 2009թ.էն ՀՀ և Արցախի Պաշտպանութեան Նախարարութեան հովանաւորութեամբ, կամաւոր այցեր և ոգեշունչ համերգներ Հայաստանի և Արցախի Սահմանապահ զինուորներուն:

1994թ.էն, որպէս Խմբավար, Լիբանանէն մինչև Քուէյթ, Նիւ Եորք, Նիւ Ճըրսի, Կովսական ստեղծած է մանկապատանեկան և մեծերու երգչախմբեր՝ հնչեցնելով կոմիտասեան հայ մաքրամաքուր երգը: Լոյս ընծայած է՝ Հինգ ձայնասկաւառակներ՝ “Կոմիտասեան Երախայրիք” 2008թ.,“զՔեզ Օրհնեմք” 2009թ., “Հայաստանը Երգերում” 2010թ., “Կոմիտասեան Հայաստան” 2012թ., “Ղօղանջ Անկախութեան” 2018թ.։ Տեսահոլովակ մը՝ “Յարատև Կռիւ” 2017թ.։ Հեղինակած է չորս երգերու նախագծեր՝ “Ապրիլ 24” 2009թ.՝ նուիրուած 1948թ. ՄԱԿի կողմէ Ցեղասպանութեան Կոնվեցիայի ընդունման 60ամեակին և “Սիամանթոյի Թախծոտ Սրինգը և Յաղթական Շեփորը” 2013թ.՝ նուիրուած Ցեղասպանութեան 100րդ տարելիցին: Անտիպ մնացած էին Գէորգին նախագծերէն՝ Դանիէլ Վարուժանի “Անդաստանը” և Ռուբէն Սևակի “Վրէժին Սերմնացանը” երգերու կատարումները, սակայն յետմահու՝ Հեկտեմբեր 6, 2021ին, ի յիշատակ ա․ տարելիցին, Ֆրիտան, մեծ դժուարութեամբ կազմակերպեց հրատարակչական աշխատանքները, ի մի բերաւ զանոնք և լոյս ընծայեց։ Անտիպ կը մնայ նաև պատրաստուած տեսահոլովակ մը՝ “Զոհուածներուն” ռեժիսոր Ս․ Թադևոսեան։ Ձայնասկաւառակներ՝ ևրոպական արիաներ, մանկապատանեկան երգեր ու Սբ. Ծննդեան Տաղեր:

2006թ.էն մեներգներով մասնակցած է Երևանի Տուն-Թանգարաններու՝ “Թանգարանային Գիշերներ” ծրագրին՝ Ե.Չարենց, Յ. Թումանեան, Ա. Խաչատրեան և Աւ. Իսահակեան: 2013թ.ին արժանացած է Յ. Թումանեանի “Երկնքից Ինկաւ Երեք Խնձոր” մետալին, մասնակցելով բարբառային հեքիաթասացութեան մրցոյթին: Վարար գետի նման մեծ ու անսահման էր Գէորգին ստեղծագործական ոգին և հայրենի ժողովուրդին ու հայ սերունդներուն նուիրուելու, տալու, սորվեցնելու, հոգևոր, ազգային, հայրենասիրական, Կոմիտասեան հայ երգը փոխանցելու մարմաջը․ այդ ծիրէն ներս, 2015 և 2016թ.ներուն, Ռ. Սևակի, Սիամանթոյի և Դ. Վարուժանի անուան դպրոցներուն մէջ, տիկնոջ ուղեկցութեամբ, մայիսեան յաղթանակներու շեմին, մենահամերգներով հանդէս եկած է ռազմահայրենասիրական և կոմիտասեան երգերով, ոգեշնչելով աշակերտները: 2018թ․ին, Նմանատիպ ծրագրով և իր առաջարկով, Համազգայինի Արցախի մասնաճիւղին հետ համագործակցաբար, երկու շաբաթով կամաւոր մեկնած է Կովսական քաղաք և մեծ ոգևորութեամբ կոմիտասեան ու հայրենաշունչ երգերու համերգով մը բեմ բարձրացուցած է Թաթուլ Կրպէեանի անուան դպրոցի փոքրիկ երաժշտասէրները և մինչև վերադարձը, նուէր մենահամերգով մը ոգևորած ու քաջալերած էր Կովսականի հայ համայնքը:

2019թ.ին, ամուսնութեան 25 ամեակին առիթով, իր երազանքի մեծագոյն ձեռքբերումը համարեց Շուշի բերդաքաղաքէն պատմական արժէք ներկայացնող առանձնատուն գնելն ու վերանորոգելը՝ 2006թ.ին Պռոշեան գիւղէն, ամայի տարածքէ մը, որպէս առաջին բնակիչներ, քարքարոտ ու տատասկոտ հողամաս մը գնելէ՝ բայց մինչ նահատակութիւնը, մրգատու ծառերով դրախտի վերածած առանձնատունէն ետք:

Մենահամերգներով բազմիցս հանդէս եկած է Հայաստանի, Արցախի, Միացեալ Նահանգներու, Քանատայի և Լիբանանի տարբեր շրջաններու մէջ, նաև Սլովենիոյ, Մոսկուայի, Կիպրոսի, Վիեննայի, Պուլկարիոյ, Ֆրանսայի, Գերմանիոյ, Իտալիոյ, Պրազիլիոյ, Եգիպտոսի, Սուրիոյ, Պարսկաստանի, Քուէյթի, Քաթարի և Աւստրալիոյ մէջ:

Արժանացած է տասնեակէ աւելի Պատուոգրերու, Գնահատագրերու, Վկայագրերու, Հաւաստագրերու, Շնորհակալագրերու, Օրհնագիրներու և յուշամետալներու` Պաշտպանութեան Նախարարութենէ, Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութենէն, ՀԿ.ներէ և Թեմակալ Առաջնորդներէ:

2020թ.ի Սեպտեմբեր 27ին սկսած Արցախեան պատերազմը Գէորգին ալ մղեց դէպի ռազմադաշտ՝ չընդառաջելով կնոջն ու որդւոյն յորդորները: Կամաւորի հրացանը ձեռքն առնելով, վիրահատուած ծունկով, ձեռնափայտը ինքնաշարժին մէջ թողելով, մեկնեցաւ զինուորներու կողքին՝ այս անգամ "երկաթեայ փողով" պաշտպանելու հայրենեաց սրբազան հողը` հաւատարիմ մնալով իր նախնեաց՝ “Մահ Իմացեալ Անմահութիւն է” կարգախօսին: 2020թ.ի Հոկտեմբեր 6ի առաւօտեան, Մատաղիսի Վարանգաթաղ լերան գագաթին, Պռոշեան գիւղի կամաւորական ջոկատով, 20 հոգիով, պաշարման մէջ յայտնուելով թշնամի վարձկաններու կողմէ, բուռն հրացանաձգութեան ժամանակ, առանց նահանջելու կամ փախուստ տալու, Գէորգը իր 17 ընկերներվ, հերոսաբար մարտնչելով, իրենց սրբազան արեամբ, կը պաշտպանեն իրենց վստահուած անառիկ դիրքը, լեռը, որը նշանակալի խաչմերուկն էր դէպի Մարտակերտ, Մարտունի և Դրմբոն ու Եղնիկներ մարտական դիրքերուն։ Հերոսները փրկեցին հազարէ աւելի զինուորներու, կամաւորներու կեանք: Փառք ու պատիւ անոնց անմար յիշատակին: Անոնց անշնչացած մարմինները կը ննջեն Պռոշեան գիւղի Զօրաց Պանթէոնին մէջ։

Յետմահու Գէորգը արժանացաւ՝ 2020 Մայիս 1ին, ՀՄԸՄ-ՀԱՍԿի նախաձեռնութեամբ տեղի ունեցաւ «Եղեւիններու տնկում»՝ ի յիշատակ Գէորգին և 11 ՀՄԸՄական եղբայրներու, Բիւրականի բանակավայրին մէջ։ 2020 Դեկտեմբեր 17ին, ԼՂՀ Նախագահի հրամանագրով, յետմահու պարգևատրուեցաւ “Արիութեան Համար” մետալով: 2020 Դեկտեմբեր 20ին, յետմահու արժանացաւ Խիզախութեան Շքանշանի՝ ՀՄԸՄ – ՀԱՍԿի Կենդրոնական Վարչութեան կողմէ: 2021 Յունիս 11ին, Ծննդեան 50-ամեակի Յուշ-երեկոյին՝ կազմակերպութեամբ կողակիցին՝ Ֆրիտային, ուստերը՝ Թաթուլին և երաժշտագէտ տիկին Գոհար Շագոեանին, Ա. Խաչատուրեան Տուն-Թանգարանէն ներս, ՀՀ Արցախի վետերաններու միութեան նախագահի կողմէ, յետմահու պարգևատրուեցաւ ԿՈՄԻՏԱՍի մետալով: 2021 Սեպտեմբեր 12ին, Սբ. Խաչվերաց Տօնին և Մուսայ լերան հերոսամարտին խորհուրդով, ի յիշատակ Գէորգին, կնոջ և ուստեր նախաձեռնութեամբ, տեղի ունեցաւ աղօթք խնկարկում՝ Պռոշեան գիւղի Զօրաց Պանթէոնին մէջ, ապա Յուշաքարի բացում՝ Գէորգին ձեռակերտ տան շրջափակին մէջ և յայտարարուեցաւ՝ «ԳԷՈՐԳ ՀԱՃԵԱՆԻ ՅԻՇԱՏԱԿԻՆ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՀԻՄՆԱԴՐԱՄ»ին գրանցումը։ 2021 Հոկտեմբեր 6ին, Գէորգին Ա. Տարելիցի յիշատակին, կնոջն ու զաւակին նախաձեռնութեամբ, հակառակ խիստ անձրևային քամոտ եղանակին, տեղի ունեցաւ հոգեհանգստեան կարգ՝ Պռոշեան գիւղի Զօրաց Պանթէոնի մէջ՝ Արք․ Շահան Սարգիսեանի և Ծ․ Վարդապետ Գէորգ Սաղտճեանի կատարմամբ, ապա, Գէորգին ձեռակերտ տան մէջ զետեղուած Յուշաքարի Օրհնութիւնը կատարեց Սրբազան Հայրը: Իսկ երեկոյեան, Յովհաննէս Թումանեանի թանգարանին մէջ, ի յիշատակ իր հերոս նահատակ ամուսնոյն, "Վերջին Սերմնացանը" խորագրով յուշ երեկոն սկսավ Ֆրիտային ողջոյնի խօսքով, ապա ցուցադրուեցաւ յուշաֆիլմ մը՝ նուիրուած Գէորգին՝ այս առիթով յատուկ պատրաստուած թանգարանի փոխտնօրէն Աշոտ Յարութիւնեանի կողմէ, ուր ելոյթ ունեցան Ֆրիտան ու որդին՝ Թաթուլը, ընկերները, հասարակական և մշակութային ականաւոր գործիչներ: Գեղարուեստական բաժինին բացումը կատարեց Թաթուլը՝ իր հեղանակային "ՀԱՅՐԻԿ" երգով, դաշնամուրի նուագակցութեամբ՝ Մադատ Աւանեսովի: Ապա Գէորգին դաշնակահարները։ Սրտի իր խօսքը արտասանեց Օփերային Համաշխարհային երգիչ՝ Բարսեղ Թումանեանը, որպէս մտերիմ ընկերը Գէորգին: Երեկոյի աւարտին, Տիկին Ֆրիտա Գզլեան-Հաճեանը մանրամասնօրէն ներկայացուց իր նախաձեռնութեամբ և մտայղացմամբ լոյս ընծայած Գէորգին անտիպ երգերու ձայնասկաւառակը՝ “Վերջին Սերմնացանը” խորագրով, ուր Գէորգը կատարած էր ցեղասպանուած բանաստեղծներու՝ Դ. Վարուժանի, Սիամանթոյի և Ռուբէն Սևակի երկերէն: Ներկաները խորին շնորհակալութեամբ, որպէս յուշ ստացան այդ մասունքը: 2021 Հոկտեմբեր 17ին, Գէորգի ծննդավայր Այնճար գիւղին մէջ, զոյգին ընտանեկան շեմին, կայացաւ բացումը յուշաքարի և տվեալ թաղամասը անուանակոչուեցաւ Գէորգ Հաճեան, նախաձեռնութեամբ Քաղաքապետ՝ Վարդգէս Խօշեանի և ՀՅԴ Կարմիր Լեռ Կոմիտէութեան: 2021 Հոկտեմբեր 30ին, ՀՄԸՄ–ՀԱՍԿ-ի Կենդրոնական Վարչութեան նախաձեռնութեամբ, տեղի ունեցաւ այցելութիւն Զօրաց Պանթէոն և հոգեհանգստեան կարգ Գէորգին և ընկերներուն սրբացած հոգիներու յիշատակին, ապա տարբեր երկիրներէ ժամանած պատուիրակութիւնը ուղուեցաւ դէպի ՀՄԸՄ–ՀԱՍԿի Բիւրականի բանակավայր, ուր երեք օր (28,29,30 Հոկտեմբեր) համախմբուած էին Կամաւորական խումբի 2-րդ վաշտը, ռազմադաշտ մեկնելէ առաջ: Այնտեղ տեղի ունեցաւ “Խիզախներու պուրակի” բացումը: 2021 Նոյեմբեր 30ին, ՀՀ Նախագահի հրամանագրով (2021թ. Հոկտեմբեր 29ին, 347 հրամանագրով), Գէորգը յետմահու պարգևատրուեցաւ “Մարտական Ծառայութեան” մետալով՝ հայրենիքի պաշտպանութեան և անվտանգութեան ապահովման գործողութիւններու ժամանակ կամաւորաբար ցուցաբերած խիզախութեան, մարտական գործողութիւններուն և նուիրման համար:

                                                                                                                   Ֆրիտա Գզլեան-Հաճեան