Թոբոլ Մ

Թոբոլ Մ, (ՆԱԹՕ զեկոյցի անուանումը SS-27 (Sickle B), այլ նշանակումներ։ RS-12M2.RS-12M2.RT-2PM2) միջմայրացամաքային Պալիստիկ հրթիռ է։ Արտադրուած է Ռուսաստանի մէջ եւ առաջին միջմայրացամաքային հրթիռն է Խորհրդային Միութեան անկումէն յետոյ։ Ռուսերէն անունն է ракета твердотопливная," Raketa Tverdotoplivnaya (պինդ վառելանիւթով հրթիռ), իսկ ռուսերէն իմաստը (սպիտակ հռչակաւոր)։ Ան նախագծուած եւ արտադրուած է բացառապէս Մոսկուայի ջերմային տեխնոլոգիաների ինստիտուտի եւ Վոտկինսկի հաստոցաշինական գործարանին մէջ։^[1]^[2]^[3]

Բնութագիր

Թոբոլ Մ-ը երեք փուլի կոշտ վառելանիւթով աշխատող հրթիռ է։ Գետնի տակ գտնուող արձակման կայաններ ունի եւ ճանապարհային բջիջային պալիստիկական հրթիռ է։^[4]

Երկարութիւնն է 22.7 մ., մարմինի տրամագիծն է 1.9 մ., ծանրութիւնն է 47.200 քկ., իսկ իր ծանրաբեռնութիւնը՝ 1200 Քկ.։ Թոբոլ Մ-ի ամէն մէկ մարտագլխիկը կը կշռէ 800 Քթ., սակայն նախագծողները կ'ըսեն թէ MIRV մարտագլխիկներ կրնան շալկել ըստ գլխաւոր նախագործող Yury Solomonov-ի։ Թոբոլը կրնայ շալկել վեց մարտագլխիկներ. անոնցմէ չորս հատը իսկական են, իսկ երկու հատը թակարդ են, որպէսզի թշնամի հակահրթիռային զէնքերը անցնին իրենց նուազագոյն միջակայքը 2000 Քմ. իսկ առաւելագոյն միջակայքը 10500 Քմ.: Ան ունի երեք պինդ հրթիռային փուլերու շարժիչներ, իսկ ինքնակառավարման թռիչքի համար կ'օգտագործէ GLONASS Ռուսական առաջնորդութեան համակարգը։ GLONASS-ը յայտնի է որ ամէնաճշգրիտ ռուսական առաջնորդութեան համակարգն է. անոր սխալելու միջուկը 200 մեթր է։

Թոբոլ Մ-ը կարելի է արձակել գետնի տակ գտնուող արձակման կայաններէն։ Թոբոլ Մ-ը կրնայ շալկել միջուկային զէնքեր եւ հաղորդել իր թիրախներուն APU 15U168 կամ անուաւոր բջիջային MZKT-79221 արձակման կայաններէն: Այս ճանապարհային բջիջային արձաման կայանը կրնայ շարժիլ ամէնաճանապարհային տեղեր եւ որեւէ կէտէ կրնայ իր հրթիռը արձակել: Թոբոլ Մ-ի գետնի տակ գտնուող արձակման կայանները կը կոչուին RS-12MS, իսկ բջիջային տարբերակը կը կոչուի RS-12M1։

Առաջին փուլը բաղկացած է երեք հրթիռային շարժիչներէ: Պատրաստուած է Սույուզ դաշնային կեդրոնի կրկնակի օգտագործման տեխնոլոգիաներով: Այս տեխնոլոգիան առիթ կու տայ իրականացնել մինչեւ 7320 մեթր մէկ երկվայրկեանի մէջ եւ հասնիլ մինչեւ 10000 քմ. հեռաւորութեան։

Զարգացումն ու տեղակայումը

Հակահրթիռային զարգացումը սկսաւ 1980-ի վերջը: Յայտարարուեցաւ RS-12M Topol (SS-25 Sickle), իսկ հրթիռը կրկին նախագծուեցաւ 1992 թուականին։ Առաջին փորձի թռիչքը տեղի ունեցաւ Դեկտեմբեր 1994-ին, իսկ երկրորդ փորձը տեղի ունեցաւ 1997-ին, որ 2 հրթիռ արձակեցին, իսկ գետնի տակ գտնուող արձակման կայանները ծառայութեան սկսան 2000-ին նախագահի հրամանագրով: Երրորդ, չորրորդ եւ հինգերորդ գունդերը մնացին ծառայութեան մէջ 2000, 2003 եւ 2005-ի վերջը: Գունդը մտաւ ծառայութեան 12 Դեկտեմբեր 2012-ին: 2006-ին առաջին երեք բջիջային Թոբոլ Մ հրթիռներու համակարգերը մտան ծառայութեան Թեյքովօ (Teykovo) քաղաքին մօտ։

Ըստ 2010 Ռուսական ռազմավարական հրթիռային ուժերու 70 Թոբոլ Մ համակարգը կայ ծառայութեան մէջ։ 52 գետնի տակ գտնուող արձակման կայաններ եւ 18 բջիջային համակարգեր։ 8 հրթիռ մտաւ ծառայութեան 2012-ին, իսկ 2020-ին ամենայն հաւանականութեամբ հրթիռներու քանակը կը հասնի 177 Թոբոլ Մ բջիջայինի եւ տակը գտնուող արձակման կայաններու, ինչպէս նաեւ 30 հատ UR-100NUTTKh (SS-19) եւ 108 RS-24 «Yars» (SS-29) կը մտնեն ծառայութեան։

Հրթիռային պաշտպանութեան խուսափելու առիթները

Ըստ Ռուսաստանի՝ հրթիռային ուժերու նախատեսուած է ամերիկեան հակահրթիռային պաշտպանութեան համակարգերը անցնիլ։ Թոբոլ Մ-ը մեծ կարողութիւն ունի ճկուն շարժումներ ընել եւ թակարդներ օգտագործել իր թիրախներու ճամբուն վրայ։ Թոբոլ Մ-ը պաշտպանուած է լէյզրային, EMP, միջուկային պայթումներէն եւ ազդեցութիւններէն, առաւել եւս առանձնայատկութիւն ունի որ ինքը կրնայ կարճ ժամանակի մէջ իր շարժիչը այրել եւ արձակում գործել։ Այս յատկութեան նպատակն է նուազագոյն ժամանակի մէջ հասնիլ երկրագունդէն դուրս եւ այսպիսով ինքը պաշտպանուած կ'ըլլայ հակահրթիռային պաշտպանութեան համակարգերէն։ Իսկ թշնամի պաշտպանութիւնները խթանելու փուլին մէջ հրթիռը ունի բարդ պալիստիկ յետագիծ եւ բազմաթիւ թակարդներ: Այսպիսով զինք արգիլելը շատ բարդ կ'ըլլայ։

Ըստ The Washington Times, Ռուսաստանը իրականացուցած է յաջող փորձ, ուր իր մարտագլխիկը փոխուեցաւ եւ իր արձակման կայանը զարգացաւ, նաեւ շարժիչը մեծ ձեւով զարգացաւ: Այսպիսով Թոբիլ Մ-ն արգիլելը շատ աւելի բարդացաւ սարքաւորումներ Թոպոլ Մ եւ MIRV-ով:

Նոր Թոբոլ Մ-ը հիմնուած է բազմաթիւ առաջնորդութեան մեքենաներ (MIRV) տեսակէն, որ կը կոչուի RS-24։ Ռուսական աղբիւրները կ'ըսեն թէ Թոբոլ Մ-ի բջիջային տեսակի արտադրութիւնը պէտք է փակուի 2009-ին, որ նոր տեսակի MIRV եւ RS-24 տարբերակներով պիտի փոխարինուի։

Օգտագործողներ

Կաղապար:Ռուսաստան Ռուսաստանը միակ օգտագործողն է։

Ծանօթագրութիւններ

↑ "SS-27 Sickle B". Deagel.com. 2011-03-10. Retrieved 2011-05-23
↑ Land-Based Ballistic Missiles
↑ "RT-2PMU? – Topol-M SS-27 – Russian / Soviet Nuclear Forces". Fas.org. Retrieved 2011-05-23.
↑ SS-27 (TOPOL-M, RS-12M1/-12M2)[

[1] "SS-27 Sickle B". Deagel.com. 2011-03-10. Retrieved 2011-05-23

[2] Land-Based Ballistic Missiles

[3] "RT-2PMU? – Topol-M SS-27 – Russian / Soviet Nuclear Forces". Fas.org. Retrieved 2011-05-23.

[4] SS-27 (TOPOL-M, RS-12M1/-12M2)[

[1]

[2]

[3]

[4]