«Ստեփան Փափազեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{ԱՀ}}
{{ԱՀ}}
{Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն)
{{Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն)
| անուն ազգանուն =Ստեփան «Պերճ» Փափազեան
| անուն ազգանուն =Ստեփան «Պերճ» Փափազեան
| բնագիր ԱԱՀ =
| բնագիր ԱԱՀ =

10:38, 19 Օգոստոս 2016-ի տարբերակ

Կաղապար:ԱՀ Կաղապար:Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն) Ստեփան Փափազեան (Նոյեմբեր 1839, Կ. Պոլիս - 1888), հայ ուսուցիչ, տնօրէն, Պոլսոյ ազգային ժողովի երեսփոխան, ուսումնական խորհուրդի անդամ։

Կենսագրութիւն

Ծնած է 1839ին Ստանպուլի Խասգիւղ թաղամասը։ 1840-ին Ներսէսեան վարժարանը, 1850ին Ազգ.Հիւանդանոցի որբանոցը դրուած է։ Ապա կարճ ժամանակ մը հետեւած՝ Երկրագործական վարժարանի դասերուն, 1854-ին Զմիւռնիա կանչուած է իր մօրեղբօր՝ Անդրէաս վարժապետ Փափազեանի քով։ Իր ուսումը աւարտելով օգնական դասատու կարգուած է վարժարանին մէջ։

1858-ին՝ Պոլիս վերադարձին, Ս.Փրկչի որբանոցի հայերէնի ուսուցչութեան կը կոչուի եւ այդ պաշտօնը կւ պահէ մինչեւ վերջ։ Իր հայ լեզուի հմտութեան եւ ատենախօսութեան կարողոթիւններուն պատճառով «Պերճ» կը մականուանուի։


Գործունէութիւն

Ուսուցչական ասպարէզին կը ծառայէ մինչեւ իր մահը, զանազան վարժարաններու մէջ, ստանձնելով դասախօսութիւններ. սակայն նշանակելի է իր գործունէութիւնը իբր տնօրէն Ղալաթիոյ Լուսաւորչեան վարժարանին (20 Մարտ 1851), ուր կը հասցնէ բազմաթիւ աշակերտներ, որոնք շատ կարեւոր դեր կը կատարեն ազգային շրջանանակի մէջ։ Ինքն է նաեւ գլխաւոր հեղինակը եւ ջանադիրը Ազգ, կենդրոնական վարժարանին հաստատութեան, որուն գաղափարը առաջին անդամ ինք յղացած է՝ 1863-էն սկսեալ՝ գաւառներէն Պոլիս դիմող ուսանողներու երկրորդական կրթութիւն տալու դիւրութիւն մը ընծայելու համար։

Երկար ժամանակ ազգային երեսփոխան եղած է եւ ընդդիմախօսութեան պետը՝ Ընդհանուր ժողովերու մէջ. գործնականօրէն ուսունմասիրած էր ազգային խնդիրները, գոց գիտէր Ազգ.Սահմանադրութիւնն ու ամէն ազգային կանոնագիրները։

1863Յունուար 2-ին սկսած է հրատարակել «Ժամանակ» հանդէսը, որ հրատարակուած է մինչեւ 1869 (տես թիւ 175

քնար երաժշտական ընկերութեան՝ քնար Հայկականի մէջ հրատարակուելիք բանաստեղծութեանց ընտրութեանը հսկող մարմնոյն անդամ անուանուած է։

1853-ին Ուսումնական Խորհրդոյ անդամ, 1855-ին Ղալաթիոյ թաղական Խորհրդոյ անդամ կ՛ընտրուի, զոր երկար տարիներ կը վարէ։ Իր պաշտօնավարութեան միջոցին Ս.Լուսաւորիչ եկեղեցին կ՛օժտուի հասութաբեր կալուածներով։

Ստեփան Փափազեան 1863-ին կրթական ծրագրի մը հեղինակը եղած է՝ առաջին անգամ՝ Ազգային վարժարաններու մէջ միօրինակ կրթութիւն մը հաստատելու դիտումով (1855-1867

1873-1874-1876 վարչական շրջաններուն ալ Ուսումնական Խորհրդոյ անդամակցութիւնը կը վարէ։

1870-ին՝ հազիւ իր օրինական տարիքը լրացուցած, երեսփոխական կ՛ընտրուի մինչեւ իր մահը պահելով այդ պաշտօնը. հանդիսացած է ճարտար ատենաբան եւ իր կուսակցութեան (Ղալաթիոյ օճախին) ամէնէն նշանակելի անդամներէն մէկը. կրակոտ ընդդիմախօս մը եղած է եւ վարչութեան մշտնջենական հակառակորդը։

Աղբիւր

  • Յիշատակարան, Վ.Գ. Զարդարեան, Բ. հատոր, Կ. Պոլիս 1911, էջ 197:

Կատեգորիա:1839 ծնունդներ (արւմտ․) Կատեգորիա:1888 մահեր (արւմտ․) Կատեգորիա:Հայ երեսփոխաններ (արւմտ․)