«Ռուբէն Նաքեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
֍ (քննարկել | Ներդրումներ) No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 7. | Տող 7. | ||
| չափ = |
| չափ = |
||
| նկարագրութիւն = |
| նկարագրութիւն = |
||
| ծնած է = 1 Օգոստոս 1897 |
| ծնած է = 1[[0 Օգոստոս]] 1897 |
||
| ծննդավայր = Նոր-Եորք |
| ծննդավայր = Նոր-Եորք |
||
| վախճանած է = 4 Դեկտեմբեր 1986 |
| վախճանած է = [[4 Դեկտեմբեր]] 1986 |
||
| վախճանի վայրը = |
| վախճանի վայրը = Սթամֆորտ |
||
| քաղաքացիութիւն = |
| քաղաքացիութիւն = |
||
| հպատակութիւն = |
| հպատակութիւն = |
||
Տող 29. | Տող 29. | ||
| ստորագրութիւն = |
| ստորագրութիւն = |
||
}} |
}} |
||
'''Ռուբէն Գէորգի Նաքեան''' ([[ |
'''Ռուբէն Գէորգի Նաքեան''' ({{Լեզու en|Rouben Nakian}}, [[10 Օգոստոս]], 1897, [[Նոր-Եորք]], [[ԱՄՆ (արեւմտահայերէն)|Ամերիկայի Միացեալ Մահանգներ]] – [[4 Դեկտեմբեր]], [[1986]], [[Սթամֆորտ]], [[Քնեքթիքութ]]), հայ քանդակագործ։ |
||
== Կենսագրութիւն == |
== Կենսագրութիւն == |
||
[[1912]]-[[1915]] |
[[1912]]-[[1915]]-ին` սորված է Նոր-Եորքի Ազատ արուեստներու դպրոցին մէջ, Գեղեցիկ արուեստներու ակադեմիոյ մէջ։ |
||
== Ստեղծագործական |
== Ստեղծագործական Գործունէութիւն == |
||
Սկզբնական շրջանին ստեղծած է անիմալիստական գործեր` |
Սկզբնական շրջանին ստեղծած է անիմալիստական գործեր` |
||
* «[[Ցուլը եւ կովը]]» |
* «[[Ցուլը եւ կովը]]» |
||
Տող 51. | Տող 51. | ||
* «[[Աստուածներու պարտէզը]]» (քանդակաշար) |
* «[[Աստուածներու պարտէզը]]» (քանդակաշար) |
||
Անոր « |
Անոր «Խաչէն իջեցնելը» մոնումենտալ քանդակը՝ [[Մեծ եղեռն (արեւմտահայերէն)|Մեծ եղեռնին]] նուիրուած յուշակոթողը (պրոնզափառ գիպս, 1972), դրուած է Նոր-Եորքի Սուրբ Վարդան եկեղեցիին մէջ։ |
||
Նաքեանի աշխատանքներուն (առաւելապէս |
Նաքեանի աշխատանքներուն (առաւելապէս պրոնզափառ թրծակաւով) բնորոշ է դասական աւանդոյթներու, էքսպրեսիոնիզմի եւ սիւրռեալիզմի տարրերու ազատ համադրումը։ |
||
[[1972]] թուականին ընտրուած է |
[[1972]] թուականին ընտրուած է «Արուեստի եւ գրականութեան Ազգային ակադեմիոյ» անդամ, իսկ [[1973]]-ին Պրիճփորթի համալսարանը (Քնեքթիքութ) անոր շնորհուած է պատուաւոր տոքթորի կոչումը։ Գործերը կը պահուին ԱՄՆ-ի թանգարաններուն մէջ<ref>[http://www.azg.am/AM/culture/2010082804/ ՌՈՒԲԵՆ ՆԱՔՅԱՆ: «ՔԱՆԴԱԿՆ ԻՐ ՄԵՋ ՊԵՏՔ Է ՊՈԵԶԻԱ ՊԱՐՈՒՆԱԿԻ]</ref>: |
||
== Ցուցահանդեսներ == |
== Ցուցահանդեսներ == |
||
1920-ականներէն Նաքեանի ստեղծագործութիւնները ներկայացուած են ցուցահանդեսներուն մէջ։ Առաջին անհատականը տեղի ունեցած է [[1926]]-ին Նոր-Եորքի «Ուիթնի Սթուտիո-Քլապի մէջ», «[[Տաունթաուն]]» եւ «[[Կրանտ Սենթրալ]]» պատկերասրահներուն մէջ։ Ցուցադրուած է [[Շիքակոյ|Շիքակոյի]] «Արուեստի հիմնարկին» եւ Նոր-Եորքի «[[Արդի արուեստի]]» եւ «[[Ուիթնի]]» թանգարաններուն մէջ։ Քանդակագործութեան ասպարէզին մէջ Միացեալ Նահանգները ներկայացուցած էն [[1961]] թուականին Սան Փաուլույի ([[Պրազիլ]]) 6-րդ պիէնալէի մէջ, իսկ [[1968]]-ին՝ [[Վենետիկ (արեւմտահայերէն)|Վենետիկի]] 34-րդ պիենալեի մէջ։ |
|||
Ցուցահանդէսներ ունեցած են [[Լոս |
Ցուցահանդէսներ ունեցած են [[Լոս Անճելըս]]ի ([[Քալիֆորնիա]]), [[Ուաշինկթըն]]ի, [[Սթամֆորտ]]ի եւ Կրինիչի (Քնեքթիքութ), Ֆիլատելֆիոյ (Փենսիլուանիա), Չիքակոի (Իլինոյս), Հիւսթընի (Թեքսաս), Միլուոքիի (Վիսքոնսին), [[Փարիզ]]ի, [[Լիզպոն]]ի, [[Տրեզտէն]]ի եւ Շաումպերկի մէջ։ |
||
== Ծանօթագրութիւններ == |
== Ծանօթագրութիւններ == |
||
{{ծանցանկ}} |
{{ծանցանկ}} |
||
Տող 69. | Տող 69. | ||
{{DEFAULTSORT:Նաքեան, Ռուբէն}} |
{{DEFAULTSORT:Նաքեան, Ռուբէն}} |
||
[[Կատեգորիա:1897 ծնունդներ (արւմտ․)]] |
[[Կատեգորիա:1897 ծնունդներ (արւմտ․)]] |
||
[[Կատեգորիա: |
[[Կատեգորիա:10 Օգոստոսի ծնածներ]] |
||
[[Կատեգորիա:1986 մահեր (արւմտ․)]] |
[[Կատեգորիա:1986 մահեր (արւմտ․)]] |
||
[[Կատեգորիա:4 Դեկտեմբերի մահացածներ]] |
[[Կատեգորիա:4 Դեկտեմբերի մահացածներ]] |
08:04, 18 Նոյեմբեր 2016-ի տարբերակ
Կաղապար:Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն) Ռուբէն Գէորգի Նաքեան (անգլերէն՝ Rouben Nakian, 10 Օգոստոս, 1897, Նոր-Եորք, Ամերիկայի Միացեալ Մահանգներ – 4 Դեկտեմբեր, 1986, Սթամֆորտ, Քնեքթիքութ), հայ քանդակագործ։
Կենսագրութիւն
1912-1915-ին` սորված է Նոր-Եորքի Ազատ արուեստներու դպրոցին մէջ, Գեղեցիկ արուեստներու ակադեմիոյ մէջ։
Ստեղծագործական Գործունէութիւն
Սկզբնական շրջանին ստեղծած է անիմալիստական գործեր`
1930 թուականին մասնակցած է «33 մոդեռնիստներ» ցուցահանդեսին։ Մէկ տարի ետք հանդիպած է Արշիլ Կորքիին, որ մեծ ազդեցութիւն ձգած է Նաքեանի գեղագիտական սկզբունքներու կողմնորոշման եւ հաստատման վրայ։
Ստեղծած է անուանի արուեստագետներու եւ քաղաքական գործիչներու դիմաքանդակներ, Աստուածաշունչի եւ դիցաբանական թեմաներով հորինուածքներ՝
- «Վեներայի ծնունդը»
- «Լեդան եւ կարապը»
- «Սալոմէի պարը»
- «Նիմփէն եւ դելֆինները»
- «Պարուհի»
- «Սատիրիկոն» (քանդակաշար)
- «Աստուածներու պարտէզը» (քանդակաշար)
Անոր «Խաչէն իջեցնելը» մոնումենտալ քանդակը՝ Մեծ եղեռնին նուիրուած յուշակոթողը (պրոնզափառ գիպս, 1972), դրուած է Նոր-Եորքի Սուրբ Վարդան եկեղեցիին մէջ։
Նաքեանի աշխատանքներուն (առաւելապէս պրոնզափառ թրծակաւով) բնորոշ է դասական աւանդոյթներու, էքսպրեսիոնիզմի եւ սիւրռեալիզմի տարրերու ազատ համադրումը։
1972 թուականին ընտրուած է «Արուեստի եւ գրականութեան Ազգային ակադեմիոյ» անդամ, իսկ 1973-ին Պրիճփորթի համալսարանը (Քնեքթիքութ) անոր շնորհուած է պատուաւոր տոքթորի կոչումը։ Գործերը կը պահուին ԱՄՆ-ի թանգարաններուն մէջ[1]:
Ցուցահանդեսներ
1920-ականներէն Նաքեանի ստեղծագործութիւնները ներկայացուած են ցուցահանդեսներուն մէջ։ Առաջին անհատականը տեղի ունեցած է 1926-ին Նոր-Եորքի «Ուիթնի Սթուտիո-Քլապի մէջ», «Տաունթաուն» եւ «Կրանտ Սենթրալ» պատկերասրահներուն մէջ։ Ցուցադրուած է Շիքակոյի «Արուեստի հիմնարկին» եւ Նոր-Եորքի «Արդի արուեստի» եւ «Ուիթնի» թանգարաններուն մէջ։ Քանդակագործութեան ասպարէզին մէջ Միացեալ Նահանգները ներկայացուցած էն 1961 թուականին Սան Փաուլույի (Պրազիլ) 6-րդ պիէնալէի մէջ, իսկ 1968-ին՝ Վենետիկի 34-րդ պիենալեի մէջ։
Ցուցահանդէսներ ունեցած են Լոս Անճելըսի (Քալիֆորնիա), Ուաշինկթընի, Սթամֆորտի եւ Կրինիչի (Քնեքթիքութ), Ֆիլատելֆիոյ (Փենսիլուանիա), Չիքակոի (Իլինոյս), Հիւսթընի (Թեքսաս), Միլուոքիի (Վիսքոնսին), Փարիզի, Լիզպոնի, Տրեզտէնի եւ Շաումպերկի մէջ։
Ծանօթագրութիւններ
Արտաքին Յղումներ
Կատեգորիա:1897 ծնունդներ (արւմտ․)
Կատեգորիա:10 Օգոստոսի ծնածներ
Կատեգորիա:1986 մահեր (արւմտ․)
Կատեգորիա:4 Դեկտեմբերի մահացածներ
Կատեգորիա:Հայ քանդակագործներ (արւմտ․)