Ռուբէն Նաքեան

Ռուբէն Գեւորգի Նակեան (1 Օգոստոս, Նիւ Յորք, ԱՄՆ – 4 Դեկտեմբեր ,1986, Ստամֆորդ, Կոնեկտիկուտ), հայ քանդակագործ։

Կենսագրութիւն

1912-1915 թթ.` սորուած է Նիւ Յորքի Ազատ արուեստներու դպրոցին մէջ, Գեղեցիկ արուեստներու ակադեմիոյ մէջ։

Ստեղծագործական գործունէութիւն

Սկզբնական շրջանին ստեղծած է անիմալիստական գործեր`

• «Ցուլը եւ կովը»
• «Հորթը»
• «Փոկը»

1930 թուականին մասնակցած է «33 մոդեռնիստներ» ցուցահանդեսին։ Մէկ տարի ետք հանդիպած է Արշիլ Կորքիին, որ մեծ ազդեցութիւն ձգած է Նաքեանի գեղագիտական սկզբունքներու կողմնորոշման եւ հաստատման վրայ։

Ստեղծած է անուանի արուեստագետներու եւ քաղաքական գործիչներու դիմաքանդակներ, Աստուածաշունչի եւ դիցաբանական թեմաներով հորինուածքներ՝

• «Վեներայի ծնունդը»
• «Լեդան եւ կարապը»
• «Սալոմէի պարը»
• «Նիմփէն եւ դելֆինները»
• «Պարուհի»
• «Սատիրիկոն» (քանդակաշար)
• «Աստուածներու պարտէզը» (քանդակաշար)

Անոր «Խաչէն իջեցնելը» մոնումենտալ քանդակը՝ Մեծ եղեռնին նուիրված յուշակոթողը (բրոնզափառ գիպս, 1972), դրուած է Նիւ Յորքի Սուրբ Վարդան եկեղեցիին մէջ։

Նաքեանի աշխատանքներուն (առաւելապէս բրոնզափառ թրծակաուով) բնորոշ է դասական աւանդոյթներու, էքսպրեսիոնիզմի եւ սիւրռեալիզմի տարրերու ազատ համադրումը։

1972 թուականին ընտրուած է «Արուեստի եւ գրականութեան Ազգային ակադեմիոյ» անդամ, իսկ 1973-ին Բրիջպորտի համալսարանը (Կոնեկտիկուտ) անոր շնորհուած է պատուաւոր տոքթորի կոչումը։ Գործերը կը պահուին ԱՄՆ-ի թանգարաններուն մէջ։

Ցուցահանդեսներ

1920-ականներէն Նակեանի ստեղծագործութիւնները ներկայացուած են ցուցահանդեսներուն մէջ։ Առաջին անհատականը տեղի ունեցած է 1926-ին Նիւ Յորքի «Ուիթնի Ստուդիո-Քլաբի մէջ», «Դաունթաուն» եւ «Գրանդ Սենտրալ» պատկերասրահներուն մէջ։ Ցուցադրուած է Չիկագոյի «Արուեստի հիմնարկին» եւ Նիւ Յորքի «Արդի արուեստի» եւ «Ուիթնի» թանգարաններուն մէջ։ Քանդակագործութեան ասպարէզին մէջ Միացեալ Նահանգները ներկայացուցած էն 1961 թուականին Սան Պաուլոյի (Պրազիլ) 6-րդ բիենալէի մէջ, իսկ 1968-ին՝ Վենետիկի 34-րդ բիենալեի մէջ։

Ցուցահանդէսներ ունեցած են Լոս Անճելեսի (Քալիֆոռնիա), Վաշինգթոնի, Ստամֆորդի եւ Գրինիչի (Կոնեկտիկուտ), Ֆիլադելֆիոյ (Փենսիլւանիա), Չիկաքոի (Իլինոյս), Հիւստոնի (Տեխաս), Միլուոքիի (Վիսկոնսին), Փարիզի, Լիսաբոնի, Դրեզդենի եւ Շաումբերգի մէջ։

Արտաքին հղումներ

• [http://www.aaa.si.edu/collections/interviews/oral-history-interview-reuben-nakian-11707/ Հարցազրույց Ռուբեն Նակյանի հե