«Էդուարդ Միրզոյեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Սահակ (քննարկել | Ներդրումներ) |
No edit summary |
||
Տող 57. | Տող 57. | ||
* [http://hamazkayin.org/faces.php?Lang=hy&date=3-2010 Էդուարդ Միրզոյեան (1921-2012)]: |
* [http://hamazkayin.org/faces.php?Lang=hy&date=3-2010 Էդուարդ Միրզոյեան (1921-2012)]: |
||
{{ՀՍՀ}} |
{{ՀՍՀ|հատոր=7|էջ=618}} |
||
{{DEFAULTSORT:Միրզոյան, Էդուարդ}} |
{{DEFAULTSORT:Միրզոյան, Էդուարդ}} |
09:05, 18 Դեկտեմբեր 2018-ի տարբերակ
Կաղապար:Տեղեկաքարտ երաժիշտ (արեւմտահայերէն) Էդուարդ Միրզոյեան (12 Մայիս 1921, Կորի, Վրաստան - 5 Հոկտեմբեր 2012, Երևան) - հայ երգահան, մանկավարժ, ՀՀ և ԽՍՀՄ ժողովրդական արուեստագէտ, մշակութային, հասարակական գործիչ։
Կենսագրութիւն
Էդուարդ Միրզոյեանի հայրացուն՝ ՀԽՍՀ արուեստի վաստակաւոր գործիչ Միքայէլ Միրզոյեանը (1888 թ., Թիֆլիս – 1958 թ., Երևան), երգահան, խմբավար ու մանկավարժ էր։ 1908-ին աւարտած է Թիֆլիսի Ներսիսեան դպրոցը, 1921-ին՝ երաժշտանոցը։ Գրել է հիմնականում կամերային գործեր, խմբերգեր, ռոմանսներ, մանկական օփերային պատկերներ, երգեր («Տօնածառ ջան, տօնածառ», «Ծիտիկի երգը» և այլն)։
Էդուարդ Միրզոյեանը 1941ին աւարտած է Երևանի պետական երաժշտանոցին մէջ՝ Վարդգէս Տալեանի ստեղծագործական դասարանը, այնուհետև 1946 - 1948 թուականներուն կատարելագործած է Հայ մշակոյթի տան երաժշտական սթիւտիոյին մէջ։ 1948-էն դասաւանդած է Երևանի երաժշտանոցին մէջ։
Միրզոյեանի ստեղծագործութիւններուն մէջ կ՛առանձնանան Աւետիք Իսահակեանի և Եղիշէ Չարենցի խօսքերով գրած ռոմանսները («Ասում են, թէ...», «Երազ տեսայ» և այլն), «Հայրենիքն է կանչում» խմբերգը։ Ընդգծուած ուժաբանութեամբ աչքի ինկած են անոր «սիմֆոնիք պարեր», «Տօնական նախերգանք», «Ինտրոդուկցիա և Անընդհատ շարժում» (ջութակի և նուագախումբի համար) գործերը։ Երգահանի Լարային քառեակը հայ սենեկային երաժշտութեան ուշագրաւ երկերէն է։ Հայրենասիրական շունչով տոգորուած են՝ «Հայաստան», «Տօնական» և այլ երգեր։ Հայկական սիմֆոնիք երաժշտութեան նուաճումներէն են Թաւ ջութակի և դաշնամուրի սոնաթը (նուագերգութիւն)։ Հարուստ և բազմատեսակ է Էդուարդ Միրզոյեանի ստեղծագործական ժառանգութիւնը։ Գրած է նաև «Ալպոմ թոռնիկիս համար» («Առաւօտ», «Մարիամ» և այլն), Պոէմ՝ դաշնամուրի, Պոէմ-էպիտաֆիա՝ սենեկանին նուագախումբի համար, և այլ գործեր։
Միրզոյեանի աշակերտներէն են երգահաններ՝ Ջիւան Տէր Թադևոսեանը, Կոնստանտին Օրբէլեանը, Աւետ Տէրտէրեանը, Խաչատուր Աւետիսեանը, Ռոպերթ Ամիրխանեանը և ուրիշներ։
1956 - 1991 թուականներուն եղած է Հայաստանի երաժշտահաններու միութեան վարչութեան նախագահ (1994-էն՝ պատուաւոր), իսկ 1962-էն ընտրուած է Խորհրդային Միութեան երաժշտահաններու միութեան նախագահութեան քարտուղար։ 1977-ին Է. Միրզոյեան եղած է Հայաստանի խաղաղութեան հիմնադրամի վարչութեան նախագահ (2009-էն՝ պատուաւոր)
Պարգևներ
Միրզոյեանը պարգևատրուած է «Կիրիլ և Մեֆոտի» (1971 թ., Պուլկարիա), Հայ եկեղեցւոյ Սուրբ Սահակ-Սուրբ Մեսրոպի, ՀՀ Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի (երկուսն ալ՝ 2001 թ.), «Պետրոս Մեծ» (2005 թ., Գերմանիա) շքանշաններով, ՀՀ Մովսէս Խորենացիի (1998 թ.), ՀՀ ԳԱԱ ոսկէ (2006 թ.), Լէոնարտօ տա Վինչիի անուան միջազգային (2006 թ.), «Եկատերինա Բ.» (2006 թ., ՌԴ) մետալներով, 1988-ին արժանացած է Խորհրդային Հայաստանի մշակոյթի նախարարութեան Արամ Խաչատրեանի անուան մրցանակի։
Յիշատակ
2013 թուականի Յունուար 24-ին՝ Հայաստանի Հանրապետութեան հանրային խորհուրդը, կ՛որոշէ կայացնել՝ Դիլիջանի Կոմպոզիտորներու ստեղծագործական տունը անուանել Էդուարդ Միրզոյեանի անունով[1]:
Ստեղծագործութիւնները
- Ասում են թէ... ռոմանս Աւետիք Իսահակեանի խօսքերով 1939
- Երազ տեսայ ռոմանս 1941
- Հայրենիքն է կանչում խմբերգ1941
- սիմֆոնիք պարեր 1947
- Տօնական նախերգանք 1947
- Լարային կուարտետ 1947
Ծանօթագրութիւններ
Արտաքին Յղումներ
- Ոչ Եվս Է Յօրինող Էդուարդ Միրզոյեան:
- Էդուարդ Միրզոյեան (1921-2012). Հայ Երգի և Երաժշտութեան Սիրուած Վարպետը:
- Էդուարդ Միրզոյեան (1921-2012):
Կատեգորիա:Հայ երգահաններ (արւմտ․) Կատեգորիա:ՀԽՍՀ ժողովրդական արուեստագէտներ Կատեգորիա:Կորի ծնածներ Կատեգորիա:1921 ծնունդներ (արւմտ․) Կատեգորիա:12 Մայիսի ծնածներ Կատեգորիա:2012 մահեր (արւմտ․) Կատեգորիա:5 Հոկտեմբերի մահացածներ Կատեգորիա:Երևանի պատուաւոր քաղաքացիներ Կատեգորիա:Պատուոյ շքանշանի ասպետներ