«Յովհաննէս Ե. Դրասխտանակերտցի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Չ →Գրականութիւն: clean up, replaced: [[Կատեգորիա: → [[Ստորոգութիւն: (3) using AWB |
No edit summary |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Անձ}} |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Մինչեւ 9-րդ դարու կէսին պատմական նիւթը քաղած է [[Աստուածաշունչ]]էն եւ իրեն նախորդող պատմիչներու գործերէն, իսկ 9-րդ դարու երկրորդ կէսին ու 10-րդ դարու առաջին քառորդի պատմութիւնը նկարագրած է իր տեսածով ու լսածով՝ հաղորդակից ու մասնակից ըլլալով իր ժամանակ կատարուած դէպքերուն։ Պատմութեան այդ մասին մէջ, որ աւելի կարեւոր է ու արժէքաւոր, Դրասխանակերտցին մանրամասն կը նկարագրէ հայ ժողովուրդի ծանր կացութիւնը արաբական լուծի տակ, մասնաւորապէս արաբ ոստիկաններ Եուսուֆի, Նսըրի, Ափշինի, Բշըրի յարձակումները Հայաստանի վրայ, [[850-852]] թթ. արաբական լուծի դէմ հայ ժողովուրդի մղած հերոսական ազատագրական պայքարը, [[Սմբատ Ա.|Սմբատ Առաջինի]] նահատակութիւնը, հայ ժողովուրդի ազատութեան համար [[Աշոտ Երկաթ]]ի մղած պայքարը եւ այլն։ Դրասխանակերտցու «Հայոց պատմութիւն»-ը աշխարհաբար թարգմանոած է Գ.Բ. Թոսունեանը։ |
Մինչեւ 9-րդ դարու կէսին պատմական նիւթը քաղած է [[Աստուածաշունչ]]էն եւ իրեն նախորդող պատմիչներու գործերէն, իսկ 9-րդ դարու երկրորդ կէսին ու 10-րդ դարու առաջին քառորդի պատմութիւնը նկարագրած է իր տեսածով ու լսածով՝ հաղորդակից ու մասնակից ըլլալով իր ժամանակ կատարուած դէպքերուն։ Պատմութեան այդ մասին մէջ, որ աւելի կարեւոր է ու արժէքաւոր, Դրասխանակերտցին մանրամասն կը նկարագրէ հայ ժողովուրդի ծանր կացութիւնը արաբական լուծի տակ, մասնաւորապէս արաբ ոստիկաններ Եուսուֆի, Նսըրի, Ափշինի, Բշըրի յարձակումները Հայաստանի վրայ, [[850-852]] թթ. արաբական լուծի դէմ հայ ժողովուրդի մղած հերոսական ազատագրական պայքարը, [[Սմբատ Ա.|Սմբատ Առաջինի]] նահատակութիւնը, հայ ժողովուրդի ազատութեան համար [[Աշոտ Երկաթ]]ի մղած պայքարը եւ այլն։ Դրասխանակերտցու «Հայոց պատմութիւն»-ը աշխարհաբար թարգմանոած է Գ.Բ. Թոսունեանը։ |
||
| Տող 7. | Տող 9. | ||
Դրասխանակերտցին գրած է նաեւ «Շարից հայրապետացն Հայոց» աշխատութիւնը, ուր կը ներկայացնէ Հայոց կաթողիկոսներու շարքը՝ սկսելով [[Բարդուղիմէոս]]էն եւ [[Թադէոս]]էն եւ հասցնելով մինչեւ իր աթոռակալութիւնը։ Իւրաքանչյուր կաթողիկոսի վերաբերեալ կը հաղորդուի կենսագրական համառոտ տուեալներ։ |
Դրասխանակերտցին գրած է նաեւ «Շարից հայրապետացն Հայոց» աշխատութիւնը, ուր կը ներկայացնէ Հայոց կաթողիկոսներու շարքը՝ սկսելով [[Բարդուղիմէոս]]էն եւ [[Թադէոս]]էն եւ հասցնելով մինչեւ իր աթոռակալութիւնը։ Իւրաքանչյուր կաթողիկոսի վերաբերեալ կը հաղորդուի կենսագրական համառոտ տուեալներ։ |
||
Դրասխանակերտցիի նախորդողը եղած է Կաթողիկոս Մաշտոց Ա |
Դրասխանակերտցիի նախորդողը եղած է Կաթողիկոս Մաշտոց Ա Եղուարդեցի, իսկ յաջորդողը՝ Կաթողիկոս [[Ստեփանոս Բ․ Ռշտունի|Ստեփանոս Բ․ Ռշտունին]]։ |
||
== Աշխատութիւններ եւ թարգմանութիւններ == |
== Աշխատութիւններ եւ թարգմանութիւններ == |
||
| Տող 17. | Տող 19. | ||
* [http://hpj.asj-oa.am/3436/1/1981-2(164).pdf Սարգսյան Ա. Բ., Հովհաննես Դրասխանակերտցու «քերթողական արվեստի» շուրջ.- «Պատմա-բանասիրական հանդես», 1981, № 2, էջ 164-177։] |
* [http://hpj.asj-oa.am/3436/1/1981-2(164).pdf Սարգսյան Ա. Բ., Հովհաննես Դրասխանակերտցու «քերթողական արվեստի» շուրջ.- «Պատմա-բանասիրական հանդես», 1981, № 2, էջ 164-177։] |
||
* Ա. Սարգիսեան, Յովհաննէս Դրասխանակերտցիի «Հայոց պատմութիւնը» եւ Մովսէս Խորենացին, Երեւան, 1991։ |
* Ա. Սարգիսեան, Յովհաննէս Դրասխանակերտցիի «Հայոց պատմութիւնը» եւ Մովսէս Խորենացին, Երեւան, 1991։ |
||
{{Կաթողիկոս| |
|||
նախորդող = [[Մաշտոց Ա. Եղուարդեցի]] | |
|||
հաջորդող = [[Ստեփանոս Բ. Ռշտունի]] | |
|||
ժամկետներ = [[898]]-[[929]] |
|||
}} |
|||
{{Հայկական գիր եւ գրականություն}} |
|||
{{Միջնադարյան հայ պատմագիրներ եւ ժամանակագիրներ}} |
|||
{{Կաթողիկոսներ}} |
|||
[[Ստորոգութիւն:Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսներ]] |
[[Ստորոգութիւն:Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսներ]] |
||
08:25, 2 Դեկտեմբեր 2021-ի տարբերակ
| Յովհաննէս Ե. Դրասխտանակերտցի | |
|---|---|
| Ծնած է | 840-ականներ[1] |
| Ծննդավայր | Քաղաքատեղի Դրասխանակերտ, Բենիամին[1] |
| Մահացած է | 925[1] |
| Մահուան վայր | Վասպուրական, Մեծ Հայք |
| Ուսումնավայր | Սեւանավանք[1] |
| Մասնագիտութիւն | historiographer, հոգեւորական |
| Վարած պաշտօններ | Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս[1] |
Յովհաննէս Ե․ Դրասխանակերտցի (840-ականներ[1], Քաղաքատեղի Դրասխանակերտ, Բենիամին[1] - 925[1], Վասպուրական, Մեծ Հայք), Հայոց կաթողիկոս (898 - 929), պատմիչ եւ գրող, Մաշտոց Ա. Եղուարդեցի (897 - 898) կաթողիկոսի ազգական եւ աշակերտ։
Յովհաննէս Դրասխանակերտցին յայտնի է գլխաւորապէս իբրեւ պատմիչ։ Իր «Հայոց պատմութիւն» երկասիրութեան մէջ կը ներկայացնէ հնագոյն ժամանակներէն առ 920-ական թուականներուն երկարող իրադարձութիւնները։
Մինչեւ 9-րդ դարու կէսին պատմական նիւթը քաղած է Աստուածաշունչէն եւ իրեն նախորդող պատմիչներու գործերէն, իսկ 9-րդ դարու երկրորդ կէսին ու 10-րդ դարու առաջին քառորդի պատմութիւնը նկարագրած է իր տեսածով ու լսածով՝ հաղորդակից ու մասնակից ըլլալով իր ժամանակ կատարուած դէպքերուն։ Պատմութեան այդ մասին մէջ, որ աւելի կարեւոր է ու արժէքաւոր, Դրասխանակերտցին մանրամասն կը նկարագրէ հայ ժողովուրդի ծանր կացութիւնը արաբական լուծի տակ, մասնաւորապէս արաբ ոստիկաններ Եուսուֆի, Նսըրի, Ափշինի, Բշըրի յարձակումները Հայաստանի վրայ, 850-852 թթ. արաբական լուծի դէմ հայ ժողովուրդի մղած հերոսական ազատագրական պայքարը, Սմբատ Առաջինի նահատակութիւնը, հայ ժողովուրդի ազատութեան համար Աշոտ Երկաթի մղած պայքարը եւ այլն։ Դրասխանակերտցու «Հայոց պատմութիւն»-ը աշխարհաբար թարգմանոած է Գ.Բ. Թոսունեանը։
Դրասխանակերտցին գրած է նաեւ «Շարից հայրապետացն Հայոց» աշխատութիւնը, ուր կը ներկայացնէ Հայոց կաթողիկոսներու շարքը՝ սկսելով Բարդուղիմէոսէն եւ Թադէոսէն եւ հասցնելով մինչեւ իր աթոռակալութիւնը։ Իւրաքանչյուր կաթողիկոսի վերաբերեալ կը հաղորդուի կենսագրական համառոտ տուեալներ։
Դրասխանակերտցիի նախորդողը եղած է Կաթողիկոս Մաշտոց Ա Եղուարդեցի, իսկ յաջորդողը՝ Կաթողիկոս Ստեփանոս Բ․ Ռշտունին։
Աշխատութիւններ եւ թարգմանութիւններ
- Յովհաննէս կաթողիկոս Դրասխանակերտցի, Պատմութիւն Հայոց (Հայ մատենագրութեան թուանշային գրադարան)։
- Ованес Драсханакертци, “История Армении”, Перевод с древнеармянского М.О. Дарбинян-Меликян, Ереван, 1984г.
- Patriarche d'Arménie Jean VI, dit Jean Catholicos. Histoire D'Arménie.
Գրականութիւն
- Սարգսյան Ա. Բ., Հովհաննես Դրասխանակերտցու «քերթողական արվեստի» շուրջ.- «Պատմա-բանասիրական հանդես», 1981, № 2, էջ 164-177։
- Ա. Սարգիսեան, Յովհաննէս Դրասխանակերտցիի «Հայոց պատմութիւնը» եւ Մովսէս Խորենացին, Երեւան, 1991։