«Հրանդ Ասատուր» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added

Գծային

08:07, 21 Յունուար 2018-ի տարբերակ

Կաղապար:Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն) Հրանդ Ասատուր (10 Օգոստոս 1862, Կ. Պոլիս - 5 Յունիս 1928), հայ բանասէր։ Տաճկահայ գրագէտ-հրապարակախօս։

Ծնած է Կ․ Պոլսի, 10 Օգոստոս 1862-ին։ Կրթութիւնն ստացած է «Մեզպուրեան Վարժարանի»ն եւ «Ռոպէրթ Գոլէճի»ն մէջ, որ աւարտելով 1873-ին՝ նուիրուած է գրական-բանասիրական աշխատանքին։ Գրած է բանաստեղծութիւններ, որոնք լոյս տեսած են 1879-ին «Պատանեկան ներշնչումներ» խորագրով։ Նոյն թուականին առանձին գիրքով լոյս տեսած է անոր «Սահմանադրութիւն Եւ Հայ Ժողովուրդը» գրքոյկը։

1881-ին մեկնած է Փարիզ, ուրկէ աշխատակցած է «Մասիս» պարբերականին։ Հոն հետեւած է ու ստացած՝ իրաւաբանական ուսումն, ուր 1884-ին ուսման շրջանն աւարտելով վերադարձած է Կ. Պոլիս։ Արաքս ստորագրութեամբ «Արեւելք» օրաթերթին մէջ հրատարակած է իր փարիզեան տպաւորութիւնները «Կեանքը ի Ֆրանսիա» խորագրով։ 1892-ին Գրիգոր Զօհրապի հետ խմբագրած է «Մասիս» գրական հանդէսը։ 1898-1908-ին պաշտօնավարած է Կ. Պոլսոյ Կեդրոնական վարժարանէն ներս, որպէս՝ գրականութեան եւ աշխարհաբար լեզուի դասատու։ Իր տիկնոջ՝ Զապէլ Ասատուրի (Սիպիլի) հետ կազմած է լեզուի եւ գրականութեան դասագիրքեր՝ «Աշխարհաբարի Գործնական Քերականութիւն»ը եւ «Թանգարան» (տարրական, միջին եւ բարձրագոյն դասընթաց), որոնք արժանացած են մի քանի տպագրութեան։

1899–էն յետոյ Հրանդ Ասատուր սկսած է զբաղիլ լուրջ ուսումնասիրութիւններով։ Անոր գրաւոր գործերը ցրուած են «Մանզումէի Էֆքեար», «Թերքճիմանի Էֆքեարի», «Մասիս», «Արեւելք» թերթերուն մէջ, որոնք՝ հաւաքուած, մի քանի հատորներ կրնան կազմել։

Կեանքի վերջին տասնամեակին զբաղած է արեւմտահայ թատրոնի պատմութեամբ, գրած է այդ պատմութեան առաջին շրջանին վերաբերող մի քանի ուշագրաւ յօդուածներ, որոնք լոյս տեսած են Ազգային հիւանդանոցի «Ընդարձակ Տարեցոյց»ներուն մէջ (1925, 1926, 1927), որ իր ճոխ բովանդակութեամբ ո՛չ տաճկահայերուն ու ո՛չ ալ ռուսահայերուն մէջ նմանը եղած է. անոր մէջ կրնանք գտնել ամենաճշգրիտ տեղեկութիւները բոլոր պետութիւներու մասին, հայոց եկեղեցւոյ նուիրապետութեան ահագին տեղ տուած է, վիճագրական տեղեկութիւններ համայն հայոց եկեղեցեիներուն մասին։

1921-ին Կ. Պոլսոյ մէջ լոյս կը տեսնէ անոր «Դիմաստուերներ» գիրքը, որ կը պարունակէ արեւմտահայ շարք մը գրողներու եւ հասարակական գործիչներու գրական դիմանկարները։

Մեր բոլորին պատի ու ծոցի օրացոյցներուն հրատարակիչներու գլխաւոր աղբիւրը ան է։ Հրանդ Ասատուր թարգմանած է Վիքթոր Հիւկոյի «Դամրանակները»։

Աղբիւրներ

Թ. Աատեան, «Ժամանակակից Դէմքեր», 1937, Ա. հատոր:
Հայր Մկրտիչ Վրդ. Պոտուրեան, «Հայ Հանրագիտակ», Պրուքէշ 1938, Հատոր Բ., էջ 220-221:

Կատեգորիա:1862 ծնունդներ (արւմտ․) Կատեգորիա:10 Օգոստոսի ծնածներ Կատեգորիա:1928 մահեր (արւմտ․) Կատեգորիա:5 Յունիսի մահացածներ Կատեգորիա:Պոլիս ծնածներ Կատեգորիա:Հայ բանասէրներ Կատեգորիա:Հայ հրապարակախօսներ Կատեգորիա:Հայ մանկավարժներ (արւմտ․) Կատեգորիա:Հայ խմբագիրներ (արւմտ․)

@@ Տող 7. / Տող 7. @@
 | չափ = 200px
 | նկարագրութիւն =
-| ծնած է = [[10 Օգոստոս]] [[1862]]
+| ծնած է = [[10 Օգոստոս]] [[1862 թուական|1862]]
 | ծննդավայր = [[Կոստանդնուպոլիս (արեւմտահայերէն)|Կ. Պոլիս]]
-| վախճանած է = [[5 Յունիս]] [[1928]]
+| վախճանած է = [[5 Յունիս]] [[1928 թուական|1928]]
 | վախճանի վայրը =
 | քաղաքացիութիւն =
@@ Տող 22. / Տող 22. @@
 | կարողութիւն =
 | մասնագիտութիւն = Բանասէր եւ խմբագիր
-| ամուսին = Սիպիլ
+| ամուսին = [[Զապէլ Ասատուր]]
 | ծնողներ =
 | երեխաներ =
@@ Տող 29. / Տող 29. @@
 | ստորագրութիւն =
 }}
-'''Հրանդ Ասատուր''' ([[10 Օգոստոս]] [[1862]], [[Կոստանդնուպոլիս (արեւմտահայերէն)|Կ. Պոլիս]] - [[5 Յունիս]] [[1928]]), հայ բանասէր։ Տաճկահայ գրագէտ-հրապարակախօս։
+'''Հրանդ Ասատուր''' ([[10 Օգոստոս]] [[1862 թուական|1862]], [[Կոստանդնուպոլիս (արեւմտահայերէն)|Կ. Պոլիս]] - [[5 Յունիս]] [[1928 թուական|1928]]), հայ բանասէր։ Տաճկահայ գրագէտ-հրապարակախօս։
-Ծնած է Կ․ Պոլսի, [[10 Օգոստոս]] [[1862]]-ին։ Կրթութիւնն ստացած է «Մեզպուրեան Վարժարանի»ն եւ «Ռոպէրթ Գոլէճի»ն մէջ, որ աւարտելով [[1873]]-ին՝ նուիրուած է գրական-բանասիրական աշխատանքին։ Գրած է բանաստեղծութիւններ, որոնք լոյս տեսած են [[1879]]-ին «Պատանեկան ներշնչումներ» խորագրով։ Նոյն թուականին առանձին գիրքով լոյս տեսած է անոր «Սահմանադրութիւն Եւ Հայ Ժողովուրդը» գրքոյկը։
+Ծնած է Կ․ Պոլսի, [[10 Օգոստոս]] [[1862 թուական|1862]]-ին։ Կրթութիւնն ստացած է «Մեզպուրեան Վարժարանի»ն եւ «Ռոպէրթ Գոլէճի»ն մէջ, որ աւարտելով [[1873]]-ին՝ նուիրուած է գրական-բանասիրական աշխատանքին։ Գրած է բանաստեղծութիւններ, որոնք լոյս տեսած են [[1879]]-ին «Պատանեկան ներշնչումներ» խորագրով։ Նոյն թուականին առանձին գիրքով լոյս տեսած է անոր «Սահմանադրութիւն Եւ Հայ Ժողովուրդը» գրքոյկը։
-[[1881]]-ին մեկնած է [[Փարիզ]], ուրկէ աշխատակցած է «Մասիս» պարբերականին։ Հոն հետեւած է ու ստացած՝ իրաւաբանական ուսումն, ուր [[1884]]-ին ուսման շրջանն աւարտելով վերադարձած է Կ. Պոլիս։ Արաքս ստորագրութեամբ «[[Արևելք (օրաթերթ)|Արեւելք]]» օրաթերթին մէջ հրատարակած է իր փարիզեան տպաւորութիւնները «Կեանքը ի Ֆրանսիա» խորագրով։ [[1892]]-ին [[Գրիգոր Զօհրապ]]ի հետ խմբագրած է «Մասիս» գրական հանդէսը։ [[1898]]-[[1908]]-ին պաշտօնավարած է Կ. Պոլսոյ Կեդրոնական վարժարանէն ներս, որպէս՝ գրականութեան եւ [[աշխարհաբար]] լեզուի դասատու։ Իր տիկնոջ՝ Զապէլ Ասատուրի (Սիպիլի) հետ կազմած է լեզուի եւ գրականութեան դասագիրքեր՝ «Աշխարհաբարի Գործնական Քերականութիւն»ը եւ «Թանգարան» (տարրական, միջին եւ բարձրագոյն դասընթաց), որոնք արժանացած են մի քանի տպագրութեան։
+[[1881 թուական|1881]]-ին մեկնած է [[Փարիզ (արեւմտահայերէն)|Փարիզ]], ուրկէ աշխատակցած է «Մասիս» պարբերականին։ Հոն հետեւած է ու ստացած՝ իրաւաբանական ուսումն, ուր [[1884 թուական|1884]]-ին ուսման շրջանն աւարտելով վերադարձած է Կ. Պոլիս։ Արաքս ստորագրութեամբ «[[Արևելք (օրաթերթ)|Արեւելք]]» օրաթերթին մէջ հրատարակած է իր փարիզեան տպաւորութիւնները «Կեանքը ի Ֆրանսիա» խորագրով։ [[1892]]-ին [[Գրիգոր Զօհրապ]]ի հետ խմբագրած է «Մասիս» գրական հանդէսը։ [[1898]]-[[1908]]-ին պաշտօնավարած է Կ. Պոլսոյ Կեդրոնական վարժարանէն ներս, որպէս՝ գրականութեան եւ [[աշխարհաբար]] լեզուի դասատու։ Իր տիկնոջ՝ Զապէլ Ասատուրի (Սիպիլի) հետ կազմած է լեզուի եւ գրականութեան դասագիրքեր՝ «Աշխարհաբարի Գործնական Քերականութիւն»ը եւ «Թանգարան» (տարրական, միջին եւ բարձրագոյն դասընթաց), որոնք արժանացած են մի քանի տպագրութեան։
 [[1899]]–էն յետոյ Հրանդ Ասատուր սկսած է զբաղիլ լուրջ ուսումնասիրութիւններով։ Անոր գրաւոր գործերը ցրուած են «Մանզումէի Էֆքեար», «Թերքճիմանի Էֆքեարի», «Մասիս», «Արեւելք» թերթերուն մէջ, որոնք՝ հաւաքուած, մի քանի հատորներ կրնան կազմել։
@@ Տող 41. / Տող 41. @@
 [[1921]]-ին Կ. Պոլսոյ մէջ լոյս կը տեսնէ անոր «Դիմաստուերներ» գիրքը, որ կը պարունակէ արեւմտահայ շարք մը գրողներու եւ հասարակական գործիչներու գրական դիմանկարները։
-Մեր բոլորին պատի ու ծոցի օրացոյցներուն հրատարակիչներու գլխաւոր աղբիւրը ան է։ Հրանդ Ասատուր թարգմանած է Վ. Հիւկոյի «Դամրանակները»։
+Մեր բոլորին պատի ու ծոցի օրացոյցներուն հրատարակիչներու գլխաւոր աղբիւրը ան է։ Հրանդ Ասատուր թարգմանած է [[Վիքթոր Հիւկօ|Վիքթոր Հիւկոյի]] «Դամրանակները»։
 == Աղբիւրներ ==