«Քարլա Լոնզի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ →‎top: clean up, replaced: դրոշ → դրօշ using AWB
Չ clean up, replaced: վրայ: → վրայ։ (2), մէջ: → մէջ։ (3) using AWB
Տող 32. Տող 32.


== Անձնական կեանք ==
== Անձնական կեանք ==
Քարլա Լոնզին ծնած է [[Ֆլորենցիա]], [[Իտալիա]], 6 Մարտ 1931-ին, միջին դասի ընտանիքի մէջ: Անոր հայրը փոքր արդիւնաբերական կազմակերպութիւն ունէր, իսկ մայրը իր կեանքը նուիրած էր Լոնզիի եւ անոր չորս փոքր քոյր ու եղբայրներու դաստիարակութեան ու կրթութեան: Լոնզին 1955-ին ամուսնացած է Մարիօ Լենայի հետ: 1960-ին ծնած է անոր որդին, Պատիստա Լենան: Լոնզիի ամուսնական կեանքը լարուած եղած է. ան եւ Լենան բաժանուած են 1963-ին: Յաջորդ տարի, 1964-ին, Լոնզին յարաբերութիւններ սկսած է իտալացի քանդակագործ Փիետրօ Քոնսագրայի հետ: Լոնզին եւ Քոնսագրան երբեւէ չեն ամուսնացած: Անոնց յարաբերութիւնները աւարտած են Լոնզիի` «Ինքնադիմանկար» ("Autorittrato") աշխատութեան հրատարակութիւնէն ետք: Լոնզին մահացած է 2 Օգոստոս 1982-ին, Միլանի մէջ, 51 տարեկան հասակին:
Քարլա Լոնզին ծնած է [[Ֆլորենցիա]], [[Իտալիա]], 6 Մարտ 1931-ին, միջին դասի ընտանիքի մէջ։ Անոր հայրը փոքր արդիւնաբերական կազմակերպութիւն ունէր, իսկ մայրը իր կեանքը նուիրած էր Լոնզիի եւ անոր չորս փոքր քոյր ու եղբայրներու դաստիարակութեան ու կրթութեան: Լոնզին 1955-ին ամուսնացած է Մարիօ Լենայի հետ: 1960-ին ծնած է անոր որդին, Պատիստա Լենան: Լոնզիի ամուսնական կեանքը լարուած եղած է. ան եւ Լենան բաժանուած են 1963-ին: Յաջորդ տարի, 1964-ին, Լոնզին յարաբերութիւններ սկսած է իտալացի քանդակագործ Փիետրօ Քոնսագրայի հետ: Լոնզին եւ Քոնսագրան երբեւէ չեն ամուսնացած: Անոնց յարաբերութիւնները աւարտած են Լոնզիի` «Ինքնադիմանկար» ("Autorittrato") աշխատութեան հրատարակութիւնէն ետք: Լոնզին մահացած է 2 Օգոստոս 1982-ին, Միլանի մէջ, 51 տարեկան հասակին:


== Արուեստի քննադատութիւն ==
== Արուեստի քննադատութիւն ==
Լոնզին սկսած է իր աշխատանքը որպէս արուեստի քննադատ 1950-ականներու վերջերը: Անոր աշխատանքը ծաղկում ապրած է 1960-ականներուն: Լոնզիի` արուեստի քննադատութեան վերաբերեալ շատ աշխատութիւններ ուղղակի աննկատ անցած են եւ հազուադէպ յիշատակուած են արուեստի քննադատութեան եւ արուեստի պատմութեան ատենախօսութիւններուն մէջ: Օրինակ, Լոնզիի վեջին եւ շատ յայտնի աշխատանքը` «Ինքնադիմանկարը», արագօրէն մոռացուած է: Ատոր համար քանի մը բացատրութիւններ կան, որոնցմէ մեկը այն է, թէ Լոնզիի աշխատանքներուն մէջ շատ են ֆեմինիստական գաղափարները, որ անընդունելի եղած է 1970-1980-ականներու իտալական արուեստին մէջ գերիշխող պահպանաողական մօտեցման համար<ref>{{Cite journal|last=Zapperi|first=Giovanna|date=|title=Carla Lonzi, Art Critic and Feminist. Introductory Remarks|url=https://www.academia.edu/4376742/Carla_Lonzi_Art_Critic_and_Feminist._Introductory_Remarks|journal=|language=|doi=|pmid=|access-date=}}</ref>:
Լոնզին սկսած է իր աշխատանքը որպէս արուեստի քննադատ 1950-ականներու վերջերը: Անոր աշխատանքը ծաղկում ապրած է 1960-ականներուն: Լոնզիի` արուեստի քննադատութեան վերաբերեալ շատ աշխատութիւններ ուղղակի աննկատ անցած են եւ հազուադէպ յիշատակուած են արուեստի քննադատութեան եւ արուեստի պատմութեան ատենախօսութիւններուն մէջ։ Օրինակ, Լոնզիի վեջին եւ շատ յայտնի աշխատանքը` «Ինքնադիմանկարը», արագօրէն մոռացուած է: Ատոր համար քանի մը բացատրութիւններ կան, որոնցմէ մեկը այն է, թէ Լոնզիի աշխատանքներուն մէջ շատ են ֆեմինիստական գաղափարները, որ անընդունելի եղած է 1970-1980-ականներու իտալական արուեստին մէջ գերիշխող պահպանաողական մօտեցման համար<ref>{{Cite journal|last=Zapperi|first=Giovanna|date=|title=Carla Lonzi, Art Critic and Feminist. Introductory Remarks|url=https://www.academia.edu/4376742/Carla_Lonzi_Art_Critic_and_Feminist._Introductory_Remarks|journal=|language=|doi=|pmid=|access-date=}}</ref>:


'''Գրական ստեղծագործութիւններ'''
'''Գրական ստեղծագործութիւններ'''
Արուեստի քննադատութեան ոլորտին մէջ Լոնզիի ամենայայտնի աշխատանքներէն են «Ինքնադիմանկարը» եւ «Գրուածքներ արուեստի մասին» ստեղծագործութիւնները: 1969-ին հրատարակուած «Ինքնադիմանկարը» գրուած է 1965-1969-ականներու Լոնզիի եւ 14 արուեստագէտներու միջեւ տեղի ունեցած զրոյցներու հիման վրայ: Աշխատանքին մէջ կը քննարկուին արուեստի քննադատութեան դերն ու ինքնութիւնը<ref>{{Cite journal|last=Cardone|first=Lucia|date=2014-08-01|title=Through the screen: Carla Lonzi and cinema|url=https://doi.org/10.1177/1350506814529900b|journal=European Journal of Women's Studies|language=|volume=|issue=|pages=287–292|doi=10.1177/1350506814529900b|issn=1350-5068|pmid=|access-date=}}</ref>: «Ինքնադիմանկար»-ին մէջ ներկայացուած արուեստագէտներն են.
Արուեստի քննադատութեան ոլորտին մէջ Լոնզիի ամենայայտնի աշխատանքներէն են «Ինքնադիմանկարը» եւ «Գրուածքներ արուեստի մասին» ստեղծագործութիւնները: 1969-ին հրատարակուած «Ինքնադիմանկարը» գրուած է 1965-1969-ականներու Լոնզիի եւ 14 արուեստագէտներու միջեւ տեղի ունեցած զրոյցներու հիման վրայ։ Աշխատանքին մէջ կը քննարկուին արուեստի քննադատութեան դերն ու ինքնութիւնը<ref>{{Cite journal|last=Cardone|first=Lucia|date=2014-08-01|title=Through the screen: Carla Lonzi and cinema|url=https://doi.org/10.1177/1350506814529900b|journal=European Journal of Women's Studies|language=|volume=|issue=|pages=287–292|doi=10.1177/1350506814529900b|issn=1350-5068|pmid=|access-date=}}</ref>: «Ինքնադիմանկար»-ին մէջ ներկայացուած արուեստագէտներն են.


* Լուցիօ Ֆոնտանա
* Լուցիօ Ֆոնտանա
Տող 64. Տող 64.


'''Ռիվոլթա Ֆեմինիլ'''
'''Ռիվոլթա Ֆեմինիլ'''
Ռիվոլթա Ֆեմինիլը ([[Անգլերէն|անգլ]].՝ Rivolta Femminile) իտալական ֆեմինիստական կազմակերպութիւն է, որ հիմնադրուած է 1970-ին Քարլա Լոնզիի, Քարլա Աքարտիի եւ Էլվիրա Պանոտիի կողմէ, [[Հռոմ]]ի մէջ: Յուլիս 1970-ին Հռոմի պատերուն կը յայտնուի կազմակերպութեան մանիֆեստը<ref>{{Cite news|url=https://www.internazionale.it/notizie/2017/03/08/manifesto-di-rivolta-femminile|title=Manifesto di Rivolta femminile|last=|first=|date=|work=|newspaper=Internazionale|language=|access-date=|via=}}</ref>, որ մշակուած էր կազմակերպութեան երեք համահեղինակներու կողմէն մէկ տարի առաջ: Կազմակերպութեան քաղաքականութիւնը մեծապէս հիմնուած է «ինքնագիտակցութեան» տեսութեան ու փորձի վրայ: «Ինքնագիտակցութիւնը» ֆեմինիզմի «գիտակցութեան բարձրացման» փորձերէն է<ref name="Ventrella 282–287"/>: Այն կը սահմանէ, որ կանայք կրնան աւելի լաւ հասկանալ միմեանց ու երկխօսիլ այլ կանանց հետ: Աւելին, այն կը փաստարկէ, որ կնոջ «ինքնագիտակցութիւնը» երբեք լիարժէք չըլլար, եթէ չգնահատուի այլ կնոջ «ինքնագիտակցութեան» կողմէ: Ռիվոլթա Ֆեմինիլը ունէր սեփական հրատարակչատուն, որ հնարաւորութիւն կու տար խումբին տարածել իրենց աշխատանքները: Այս յատկապէս կարեւոր էր Լոնզիի համար, քանի որ ան հետաքրքրուած էր տպագրութեամբ եւ գրելով:
Ռիվոլթա Ֆեմինիլը ([[Անգլերէն|անգլ]].՝ Rivolta Femminile) իտալական ֆեմինիստական կազմակերպութիւն է, որ հիմնադրուած է 1970-ին Քարլա Լոնզիի, Քարլա Աքարտիի եւ Էլվիրա Պանոտիի կողմէ, [[Հռոմ]]ի մէջ։ Յուլիս 1970-ին Հռոմի պատերուն կը յայտնուի կազմակերպութեան մանիֆեստը<ref>{{Cite news|url=https://www.internazionale.it/notizie/2017/03/08/manifesto-di-rivolta-femminile|title=Manifesto di Rivolta femminile|last=|first=|date=|work=|newspaper=Internazionale|language=|access-date=|via=}}</ref>, որ մշակուած էր կազմակերպութեան երեք համահեղինակներու կողմէն մէկ տարի առաջ: Կազմակերպութեան քաղաքականութիւնը մեծապէս հիմնուած է «ինքնագիտակցութեան» տեսութեան ու փորձի վրայ։ «Ինքնագիտակցութիւնը» ֆեմինիզմի «գիտակցութեան բարձրացման» փորձերէն է<ref name="Ventrella 282–287"/>: Այն կը սահմանէ, որ կանայք կրնան աւելի լաւ հասկանալ միմեանց ու երկխօսիլ այլ կանանց հետ: Աւելին, այն կը փաստարկէ, որ կնոջ «ինքնագիտակցութիւնը» երբեք լիարժէք չըլլար, եթէ չգնահատուի այլ կնոջ «ինքնագիտակցութեան» կողմէ: Ռիվոլթա Ֆեմինիլը ունէր սեփական հրատարակչատուն, որ հնարաւորութիւն կու տար խումբին տարածել իրենց աշխատանքները: Այս յատկապէս կարեւոր էր Լոնզիի համար, քանի որ ան հետաքրքրուած էր տպագրութեամբ եւ գրելով:


== Ծանօթագրութիւններ ==
== Ծանօթագրութիւններ ==

07:14, 29 Մարտ 2020-ի տարբերակ


Ծնած է 6 Մարտ 1931[1][2]
Ծննդավայր Ֆլորանս, Իտալիոյ Թագաւորութիւն
Մահացած է 2 Օգոստոս 1982(1982-08-02)[3][4][5][…] (51 տարեկանին)
Մահուան վայր Միլան, Իտալիա
Քաղաքացիութիւն Իտալիա Իտալիա
Ուսումնավայր Ֆլորենցիայի համալսարան?
Մասնագիտութիւն գրող
Երեխաներ Battista Lena?

Քարլա Լոնզի (իտալ.՝ Carla Lonzi, 6 Մարտ 1931[1][2], Ֆլորենցիա, Իտալիա - 2 Օգօստոս 1982[1][2], Միլան, Իտալիա), արուեստի իտալացի քննադատ, ֆեմինիստ եւ հեղինակ, առաւել յայտնի է որպէս 1970-ին հիմնադրուած Ռիվոլտա Ֆեմին իտալական ֆեմինիստական կազմակերպութեան համահիմնադիր: Լոնզիի հիմնական աշխատանքներէն են Autoritratto("Ինքնադիմանկար", 1969), "Գրուածքներ արուեստի մասին" (1970), Manifesto di Rivolta femminile ("Ռիվոլտա Ֆեմինի մանիֆեստը", 1970); Sputiamo su Hegel, La donna clitoridea e la donna vaginale e altri scritti ("Եկէք խօսենք Հեգելեան[6], "Ֆեմինիստի օրագիրը" (1977):

Անձնական կեանք

Քարլա Լոնզին ծնած է Ֆլորենցիա, Իտալիա, 6 Մարտ 1931-ին, միջին դասի ընտանիքի մէջ։ Անոր հայրը փոքր արդիւնաբերական կազմակերպութիւն ունէր, իսկ մայրը իր կեանքը նուիրած էր Լոնզիի եւ անոր չորս փոքր քոյր ու եղբայրներու դաստիարակութեան ու կրթութեան: Լոնզին 1955-ին ամուսնացած է Մարիօ Լենայի հետ: 1960-ին ծնած է անոր որդին, Պատիստա Լենան: Լոնզիի ամուսնական կեանքը լարուած եղած է. ան եւ Լենան բաժանուած են 1963-ին: Յաջորդ տարի, 1964-ին, Լոնզին յարաբերութիւններ սկսած է իտալացի քանդակագործ Փիետրօ Քոնսագրայի հետ: Լոնզին եւ Քոնսագրան երբեւէ չեն ամուսնացած: Անոնց յարաբերութիւնները աւարտած են Լոնզիի` «Ինքնադիմանկար» ("Autorittrato") աշխատութեան հրատարակութիւնէն ետք: Լոնզին մահացած է 2 Օգոստոս 1982-ին, Միլանի մէջ, 51 տարեկան հասակին:

Արուեստի քննադատութիւն

Լոնզին սկսած է իր աշխատանքը որպէս արուեստի քննադատ 1950-ականներու վերջերը: Անոր աշխատանքը ծաղկում ապրած է 1960-ականներուն: Լոնզիի` արուեստի քննադատութեան վերաբերեալ շատ աշխատութիւններ ուղղակի աննկատ անցած են եւ հազուադէպ յիշատակուած են արուեստի քննադատութեան եւ արուեստի պատմութեան ատենախօսութիւններուն մէջ։ Օրինակ, Լոնզիի վեջին եւ շատ յայտնի աշխատանքը` «Ինքնադիմանկարը», արագօրէն մոռացուած է: Ատոր համար քանի մը բացատրութիւններ կան, որոնցմէ մեկը այն է, թէ Լոնզիի աշխատանքներուն մէջ շատ են ֆեմինիստական գաղափարները, որ անընդունելի եղած է 1970-1980-ականներու իտալական արուեստին մէջ գերիշխող պահպանաողական մօտեցման համար[7]:

Գրական ստեղծագործութիւններ Արուեստի քննադատութեան ոլորտին մէջ Լոնզիի ամենայայտնի աշխատանքներէն են «Ինքնադիմանկարը» եւ «Գրուածքներ արուեստի մասին» ստեղծագործութիւնները: 1969-ին հրատարակուած «Ինքնադիմանկարը» գրուած է 1965-1969-ականներու Լոնզիի եւ 14 արուեստագէտներու միջեւ տեղի ունեցած զրոյցներու հիման վրայ։ Աշխատանքին մէջ կը քննարկուին արուեստի քննադատութեան դերն ու ինքնութիւնը[8]: «Ինքնադիմանկար»-ին մէջ ներկայացուած արուեստագէտներն են.

  • Լուցիօ Ֆոնտանա
  • Եաննիս Քունելլիս
  • Լուչանօ Ֆապրօ
  • Պինօ Պասկալի
  • Խուլիօ Պաոլինի
  • Միմօ Ռոտելա
  • Քարլա Աքարդի (միակ կին արուեստագէտը)
  • Ճուզեպպէ Ալվիանի
  • Էնրիքօ Քաստելանի
  • Մարիօ Նիկրօ
  • Սալվատոր Սքարպիտա
  • Խուլիօ Տուրկատօ
  • Սա Տվոմպլի
  • Պիետրոյ Կոնսագայ

Լոնզիի «Գրուածքներ արուեստի մասին» ստեղծագործութիւնը գրուած է օրագրի նման, 1955-1970 թուականներին-ականներուն։Քանի որ այն գրուած է 15 տարուան ընթացքին, անոր մէջ ներկայացուող գաղափարները փոփոխուած են: «Գրուածքներ արուեստի մասին» աշխատութեան մէջ հաւաքուած է տեղեկատուութիւն պարբերականներէ, համաժողովներէ, փաստաթուղթերէ եւ ամսագրային գրառումներէ:

Ֆիլմագրութիւն եւ թատրոն

Լոնզին մեծ ներդրում ունեցած է ֆիլմարտադրութեան եւ թատրոնի ոլորտին մէջ` եւ որպէս հանդիսատես, եւ՛ որպէս արուեստի գործերու ստեղծող: Լոնզին իրական կեանքի փորձը փոխանցած է բեմ: Ան այդ կը համարէր կեանքը վերապատմելու եւ ճշմարտութիւններ յայտնաբերելու միջոց: Աւելի ուշ ֆիլմերէն ու ներկայացումներէն ստացած փորձը ան կիրառած է իր այլ աշխատանքներու մէջ, օրինակ, «Ինքնադիմանկար» աշխատութեան մէջ Լոնզին կը կիրառէ ֆիլմերուն մէջ օգտագործուող երկխօսութիւններ:

Ֆեմինիստական գործունէութիւն

Գործունէութեան սկիզբ 1970-ականներու սկիզբը Լոնզին օգտագործած է ֆեմինիզմը ըննդէմ արուեստի [9]: Ան կը զարգացնէր այն գաղափարը, ըստ որու արուեստը կանանց ճնշող ու ոչ հաւասար յարաբերութիւններ պարտադրող համակարգի ու ենթակառուցուածքներու մաս կը կազմէ[10]: Ան արուեստի քննադատութիւնը կը համարէր «կեղծ մասնագիտութիւն»[9]: Այդ պատճառով ան հրաժարած է արուեստի քննադատի իր մասնագիտութիւնէն եւ զբաղուած է ֆեմինիստական գործունէութեամբ: Ան չէր հաւատար, որ հնարաւոր է համատեղել գործունէութեան այս երկու ոլորտները[11]: Չնայած արուեստի ու արուեստի քննադատութեան հանդէպ ունեցած իր բացասական մօտեցման, Լոնզին նշած է, որ իր աշխատանքէն ստացած փորձն ու գիտելիքը մեծապէս օգնած են անոր որպէս ֆեմինիստ եւ տեսաբան[9]:

Ռիվոլթա Ֆեմինիլ Ռիվոլթա Ֆեմինիլը (անգլ.՝ Rivolta Femminile) իտալական ֆեմինիստական կազմակերպութիւն է, որ հիմնադրուած է 1970-ին Քարլա Լոնզիի, Քարլա Աքարտիի եւ Էլվիրա Պանոտիի կողմէ, Հռոմի մէջ։ Յուլիս 1970-ին Հռոմի պատերուն կը յայտնուի կազմակերպութեան մանիֆեստը[12], որ մշակուած էր կազմակերպութեան երեք համահեղինակներու կողմէն մէկ տարի առաջ: Կազմակերպութեան քաղաքականութիւնը մեծապէս հիմնուած է «ինքնագիտակցութեան» տեսութեան ու փորձի վրայ։ «Ինքնագիտակցութիւնը» ֆեմինիզմի «գիտակցութեան բարձրացման» փորձերէն է[9]: Այն կը սահմանէ, որ կանայք կրնան աւելի լաւ հասկանալ միմեանց ու երկխօսիլ այլ կանանց հետ: Աւելին, այն կը փաստարկէ, որ կնոջ «ինքնագիտակցութիւնը» երբեք լիարժէք չըլլար, եթէ չգնահատուի այլ կնոջ «ինքնագիտակցութեան» կողմէ: Ռիվոլթա Ֆեմինիլը ունէր սեփական հրատարակչատուն, որ հնարաւորութիւն կու տար խումբին տարածել իրենց աշխատանքները: Այս յատկապէս կարեւոր էր Լոնզիի համար, քանի որ ան հետաքրքրուած էր տպագրութեամբ եւ գրելով:

Ծանօթագրութիւններ