«Անգլերէն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ խմբագրում Յաջորդ խմբագրում →

Content deleted Content added

ՏեսողականԵլատեքստ

Գծային

16:35, 18 Մարտ 2017-ի տարբերակ

Կաղապար:ԱՀ

Կաղապար:Տեղեկաքարտ Լեզու արւմտ.

Անգլերէն (English), արեւմտագերմանական լեզու, որով առաջին անգամ խօսած են վաղ միջնադարեան Անգլիոյ մէջ, որ այսօր կը համարուի համաշխարհային լեզու^[1]^[2]։ Ան մոտ 60 ինքնիշխան պետութիւններու պաշտօնական լեզուն է, կը համարուի Միացեալ Թագաւորութեան, Միացեալ Նահանագներու, Քանատայի, Աւստրալիոյ, Իրլանտայի եւ Նոր Զելանտայի ամենատարածուած լեզուն, որուն հետ ամենէն շատ կը խօսին Քարիպեան կղզիներուն մէջ, Ափրիկէի եւ Հիւսիսային Ասիոյ մէջ^[3]: Ան առաւել տարածուած երրորդ մայրենի լեզուն է աշխարհի մէջ Մանտարինէն եւ Սպաներէն յետոյ^[4]: Անգլերէնը երկրորդ լայնորեն ուսումնասիրուող լեզուն է Միացեալ Ազգերու, Եւրոպական Միութեան եւ աշխարհի այլ երկիրներու համար, ինչպէս նաեւ տարածաշրջանային այլ կազմակերպութիւնների համար։

Ծագում

Անգլերէնը զարգացում կ'ապրի 1400 տարիներու ընթացքին։ Լեզուն վաղ շրջաններուն կոչուած է Հին անգլերէն, երբ անկլո-ֆրանսական բարբառները Մեծ Բրիտանիա բերած են Անկլո-Սաքսոնական բնակիչներու կողմէ 5-րդ դարուն։ Միջին անգլերէնի սկիզբը կը համարուի 11-րդ դարը, երբ նորմանտացիները զաւթեցին Անգլիան^[5]: Վաղ ժամանակներուն անգլերէնի սկիզբը 15-րդ դարն է, որ հիշուած է տպագրական ներդրումներ բերելով Լոնտոն, Քինկ Ճէյմզի Աստուածաշունչի տարբերակով, ինչպէս նաեւ ձայնաւորներու լայն փոփոխութիւններով^[6]: Բրիտանական կայսրութեան աշխարհահռչակ ազդեցութեան միջոցով ժամանակակից անգլերէնը համաշխարհային տարածում գտաւ 17-20-րդ դարերու կէսերուն։ Անգլերէնը դարձաւ միջազգային ճառերու առաջատար լեզու, հաղորդակցման հիմնական լեզու է շարք մը տարածաշրջաններու եւ մասնագիտական ոլորտներու մէջ, ինչպիսին է գիտութիւնը եւ այդ ամենը թերթերու, գիրքերու, հեռագիրի, հեռախօսի, ձայնագրիչներու, ռատիոյի, արբանեակային հեռուստատեսութեան եւ համացանցի միջոցով, ինչպէս նաեւ նպաստեց Միացեալ Նահանգներու առաջացման՝ որպէս համաշխարհային գերտերութիւն^[7]:

Քերականական Առանձնայատկութիւններ

Ժամանակակից անգլերէնի մէջ կան քիչ ձեւաբանական խոնարհումներ, իսկ շարահիւսութիւնը ընդհահուր առմամբ անջատ կը դիտուի։ Անգերէնի հիմքին մէջ օժանդակ բայերն են, բարդ ժամանակաձեւերու, բայի կերպերու եւ եղանակի ճիշտ շարադասութիւնը, ինչպէս նաեւ կրաւորական կառուցուածքը, հարցականի եւ ժխտականի ձեւերը։ Չնայած տարբեր շրջաններու մէջ խօսակցական անգլերէնի նկատելի փոփոխութիւններուն՝ ցանկացած անգլիախօս աշխարհի տարբեր տեղերէն ընդունակ է ազատ հաղորդակցման։ Շեշտերու տարբերութիւնները կը նկատուի միայն անգլիախօսներու հնչիւնային եւ հնչիւնաբանական տարբերութիւններու մէջ, մինչդեռ բարբառները եւս կ'արտացուլուին քերականական եւ բառային տարբերութիւններ։

Ծանօթագրութիւններ

↑ Crystal, 2003a, էջ 6
↑ Wardhaugh, 2010, էջ 55
↑ Crystal, 2003b, էջեր 108–109
↑ Ethnologue, 2010
↑ Crystal, 2003b, էջ 30
↑ «How English evolved into a global language»։ BBC։ 20 December 2010։ արտագրուած է՝ 9 August 2015
↑ The Routes of English, 2015

Կաղապար:Միաւորուած Ազգերու Պաշտօնական Լեզուներ Կաղապար:Եւրամիութեան պաշտօնական լեզուներ

Կատեգորիա:Լեզուներ (արւմտ․)

[Crystal—2003a——6-1] Crystal, 2003a, էջ 6

[Wardhaugh—2010——55-2] Wardhaugh, 2010, էջ 55

[Crystal—2003b——108–109-3] Crystal, 2003b, էջեր 108–109

[Ethnologue—2010——-4] Ethnologue, 2010

[Crystal—2003b——30-5] Crystal, 2003b, էջ 30

[6] «How English evolved into a global language»։ BBC։ 20 December 2010։ արտագրուած է՝ 9 August 2015

[The_Routes_of_English—2015——-7] The Routes of English, 2015

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Տող 35. / Տող 35. @@
 '''Անգլերէն''' (English), [[Արեւմտագերմանական լեզուներ|արեւմտագերմանական լեզու]], որով առաջին անգամ խօսած են վաղ միջնադարեան Անգլիոյ մէջ, որ այսօր կը համարուի համաշխարհային լեզու{{sfn|Crystal|2003a|p=6}}{{sfn|Wardhaugh|2010|p=55}}։ Ան մոտ 60 ինքնիշխան պետութիւններու [[պաշտօնական լեզու]]ն է, կը համարուի [[Միացեալ Թագաւորութիւն|Միացեալ Թագաւորութեան]], [[Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ|Միացեալ Նահանագներու]], [[Քանատա]]յի, [[Աւստրալիա|Աւստրալիոյ]], [[Իրլանտա]]յի եւ [[Նոր Զելանտա]]յի ամենատարածուած լեզուն, որուն հետ ամենէն շատ կը խօսին [[Քարիպեան կղզիներ]]ուն մէջ, [[Ափրիկէ]]ի եւ Հիւսիսային Ասիոյ մէջ{{sfn|Crystal|2003b|pp=108–109}}: Ան առաւել տարածուած երրորդ մայրենի լեզուն է աշխարհի մէջ Մանտարինէն եւ Սպաներէն յետոյ{{sfn|Ethnologue|2010}}: Անգլերէնը երկրորդ լայնորեն ուսումնասիրուող լեզուն է Միացեալ Ազգերու, [[Եվրոպական Միություն|Եւրոպական Միութեան]] եւ աշխարհի այլ երկիրներու համար, ինչպէս նաեւ տարածաշրջանային այլ կազմակերպութիւնների համար։
 == Ծագում ==
-Անգլերէնը զարգացում կ'ապրի 1400 տարիներու ընթացքին։ Լեզուն վաղ շրջաններուն կոչուած է [[Հին անգլերէն]], երբ [[անկլո-ֆրանսական բարբառներ]]ը Մեծ Բրիտանիա բերած են [[Անգլո-Սաքսոններ|Անկլո-Սաքսոնական]] բնակիչներու կողմէ 5-րդ դարուն։ Միջին անգլերէնի սկիզբը կը համարուի 11-րդ դարը, երբ նորմանտացիները զաւթեցին Անգլիան{{sfn|Crystal|2003b|p=30}}: Վաղ ժամանակներուն անգլերէնի սկիզբը 15-րդ դարն է, որ հիշուած է տպագրական ներդրումներ բերելով [[Լոնտոն]], [[Քինգ Ջեյմսի Աստվածաշունչ|Քինկ Ճէյմզի Աստուածաշունչի]] տարբերակով, ինչպէս նաեւ ձայնաւորներու լայն փոփոխութիւններով<ref>{{cite web|title=''How English evolved into a global language''|url=http://www.bbc.co.uk/news/magazine-12017753|date=20 December 2010|publisher=BBC|accessdate=9 August 2015}}</ref>: [[Բրիտանական կայսրություն|Բրիտանական կայսրութեան]] աշխարահռչակ ազդեցութեան միջոցով ժամանակակից անգլերէնը համաշխարհային տարածում գտաւ 17-20-րդ դարերու կէսերուն։ Անգլերէնը դարձաւ միջազգային ճառերու առաջատար լեզու, հաղորդակցման հիմնական լեզու է շարք մը տարածաշրջաններու եւ մասնագիտական ոլորտներու մէջ, ինչպիսին է գիտութիւնը եւ այդ ամենը թերթերու, գիրքերու, հեռագիրի, հեռախօսի, ձայնագրիչներու, ռատիոյի, արբանեակային հեռուստատեսութեան եւ համացանցի միջոցով, ինչպէս նաեւ նպաստեց Միացեալ Նահանգներու առաջացման՝ որպէս համաշխարհային գերտերութիւն{{sfn|The Routes of English|2015}}:
+Անգլերէնը զարգացում կ'ապրի 1400 տարիներու ընթացքին։ Լեզուն վաղ շրջաններուն կոչուած է [[Հին անգլերէն]], երբ [[անկլո-ֆրանսական բարբառներ]]ը Մեծ Բրիտանիա բերած են [[Անգլո-Սաքսոններ|Անկլո-Սաքսոնական]] բնակիչներու կողմէ 5-րդ դարուն։ Միջին անգլերէնի սկիզբը կը համարուի 11-րդ դարը, երբ նորմանտացիները զաւթեցին Անգլիան{{sfn|Crystal|2003b|p=30}}: Վաղ ժամանակներուն անգլերէնի սկիզբը 15-րդ դարն է, որ հիշուած է տպագրական ներդրումներ բերելով [[Լոնտոն]], [[Քինգ Ջեյմսի Աստվածաշունչ|Քինկ Ճէյմզի Աստուածաշունչի]] տարբերակով, ինչպէս նաեւ ձայնաւորներու լայն փոփոխութիւններով<ref>{{cite web|title=''How English evolved into a global language''|url=http://www.bbc.co.uk/news/magazine-12017753|date=20 December 2010|publisher=BBC|accessdate=9 August 2015}}</ref>: [[Բրիտանական կայսրություն|Բրիտանական կայսրութեան]] աշխարհահռչակ ազդեցութեան միջոցով ժամանակակից անգլերէնը համաշխարհային տարածում գտաւ 17-20-րդ դարերու կէսերուն։ Անգլերէնը դարձաւ միջազգային ճառերու առաջատար լեզու, հաղորդակցման հիմնական լեզու է շարք մը տարածաշրջաններու եւ մասնագիտական ոլորտներու մէջ, ինչպիսին է գիտութիւնը եւ այդ ամենը թերթերու, գիրքերու, հեռագիրի, հեռախօսի, ձայնագրիչներու, ռատիոյի, արբանեակային հեռուստատեսութեան եւ համացանցի միջոցով, ինչպէս նաեւ նպաստեց Միացեալ Նահանգներու առաջացման՝ որպէս համաշխարհային գերտերութիւն{{sfn|The Routes of English|2015}}:
 == Քերականական Առանձնայատկութիւններ ==
 Ժամանակակից անգլերէնի մէջ կան քիչ ձեւաբանական խոնարհումներ, իսկ շարահիւսութիւնը ընդհահուր առմամբ անջատ կը դիտուի։ Անգերէնի հիմքին մէջ [[օժանդակ բայ]]երն են, բարդ ժամանակաձեւերու, բայի կերպերու եւ եղանակի ճիշտ շարադասութիւնը, ինչպէս նաեւ [[Կրավորական սեռ|կրաւորական]] կառուցուածքը, [[Հարցական նշան|հարցականի]] եւ ժխտականի ձեւերը։ Չնայած տարբեր շրջաններու մէջ խօսակցական անգլերէնի նկատելի փոփոխութիւններուն՝ ցանկացած անգլիախօս աշխարհի տարբեր տեղերէն ընդունակ է ազատ հաղորդակցման։ Շեշտերու տարբերութիւնները կը նկատուի միայն անգլիախօսներու հնչիւնային եւ հնչիւնաբանական տարբերութիւններու մէջ, մինչդեռ բարբառները եւս կ'արտացուլուին քերականական եւ բառային տարբերութիւններ։