«Գաբրիէլ Հրեշտակապետ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added

Գծային

08:50, 11 Նոյեմբեր 2019-ի տարբերակ

Գաբրիէլ հրեշտակապետ, հրեշտակ յուդայականութեան (եբր.՝ גַּבְרִיאֵל‎), քրիստոնէութեան (յուն․՝ Αρχάγγελος Γαβριήλ) եւ իսլամութեանն (արաբերէն՝ جبريل‎, Ջիբրիլ) մեջ։

Գաբրիէլ (եբր. Գավրիէլ) անունը կը նշանակէ «Աստւածը իմ ուժն է»^[1]։ Միայն երեք հրեշտակներ հրեշտակապետ կոչուած են՝ Միքայէլ Հրեշտակապետը, Գաբրիէլ Հրեշտակապետը եւ Ռաֆայէլ Հրեշտակապետը։

Երկնային զօրք կամ երկնային էակներ

Երկնային զօրք կամ երկնային էակներ արտայայտութեամբ կ'ակնարկուի հրեշտակներուն։ Հրեշտակ եբրայերէն կը նշանակէ պատգամաւոր, պատգամաբեր, դեսպան։ Հրեշտակները նախքան մարդոց եւ միւս էակներուն արարումը, ստեղծուած իմանալի, այսինքն` հոգեւոր, աննիւթական, ուրեմն եւ` նիւթական աչքի համար անտեսանելի արարածներ են, որոնք սակայն կարողութիւն ունին, սովորաբար մարդկային կերպարանք առնելով, տեսանելի դառնալու մարդոց։

Իբրեւ լուսեղէն էակներ՝ ըստ Հայ Առաքելական Եկեղեցւոյ միջնադարեան վարդապետներուն, ստեղծուած են արարչութեան առաջին օրը` մշտնջենական լոյսին ստեղծման հետ միասին: Հրեշտակները անմահ են, հրեղէն, լուսեղէն, այսինքն՝ աննիւթական լոյսէն կազմուած, թիւով` բազմաբիւր («հազարք հազարաց եւ բիւրք բիւրոց», բնութեամբ բարի, մաքուր (սուրբ), կը բնակին նիւթական երկինքէն տարբեր` «հոգեւոր» կամ «լուսեղէն» կոչուող երկինքին մէջ:

Հրեշտակները սպասաւոր հոգիներ են, որոնք ստեղծուած են ծառայելու Արարիչին եւ մարդկութեան. անոնք մշտապէս կը փառաբանեն Արարիչը, իսկ մարդոց անտեսանելիօրէն կ'օգնեն` նպատակ ունենալով վերջիններուն փրկութիւնը^[2]։ Ըստ Գրիգոր Տաթեւացիի՝ իւրաքանչիւր մարդ ունի իր պահապան հրեշտակը, որ իրեն կը տրուի երբ տակաւին մօր որովայնին մէջ կ'ըլլայ ան, երբ կը ստանայ բանական հոգին։ Պահապան հրեշտակը մարդուն կ'ուղեկցի անոր ողջ կեանքին ընթացքին եւ անտեսանելիօրէն կ'օգնէ անոր։

Գաբրիէլի հիմնական պարտականութիւնն է բարի լուր եւ գիտելիքներ փոխանցելը: Աստուածաշունչը զինք կը նկատէ ողջ մարդկութեան հիմնական խնամակալը: Ս. հրեշտակ Գաբրիէլը ներկայացուած է պատկերակով, որ կը պաշտպանէ ուղղափառ հաւատացեալները:

Գաբրիէլ բարձր դիրք ունեցող հրեշտակ է, որու ծառայութիւնը սերտօրէն կ'առնչուի երկնային «գաւիթի»ն հետ: Աստուած զինք «կ'ուղարկէր», որ յատուկ տեղեկութիւններ յայտնէր իր երկրային ծառաներուն։ Գաբրիէլ Տիրոջ կարեւորագոյն որոշումներն ու տնօրինութիւնները իրագործող անմիջական պաշտօնեան է։ Ան գիտէ Տիրոջ բոլոր գաղտնիքները: Գաբրիէլ հրեշտակապետը Փրկիչին գալստեան առնչուող խորհուրդները մարգարէներուն կը բացահայտէ եւ կը մեկնաբանէ անոնց տեսիլքները, ինչպէս՝ յայտնուելով Դանիէլ մարգարէին՝ կը մեկնէ վերջինիս տեսիլքը, կը յայտնուի Զաքարիա քահանային՝ Յովհաննէս Մկրտիչին հօրը եւ կը յայտնէ անոր որդիին ծնունդը: Ան կը դառնայ Քրիստոսի փրկագործութեան վկան եւ մասնակիցը՝ երբ կը յայտնուի Ս. կոյս Մարիամին՝ աւետելով Փրկիչին ծնունդը^[3]։

Եկեղեցւոյ հայրերուն հաւաստիացումով՝ թէ՛ Գաբրիէլ եւ թէ՛ Միքայէլ հրեշտակապետերը կը կանգնին Աստուծոյ առջեւ, իսկ Ռաֆայէլը վեր կը հանէ մարդոց աղօթքները,«կը մտնէ Ս.եւ փառաւոր Աստուծոյ քով եւ կը մատուցէ Անոր:

Գաբրիէլ Հրեշտակապետը՝ սրբապատկերներուն մէջ

Սրբապատկերներուն մէջ Գաբրիէլ կը ներկայանայ ձեռքը՝ հայելի մը, որ կը խորհրդանշէ Տիրոջ գործերուն եւ միտքերուն իմաստը ամբողջութեամբ փոխանցելը:

Ծանօթագրութիւններ

Արտաքին յղումներ

Ս.Գիրք, (Ծննդ. Ա.,3),(Դան. Է. 10, Յայտ. Ե. 10),(Դան. Ը 16, Թ. 21),(Ղկ. 1:19, 26)

[1] Архангел Гавриэль

[2] Գաբրիէլ Հրեշտակապետ

[3] Հրեշտակապետեր

[1]

[2]

[3]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 [[Պատկեր:Gabriel_from_Vysotsky_chin_(14c,_Tretyakov_gallery).jpg|մինի|335x335փքս|Գաբրիէլ հրեշտակապետ, բիւզանդական պատկեր:]]
-[[Պատկեր:Archanioł_Gabriel.jpg|մինի|298x298փքս|Հրեշտակին ոսկի մազերը (Գաբրիէլ հրեշտակապետ), Նովգորոդեան պատկեր Ժբ., ռուսական թանգարան]]
+[[Պատկեր:Archanioł_Gabriel.jpg|մինի|298x298փքս|Հրեշտակին ոսկի մազերը (Գաբրիէլ հրեշտակապետ), Նովգորոդեան պատկեր Ժբ., Ռուսական թանգարան]]
+'''Գաբրիէլ հրեշտակապետ''', հրեշտակ [[յուդայականութիւն|յուդայականութեան]] ({{lang-he|גַּבְרִיאֵל}}), [[քրիստոնէութիւն|քրիստոնէութեան]] ({{lang-el|Αρχάγγελος Γαβριήλ}}) եւ [[իսլամութիւն|իսլամութեանն]] ({{lang-ar|جبريل}}, Ջիբրիլ) մեջ։
-'''Գաբրիէլ հրեշտակապետ''', այս անունը բառացիօրէն կը նշանակէ ամենակարող, ուժս<ref name="autogenerated1">[http://toldot.ru/tags/gavriel/ Архангел Гавриэль]</ref>։ Միայն երեք հրեշտակներ հրեշտակապետ կոչուած են ՝ [[Միքայէլ հրեշտակապետ]]ը, Գաբրիէլ հրեշտակապետը եւ [[Ռաֆայէլ հրեշտակապետ |Ռաֆայէլ հրեշտակապետ]]ը։
+''Գաբրիէլ'' (եբր. Գավրիէլ) անունը կը նշանակէ «Աստւածը իմ ուժն է»<ref>[https://www.webcitation.org/6CUq3kwdU?url=http://toldot.ru/tags/gavriel/ Архангел Гавриэль]</ref>։ Միայն երեք հրեշտակներ հրեշտակապետ կոչուած են՝ [[Միքայէլ Հրեշտակապետ]]ը, Գաբրիէլ Հրեշտակապետը եւ [[Ռաֆայէլ Հրեշտակապետ]]ը։
 == Երկնային զօրք կամ երկնային էակներ ==
-Երկնային զօրք կամ երկնային էակներ արտայայտութեամբ կ'ակնարկուի հրեշտակներուն։ Հրեշտակ [[եբրայերէն]] կը նշանակէ [[պատգամաւոր]], պատգամաբեր, [[դեսպան |դեսպան]]։ [[Հրեշտակ |Հրեշտակ]]ները նախքան մարդոց եւ միւս էակներուն արարումը, ստեղծուած իմանալի, այսինքն` հոգեւոր, աննիւթական, ուրեմն եւ` նիւթական աչքի համար անտեսանելի արարածներ են, որոնք սակայն կարողութիւն ունին, սովորաբար մարդկային կերպարանք առնելով, տեսանելի դառնալու մարդոց։
+Երկնային զօրք կամ երկնային էակներ արտայայտութեամբ կ'ակնարկուի հրեշտակներուն։ Հրեշտակ [[եբրայերէն]] կը նշանակէ [[պատգամաւոր]], պատգամաբեր, [[դեսպան]]։ [[Հրեշտակ]]ները նախքան մարդոց եւ միւս էակներուն արարումը, ստեղծուած իմանալի, այսինքն` հոգեւոր, աննիւթական, ուրեմն եւ` նիւթական աչքի համար անտեսանելի արարածներ են, որոնք սակայն կարողութիւն ունին, սովորաբար մարդկային կերպարանք առնելով, տեսանելի դառնալու մարդոց։
-Իբրեւ լուսեղէն էակներ՝ ըստ [[Հայ Առաքելական Ս. Եկեղեցի |Հայ Առաքելական Ս. Եկեղեցւոյ]] միջնադարեան վարդապետներուն, ստեղծուած են արարչութեան առաջին օրը` մշտնջենական լոյսին ստեղծման հետ միասին:
+Իբրեւ լուսեղէն էակներ՝ ըստ [[Հայաստանեայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի|Հայ Առաքելական Եկեղեցւոյ]] միջնադարեան վարդապետներուն, ստեղծուած են արարչութեան առաջին օրը` մշտնջենական լոյսին ստեղծման հետ միասին: Հրեշտակները անմահ են, հրեղէն, լուսեղէն, այսինքն՝ աննիւթական լոյսէն կազմուած, թիւով` բազմաբիւր («հազարք հազարաց եւ բիւրք բիւրոց», բնութեամբ բարի, մաքուր (սուրբ), կը բնակին նիւթական երկինքէն տարբեր` «հոգեւոր» կամ «լուսեղէն» կոչուող երկինքին մէջ:
-Հրեշտակները անմահ են, հրեղէն, լուսեղէն, այսինքն՝ աննիւթական լոյսէն կազմուած, թիւով` բազմաբիւր («հազարք հազարաց եւ բիւրք բիւրոց»., բնութեամբ բարի, մաքուր (սուրբ), կը բնակին նիւթական երկինքէն տարբեր` «հոգեւոր» կամ «լուսեղէն» կոչուող երկինքին մէջ:
 Հրեշտակները սպասաւոր հոգիներ են, որոնք ստեղծուած են ծառայելու Արարիչին եւ մարդկութեան. անոնք մշտապէս կը փառաբանեն Արարիչը, իսկ մարդոց անտեսանելիօրէն կ'օգնեն` նպատակ ունենալով վերջիններուն փրկութիւնը<ref>[https://lusamut.net/%D5%A3%D5%A1%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%A5%D5%AC-%D6%87-%D5%B4%D5%AB%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D5%AC-%D5%B0%D6%80%D5%A5%D5%B7%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%A5%D6%80%D5%B6-%D5%B8%D6%82-%D5%A5/ Գաբրիէլ Հրեշտակապետ]</ref>։
-Ըստ Ս. [[Գրիգոր Տաթեւացի]]ի՝ իւրաքանչիւր մարդ ունի իր պահապան հրեշտակը, որ իրեն կը տրուի երբ տակաւին  մօր որովայնին մէջ կ'ըլլայ ան, երբ կը ստանայ բանական հոգին։
+Ըստ [[Գրիգոր Տաթեւացի]]ի՝ իւրաքանչիւր մարդ ունի իր պահապան հրեշտակը, որ իրեն կը տրուի երբ տակաւին  մօր որովայնին մէջ կ'ըլլայ ան, երբ կը ստանայ բանական հոգին։
 Պահապան հրեշտակը մարդուն կ'ուղեկցի անոր ողջ կեանքին ընթացքին եւ անտեսանելիօրէն կ'օգնէ անոր։
-== Գաբրիէլ Հրեշտակապետ ==
 Գաբրիէլի հիմնական պարտականութիւնն է բարի լուր եւ գիտելիքներ փոխանցելը: Աստուածաշունչը զինք կը նկատէ ողջ մարդկութեան հիմնական խնամակալը: Ս. հրեշտակ Գաբրիէլը ներկայացուած է պատկերակով, որ կը պաշտպանէ ուղղափառ հաւատացեալները:
-Գաբրիէլ բարձր դիրք ունեցող հրեշտակ է, որու ծառայութիւնը սերտօրէն կ'առնչուի երկնային «գաւիթի»ն հետ: Աստուած զինք «կ'ուղարկէր», որ յատուկ տեղեկութիւններ յայտնէր իր երկրային ծառաներուն ։
+Գաբրիէլ բարձր դիրք ունեցող հրեշտակ է, որու ծառայութիւնը սերտօրէն կ'առնչուի երկնային «գաւիթի»ն հետ: Աստուած զինք «կ'ուղարկէր», որ յատուկ տեղեկութիւններ յայտնէր իր երկրային ծառաներուն։ Գաբրիէլ Տիրոջ կարեւորագոյն որոշումներն ու տնօրինութիւնները իրագործող անմիջական պաշտօնեան է։ Ան գիտէ Տիրոջ բոլոր գաղտնիքները: Գաբրիէլ հրեշտակապետը Փրկիչին գալստեան առնչուող խորհուրդները մարգարէներուն կը բացահայտէ եւ կը մեկնաբանէ անոնց տեսիլքները, ինչպէս՝ յայտնուելով [[Դանիէլ մարգարէ]]ին՝ կը մեկնէ վերջինիս տեսիլքը, կը յայտնուի Զաքարիա քահանային՝ [[Յովհաննէս Մկրտիչ]]ին հօրը եւ կը յայտնէ անոր որդիին ծնունդը: Ան կը դառնայ Քրիստոսի փրկագործութեան վկան եւ մասնակիցը՝ երբ կը յայտնուի [[Ս. կոյս Մարիամ]]ին՝ աւետելով Փրկիչին ծնունդը<ref>[https://www.qahana.am/am/christian/show/459885853/50 Հրեշտակապետեր]</ref>։
-Գաբրիէլ Տիրոջ կարեւորագոյն որոշումներն ու տնօրինութիւնները իրագործող անմիջական պաշտօնեան է։ Ան գիտէ Տիրոջ բոլոր գաղտնիքները: Գաբրիէլ հրեշտակապետը Փրկիչին գալստեան առնչուող խորհուրդները մարգարէներուն կը բացահայտէ եւ կը մեկնաբանէ անոնց տեսիլքները, ինչպէս՝ յայտնուելով [[Դանիէլ մարգարէ |Դանիէլ մարգարէ]]ին՝ կը մեկնէ վերջինիս տեսիլքը, կը յայտնուի [[Զաքարիա]] քահանային՝ [[Յովհաննէս Մկրտիչ |Յովհաննէս Մկրտիչ]]ին հօրը եւ կը յայտնէ անոր որդիին ծնունդը: Ան կը դառնայ Քրիստոսի փրկագործութեան վկան եւ մասնակիցը՝ երբ կը յայտնուի [[Ս. կոյս Մարիամ]]ին՝ աւետելով Փրկիչին ծնունդը <ref>[https://www.qahana.am/am/christian/show/459885853/50 Հրեշտակապետեր]</ref>։
 Եկեղեցւոյ հայրերուն հաւաստիացումով՝ թէ՛ Գաբրիէլ եւ թէ՛ Միքայէլ հրեշտակապետերը կը կանգնին Աստուծոյ առջեւ, իսկ Ռաֆայէլը վեր կը հանէ մարդոց աղօթքները,«կը մտնէ Ս.եւ փառաւոր Աստուծոյ քով եւ կը մատուցէ Անոր:
 == Գաբրիէլ Հրեշտակապետը՝ սրբապատկերներուն մէջ ==
 Սրբապատկերներուն մէջ Գաբրիէլ կը ներկայանայ ձեռքը՝ հայելի մը, որ կը խորհրդանշէ Տիրոջ գործերուն եւ միտքերուն իմաստը ամբողջութեամբ փոխանցելը:
-== Աղբիւրներ ==
-[[Աստուածաշունչ|Ս.Գիրք]], (Ծննդ. Ա.,3),(Դան. Է. 10, Յայտ. Ե. 10),(Դան. Ը 16, Թ. 21),(Ղկ. 1:19, 26)
 == Ծանօթագրութիւններ ==
 {{Ծնթ․ցանկ}}
+== Արտաքին յղումներ ==
+[[Աստուածաշունչ|Ս.Գիրք]], (Ծննդ. Ա.,3),(Դան. Է. 10, Յայտ. Ե. 10),(Դան. Ը 16, Թ. 21),(Ղկ. 1:19, 26)