Միզային համակարգի հիւանդութիւններ

Միզային համակարգի հիւանդութիւններ, միզային համակարգին առնչուած են շարք մը հիւանդութիւններ

Միզային համակարգի հիմնական պարտականութիւնը

Միզային համակարգի հիմնական պարտականութիւնն է անհատի մարմինէն դուրս հանել զանազան երկրորդական նկատուող, ոչ կարեւոր արտադրութիւնները: Միզային համակարգը գլխաւորաբար ունի երեք բաժիններ` երիկամներ, միզածորաններ ու միզաման: Ամէն մէկ բաժին ունի համակարգող պարտականութիւն, յատկապէս միզամանը կ՛ամբարէ մէզը, ու երբ բաւարար լեցուի, կը պարպէ: Ամէնէն յաճախակի պատահող հիւանդութիւններէն կարել է նշել միզային համակարգի բորբոքումը: Այս պարագային մէզը չի բորբոքիր, միզային համակարգի որեւէ մէկ բաժին կրնայ բորբոքիլ, իսկ անոր ախտանշաններն են` յաճախամիզութիւնը, այրուածքը եւ միզելու անկարողութիւնը կամ դժուարութիւնը: Երիկամներու բորբոքումը Երիկամներու բորբոքումը յարաբերաբար քիչ պատահող, բայց իբրեւ հիւանդութիւն` աւելի բարդ վիճակ ստեղծող երեւոյթ է: Գլխաւոր ախտանշանը ջերմաստիճանի բարձրացումն է, իսկ երբ վիճակը աւելի զարգանայ, կրնայ բորբոքումը տարածուիլ` հասնելով արեան համակարգ:երիկամներու բորբոքման ախտանշաններն են` ջերմաստիճանի բարձրացում, սուր ցաւեր, ինչպէս նաեւ` բոլոր այն ախտանշանները, որոնք ընդհանրապէս միզային բորբոքումներու ընթացքին կը պատահին, նաեւ` արիւնամիզութիւնը: Միզային համակարգի բորբոքումներու մէջ կարեւոր է յիշել այրերու մօտ, տեղի ունեցող շագանակագեղձի բորբոքումը, որ կը դրսեւորուի վերոնշեալ ախտանշաններով:

Միզային ուղիներու մէջ աւազի կուտակում եւ խիճերու գոյացում

Միզային ուղիներու մէջ աւազի կուտակումն ու խիճերու գոյացումը երիկամներու մէջ կը յառաջանան զանազան պատճառներով եւ հոն մնալով` կրնան աճիլ ու մեծնալ այնքան, որ պատճառ դառնան երիկամներու աշխատանքի կասեցման, բայց կայ նաեւ այն, որ փոքր ըլլալու պարագային ալ խիճերը կրնան շատնալ ու հասնիլ մինչեւ միզուղիները, միզամանը: Ախտանշանները,- Յաճախ սուր ցաւեր, միզելու դժուարութիւն եւ արիւնահոսութիւն: միզուղային խիճերը յաճախ, երբ փոքր են, կրնան մէզին հետ դուրս գալ, բայց բաւական մեծ եղած պարագային յատուկ միջոցներով պէտք է չէզոքացնել զանոնք:

Միզային անզսպուածութիւն

Միզային անզսպուածութեան պատճառներն են` ուտելիքներն ու խմիչքը, դեղամիջոցները եւ զանազան միզային համակարգի հիւանդութիւններ, ինչպէս՝

ա- Լարուածութեան կամ ճնշումի միզային անզսպութիւն

բ- Ստիպողական միզային անզսպութիւն

գ- Խառն միզային անզսպութիւն

դ- Արտահոսքային միզային անզսպութիւն

Ի՞նչ կրնան ըլլալ միզային անզսպութեան ժամանակաւոր պատճառները:

1. Ալքոլի օգտագործումը

2. Մեծաքանակ հեղուկներու օգտագործումը

3. ՔաՖէինի օգտագործումը

4. Միզամանի գրգռուածութիւնը

5. Այլազան դեղերը

6. Միզային բորբոքումները

7. Փորկապութիւն կամ պնդութիւն

երկարատեւ պատճառներ, որոնք առիթ կը ստեղծեն միզային անզսպութեան

1. Յղութիւն եւ ծննդաբերութիւն

2. Տարիքային փոփոխութիւններ

3. Արգանդի վիրահատական հեռացում

4. Շագանակագեղձի բորբոքում եւ ընդլայնում

5. Միզամանի քարեր եւ քաղցկեղ

6. Ջղային համակարգի հիւանդութիւններ

7. Այլազան ուռուցքներ:

Ին՞չ են այն գործօնները, որոնք կը նպաստեն միզային անզսպութեան

ա. Իգական սեռի պատկանիլը

բ. Տարիքը

գ. Ծանր կշիռքը եւ գէրութիւնը

դ. Ծխախոտի օգտագործումը

ե. Այլազան հիւանդութիւններ (Շաքարախտ)

Միզային անզսպութեան ախտանշանները

Միզային անզսպութեան ախտանշանները կախում ունին միզային անզսպութեան տեսակէն:

– Լարուածութեան կամ ճնշումի միզային անզսպութեան պարագային մէզը փախցնելու երեւոյթը կը պատահի հազի, փռշտոցի, խնդալու, Ֆիզիքական աշխատանքի կամ ծանրութիւն շալկելու պարագային:

– Ստիպողական միզային անզսպութեան պարագային, այդ կը պատահի յանկարծակի, նոյնիսկ գիշերուան քունի ընթացքին:

Ի՞նչ են այն քննութիւնները, որոնք պէտք է կատարուին միզային անզսպութեան պարագային

– Արեան եւ մէզի քննութիւն:

– Գերձայնային հետազօտութիւն:

– Շողանկարում:

– Հեռադիտակով հետազօտութիւն:

– Մէզի հոսքի ժապաւէնային հետազօտութիւն:

Բուժման տարբեր միջոցները խմբուած են հետեւեալ ձեւով

ա. Այլազան դեղեր

բ. Վիրահատութիւն

Միզային համակարգի ուռուցքներ

միզային համակարգի ուռուցքները որեւէ տեղ կրնան ըլլան: Այրերու պարագային յաճախ շագանակագեղձի քաղցկեղն է, որուն կը յաջորդէ միզամանի քաղցկեղը:

Հիւանդութիւններ, որոնք ամէնէն յաճախ կը պատահին տարեցներուն մօտ

ա- Միզուղիներու բորբոքումներ

բ- Միզաքարային հիւանդութիւն

գ- Անմիզութիւն կամ միզելու դժուարութիւն Պատճառները.

1- Միզուղիներու բորբոքումներ

2- Ջղային համակարգի հիւանդութիւններ (ուղեղի կաթուած, եւ այլն)

3- Այլազան դեղեր

4- Միզուղիներու մէջ գտնուող արգելքներ (քարեր, մեծցած շագանակագեղձ, միզամանի իջուածք, ուռուցքներ)

դ- Միզամանի իջուածք

ե- Շագանակագեղձի հիւանդութիւններ

զ- Միզուղիներու քաղցկեղներ

Աղբիւրներ

Ազդակ Օրաթերթ, 16 Մարտ, 2017,

Լ.Օ.Խ.-ը դիր

Տօքթ. Էլի Թաշճեան