«Ամպ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Նոր էջ «250px|մինի|աջից '''Ամպ''', մթնոլորտին մէջ, Երկրի մակերեւոյթէն ո...»:
 
Չ →‎Կոյտաւոր ամպեր: կետադրություն և բացատներ, փոխարինվեց: ր ,Բ → ր, Բ (3) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 3. Տող 3.
== Կոյտաւոր ամպեր ==
== Կոյտաւոր ամպեր ==


Կոյտաւոր ամպերու առաջացման հիմնական, պատճառներն են օդի կոնվեկտիվ շարժումը եւ ջերմութեան փոթորիկի փոխանակութիւնը. հիմնականին մէջ կ՛առաջանայ ցամաքի վրայ՝ տարուայ տաք կեսին։ Կոյտաւոր ամպերուն [[ՀՀ]] տարածքին առաւել յաճախ կը դիտվուին շերտակոյտաւոր եւ բարձր կոյտավոր ամպերը, Փետրաւոր ճանկանման ամպեր, Փետրաւոր մանրաթելային ամպեր ,Բարձր կոյտաւոր ամպեր , Կոյտաանձրեւային ամպեր ,Շերտակոյտավոր ամպեր որոնց կրկնողականութիւնը տարուայ ընթացքին մէջ 40-50% է։ Կոյտանձրեւաբեր ամպերը յաճախ կ՛ուղեկցուին անձրեւներով, կարկուտով, բայց հիմնականը կը դիտուին Արարատեան դաշտին մէջ, [[Զանգեզուր]]ին մէջ, [[Սեւանա լիճ|Սեւանա լիճի]] աւազանին մէջ եւ այլուր։
Կոյտաւոր ամպերու առաջացման հիմնական, պատճառներն են օդի կոնվեկտիվ շարժումը եւ ջերմութեան փոթորիկի փոխանակութիւնը. հիմնականին մէջ կ՛առաջանայ ցամաքի վրայ՝ տարուայ տաք կեսին։ Կոյտաւոր ամպերուն [[ՀՀ]] տարածքին առաւել յաճախ կը դիտվուին շերտակոյտաւոր եւ բարձր կոյտավոր ամպերը, Փետրաւոր ճանկանման ամպեր, Փետրաւոր մանրաթելային ամպեր, Բարձր կոյտաւոր ամպեր, Կոյտաանձրեւային ամպեր, Շերտակոյտավոր ամպեր որոնց կրկնողականութիւնը տարուայ ընթացքին մէջ 40-50% է։ Կոյտանձրեւաբեր ամպերը յաճախ կ՛ուղեկցուին անձրեւներով, կարկուտով, բայց հիմնականը կը դիտուին Արարատեան դաշտին մէջ, [[Զանգեզուր]]ին մէջ, [[Սեւանա լիճ|Սեւանա լիճի]] աւազանին մէջ եւ այլուր։
== Ալիքաւոր ամպեր ==
== Ալիքաւոր ամպեր ==
[[Պատկեր:Wavy Clouds (490779505).jpg|200px|մինի|աջից|Ալիքավոր ամպեր]]
[[Պատկեր:Wavy Clouds (490779505).jpg|200px|մինի|աջից|Ալիքավոր ամպեր]]

21:34, 11 Մարտ 2016-ի տարբերակ

Ամպ, մթնոլորտին մէջ, Երկրի մակերեւոյթէն որոշ բարձրութեան վրայ, ջուրի մանր կաթիլներու, սառցաբիւրեղիկներու եւ անոնց խառնուրդի կուտակումը։ Ամպի առաջացման հիմնական, պայմաններն են կոնվեկտիվ, վերնթաց հոսանքները, փոթորիկ փոխանակութիւնը եւ օդի ճառագայթին պատճառով սառեցումը, որու հետեւանքով մթնոլորտին մէջ ջերմաստիճանի կը նուազի եւ խոնաւութեան։ Ամպերը, ըստ իրենց ստորին սահմանին բարձրութեան, կը բաժանուին 3 հարկի, ըստ ձեւի՝ 10 տեսակի։ Վերին հարկին (բարձրութիւնը՝ աւելի քան 6 քմ) կը պատկանին փետրաուոր, փետրաշերտաւոր, փետրակոյտաւոր ամպերը, միջին հարկին (բարձրութիւնը՝ 2քմ)՝ բարձր շերտաւոր, բարձր կոյտաւոր ամպերը, ներքին հարկին (բարձրութիւնը՝ մինչեւ 2 քմ)՝ շերտաւոր, շերտակոյտաւոր եւ շերտաանձրեւային ամպերը։ Կը տարբերին նաեւ ուղղաձիգ զարգացման ամպեր (կոյտաւոր եւ կոյտաանձրեւային), որոնց ներքին սահմանը սովորաբար բավական ցած է, իսկ վերինը երբեմն կը հասնի մինչեւ վերնոլորտ։ Ըստ ծագման՝ կը տարբերին ամպերու 3 տիպ՝ կոյտաւոր, ալիքաւոր եւ շերտաւոր։

Կոյտաւոր ամպեր

Կոյտաւոր ամպերու առաջացման հիմնական, պատճառներն են օդի կոնվեկտիվ շարժումը եւ ջերմութեան փոթորիկի փոխանակութիւնը. հիմնականին մէջ կ՛առաջանայ ցամաքի վրայ՝ տարուայ տաք կեսին։ Կոյտաւոր ամպերուն ՀՀ տարածքին առաւել յաճախ կը դիտվուին շերտակոյտաւոր եւ բարձր կոյտավոր ամպերը, Փետրաւոր ճանկանման ամպեր, Փետրաւոր մանրաթելային ամպեր, Բարձր կոյտաւոր ամպեր, Կոյտաանձրեւային ամպեր, Շերտակոյտավոր ամպեր որոնց կրկնողականութիւնը տարուայ ընթացքին մէջ 40-50% է։ Կոյտանձրեւաբեր ամպերը յաճախ կ՛ուղեկցուին անձրեւներով, կարկուտով, բայց հիմնականը կը դիտուին Արարատեան դաշտին մէջ, Զանգեզուրին մէջ, Սեւանա լիճի աւազանին մէջ եւ այլուր։

Ալիքաւոր ամպեր

Ալիքավոր ամպեր

Ալիքաւոր ամպերու առաջանալը կապուած է շրջադասային շերտերու առկայութեան հետ։ Ասոնց վերեւ եւ ստորին սահմաններուն կը դիտուին ուղղութեամբ եւ արագութեամբ խիստ տարբեր օդային հոսանքներ, որոնք նաեւ կ՛առաջացնեն ալիքային շարժումներ։ Ալիքաւոր ամպերու առաջացումը կը նպաստէ նաեւ ցամաքի մակերեւոյթը։ Իրար յաջորդող լեռներու եւ հովիտներու վրայէն անցող օդային հոսանքները կ՛առաջացնեն ալիքային շարժումները եւ մթնոլորտի բաւարար խոնաւութեան պայմաններու մէջ ալիքաւոր ամպերու առաջացման պատճառ կը դառնան։ Նման ամպեր կը դիտուին ձմռան՝ Սեւանայ լիճի աւազանի մէջ։

Շերտաւոր ամպեր

Շերտաւոր ամպերը կը դիտուին տարուայ ցուրտ կեսին՝ ցիկլոններու տաք գոտիին մէջ եւ պայմանաւորուած են շրջադասային շերտերուն մէջ առաջացող թոյլ վերընթաց հոսանքներով (5-10 սմ/վ) ու Փոթորիկներով։ Շերտաւոր ամպերը լեռնային, բարդ ռելիեֆի պայմաններու մէջ յաճախ կը կարենան տարափոխել կոյտաւոր ամպերու։

ՀՀ տարածքին մէջ տարուայ ընթացքին մէջ առաւել յաճախ կը դիտուին շերտակոյտաւոր (40-50 %), բարձր կոյտաւոր (30-40%), փետրաւոր (որոնց առավելագոյն կրկնողականութիւնը կը դիտվուին գարնան եւ ձմռան՝(20-30%) ամպեր։ Երկնակամարը բազմահարկ ամպերով ծածկուած լինելու աստիճանը՝ ամպամածութիւնը, կ՛արտահայտուի բալերով (10 բալային սանդղակով)։ Երկինքը կը համարուի պարզ, երբ ամպամածութիւնը կը կազմէ 0-2, կիսապարզ՝ 3-7, ամպամած՝ 8-10 բալլ։ Կը տարբերին ներքին եւ ընդհանուր (անկախ հարկից) ամպամածութեան տեսակներ։ Ամպամածութիւնը ունի իր ցայտուն արտահատւած օրական եւ տարեկան ընթացքը, որ լեռն, ռելիեֆի պայմաններու մէջ աչքի կ՛իյնայ մեծ բազմազանութեամբ, ՀՀ-ի մէջ կը դիտվուի հիմնականին մէջ 7-8 ամիս, հատկապէս հիւսիսային, հիւսիս-արեւելեան շրջաններուն մէջ։

Այս յօդուածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցուած է «Հայաստան» հանրագիտարանէն, որի նիւթերը թողարկուած են` Քրիեյթիւ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թոյլատրագրի ներքոյ։ 

Կատեգորիա:Ամպեր