«Մարք Շակալ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Մարք Շակալ; ֆրանսերէն՝ Marc Chagall; ռուս.՝ Марк Захарович Шагал; անգլերէն՝ Moishe Zakharovitch Chagalov; չեխ․՝ Moishe Zakharovitch Chagalov
Ծննդեան անուն	ռուս.՝ Моисей Хацкелевич Шагал; ռուս.՝ Мовша Хацкелевич Шагал; ֆրանսերէն՝ Moïche Zakharovitch Chagalov
Նաեւ յայտնի է իբրեւ	Shagal, Moishe
Ծնած է	24 Յունիս (6 Յուլիս) 1887
Ծննդավայր	Լիոզնա, Orsha Uyezd, Մոգիլյովյան նահանգ, Ռուսական Կայսրութիւն
Մահացած է	28 Մարտ 1985[…] (97 տարեկանին)
Մահուան վայր	Սեն Պոլ դը Վանս, Ալբ Մարիթիմ, Ֆրանսա
Քաղաքացիութիւն	Ֆրանսա; Ռուսական Կայսրութիւն; Խորհրդային Ռուսաստան; առանց քաղաքացիության
Ազգութիւն	հրեայ
Մայրենի լեզու	Ֆրանսերէն եւ ռուսերէն
Ուսումնավայր	Վիտեբսկի Յուդել Պենի անվան դպրոց?; Académie de La Palette?
Ազդուած է	Նիկո Փիրոսմանի?, Փոլ Կօկէն, Փապլօ Փիքասօ, Անրի Մաթիս եւ Մարիա Պրիմաչենկո?
Երկեր/Գլխաւոր գործ	Տան ետևում?, Ապոլիների մեծարանք?, Ես և գյուղը?, Chagall Windows? եւ Chagall Lounge?
Տեսակ	ավանգարդիզմ?, կենդանիների նկարչություն?, Բնանկար, դիմապատկեր, հոգևոր արվեստ?, գեղանկարիչ, բեմանկարիչ? եւ բանաստեղծ
Մասնագիտութիւն	գեղանկարիչ, նկարիչ-փորագրող, բանաստեղծ, վիմագրող, ձեւաւորող, գծանկարիչ, նկարազարդող, բեմանկարիչ, քանդակագործ, գծագրող, խեցեգործ, գծագրիչ
Անդամութիւն	Գրահրատարակչության ազգային կոմիտե?, Արուեստի թագաւորական Ակադեմիա, Լոնտոն, Բելգիայի գիտությունների և արվեստի թագավորական ֆլամանդական ակադեմիա? եւ Գեղարուեստի Կաճառ
Ամուսին	Բելլա Ռոզենֆելդ?, Վիրջինիա Հագարդ? եւ Վալենտինա Բրոդսկայա?
Երեխաներ	Դևիդ Մաքնեիլ? եւ Իդա Շագալ?
Կայքէջ	marcchagall.com(ֆր.)(անգլերէն)

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ խմբագրում Յաջորդ խմբագրում →

Content deleted Content added

ՏեսողականԵլատեքստ

Գծային

16:03, 6 Յունիս 2019-ի տարբերակ

Մարք Շակալ (24 Յունիս (6 Յուլիս) 1887, Լիոզնա, Orsha Uyezd, Մոգիլյովյան նահանգ, Ռուսական Կայսրութիւն - 28 Մարտ 1985(1985-03-28)^[2]^[3]^[4]^[…], Սեն Պոլ դը Վանս, Ալբ Մարիթիմ, Ֆրանսա^[5]), ֆրանսացի նկարիչ։ Ազգութեամբ հրեայ։

Կենսագրութիւն

1907-09 թուականներուն սորված է Փիթըրսպուրկի մէջ։ 1910-14 թուականներուն ապրած է Փարիզի մէջ, ուր կրած է ֆօրմալիստական ուղղութեան ազդեցութիւնը, մասնակցած է «Անկախներու» եւ «Աշնանային» սալոններուն, ապա Պերլինի մէջ բացած է անհատական մեծ ցուցահանդէս։ 1914-22 թուականներուն Շակալը Ռուսաստանի մէջ էր, 1917-էն՝ Վիթեպսկի Արուեստի դպրոցի ղեկավար։ 1922-23 թուականներուն արտագաղթած է նախ Պերլին, ապա՝ Փարիզ։ Մոտեռնիզմի նշանաւոր ներկայացուցիչ Շակալի արուեստին բնորոշ է իրականութեան ստեղծած ենթակայական ընկալումը։ Անոր ստեղծագործութիւններու մեծ մասի սկզբնաղբիւրը իր մանկութիւնն է, հրէական կենցաղը, որոնցմէ քաղուած պատկերները կը մեկնաբանէ խորհրդանշական եւ խորհրդապաշտ ոգիով։ Շակալի նկարներուն առարկաները անիրական տարածութեան մէջ ոչ տրամաբանական դասաւորութիւն ունին, գծանկարը թերի է ու անորոշ, գունաշարը վառ ու ֆանտաստիկ ("Ես եւ գիւղը", 1911, Ժամանակակից արուեստի թանգարան (Երեւան), Նիւ Եորք)։ Շակալը նկարազարդած է Կոկոլի "Մեռած հոգիները" (օֆորտ, 1923-27), Աստուածաշունչը (վիմագրութիւն, 1931-36)։ Հեղինակ է շարք մը զարդարուն աշխատանքներու՝ Ստրաւինսկիի "Հազարան բլբուլ" պալէթի ձեւաւորումը (1944-45), Մեցի տաճարի վիտրաժներու ուրուագիծները (1958)։

1973-ին, իր անհատական ցուցահանդէսի առիթով այցելած է ԽՍՀՄ։ Շակալի աշխատանքները կը գտնուին աշխարհի տարբեր երկիրներու թանգարաններուն մէջ, ինչպէս՝ Հայաստանի ազգային պատկերասրահին մէջ։

Ստեղծագործութիւններ

1907–09 թուականներուն Շակալը Սանթ Փիթըրսպուրկի մէջ աշակերտած է յայտնի բեմանկարիչ Լէօն Պակստին, ստեղծած է «Ննջեցեալ» (1908), «Սեւ ձեռնոցներով հարսնացուն» (1909) նկարները։ 1910–14 թուականներուն Փարիզի մէջ մասնակցած է «Անկախներու» եւ «Աշնանային» սալոններու ցուցահանդէսներուն, շփուած է աւանգարդիստ արուեստագէտներու հետ, կատարելագործած է իր ինքնատիպ գեղարուեստական գաղտնիքը, ստեղծած է «Ես եւ գիւղը» (1911), «Ինքնանկար», «Ջութակահար» (երկուքն ալ՝ 1912) եւ այլ գործեր։

1914-ին Պերլինի մէջ բացած է իր առաջին անհատական ցուցահանդէսը, արժանացած է մեծ ճանաչման։ Նոյն թուականին Շագկլը Վիթեպսկի մէջ կազմակերպած է ցուցահանդէսներ, բացած է թանգարան, իսկ 1917-էն ղեկավարած է Վիթեպսկի արուեստի դպրոցը։ Այս շրջանի լաւագոյն գործերէն են «Րաբբին Վիթեպսկէն» (1914), «Կրկնակի դիմանկար՝ մէկ բաժակ գինիով» (1917), «Ծննդեան օրը» (1913–23) եւ այլն։

1922-ին նկարիչը ապրած է Պերլինի մէջ, 1923-էն՝ Փարիզի մէջ, ուր հրատարակիչ Ամպրուազ Վոլլարի պատուէրով պատկերազարդած է Նիքոլայ Կոկոլի «Մեռած հոգիներ» վէպը, Ժան տը Լաֆոնթենի «Առակները», նաեւ Աստուածաշունչը։ 1941–48 թուականներուն Շակալը բնակուած է ԱՄՆ-ու մէջ, ուր ստեղծած է «Փետուրներ եւ ծաղիկներ» (1943), «Անոր շուրջը» (1945), «Հարսանեկան մոմեր» (1945), «Նոկտիւռն» (1947) եւ այլ գործեր։ 1945-ին Նիւ Եորքի մէջ ձեւաւորած է Իկոր Ստրաւինսկիի «Հրեղէն հաւք» պալէթի բեմադրութիւնը։

1948-ին Շակալը վերադարձած է Ֆրանսա, հաստատուած է Ռիւերայի մէջ։ 1953–56 թուականներու ստեղծագործութեան մէջ կը գերակշռեն Փարիզը եւ Վիթեպսկը պատկերող կտաւները։ 1958-ին նկարիչը ձեւաւորած է Մորիս Ռաւելի «Դափնիս եւ Քլօէ» պալէթի բեմադրութիւնը։ Շակալը հեղինակ է նաեւ շարք մը զարդարուն գործերու (Մոսկուայի հրէական կամերային թատրոնի պաննոն, Մեցի կաթողիկէական տաճարի եւ Երուսաղէմի բժշկական կեդրոնի մի քանի խճանկարներ ու վիտրաժներ)։

1964-ին Շակալը մշակած է Նիւ Եորքի մէջ ՄԱԿ-ի շէնքի ճակատի ապակեպատ հատուածը եւ Փարիզի «Կրանտ օփերա» թատրոնի ներքին ձեւաւորման նոր նախագիծը, 1966-ին աւարտած է Նիւ Եորքի «Մետրոպոլիթէն» օփերային թատրոնի որմնանկարները։ 1967-ին «Մետրոպոլիթէն»ի մէջ ձեւաւորած է Վոլֆկանգ Ամատէուս Մոցարտի «Կախարդական սրինգ» օփերայի բեմադրութիւնը։

Ծանօթագրութիւններ

↑ https://mix-n-match.toolforge.org/#/entry/115934037
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Marc Chagall
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Marc Chagall — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 ^5,6 RKDartists
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604"></a>
↑ McMullen R. D. Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Էլեկտրոնային գիրք
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q128093"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1076968"></a>
↑ https://www.theartstory.org/artist/pirosmani-niko/
↑ ^10,0 ^10,1 ^10,2 https://www.theartstory.org/artist/chagall-marc/
↑ https://news.artnet.com/art-world-archives/maria-prymachenko-3-things-2083134
↑ Jiminez J. B. Rosenfeld, Bella // Dictionary of Artists' Models — Routledge, 2001. — է. 462. — ISBN 978-1-57958-233-3
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26197355"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1508259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26197358"></a>

Արտաքին յղումներ

Հայկական Հանրագիտարան

Կատեգորիա:Ֆրանսացի նկարիչներ Կատեգորիա:Ֆրանսայի հրեաներ Կատեգորիա:7 Յուլիսի ծնածներ Կատեգորիա:28 Մարտի մահացածներ

[[https://mix-n-match.toolforge.org/#/entry/115934037_https://mix-n-match.toolforge.org/#/entry/115934037]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-1] ttps://mix-n-match.toolforge.org/#/entry/115934037

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:fr:Bibliothèque_nationale_de_France|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb118958588_data.bnf.fr]:_open_data_platform<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q17299517">[http://explore.rkd.nl/en/explore/artists/16236_Marc_Chagall]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Marc Chagall
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1787111_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q24255573">[http://oxfordindex.oup.com/view/10.1093/benz/9780199773787.article.B00034944_Marc_Chagall]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:en:Oxford_University_Press|OUP]],_2006._—_ISBN_978-0-19-977378-7</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Marc Chagall — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q17299517">RKDartists<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 ^5,6 RKDartists
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076"_data-entity-id="Q73268604">Ժամանակակից_արվեստի_թանգարանի_առցանց_հավաքածու<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604"></a></div>-6] Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741"><i_class="wef_low_priority_links">McMullen&nbsp;R.&nbsp;D.</i>_[https://www.britannica.com/biography/Marc-Chagall_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-7] McMullen R. D. Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q123330346_citetype_Q107124887"_data-entity-id="Q128093">[https://es.bookmate.com/reader/uyTrCAMD?resource=book_Էլեկտրոնային_գիրք]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q128093"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1076968"></a></div>-8] Էլեկտրոնային գիրք
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q128093"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1076968"></a>

[[https://www.theartstory.org/artist/pirosmani-niko/_https://www.theartstory.org/artist/pirosmani-niko/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-9] ttps://www.theartstory.org/artist/pirosmani-niko/

[[https://www.theartstory.org/artist/chagall-marc/_https://www.theartstory.org/artist/chagall-marc/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-10] 10,0 ^10,1 ^10,2 https://www.theartstory.org/artist/chagall-marc/

[[https://news.artnet.com/art-world-archives/maria-prymachenko-3-things-2083134_https://news.artnet.com/art-world-archives/maria-prymachenko-3-things-2083134]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-11] ttps://news.artnet.com/art-world-archives/maria-prymachenko-3-things-2083134

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189"_data-entity-id="Q26197355"><i_class="wef_low_priority_links">[[:d:Q26197358|Jiminez&nbsp;J.&nbsp;B.]]</i>_Rosenfeld,_Bella_//_[[:d:Q26197355|Dictionary_of_Artists'_Models]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:d:Q1508259|Routledge]],_2001._—_է.&nbsp;462._—_ISBN_978-1-57958-233-3</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26197355"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1508259"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26197358"></a></div>-12] Jiminez J. B. Rosenfeld, Bella // Dictionary of Artists' Models — Routledge, 2001. — է. 462. — ISBN 978-1-57958-233-3
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26197355"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1508259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26197358"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
+{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
-{{Արևելահայերեն|Մարկ Շագալ}}
+'''Մարք Շակալ''' ({{ԱԾ}}), ֆրանսացի նկարիչ։ Ազգութեամբ [[հրեաներ|հրեայ]]։
-{{Տեղեկաքարտ Անձ
-| անուն ազգանուն = Մարք Շակալ
-| բնագիր ԱԱՀ = Marc Chagall
-| պատկեր = Chagall France 1921.jpg
-| չափ =
-| նկարագրութիւն =
-| ծնած է = [[7 Յուլիս]] [[1887 թուական|1887]]
-| ծննդավայր = [[Վիթեպսք]]
-| վախճանած է = [[28 Մարտ]] [[1985 թուական|1985]]
-| վախճանի վայրը = [[Սեն Պոլ տը Վանս]]
-| քաղաքացիութիւն = {{դրոշ|Ֆրանսիա}} [[Ֆրանսա]]
-| հպատակութիւն =
-| ազգութիւն = [[Հրեաներ (արեւմտահայերէն)|հրեայ]]
-| ալմա մատեր =
-| կրօնք =
-| ազդուած է =
-| ազդած է =
-| գրքեր =
-| աշխատանք =
-| կարողութիւն =
-| մասնագիտութիւն =
-| ամուսին =
-| ծնողներ =
-| երեխաներ =
-| պարգեւներ և մրցանակներ =
-| կայքէջք =
-| ստորագրութիւն =
-}}
-'''Մարք Շակալ''' ({{lang-fr|Marc Chagall}}, [[7 Յուլիս]] [[1887 թուական|1887]], [[Վիթեպսք]] – [[28 Մարտ]] [[1985 թուական|1985]]), ֆրանսացի նկարիչ։ Ազգութեամբ [[Հրեաներ (արեւմտահայերէն)|հրեայ]]։
 == Կենսագրութիւն ==
--09 թուականներուն սորված է [[Սանթ Փիթըրսպուրկ|Փիթըրսպուրկ]]ի մէջ։ 1910-14 թուականներուն ապրած է [[Փարիզ]]ի մէջ, ուր կրած է [[ֆօրմալիստական ուղղութիւն|ֆօրմալիստական ուղղութեան]] ազդեցութիւնը, մասնակցած է «Անկախներու» եւ «Աշնանային» սալոններուն, ապա [[Պերլին]]ի մէջ բացած է անհատական մեծ ցուցահանդէս։ 1914-22 թուականներուն Շակալը Ռուսաստանի մէջ էր, 1917-էն՝ [[Վիթեպսկ]]ի Արուեստի դպրոցի ղեկավար։ 1922-23 թուականներուն արտագաղթած է նախ Պերլին, ապա՝ Փարիզ։ [[Մոտեռնիզմ]]ի նշանաւոր ներկայացուցիչ Շակալի արուեստին բնորոշ է իրականութեան ստեղծած ենթակայական ընկալումը։ Անոր ստեղծագործութիւններու մեծ մասի սկզբնաղբիւրը իր մանկութիւնն է, հրէական կենցաղը, որոնցմէ քաղուած պատկերները կը մեկնաբանէ խորհրդանշական եւ խորհրդապաշտ ոգիով։ Շակալի նկարներուն առարկաները անիրական տարածութեան մէջ ոչ տրամաբանական դասաւորութիւն ունին, գծանկարը թերի է ու անորոշ, գունաշարը վառ ու ֆանտաստիկ ("Ես եւ գիւղը", 1911, [[Ժամանակակից արուեստի թանգարան (Երեւան)]], [[Նիւ Եորք]])։ Շակալը նկարազարդած է [[Նիքոլայ Կոկոլ|Կոկոլի]] "Մեռած հոգիները" (օֆորտ, 1923-27), Աստուածաշունչը (վիմագրութիւն, 1931-36)։ Հեղինակ է շարք մը զարդարուն աշխատանքներու՝ [[Իկոր Ստրաւինսկի|Ստրաւինսկիի]] "Հազարան բլբուլ" պալէթի ձեւաւորումը (1944-45), [[Մեցի տաճար (արեւմտահայերէն)|Մեցի տաճար]]ի վիտրաժներու ուրուագիծները (1958)։
+-09 թուականներուն սորված է [[Սանթ Փիթըրսպուրկ|Փիթըրսպուրկի]] մէջ։ 1910-14 թուականներուն ապրած է [[Փարիզ]]ի մէջ, ուր կրած է [[ֆօրմալիստական ուղղութիւն|ֆօրմալիստական ուղղութեան]] ազդեցութիւնը, մասնակցած է «Անկախներու» եւ «Աշնանային» սալոններուն, ապա [[Պերլին]]ի մէջ բացած է անհատական մեծ ցուցահանդէս։ 1914-22 թուականներուն Շակալը Ռուսաստանի մէջ էր, 1917-էն՝ [[Վիթեպսկ]]ի Արուեստի դպրոցի ղեկավար։ 1922-23 թուականներուն արտագաղթած է նախ Պերլին, ապա՝ Փարիզ։ [[Մոտեռնիզմ]]ի նշանաւոր ներկայացուցիչ Շակալի արուեստին բնորոշ է իրականութեան ստեղծած ենթակայական ընկալումը։ Անոր ստեղծագործութիւններու մեծ մասի սկզբնաղբիւրը իր մանկութիւնն է, հրէական կենցաղը, որոնցմէ քաղուած պատկերները կը մեկնաբանէ խորհրդանշական եւ խորհրդապաշտ ոգիով։ Շակալի նկարներուն առարկաները անիրական տարածութեան մէջ ոչ տրամաբանական դասաւորութիւն ունին, գծանկարը թերի է ու անորոշ, գունաշարը վառ ու ֆանտաստիկ ("Ես եւ գիւղը", 1911, [[Ժամանակակից արուեստի թանգարան (Երեւան)]], [[Նիւ Եորք]])։ Շակալը նկարազարդած է [[Նիքոլայ Կոկոլ|Կոկոլի]] "Մեռած հոգիները" (օֆորտ, 1923-27), Աստուածաշունչը (վիմագրութիւն, 1931-36)։ Հեղինակ է շարք մը զարդարուն աշխատանքներու՝ [[Իկոր Ստրաւինսկի|Ստրաւինսկիի]] "Հազարան բլբուլ" պալէթի ձեւաւորումը (1944-45), [[Մեցի տաճար]]ի վիտրաժներու ուրուագիծները (1958)։
--ին, իր անհատական ցուցահանդէսի առիթով այցելած է [[ԽՍՀՄ]]։ Շակալի աշխատանքները կը գտնուին աշխարհի տարբեր երկիրներու թանգարաններուն մէջ, ինչպէս՝ [[Հայաստանի Ազգային Պատկերասրահ|Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]]ին մէջ։
+-ին, իր անհատական ցուցահանդէսի առիթով այցելած է [[ԽՍՀՄ]]։ Շակալի աշխատանքները կը գտնուին աշխարհի տարբեր երկիրներու թանգարաններուն մէջ, ինչպէս՝ [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]]ին մէջ։
 == Ստեղծագործութիւններ ==
-–09 թուականներուն Շակալը Սանթ Փիթըրսպուրկի մէջ աշակերտած է յայտնի բեմանկարիչ [[Լէօն Պակստ]]ին, ստեղծած է «Ննջեցեալ» (1908), «Սեւ ձեռնոցներով հարսնացուն» (1909) նկարները։ 1910–14 թուականներուն [[Փարիզ]]ի մէջ մասնակցած է «Անկախներու» եւ «Աշնանային» սալոններու ցուցահանդէսներուն, շփուած է աւանգարդիստ արուեստագէտներու հետ, կատարելագործած է իր ինքնատիպ գեղարուեստական գաղտնիքը, ստեղծած է «Ես եւ գիւղը» (1911), «Ինքնանկար», «Ջութակահար» (երկուքն ալ՝ 1912) եւ այլ գործեր։
+–09 թուականներուն Շակալը Սանթ Փիթըրսպուրկի մէջ աշակերտած է յայտնի բեմանկարիչ [[Լէօն Պակստ]]ին, ստեղծած է «Ննջեցեալ» (1908), «Սեւ ձեռնոցներով հարսնացուն» (1909) նկարները։ 1910–14 թուականներուն Փարիզի մէջ մասնակցած է «Անկախներու» եւ «Աշնանային» սալոններու ցուցահանդէսներուն, շփուած է աւանգարդիստ արուեստագէտներու հետ, կատարելագործած է իր ինքնատիպ գեղարուեստական գաղտնիքը, ստեղծած է «Ես եւ գիւղը» (1911), «Ինքնանկար», «Ջութակահար» (երկուքն ալ՝ 1912) եւ այլ գործեր։
 -ին [[Պերլին]]ի մէջ բացած է իր առաջին անհատական ցուցահանդէսը, արժանացած է մեծ ճանաչման։ Նոյն թուականին Շագկլը Վիթեպսկի մէջ կազմակերպած է ցուցահանդէսներ, բացած է թանգարան, իսկ 1917-էն ղեկավարած է Վիթեպսկի արուեստի դպրոցը։ Այս շրջանի լաւագոյն գործերէն են «Րաբբին Վիթեպսկէն» (1914), «Կրկնակի դիմանկար՝ մէկ բաժակ գինիով» (1917), «Ծննդեան օրը» (1913–23) եւ այլն։
@@ Տող 44. / Տող 16. @@
 -ին Շակալը վերադարձած է Ֆրանսա, հաստատուած է Ռիւերայի մէջ։ 1953–56 թուականներու ստեղծագործութեան մէջ կը գերակշռեն Փարիզը եւ Վիթեպսկը պատկերող կտաւները։ 1958-ին նկարիչը ձեւաւորած է Մորիս Ռաւելի «Դափնիս եւ Քլօէ» պալէթի բեմադրութիւնը։ Շակալը հեղինակ է նաեւ շարք մը զարդարուն գործերու (Մոսկուայի հրէական կամերային թատրոնի պաննոն, Մեցի կաթողիկէական տաճարի եւ [[Երուսաղէմ]]ի բժշկական կեդրոնի մի քանի խճանկարներ ու վիտրաժներ)։
--ին Շակալը մշակած է [[Նիւ Եորք]]ի մէջ [[ՄԱԿ (արեւմտահայերէն)|ՄԱԿ]]-ի շէնքի ճակատի ապակեպատ հատուածը եւ Փարիզի «Կրանտ օփերա» թատրոնի ներքին ձեւաւորման նոր նախագիծը, 1966-ին աւարտած է Նիւ Եորքի «Մետրոպոլիթէն» օփերային թատրոնի որմնանկարները։ 1967-ին «Մետրոպոլիթէն»ի մէջ ձեւաւորած է Վոլֆկանգ Ամատէուս Մոցարտի «Կախարդական սրինգ» օփերայի բեմադրութիւնը։
+-ին Շակալը մշակած է Նիւ Եորքի մէջ [[ՄԱԿ]]-ի շէնքի ճակատի ապակեպատ հատուածը եւ Փարիզի «Կրանտ օփերա» թատրոնի ներքին ձեւաւորման նոր նախագիծը, 1966-ին աւարտած է Նիւ Եորքի «Մետրոպոլիթէն» օփերային թատրոնի որմնանկարները։ 1967-ին «Մետրոպոլիթէն»ի մէջ ձեւաւորած է Վոլֆկանգ Ամատէուս Մոցարտի «Կախարդական սրինգ» օփերայի բեմադրութիւնը։
 == Ծանօթագրութիւններ ==
 {{Ծնթ․ցանկ}}
-== Արտաքին Յղումներ ==
+== Արտաքին յղումներ ==
 * [http://www.encyclopedia.am/pages.php?bId=2&hId=1522 Հայկական Հանրագիտարան]
 {{Արտաքին յղումներ}}
 {{DEFAULTSORT:Շակալ, Մարք}}
 [[Կատեգորիա:Ֆրանսացի նկարիչներ]]
-[[Կատեգորիա:Հրեայ նկարիչներ]]
 [[Կատեգորիա:Ֆրանսայի հրեաներ]]
 [[Կատեգորիա:7 Յուլիսի ծնածներ]]
-[[Կատեգորիա:1887 ծնունդներ]]
-[[Կատեգորիա:1985 մահեր]]
 [[Կատեգորիա:28 Մարտի մահացածներ]]