«Երկ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Չ 13 տարբերակ: Importing from hy.wikipedia.org
Չ Werldwayd տեղափոխեց էջը «Երկ (արեւմտահայերէն)»-էն «Երկ»
(Տարբերութիւն չկայ)

01:20, 16 Ապրիլ 2019-ի տարբերակ

Կաղապար:ԱՀ Կաղապար:Վիքիֆիկացում

Երկ, գրական գործ։

Երկը կ՝ ունենայ իր խորագիրը (կամ՝ տիտղոսը). եւ եթէ առանձինը հատոր մը կազմէ, խորագիրին կը յատուցուի սկիզբը անջատ էջ մը՝ տիտղոսաթերթը։

Գրականութիւն են՝ նախ, բուն գրական երկերը՝ բանաստեղծութիւն, թատերգութիւն, վէպ եւ այլն։ Գրականութիւն կրնան նկատուիլ նաեւ գրադատական երկերը, ինչպէս եւ փորձագրութիւնները։ Այս վերջինները ուսումնասիրութիւններ են՝ մշակութային նիւթով, աւելի կամ նուազ ծաւալով. մաս կը կազմեն չորրորդ սեռի մը՝ գաղափարագրական սեռին։

Գաղափարագրական երկերը կ՝ ունենան նախաբան (կ՝ ըսուի նաեւ յառաջաբան)։ Եթէ նախաբանը ուղղակի կը կապուի երկին նիւթին՝ կը դառնայ ներածութիւն. այս պագային ան կրնայ ըլլալ աւելի ծաւալուն։ Նշենք, որ այս երկերը կրնան փակուիլ վերջաբանով մը, ինչպէս եւ օգտագործումը դիւրացնող ցուցակներով։

Բուն գրական երկերը եւս կրնան ունենալ նախաբան կամ վերջաբան (ոտանաւոր), բայց երբեմն ալ՝ արձակ։ Կրնայ ըլլալ մէկ էջէն աւելի կարճ, կամ տարածուիլ բազմաթիւ էջերու վրայ։ Կրնանք գործ ունենալ նաեւ բանաստեղծութիւններու ժողովածոյի մը հատ՝ ամբողջ հատոր մը։ Նոյնն է արձակ երկերու պարագային. պատմուածք մը կրնայ քանի մը էջ գրաւել՝ վէպ մը, թատերակ մը կրնայ ներկայանալ ամբողջական հատորով. վէպը կրնայ նոյնիսկ ըլլալ բազմահատոր։

Փորձ մը կամ ուսումնասիրութիւն մը, զատ նիւթով, կը կոչուի նաեւ մենագրութիւն։ Անիկա կրնայ ունենալ քանի մը էջէն մինջեւ բազմահաիւր էջերու ծաւալ։ Անիկա կրնայ լոյս տասնել պարբերակ մանուլի մէջ, կրնայ նաեւ այլ փորձերու հետ կազմել ժողովածու-հատոր։ Իսկ որոշ փորձեր, ընդակառակը, կը կազմեն առանձին հատոր միակ նիւթով։

Որեւէ երկի բուն գրութիւնը, անոր ամբողջութիւնը՝ կը կոչուի բնագիր։ Բնագիրը յաճախ կ՝ ունենայ գլուխներու բաժանում (խորագիրներով, ենթախորագիրներով կամ պարզ թուագրումով)։ Գրադատական կամ փորձագրական գործերը յաճախ կ՝ ունենան ծանօթագրութիւններ։ Ասոնք կրնան ըլլալ էջատիպ նոթեր կրնան ըլլալ նաեւ խմբուած գլուխներու, երբեմն եւ հատորի աւարտին։

Գրագէտի մը գործերու ամբողջութիւնը կը բնորոշենք ամբողջական գործեր կամ ամբողջական երկեր արտայայտութեամբ, երբեմն ալ պարզապէս գործ բառի եզակի գործածութեամբ՝ հաւաքական իմաստով։ Այսպէս Յակոբ Օշականի գործը ծաւալուն է նախադասութեան մէջ։

Կատեգորիա:Գրականութիւն