«Մկրտիչ Տարագճեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ 91 տարբերակ: Importing from hy.wikipedia.org
կատեգորիայի հեռացում using AWB
Տող 29. Տող 29.
}}
}}


'''Մկրտիչ Տարագճեան''' ({{Լեզու en|Megerditch Tarakdjian}}) ծնած է [[Դեկտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Դեկտեմբեր]] [[1952 թուական|1952]]-ին [[Հալէպ]], [[Սուրիա]] որտեղ ստացած է իր ուսումը. ապա ան հաստատուած է [[Մոնրէալ|Մոնրէալ]], [[Գանատա]]: Բժիշկ, օժտուած արուեստագէտ եւ քանդակագործ հրաշալի ստեղծագործութիւններով:
'''Մկրտիչ Տարագճեան''' ({{Լեզու en|Megerditch Tarakdjian}}) ծնած է [[Դեկտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Դեկտեմբեր]] [[1952 թուական|1952]]-ին [[Հալէպ]], [[Սուրիա]] որտեղ ստացած է իր ուսումը. ապա ան հաստատուած է [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]: Բժիշկ, օժտուած արուեստագէտ եւ քանդակագործ հրաշալի ստեղծագործութիւններով:


== Կենսագրութիւն ==
== Կենսագրութիւն ==


'''Մկրտիչ Տարագճեան''' ծնած է [[Հալէպ]], [[Սուրիա]] ուր ստացած է իր ուսումը՝ [[Հայկազեան Վարժարան |Հայկազեան Վարժարան]] ([[1960]]-[[1966]]), [[Քարէն Եփփէ Ազգային Ճեմարան |Քարէն Եփփէ Ազգային Ճեմարան]] ([[1966]]-[[1972]]),[[Հալէպ]]ի Համալսարանի Բժշկական կաճառ ([[1972]]-[[1978]]), ապա ան հաստատուած է [[Մոնրէալ|Մոնրէալ]], [[Գանատա]] եւ աւարտած է (McGill University Medical School) post graduate training ([[1985]]-[[1986]]):
'''Մկրտիչ Տարագճեան''' ծնած է [[Հալէպ]], [[Սուրիա]] ուր ստացած է իր ուսումը՝ [[Հայկազեան Վարժարան]] ([[1960]]-[[1966]]), [[Քարէն Եփփէ Ազգային Ճեմարան]] ([[1966]]-[[1972]]),[[Հալէպ]]ի Համալսարանի Բժշկական կաճառ ([[1972]]-[[1978]]), ապա ան հաստատուած է [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]] եւ աւարտած է (McGill University Medical School) post graduate training ([[1985]]-[[1986]]):


Փոքր տարիքէն Մկրտիչ յատուկ սէր ունեցած է արուեստի հանդէպ եւ շատ կանուխ, շրջան մը յաճախած է Հալէպի Սարեանի Անուան Արուեստի Ակադեմեան։ Թէեւ ան որպէս ասպարէզ ընտրած է բժշկութիւնը, սակայն արուեստի նուիրումը միշտ վառ մնացած է իր մէջ:
Փոքր տարիքէն Մկրտիչ յատուկ սէր ունեցած է արուեստի հանդէպ եւ շատ կանուխ, շրջան մը յաճախած է Հալէպի Սարեանի Անուան Արուեստի Ակադեմեան։ Թէեւ ան որպէս ասպարէզ ընտրած է բժշկութիւնը, սակայն արուեստի նուիրումը միշտ վառ մնացած է իր մէջ:
Տող 45. Տող 45.
Իսկ անոր յղացքները (որոնք երեսունէ աւելի են) գրաւականն են անոր հզօր երեւակայութեան եւ տաղանդին:
Իսկ անոր յղացքները (որոնք երեսունէ աւելի են) գրաւականն են անոր հզօր երեւակայութեան եւ տաղանդին:


Անոր գլխաւոր կերպարը Մարդն է` Գլխագիր մարդը, տարօրինակ, երբեմն նոյնիսկ` արտակեդրոն միջավայրի մէջ, ուր տեղի կ՛ունենայ գոյատեւման պայքարն ու մարդու մարդկայնացման տագնապահար գործընթացը: Ան կ՛աշխատի մարդու մարմնի մասերու հանման սկզբունքով, որուն նախակարապետներէն են [[Օկիւստ Ռոտէն |Օկիւստ Ռոտէն]]ն ու [[Արշիլ Կորքի|Արշիլ Կորքի]]ն:<ref>[https://www.aztagdaily.com/archives/311713 Մկրտիչ Տարագճեանի Իւրայատուկ Ցուցահանդէսը]</ref>
Անոր գլխաւոր կերպարը Մարդն է` Գլխագիր մարդը, տարօրինակ, երբեմն նոյնիսկ` արտակեդրոն միջավայրի մէջ, ուր տեղի կ՛ունենայ գոյատեւման պայքարն ու մարդու մարդկայնացման տագնապահար գործընթացը: Ան կ՛աշխատի մարդու մարմնի մասերու հանման սկզբունքով, որուն նախակարապետներէն են [[Օկիւստ Ռոտէն]]ն ու [[Արշիլ Կորքի]]ն:<ref>[https://www.aztagdaily.com/archives/311713 Մկրտիչ Տարագճեանի Իւրայատուկ Ցուցահանդէսը]</ref>


Մեր օրերուն բազմաթիւ են այն կերպարուեստագէտները, որոնք ազատօրէն կը վարուին մարդու մարմինի հետ, սակայն քիչ են յաջողածները: Այդ քիչերէն կարելի է համարել Տարագճեանը եւս, որուն «Քրոսինկ տը ուոլ» ստեղծագործութիւնը այս առումով լաւագոյն օրինակը կրնայ հանդիսանալ:
Մեր օրերուն բազմաթիւ են այն կերպարուեստագէտները, որոնք ազատօրէն կը վարուին մարդու մարմինի հետ, սակայն քիչ են յաջողածները: Այդ քիչերէն կարելի է համարել Տարագճեանը եւս, որուն «Քրոսինկ տը ուոլ» ստեղծագործութիւնը այս առումով լաւագոյն օրինակը կրնայ հանդիսանալ:
Տող 55. Տող 55.
== Մկրտիչ Տարագճեանի արուեստի գործերը ==
== Մկրտիչ Տարագճեանի արուեստի գործերը ==


Մասնագիտութեամբ [[բժիշկ]], սակայն էութեամբ արուեստագէտի խառնուածքի տէր, քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանի արուեստի գործերը կը գտնուին [[Գանատա]]յի, [[ԱՄՆ (արեւմտահայերէն)|Միացեալ Նահանգներու]] եւ [[Հայաստան (արեւմտահայերէն)|Հայաստանի]] զանազան հանրային հաստատութիւններու մէջ։ Իր կերտած,Գանատահայ համբաւաւոր լուսանկարիչ [[Յուսուֆ Քարշ]]ի յուշարձանը, կանգնեցուած է Գանատայի մայրաքաղաք Օթաուայի կեդրոնը. իսկ Մոն Ռոյալ քաղաքապետարանի հանրային գրադարանին առջեւ զետեղուած է '''«Ընթերցողը»''' կերպարին մեծադիր արձանը։

Մասնագիտութեամբ [[Բժիշկ|բժիշկ]], սակայն էութեամբ արուեստագէտի խառնուածքի տէր, քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանի արուեստի գործերը կը գտնուին [[Գանատա]]յի, [[ԱՄՆ (արեւմտահայերէն)|Միացեալ Նահանգներու]] եւ [[Հայաստան (արեւմտահայերէն)|Հայաստանի]] զանազան հանրային հաստատութիւններու մէջ։ Իր կերտած,Գանատահայ համբաւաւոր լուսանկարիչ [[Յուսուֆ Քարշ]]ի յուշարձանը, կանգնեցուած է Գանատայի մայրաքաղաք Օթաուայի կեդրոնը. իսկ Մոն Ռոյալ քաղաքապետարանի հանրային գրադարանին առջեւ զետեղուած է '''«Ընթերցողը»''' կերպարին մեծադիր արձանը։


Տարագճեան, որպէս արուեստագէտ բժիշկ, համոզուած է որ արուեստը՝ մարդու ստեղծագործական ներուժը դրսեւերելու կողքին նաեւ բուժիչ գործօն մըն է մարդկային կեանքին մէջ։
Տարագճեան, որպէս արուեստագէտ բժիշկ, համոզուած է որ արուեստը՝ մարդու ստեղծագործական ներուժը դրսեւերելու կողքին նաեւ բուժիչ գործօն մըն է մարդկային կեանքին մէջ։
Տող 64. Տող 63.
== «Ազատութիւն» քանդակը ==
== «Ազատութիւն» քանդակը ==


Հայաստանի Հանրապետութեան Անկախութեան 20 ամեակի ցուցահանդէսին Մկրտիչ Տարագճեան ուղարկեց իր «Ազատութիւն» քանդակը, գործ, որ կը ներկայացնէ շիշի մէջէն դուրս եկող հսկային, ով վերջապէս ազատութիւն ձեռք բերած է, ազատուելով իր շղթաներէն : Այժմ այդ գործը Սփիւռքի նախարար [[Հրանուշ Յակոբեան|Հրանուշ Հակոբեան]] գրասենեակին մեջ է: <ref>[http://www.old1.hayernaysor.am/1354175252 «Արուեստը մեծ բժշկութիւն է»]</ref>
Հայաստանի Հանրապետութեան Անկախութեան 20 ամեակի ցուցահանդէսին Մկրտիչ Տարագճեան ուղարկեց իր «Ազատութիւն» քանդակը, գործ, որ կը ներկայացնէ շիշի մէջէն դուրս եկող հսկային, ով վերջապէս ազատութիւն ձեռք բերած է, ազատուելով իր շղթաներէն : Այժմ այդ գործը Սփիւռքի նախարար [[Հրանուշ Յակոբեան|Հրանուշ Հակոբեան]] գրասենեակին մեջ է:<ref>[http://www.old1.hayernaysor.am/1354175252 «Արուեստը մեծ բժշկութիւն է»]</ref>


== Յուսուֆ Քարշի կիսանդրի Քանդակը ==
== Յուսուֆ Քարշի կիսանդրի Քանդակը ==


[[Յուսուֆ Քարշ]]ի կիսանդրի Քանդակի հեղինակը [[Բժիշկ|բժիշկ]] [[Մկրտիչ Տարագճեան]]ն է: Յուշարձանի ինժեներական նախագիծը կատարուած է Սուրէն Հաճեանի կողմէն:
[[Յուսուֆ Քարշ]]ի կիսանդրի Քանդակի հեղինակը [[բժիշկ]] Մկրտիչ Տարագճեանն է: Յուշարձանի ինժեներական նախագիծը կատարուած է Սուրէն Հաճեանի կողմէն:


Գանատահայ լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշին նուիրուած յուշարձան [[Գանատա]]յի [[Օթթաուա |Օթթաուա]] քաղաքին մէջ։ Յուշարձանը հայ-Գանատական բարեկամական յարաբերութիւններու խորհրդանիշերէն է: Գանատայի ժառանգութեան նախարարութեան եւ Մայրաքաղաքային յանձնաժողովի հետ համագործակցութեամբ բացուած Յուսուֆ Քարշի յուշարձանը նուէր է հայ ժողովուրդէն Գանատային` Հայ-Գանատական դիւանագիտական Յարաբերութիւններու հաստատման 25-ամեակի եւ Գանատայի Համադաշնութեան 150-ամեակի կապակցութեամբ:
Գանատահայ լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշին նուիրուած յուշարձան [[Գանատա]]յի [[Օթթաուա]] քաղաքին մէջ։ Յուշարձանը հայ-Գանատական բարեկամական յարաբերութիւններու խորհրդանիշերէն է: Գանատայի ժառանգութեան նախարարութեան եւ Մայրաքաղաքային յանձնաժողովի հետ համագործակցութեամբ բացուած Յուսուֆ Քարշի յուշարձանը նուէր է հայ ժողովուրդէն Գանատային` Հայ-Գանատական դիւանագիտական Յարաբերութիւններու հաստատման 25-ամեակի եւ Գանատայի Համադաշնութեան 150-ամեակի կապակցութեամբ:
Յուշարձանը կը գտնուի Օթթաուայի կեդրոն՝ «Confederation square» Համադաշնութեան հրապարակ<ref>[http://noranor.ca/2017/06/05/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B0%D5%BC%D5%B9%D5%A1%D5%AF-%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5-%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B9/ Աշխարհահռչակ կանադահայ լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին կտեղադրվի Օտտավայում]</ref>:
Յուշարձանը կը գտնուի Օթթաուայի կեդրոն՝ «Confederation square» Համադաշնութեան հրապարակ<ref name="noranor.ca">[http://noranor.ca/2017/06/05/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B0%D5%BC%D5%B9%D5%A1%D5%AF-%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5-%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B9/ Աշխարհահռչակ կանադահայ լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին կտեղադրվի Օտտավայում]</ref>:


Յուշարձանի բացումը կատարած են [[Գանատա]]յի մօտ ՀՀ արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Արմեն Եգանյանը, Գանատայի Սենաթի նախագահ ՃորՃ Ֆիւրին եւ յուշարձանի հեղինակ, Գանատահայ քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանը, բացման արարողութեանը ներկայ գտնուած են Գանատայի արտաքին գործերու եւ ժառանգութեան նախարարություններու բարձրաստիճան ներկայացուցիչներ, դիւանագէտներ, հայ համայնքային կառոյցներու ղեկավարներ, բազմաթիւ Գանատահայեր, լրագրողներ:<ref name="noranor.ca"/>:

Յուշարձանի բացումը կատարած են [[Գանատա]]յի մօտ ՀՀ արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Արմեն Եգանյանը, Գանատայի Սենաթի նախագահ ՃորՃ Ֆիւրին եւ յուշարձանի հեղինակ, Գանատահայ քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանը, բացման արարողութեանը ներկայ գտնուած են Գանատայի արտաքին գործերու եւ ժառանգութեան նախարարություններու բարձրաստիճան ներկայացուցիչներ, դիւանագէտներ, հայ համայնքային կառոյցներու ղեկավարներ, բազմաթիւ Գանատահայեր, լրագրողներ:<ref>[http://noranor.ca/2017/06/05/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B0%D5%BC%D5%B9%D5%A1%D5%AF-%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5-%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B9/ Աշխարհահռչակ կանադահայ լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին կտեղադրվի Օտտավայում]</ref>:


== «Ընթերցողը» կերպարին մեծադիր արձանը ==
== «Ընթերցողը» կերպարին մեծադիր արձանը ==


«Ռեճինալտ Տաուսըն գրադարան»-ի «Reginald J. P. Dawson Library» հիմնադրութեան 50-ամեակին առիթով, օժտուած քանդակագործ բժիշկ Մ. Տարագճեան [[Մոնրէալ]] քաղաքին կը նուիրէ պրոնզաձոյլ մեծ չափի հոյակապ գործ մը` «Ընթերցողը»: Ողջունելի յաւելում մը` քաղաքի հանրային արուեստի հաւաքածոյին, որ կը զարդարէ գրադարանի գլխաւոր մուտքը «Կրահամ պուլվար»-ի եւ «Քինտըրսլէ Աւենիւ»-ի անկիւնը:<ref>[https://www.aztagdaily.com/archives/351226 Մոնրէալաբնակ Արուեստագէտ Մկրտիչ Տարագճեանը Կը Հարստացնէ «Մոն Ռուայալ»-ի Հանրային Արուեստի Հաւաքածոն Իր «Ընթերցողը» Քանդակով]</ref>
«Ռեճինալտ Տաուսըն գրադարան»-ի «Reginald J. P. Dawson Library» հիմնադրութեան 50-ամեակին առիթով, օժտուած քանդակագործ բժիշկ Մ. Տարագճեան [[Մոնրէալ]] քաղաքին կը նուիրէ պրոնզաձոյլ մեծ չափի հոյակապ գործ մը` «Ընթերցողը»: Ողջունելի յաւելում մը` քաղաքի հանրային արուեստի հաւաքածոյին, որ կը զարդարէ գրադարանի գլխաւոր մուտքը «Կրահամ պուլվար»-ի եւ «Քինտըրսլէ Աւենիւ»-ի անկիւնը:<ref name="aztagdaily.com">[https://www.aztagdaily.com/archives/351226 Մոնրէալաբնակ Արուեստագէտ Մկրտիչ Տարագճեանը Կը Հարստացնէ «Մոն Ռուայալ»-ի Հանրային Արուեստի Հաւաքածոն Իր «Ընթերցողը» Քանդակով]</ref>


Այս յատկանշական յուշարձանին բացումը տեղի ունեցաւ [[Մայիս 26]]-ին, խուռներամ արուեստասէրներու ներկայութեան, որոնց շարքին` հեղինակաւոր դէմքերու, ինչպէս` ուժանիւթի նախարար Փիեռ Արքան, Քանատայի մէջ Հայաստանի լիազօր եւ արտակարգ դեսպան Արմէն Եկանեան, քանատահայ թեմի առաջնորդ Բաբգէն եպս. Չարեան, քաղաքապետ` Ֆիլիփ Ռոյ, քաղաքապետութեան անդամ Յարութ Շիթիլեան եւ այլն: Սոյն ցուցասրահը անցեալ տարի ամրան ցուցադրած էր դոկտ. Տարագճեանի աւելի փոքր չափի գործերէն, որոնք դրուած էին իբրեւ մէկ մասը խիստ ժողովրդական եւ ժամանակից ցուցահանդէսի մը: Անոնցմէ մէկը` «Ի՞նչ նորութիւն» խորագրեալ քանդակը նախատիպը հանդիսացաւ այս կոթողին` «Ընթերցող»-ին, որ ունի 1,7 մեթր բարձրութիւն:<ref>[https://www.aztagdaily.com/archives/351226 Մոնրէալաբնակ Արուեստագէտ Մկրտիչ Տարագճեանը Կը Հարստացնէ «Մոն Ռուայալ»-ի Հանրային Արուեստի Հաւաքածոն Իր «Ընթերցողը» Քանդակով]</ref>
Այս յատկանշական յուշարձանին բացումը տեղի ունեցաւ [[Մայիս 26]]-ին, խուռներամ արուեստասէրներու ներկայութեան, որոնց շարքին` հեղինակաւոր դէմքերու, ինչպէս` ուժանիւթի նախարար Փիեռ Արքան, Քանատայի մէջ Հայաստանի լիազօր եւ արտակարգ դեսպան Արմէն Եկանեան, քանատահայ թեմի առաջնորդ Բաբգէն եպս. Չարեան, քաղաքապետ` Ֆիլիփ Ռոյ, քաղաքապետութեան անդամ Յարութ Շիթիլեան եւ այլն: Սոյն ցուցասրահը անցեալ տարի ամրան ցուցադրած էր դոկտ. Տարագճեանի աւելի փոքր չափի գործերէն, որոնք դրուած էին իբրեւ մէկ մասը խիստ ժողովրդական եւ ժամանակից ցուցահանդէսի մը: Անոնցմէ մէկը` «Ի՞նչ նորութիւն» խորագրեալ քանդակը նախատիպը հանդիսացաւ այս կոթողին` «Ընթերցող»-ին, որ ունի 1,7 մեթր բարձրութիւն:<ref name="aztagdaily.com"/>


== Մկրտիչ Տարագճեանի Ցուցահանդէսները ==
== Մկրտիչ Տարագճեանի Ցուցահանդէսները ==


Քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանի Քանդակագործութեան ստեղծագործութիւնները ներկայացուած են անհատական ցուցահանդէսներով։


*[[3 Օգոստոս]] - [[17 Օգոստոս]], [[2017 թուական|2017]], Մկրտիչ Տարագճեան ունեցաւ իր անհատական ցուցահանդէս [[Երեւան]]ի '''Ժամանակակից Արուեստի Թանգարան'''ին մէջ:
Քանդակագործ [[Մկրտիչ Տարագճեան]]ի Քանդակագործութեան ստեղծագործութիւնները ներկայացուած են անհատական ցուցահանդէսներով։
*[[28 Յուլիս]], [[2016 թուական|2016]], Քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանի մէկ յատկանշական ցուցահանդէսի պաշտօնական բացումը տեղի ունեցաւ «Մոն Ռոյալ» քաղաքապետարանի «Ռեճինըլտ Տոուսըն» հանրային գրադարանի արուեստի ցուցասրահին մէջ, ներկայութեամբ` Մոն Ռոյալ տարածաշրջանի քանատական խորհրդարանի անդամ` Անթընի Հաոսֆատըրի: Ցուցադրութեան դրուած էին շուրջ քառասուն ստեղծագործութիւններ: Ցուցահանդէսը փակուեցաւ [[25 Օգոստոս]]ին:<ref>[http://ragmamoul.net/hy/news/culture/2016/08/29/%D5%B4%D5%AF%D6%80%D5%BF%D5%AB%D5%B9-%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B3%D5%A5%D5%A1%D5%B6%D5%AB-%D5%AB%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%AF-%D6%81%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%A1%D5%B0/Մկրտիչ Տարագճեանի Իւրայատուկ Ցուցահանդէսը]</ref>

*[[3 Օգոստոս]] - [[17 Օգոստոս]], [[2017 թուական|2017]], [[Մկրտիչ Տարագճեան]] ունեցաւ իր անհատական ցուցահանդէս [[Երեւան]]ի '''Ժամանակակից Արուեստի Թանգարան'''ին մէջ:

*[[28 Յուլիս]], [[2016 թուական|2016]], Քանդակագործ [[Մկրտիչ Տարագճեան]]ի մէկ յատկանշական ցուցահանդէսի պաշտօնական բացումը տեղի ունեցաւ «Մոն Ռոյալ» քաղաքապետարանի «Ռեճինըլտ Տոուսըն» հանրային գրադարանի արուեստի ցուցասրահին մէջ, ներկայութեամբ` Մոն Ռոյալ տարածաշրջանի քանատական խորհրդարանի անդամ` Անթընի Հաոսֆատըրի: Ցուցադրութեան դրուած էին շուրջ քառասուն ստեղծագործութիւններ: Ցուցահանդէսը փակուեցաւ [[25 Օգոստոս]]ին:<ref>[http://ragmamoul.net/hy/news/culture/2016/08/29/%D5%B4%D5%AF%D6%80%D5%BF%D5%AB%D5%B9-%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B3%D5%A5%D5%A1%D5%B6%D5%AB-%D5%AB%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%AF-%D6%81%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%A1%D5%B0/Մկրտիչ Տարագճեանի Իւրայատուկ Ցուցահանդէսը]</ref>

*Սեպտեմբեր [[2016 թուական|2016]] Հանրապետական Ցուցահանդէս Նուիրուած Հայաստանի Անկախութեան 25 ամեակին։ [[Երեւան]] <ref>[http://tarakdjian.com/?page_id=2504&lang=hy Ցուցահանդէսներ հաւաքական]</ref>
*Սեպտեմբեր [[2016 թուական|2016]] Հանրապետական Ցուցահանդէս Նուիրուած Հայաստանի Անկախութեան 25 ամեակին։ [[Երեւան]] <ref>[http://tarakdjian.com/?page_id=2504&lang=hy Ցուցահանդէսներ հաւաքական]</ref>
*Սեպտեմբեր [[2015 թուական|2015]] ԱՐՈՒԵՍՏ եւ ՅԻՇՈՂՈՒԹԻՒՆ Ցուցահանդէս Նուիրուած Հայոց Ցեղասպանութեան 100 ամեակին Arta Gallery [[Թորոնթօ]], [[Գանատա]]
*Սեպտեմբեր [[2015 թուական|2015]] ԱՐՈՒԵՍՏ եւ ՅԻՇՈՂՈՒԹԻՒՆ Ցուցահանդէս Նուիրուած Հայոց Ցեղասպանութեան 100 ամեակին Arta Gallery [[Թորոնթօ]], [[Գանատա]]

*Ապրիլ [[2015]] Հանրապետական Ցուցահանդէս, նուիրուած Հայոց Ցեղասպանութեան 100 ամեակին։ Կազմակերպուած Մշակոյթի Նախարարութեան եւ Հայաստանի Նկարիչներու Միութեան կողմէ: [[Երեւան]]
*Ապրիլ [[2015]] Հանրապետական Ցուցահանդէս, նուիրուած Հայոց Ցեղասպանութեան 100 ամեակին։ Կազմակերպուած Մշակոյթի Նախարարութեան եւ Հայաստանի Նկարիչներու Միութեան կողմէ: [[Երեւան]]
*Հոկտեմբեր [[2014]] (Scvlptvre), [[Քեպէք]]ի Քանդակագործներու Առաջին Ցուցահանդէս։ Մոնրէալ, [[Գանատա]]
*Հոկտեմբեր [[2014]] (Scvlptvre), [[Քեպէք]]ի Քանդակագործներու Առաջին Ցուցահանդէս։ Մոնրէալ, [[Գանատա]]
*Սեպտեմբեր [[2011]] Համահայկական Ցուցահանդէս, կազմակերպուած Սփիւռքի նախարարութեան եւ Հայաստանի Նկարիչներու Միութեան կողմէ, նուիրուած Հայաստանի անկախութեան 20 ամեակին:[[Երեւան]],
*Սեպտեմբեր [[2011]] Համահայկական Ցուցահանդէս, կազմակերպուած Սփիւռքի նախարարութեան եւ Հայաստանի Նկարիչներու Միութեան կողմէ, նուիրուած Հայաստանի անկախութեան 20 ամեակին:[[Երեւան]],
*Մայիս [[2011]] [[Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ]]ու [[Հիւս. Գարոլինա |Հիւս. Գարոլինա]]յի Միջազգային Մանրարուեստի 20-րդ Ցուցահանդէս (20th International Miniature Art Show)
*Մայիս [[2011]] [[Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ]]ու [[Հիւս. Գարոլինա]]յի Միջազգային Մանրարուեստի 20-րդ Ցուցահանդէս (20th International Miniature Art Show)
*Ապրիլ [[2010]] [[Թեքէեան Մշակութային Միութեան]] Ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]],[[Գանատա]]

*2001 Գանատահայ Արուեստագետներու շրջուն ցուահանդէս, կազմակերպուած Համազգային Մշակութային Միութեան կողմէ, նուիրուած [[Հայաստանի Քրիստոնէութեան 1700 ամեակ]]ին։ Տիթրոիթ, [[ԱՄՆ (արեւմտահայերէն)|ԱՄՆ.]] [[Թորոնթօ]] եւ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]
*Ապրիլ [[2010]] [[Թեքէեան Մշակութային Միութեան |Թեքէեան Մշակութային Միութեան]] Ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]],[[Գանատա]]
*Մարտ [[2001]] [[Քէպէք]]ի Արուեստագէտ Բժիշկներու Միութեան Ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]
*2001 Գանատահայ Արուեստագետներու շրջուն ցուահանդէս, կազմակերպուած Համազգային Մշակութային Միութեան կողմէ, նուիրուած [[Հայաստանի Քրիստոնէութեան 1700 ամեակ |Հայաստանի Քրիստոնէութեան 1700 ամեակ]]ին։ Տիթրոիթ, [[ԱՄՆ (արեւմտահայերէն)|ԱՄՆ.]] [[Թորոնթօ]] եւ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]

*Մարտ [[2001]] [[Քէպէք |Քէպէք]]ի Արուեստագէտ Բժիշկներու Միութեան Ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]
*Մարտ [[2000]] (L’Actualité Médicale) ի հրատարակչութեան կազմակերպած արուեստի ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]
*Մարտ [[2000]] (L’Actualité Médicale) ի հրատարակչութեան կազմակերպած արուեստի ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]
== Պատկերասրահ ==
== Պատկերասրահ ==
Տող 111. Տող 103.
== Տես նաեւ ==
== Տես նաեւ ==
* [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B8%D6%82%D6%86_%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%B7%D5%AB_%D5%AF%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%AB_(%D5%95%D5%BF%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%A1)Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին (Օթթաուա)]
* [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B8%D6%82%D6%86_%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%B7%D5%AB_%D5%AF%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%AB_(%D5%95%D5%BF%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%A1)Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին (Օթթաուա)]

== Ծանօթագրութիւններ ==
{{Ծնթ․ցանկ}}


{{DEFAULTSORT:տարագճեան,Մկրտիչ }}
{{DEFAULTSORT:տարագճեան,Մկրտիչ }}
Տող 116. Տող 111.
[[Կատեգորիա:Հայ բժիշկներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Հայ բժիշկներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Հայ քանդակագործներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Հայ քանդակագործներ (արւմտ․)]]

== Ծանօթագրութիւններ ==
{{ծանցանկ}}

[[Կատեգորիա:Գանատայի յուշարձաններ]]
[[Կատեգորիա:Գանատայի յուշարձաններ]]

20:55, 10 Ապրիլ 2019-ի տարբերակ

Կաղապար:ԱՀ Կաղապար:Տեղեկաքարտ Անձ (արեւմտահայերէն)

Մկրտիչ Տարագճեան (անգլերէն՝ Megerditch Tarakdjian) ծնած է Դեկտեմբեր 1952-ին Հալէպ, Սուրիա որտեղ ստացած է իր ուսումը. ապա ան հաստատուած է Մոնրէալ, Գանատա: Բժիշկ, օժտուած արուեստագէտ եւ քանդակագործ հրաշալի ստեղծագործութիւններով:

Կենսագրութիւն

Մկրտիչ Տարագճեան ծնած է Հալէպ, Սուրիա ուր ստացած է իր ուսումը՝ Հայկազեան Վարժարան (1960-1966), Քարէն Եփփէ Ազգային Ճեմարան (1966-1972),Հալէպի Համալսարանի Բժշկական կաճառ (1972-1978), ապա ան հաստատուած է Մոնրէալ, Գանատա եւ աւարտած է (McGill University Medical School) post graduate training (1985-1986):

Փոքր տարիքէն Մկրտիչ յատուկ սէր ունեցած է արուեստի հանդէպ եւ շատ կանուխ, շրջան մը յաճախած է Հալէպի Սարեանի Անուան Արուեստի Ակադեմեան։ Թէեւ ան որպէս ասպարէզ ընտրած է բժշկութիւնը, սակայն արուեստի նուիրումը միշտ վառ մնացած է իր մէջ:

Աւելի ուշ, առողջապահական մարզի մէջ ներգրաւուածութեան կողքին, Մկրտիչ ըլլալով ինքնուս արուեստագետ մը, զարգացուցած է իր ձիրքերը եւ հմտացած քանդակագործութեան մէջ: Մոնրէալաբնակ քանդակագործ Արթօ Չաքմաքչեանի հետ իր սերտ գործակցութիւնը յաւելեալ զարկ տուած է իր ստեղծագործութիւններուն:

Մկրտիչ Տարագճեանի արուեստի ոճը եւ ինքնատիպութիւնը

Մկրտիչ Տարագճեան թէեւ գերիրապաշտ մըն է, սակայն այս մէկը չի խանգարեր զինք, որպէսզի իրագործէ նաեւ իրապաշտական բնոյթի դիմաքանդակներ, որոնք կը դրսեւորեն անոր ծեփակերտելու հմտութիւնն ու կատարողական մակարդակը:

Իսկ անոր յղացքները (որոնք երեսունէ աւելի են) գրաւականն են անոր հզօր երեւակայութեան եւ տաղանդին:

Անոր գլխաւոր կերպարը Մարդն է` Գլխագիր մարդը, տարօրինակ, երբեմն նոյնիսկ` արտակեդրոն միջավայրի մէջ, ուր տեղի կ՛ունենայ գոյատեւման պայքարն ու մարդու մարդկայնացման տագնապահար գործընթացը: Ան կ՛աշխատի մարդու մարմնի մասերու հանման սկզբունքով, որուն նախակարապետներէն են Օկիւստ Ռոտէնն ու Արշիլ Կորքին:[1]

Մեր օրերուն բազմաթիւ են այն կերպարուեստագէտները, որոնք ազատօրէն կը վարուին մարդու մարմինի հետ, սակայն քիչ են յաջողածները: Այդ քիչերէն կարելի է համարել Տարագճեանը եւս, որուն «Քրոսինկ տը ուոլ» ստեղծագործութիւնը այս առումով լաւագոյն օրինակը կրնայ հանդիսանալ:

Ան այն յանձնառու արուեստագէտներէն է, որոնց ստեղծագործութիւններէն իւրաքանչիւրը պատգամ մը կը պարունակէ իր մէջ: Այս պատճառով ալ անոր արուեստը առաւելագոյնս բացայայտելու համար կարիքը կը զգացուի համապատասխան վերլուծումներու եւ մեկնաբանութեան:

Տարագճեան թէեւ գերիրապաշտ մըն է, սակայն այս մէկը չի խանգարեր զինք, որպէսզի իրագործէ նաեւ իրապաշտական բնոյթի դիմաքանդակներ, որոնք կը դրսեւորեն անոր ծեփակերտելու հմտութիւնն ու կատարողական մակարդակը: Իսկ անոր յղացքները (որոնք երեսունէ աւելի են) գրաւականն են անոր հզօր երեւակայութեան եւ տաղանդին:

Մկրտիչ Տարագճեանի արուեստի գործերը

Մասնագիտութեամբ բժիշկ, սակայն էութեամբ արուեստագէտի խառնուածքի տէր, քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանի արուեստի գործերը կը գտնուին Գանատայի, Միացեալ Նահանգներու եւ Հայաստանի զանազան հանրային հաստատութիւններու մէջ։ Իր կերտած,Գանատահայ համբաւաւոր լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշի յուշարձանը, կանգնեցուած է Գանատայի մայրաքաղաք Օթաուայի կեդրոնը. իսկ Մոն Ռոյալ քաղաքապետարանի հանրային գրադարանին առջեւ զետեղուած է «Ընթերցողը» կերպարին մեծադիր արձանը։

Տարագճեան, որպէս արուեստագէտ բժիշկ, համոզուած է որ արուեստը՝ մարդու ստեղծագործական ներուժը դրսեւերելու կողքին նաեւ բուժիչ գործօն մըն է մարդկային կեանքին մէջ։

Ան ունի շուրջ քառասուն ստեղծագործութիւններ, որոնք արուեստասէրներուն ընդհանուր գաղափար մը կու տան Տարագճեանի ստեղծագործական անցած ուղիի մասին:

«Ազատութիւն» քանդակը

Հայաստանի Հանրապետութեան Անկախութեան 20 ամեակի ցուցահանդէսին Մկրտիչ Տարագճեան ուղարկեց իր «Ազատութիւն» քանդակը, գործ, որ կը ներկայացնէ շիշի մէջէն դուրս եկող հսկային, ով վերջապէս ազատութիւն ձեռք բերած է, ազատուելով իր շղթաներէն : Այժմ այդ գործը Սփիւռքի նախարար Հրանուշ Հակոբեան գրասենեակին մեջ է:[2]

Յուսուֆ Քարշի կիսանդրի Քանդակը

Յուսուֆ Քարշի կիսանդրի Քանդակի հեղինակը բժիշկ Մկրտիչ Տարագճեանն է: Յուշարձանի ինժեներական նախագիծը կատարուած է Սուրէն Հաճեանի կողմէն:

Գանատահայ լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշին նուիրուած յուշարձան Գանատայի Օթթաուա քաղաքին մէջ։ Յուշարձանը հայ-Գանատական բարեկամական յարաբերութիւններու խորհրդանիշերէն է: Գանատայի ժառանգութեան նախարարութեան եւ Մայրաքաղաքային յանձնաժողովի հետ համագործակցութեամբ բացուած Յուսուֆ Քարշի յուշարձանը նուէր է հայ ժողովուրդէն Գանատային` Հայ-Գանատական դիւանագիտական Յարաբերութիւններու հաստատման 25-ամեակի եւ Գանատայի Համադաշնութեան 150-ամեակի կապակցութեամբ: Յուշարձանը կը գտնուի Օթթաուայի կեդրոն՝ «Confederation square» Համադաշնութեան հրապարակ[3]:

Յուշարձանի բացումը կատարած են Գանատայի մօտ ՀՀ արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Արմեն Եգանյանը, Գանատայի Սենաթի նախագահ ՃորՃ Ֆիւրին եւ յուշարձանի հեղինակ, Գանատահայ քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանը, բացման արարողութեանը ներկայ գտնուած են Գանատայի արտաքին գործերու եւ ժառանգութեան նախարարություններու բարձրաստիճան ներկայացուցիչներ, դիւանագէտներ, հայ համայնքային կառոյցներու ղեկավարներ, բազմաթիւ Գանատահայեր, լրագրողներ:[3]:

«Ընթերցողը» կերպարին մեծադիր արձանը

«Ռեճինալտ Տաուսըն գրադարան»-ի «Reginald J. P. Dawson Library» հիմնադրութեան 50-ամեակին առիթով, օժտուած քանդակագործ բժիշկ Մ. Տարագճեան Մոնրէալ քաղաքին կը նուիրէ պրոնզաձոյլ մեծ չափի հոյակապ գործ մը` «Ընթերցողը»: Ողջունելի յաւելում մը` քաղաքի հանրային արուեստի հաւաքածոյին, որ կը զարդարէ գրադարանի գլխաւոր մուտքը «Կրահամ պուլվար»-ի եւ «Քինտըրսլէ Աւենիւ»-ի անկիւնը:[4]

Այս յատկանշական յուշարձանին բացումը տեղի ունեցաւ Մայիս 26-ին, խուռներամ արուեստասէրներու ներկայութեան, որոնց շարքին` հեղինակաւոր դէմքերու, ինչպէս` ուժանիւթի նախարար Փիեռ Արքան, Քանատայի մէջ Հայաստանի լիազօր եւ արտակարգ դեսպան Արմէն Եկանեան, քանատահայ թեմի առաջնորդ Բաբգէն եպս. Չարեան, քաղաքապետ` Ֆիլիփ Ռոյ, քաղաքապետութեան անդամ Յարութ Շիթիլեան եւ այլն: Սոյն ցուցասրահը անցեալ տարի ամրան ցուցադրած էր դոկտ. Տարագճեանի աւելի փոքր չափի գործերէն, որոնք դրուած էին իբրեւ մէկ մասը խիստ ժողովրդական եւ ժամանակից ցուցահանդէսի մը: Անոնցմէ մէկը` «Ի՞նչ նորութիւն» խորագրեալ քանդակը նախատիպը հանդիսացաւ այս կոթողին` «Ընթերցող»-ին, որ ունի 1,7 մեթր բարձրութիւն:[4]

Մկրտիչ Տարագճեանի Ցուցահանդէսները

Քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանի Քանդակագործութեան ստեղծագործութիւնները ներկայացուած են անհատական ցուցահանդէսներով։

  • 3 Օգոստոս - 17 Օգոստոս, 2017, Մկրտիչ Տարագճեան ունեցաւ իր անհատական ցուցահանդէս Երեւանի Ժամանակակից Արուեստի Թանգարանին մէջ:
  • 28 Յուլիս, 2016, Քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանի մէկ յատկանշական ցուցահանդէսի պաշտօնական բացումը տեղի ունեցաւ «Մոն Ռոյալ» քաղաքապետարանի «Ռեճինըլտ Տոուսըն» հանրային գրադարանի արուեստի ցուցասրահին մէջ, ներկայութեամբ` Մոն Ռոյալ տարածաշրջանի քանատական խորհրդարանի անդամ` Անթընի Հաոսֆատըրի: Ցուցադրութեան դրուած էին շուրջ քառասուն ստեղծագործութիւններ: Ցուցահանդէսը փակուեցաւ 25 Օգոստոսին:[5]
  • Սեպտեմբեր 2016 Հանրապետական Ցուցահանդէս Նուիրուած Հայաստանի Անկախութեան 25 ամեակին։ Երեւան [6]
  • Սեպտեմբեր 2015 ԱՐՈՒԵՍՏ եւ ՅԻՇՈՂՈՒԹԻՒՆ Ցուցահանդէս Նուիրուած Հայոց Ցեղասպանութեան 100 ամեակին Arta Gallery Թորոնթօ, Գանատա
  • Ապրիլ 2015 Հանրապետական Ցուցահանդէս, նուիրուած Հայոց Ցեղասպանութեան 100 ամեակին։ Կազմակերպուած Մշակոյթի Նախարարութեան եւ Հայաստանի Նկարիչներու Միութեան կողմէ: Երեւան
  • Հոկտեմբեր 2014 (Scvlptvre), Քեպէքի Քանդակագործներու Առաջին Ցուցահանդէս։ Մոնրէալ, Գանատա
  • Սեպտեմբեր 2011 Համահայկական Ցուցահանդէս, կազմակերպուած Սփիւռքի նախարարութեան եւ Հայաստանի Նկարիչներու Միութեան կողմէ, նուիրուած Հայաստանի անկախութեան 20 ամեակին:Երեւան,
  • Մայիս 2011 Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու Հիւս. Գարոլինայի Միջազգային Մանրարուեստի 20-րդ Ցուցահանդէս (20th International Miniature Art Show)
  • Ապրիլ 2010 Թեքէեան Մշակութային Միութեան Ցուցահանդէս։ Մոնրէալ,Գանատա
  • 2001 Գանատահայ Արուեստագետներու շրջուն ցուահանդէս, կազմակերպուած Համազգային Մշակութային Միութեան կողմէ, նուիրուած Հայաստանի Քրիստոնէութեան 1700 ամեակին։ Տիթրոիթ, ԱՄՆ. Թորոնթօ եւ Մոնրէալ, Գանատա
  • Մարտ 2001 Քէպէքի Արուեստագէտ Բժիշկներու Միութեան Ցուցահանդէս։ Մոնրէալ, Գանատա
  • Մարտ 2000 (L’Actualité Médicale) ի հրատարակչութեան կազմակերպած արուեստի ցուցահանդէս։ Մոնրէալ, Գանատա

Պատկերասրահ

Տես նաեւ

Ծանօթագրութիւններ


Կատեգորիա:1952 ծնունդներ (արւմտ․) Կատեգորիա:Հայ բժիշկներ (արւմտ․) Կատեգորիա:Հայ քանդակագործներ (արւմտ․) Կատեգորիա:Գանատայի յուշարձաններ