Սելին Տիոն

Խմբագրել յղումները

Սելին Տիոն (անգլերէն՝ Celine Dion, ծնեալ՝ 30 Մարտ 1968) Քանատացի երգչուհի է։ Ծնած է Քանատայի Քէպեք նահանգ՝ Շարլըմէն (Charlemagne)։ 1990-ին, անգլերէնով ձայնագրած է «Unison» ալպոմը։ 1988-ին՝ Սելին Տիոն, յաղթած է Եամահայի համաշխարհային երգի մրցոյթը (Yamaha World Popular Song Festival), իսկ 1988-ին Եւրատեսիլ երգի մրցոյթը (1988 Eurovision Song Contest)։ Չնայած ունեցած մեծ յաջողութիւններուն, Սելին Տիոնը 1999-ին սկսած իր ժամանակը աւելի շատ յատկացնել ընտանիքին եւ ամուսնոյն, որ կը տառապէր քաղցկեղով։ Երաժշտութեան ասպարէզ կրկին կը վերադառնայ 2002-ին։ Սելին Տիոնի երգերը Քանատայի երգիչի ամենաշատ վաճառքն ունեցող երգերն են։ ԱՄՆ-ի մէջ ամենամեծ վաճառքն ունեցող կին երգիչն է եւ միակ կին երգիչը, որուն 2 երգերու սկաւառակը (Single play record) «սինկլները» Միացեալ Թագաւորութեանց մէջ վաճառուած են աւելի քան 1 միլիոն օրինակով։ 1995-ին անոր «D'eux» ալպոմը դարձած է բոլոր ժամանակներու ամենամեծ վաճառքն ունեցող ֆրանսալեզու ալպոմը։ Աշխարհի վրայ իր ալպոմներու 175 միլիոն վաճառքէն ետք, 2004-ին Սելին Տիոնը ներկայացուած է «Chopard Diamond Award» եւ «World Music Awards» մրցանակաբաշխութիւններուն, որպէս ամենաշատ վաճառքն ունեցող երգչուհի։ Ըստ «Sony Music Entertainment»-ի Սելին Տիոնի ալպոմները աշխարհի տարածքին վաճառուած են շուրջ 200 միլիոն օրինակով։

Կենսագրութիւն Եւ Ասպարէզ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Մանկութիւն եւ ասպարէզի սկիզբ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ատեմար Տիոնի եւ Թերեզա Թանկէի (երկուքն ալ ֆրանսական-Քանատական ծագումով) 14 զաւակներէն ամենակրտսերը՝ Սելին Տիոնը մեծցած է Հռոմէա-կաթողիկէ աղքատ[1], բայց, ինչպէս ինք կ՛ըսէ, երջանիկ ընտանիքին մէջ, Շառլեմանի մէջ (այժմ՝ թաղամաս Մոնրէալի արեւմտեան ծայրամասը)[2][3]։ Երաժշտութիւնը միշտ այդ ընտանիքին մաս կազմած է (Տիոնին անուանած են «Céline» երգի պատուին, որ ֆրանսացի երգիչ՝ Եուկ Օֆրէն ձայնագրած էր իր ծնունդէն երկու տարի առաջ)[4]։

1973 թուականի Օգոստոս 13-ին հնգամեայ Սելինն առաջին անգամ հրապարակային ելոյթ ունեցաւ եղբօր՝ Միշելի հարսանիքին՝ կատարելով Քրիսթին Շարպոնոյի «Du fil des aiguilles et du coton» երգը։ Արդիւնքը այն էր, որ ան սկսաւ երգել իր քոյրերուն ու եղբայրներու հետ՝ ծնողներուն փոքրիկ «Le Vieux Baril» կոչուած ըմպելարանին դաշնակին վրայ (Fortepiano-Bar)։ Վաղ տարիքէն Տիոն կ՝ երազէր երգչուհի դառնալ[5]։ 1994 թուականին People ամսագիրին տրուած հարցազրոյցին ան կը նշէ. «Ես կը կարօտնայի տունս եւ ընտանիքիս, սակայն ես չեմ զղջար, որ կորսնցուցած եմ պատանեկութիւնս։ Ես մէկ երազանք ունէի. կ՛ուզէի երգչուհի դառնալ»[6]։

12 տարեկանին Տիոն մօր եւ եղբօր՝ Ժագի հետ, կը յօրինէ իր առաջին երգը՝ «Ce n’était qu’un rêve» («Այդ միայն երազ էր»)[3]։ Իր եղբայրը՝ Միշել Տոնտալինժ Տիոն, ձայնագրութիւնը կ՛ուղարկէ երաժշտական տնօրէն Ռընէ Անժելիլին, որուն անունը ան գտած էր Ժանեթ Ռենոյի ալպոմին հակառակ երեսը[7]։ Անժելիլը, Սելինի ձայնէն այնչափ տպաւորուած, որոշեց զինք աստղ դարձնել[3]։ 1981 թուականին ան գրաւ դրաւ իր բնակարանը՝ ֆինանսաւորելու Սելինի առաջին ձայնագրութինը La voix du bon Dieu («Աստուծոյ ձայնը»), որ աւելի ուշ դարձաւ տեղադրելով այն թիւ մէկ ձայնագրութիւն (hit) եւ անմիջապէս Տիոնին դարձուց Քէպէքի (Quebec) աստղ։ Ան յայտնի դարձաւ աշխարհի տարբեր երկիրներու մէջ, երբ 1982 թուականին Թոքիոյի մէջ (Ճափոն) մասնակցեցաւ Yamaha երաժշտական փառատօնին եւ ստացաւ «Լաւագոյն կատարող» մրցանակը, ինչպէս նաեւ՝ ոսկէ շքանշան լաւագոյն երգի՝ «Tellement j’ai d’amour pour toi» («Իմ մէջ այնքան սէր կայ քեզ համար») համար[7]։

1983 թուականին, դառնալով Ֆրանսայի ոսկէ սկաւառակի արժանացած քանատական առաջին կատարողը («D’amour ou d’amitié»՝ «Սէր կամ ընկերութիւն» երգին համար), Տիոն ստացաւ նաեւ մի քանի «Ֆելիքս» մրցանակ, այդ կ՛ընդգրկէր նաեւ՝ «Լաւագոյն կատարող» եւ «Տարուան յայտնութիւն» մրցանակները[7][8]։ Եւրոպայի, Ասիոյ եւ Աւստրալիոյ մէջ Տիոնին առաւել եւս յաջողութիւն բերաւ երգի միջազգային «Եւրատեսիլ 1988» փառատօնին յաղթանակը՝ Տապլինի մէջ (Իրլանտա), ուր ան ներկայացուց Զուիցերիան՝ «Ne partez pas sans moi» («Չհեռանաք առանց ինձ») երգով։[9]։ Բայց եւ այնպէս, Ամերիկեան յաջողութիւնը դեռ զինք կը սպասէր, նաեւ այն պատճառով, որ ան բացառապէս ֆրանսալեզու կատարող էր[10]։ Տասնութ տարեկանին, տեսնելով Մայքըլ Ճեքսընի ելոյթը, Տիոն յայտարարեց Անժելինին, որ Ճեքսընի պէս աստղ դառնալ կ՛ուզէ[11]։ Վստահ ըլլալով Տիոնի տաղանդով՝ Անժելիլն, այնուամենայնիւ, հասկցաւ, որ համաշխարհային առեւտրային գործառնութիւնը եւ փոխանակութիւնը (commercial) յաջողութեան հասնելու համար պէտք է փոխել անոր կերպարը[3]։ Տիոն որոշ ժամանակ անհետացաւ բեմէն՝ այդ ընթացքին արտաքինը բարելաւելու համար (stomatology) բերանի եւ ակռայի վիրահատութիւն կրելով, իսկ անգլերէնը կատարելագործելու նպատակով 1989 թուականին ընդունուեցաւ Պերլիցի (Berlitz) դպրոցը[12]։

1989 թուականին «Incognito» ալպոմի պաշտպանութեանն ուղղուած շրջագայութեան ժամանակ Տիոնը կորսնցուց ձայնը։ Ականջ եւ կոկորդ մասնագէտ (Otolaryngologist) Ուիլիըմ Կուլտը[13][14] խորհուրդ տուաւ կա՛մ վիրահատել ձայնալարերը, կամ երեք շաբաթուան ընթացքին ընդհանրապէս չօգտագործել ձայնալարերը[13]։ Տիոն ընտրեց երկրորդը եւ սկսաւ վոքալ ձայնի կրթութեան (vocal) դասեր ստանալ Ուիլիըմ Ռայլիէն[13][14], որովհետեւ, ըստ Կուլտի եւ Ռայլիի, Տիոն սխալ կ՛օգտագործէր իր ձայնալարերը[13][14]։

  1. ↑ http://www.perche-quebec.com/files/celine/individus/celine_en.htm,«[permanent dead link] Céline Dion. from the Perche to Las Vegas"
  2. ↑ «The Ultimate Diva». CNN. October 22, 2002. Retrieved September 13, 2007.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Profiles of Celine Dion, Enrique Iglesias, Moby.» Paula Zahn, Charles Molineaux, Gail O’Neill. People in the News. May 18, 2002. Transcript.
  4. ↑ Germain Georges-Herbert (1998)։ Céline: The Authorized Biography։ translated by David Homel and Fred Reed։ Dundurn Press։ էջ 16։ ISBN 1-55002-318-7 
  5. ↑ Alexander, Charles P. The Power of Celine Dion Archived 2008-06-12 at the Wayback Machine.". Time. March 7, 1994. Retrieved April 7, 2008.
  6. ↑ Sanz Cynthia (19940613)։ «North Star»։ People։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2015-10-17-ին։ արտագրուած է՝ 20120210 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Céline Dion Biography. «Canoe Jam!». Retrieved September 13, 2007.
  8. ↑ «Celine Dion Biography.» The Biography Channel. September 13, 2007.
  9. ↑ O'Connor John Kennedy (April 2, 2007)։ The Eurovision Song Contest — The Official History։ UK: Carlton Books։ ISBN 978-1-84442-994-3 
  10. ↑ Alexander, Charles P. «The Arts & Media/Music: At Age Five She Belted Out French pop tunes standing atop tables.» Time International. February 28, 1994. pg 44.
  11. ↑ Céline Dion provided by VH1.com . Retrieved August 16, 2005.
  12. ↑ «The Canadian Encyclopedia»։ Céline Dion Biography։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2006-06-23-ին։ արտագրուած է՝ July 14, 2006 
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 Bombardier Denise (2009)։ L'énigmatique Céline Dion (French)։ Albin Michel, XO éditions։ էջեր 172–173։ ISBN 978-2-84563-413-8 
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 Germain, Georges-Hébert (2010). René Angélil: Derrière le conte de fées. Michel Lafon. p. 279—280.
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/w/index.php?title=Սելին_Տիոն&oldid=216531» էջէն