Օջախ Պայտաձեւ՝ Խոյագլուխ Ծայրերով
 | |
|---|---|
| կայք |
Օջախ պայտաձեւ՝ խոյագլուխ ծայրերով (անգլ.՝ Horseshoe-shaped hearth with ram-headed ends), խոյագլուխ քանդակներով պայտաձեւ օջախ։ Հայաստանի վաղ պրոնզեդարեան յուշարձաններէն յայտնաբերուած նմանատիպ օջախները՝ զարդարուած մարդակերպ եւ կենդանակերպ քանդակներով, իւրայատուկ զոհասեղաններ եղեած են, որոնք տեղադրուած են բնակարաններու մէջ եւ անոնց շուրջ իրականացուած են երկրագործական հաւատալիքներուն առնչուող ծիսակատարութիւններ[1]։
Խոյագլուխ ծայրերով պայտաձեւ օջախը կը պահպանուի Հայաստանի պատմութեան թանգարանին մէջ[2]։
Պատմութիւն
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]Վաղպրոնզեդարեան մշակոյթին մէջ քարերով շարուած օջախներու կողքին կաւէ շարժական օջախներու առկայութիւնը կը խօսի անոնց տարբեր կիրառութիւններու մասին։ Պայտաձեւ կամ կամարաձեւ շարժական օջախները օգտայգործուած են միայն ծիսական նպատակներով։ Ըստ ընդունուած տեսակէտի՝ շարժայկան օջախները խորհրդանշած են արական սկիզբ եւ տղամարդու կողմէ տնային օջախի արգասաւորում[3]։ Շարժական օջախները դրուած են թոնիրի հանգած կրակի կամ մոխիրի վրայ, այնուհետեւ պահուած թոնիրի մէջ ակին կիպ, ուղղահայեաց դիրքով։ Վաղպրոնզեդարեան օրինակները գտնուած են քանի մը քարերով շարուած կրակարաններու վրայ։
Ծանօթագրութիւններ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- ↑ «Օջախ պայտաձև՝ խոյագլուխ ծայրերով»։ historymuseum.am։ արտագրուած է՝ 2016 թ․ նոյեմբերի 29[permanent dead link]Կաղապար:Չաշխատող արտաքին հղում
- ↑ «Հնագիտական Հավաքածու, Հայաստանի պատմության թանգարանի վեբկայք»։ historymuseum.am։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2017 թ․ հունվարի 7-ին։ արտագրուած է՝ 2016 թ․ հոկտեմբերի 6
- ↑ Լարիսա Եգանյան, Կավից պայտաձև իրեր Անիի արվարձանից
Աղբիւրներ
[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]- Հասմիկ Իսրայելյան, Պաշտամունքն ու հավատալիքները ուշ բրոնզեդարյան Հայաստանում, Ե. 1973
- Հայացք բրոնզե դարից, Ալբոմ-կատալոգ, Հայաստանի պատմության թանգարան, 2010
Այս յօդուածի կամ անոր բաժնի որոշակի հատուածի սկզբնական տարբերակի նիւթը տրամադրուած է Հայաստանի պատմութեան թանգարանի կողմէ ԳԼԱՄ ծրագրի շրջանակներուն։  |