Բիրէային տղաքը (երգ)

(Վերայղուած է Փիրէային տղաքը (երգ)-էն)
"Բիրէային տղաքը"
Song
Թողարկուած 1 Հոկտեմբեր 1960
Արտադրիչ Ժաք Լիուիս

Բիրէային Տղաքը (յուն․՝ Τα παιδιά του Πειραιά (թա բետիա թու Բիրէա)), հեղինակն է Մանոս Խածիտաքիս, յօրինուած «Երբեք Կիրակի Օրը» Ποτέ την Κυριακή ժապաւէն համար։ Երգը առաջին անգամ մեկնաբանած է Բոլի Բանու, սակայն համաշխարհային համբաւ կը շահի Մելինա Մերքուրիին Μελίνα Μερκούρη մեկնաբանութեամբ «Երբեք Կիրակի Օրը» ժապաւէնին համար․ (1960) բեմադրիչ Ժիւլ Տասեն, գլխաւոր դերակատար Մելինա Մերքուրի։ 1961-ին երգը կ՛արժանանայ Օսքար լաւագոյն ինքնատիպ երգի մրցանակին[1]։

«Բիրէային Տղաքը» աշխարհի տարածքին երգուած է բազմաթիւ երգիչներէ։

Պատմական[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Ինքնատիպ երգը, յօրինուած է ինքնաշարժի մը մէջ Մանոս Խածիտաքիսին կողմէն, «Երբեք Կիրակի Օրը» ժապաւէնի մնացեալ երգերուն ձայնագրութեան համար գացած ատեն։ Քնարերգութիւնը կը ներկայացնէ ժապաւէնին գլխաւոր դերակատար Իլիային նկարագիրը․ Իլիան, զուարթ աղջիկ մըն է որ կեանքէն, Բիրէայի նաւահանգիստին շրջակայ թաղերէն եւ անոնց բնակիչներէն, հաճոյք կ՛առնէ։ Ապրուստը կը շահի անձը պոռնկացնելով, սակայն օր մը տղամարդու մը կը հանդիպի, որ ան ալ, ինչպէս ինք, կեանքը կը լափէ[2]։

Ձայնագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

«Բիրէային Տղաքը» երգը իր հրապարակումի առաջին օրէն իսկ, բազմաթիւ լեզուներու կը թարգմանուի։ Ստորեւ գլխաւոր մեկնաբանութիւններու ցուցակը՝ ըստ երգուած լեզուին («Փիրէայի Տղաքը» երգուած է նաեւ ուրիշ լեզուներով ալ․ ինչպէս օրինակ՝ Խրուաթերէն, եբրայերէն, հնդկերէն)․-

Յունարէն․ Τα παιδιά του Πειραιά խորագրով՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Նաեւ, յունարէն լեզուով երգուած է բազմաթիւ օտար երգիչներէ կամ նուագախումբներէ, ինչպէս օրինակ՝ Լատին ամերիկեան Լես Չաքաչաս Les Chakachas[10]։

Անգլերէն․ Never On Sunday խորագրով՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Տոն Քոսթա Don Costa․ երգը 1960-ին կը հասնի մինչեւ 19-րդ դիրքին[11],
  • Տը Քորտեթս The Chordettes․ երգը 1961-ին կը հասնի մինչեւ 13-րդ դիրքին[12],
  • Պինկ Քրոսպի Bing Crosby[13],
  • Անտի Ուիլիամս Andy Williams[14],
  • Թրինի Լոփեզ Trini Lopez[15],
  • Տը ֆոր Սիզընս The Four Seasons (1962)[16],
  • Քոնի Ֆրանսիս Connie Francis [17],
  • Ճիւլի Լոնտոն Julie London [18],
  • Ըրթա Քիթ Eartha Kitt [19],
  • Բեթուլա Քլարք Petula Clark [20],
  • Ան Մարկրեթ Ann-Margret [21],
  • Լին Քորնել Lyn Cornel [22]։

Նուագարանային մեկնաբանում[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Նուագարային մեկնաբանումի ամերիկեան եւ անգլիական «Billboard»-ին ցանկին 100 լաւագոյներուն մէջ «Բիրէայնի Տղաքը» կը գրաւէ 29-րդէն միչեւ 5-րդ դիրքը՝

  • Հըրպ Ալպերթ եւ Տը ԹԻխուանաս Պրաս Herb Alpert & The Tijuana Brass [23],
  • Ճէյմս Լասթ James Last Band[24],
  • Տը Վենչըրս The Ventures (1963)[25],
  • Տը Պասքըրվիլ The Baskerville (1967)[26],
  • Չաքիթօ-Ճոն Կրեկորի Chaquito-Johnny Gregory[27],
  • Մաքատոփուլոս եւ Իր Յունական Ցայգերգը Mapkadopoulos And His Greek Serenaders[28],
  • Միրոն Ֆլորեն Myron Foren (1980)[29],
  • Պիլի Վոկ Billi Vaugh (1960)[30], Փավլօ Pavlo[31],
  • Աքըր Պիլք Acker Bilk[32]։

Ֆրանսերէն․ Les enfants du Pirée խորագրով՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Տալիտա Dalida[33],
  • Մելինա Մերքուրի [34],
  • Տարիօ Մորենօ Dario Moreno[35],
  • Լուի Մարիանօ Luis Mariano[36]։

Իտալերէն․ I ragazzi del Pireo խորագրով՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Միլվա Milva[37],
  • Տալիտա Dalida[38],
  • Նիլա Բիծի Nilla Pizzi [39]։

Սպաներէն․ Nunca en Domingo խորագրով՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Քիոմարա Ալֆարօ Xiomara Alfaro [40]։

Գերմաներէն․ Ein Schiff wird kommen խորագրով՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Լիս Ասիա Lys Assia [41],
  • Լալէ Անտերսոն Lale Anderson[42],
  • Տալիտա Dalida[43],
  • Քաթերինա Վալենթէ Caterina Valente[44],
  • Նանա Մուսխուրի [45]։

Լեհերէն․ Dzieci Pireusu խորագրով՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Մարիա Քոթերպսքա Maria Koterbska[46],
  • Հանա Սլեզինսքա եւ Եասեք Վոյճիսքի Hanna Śleszyńska, Jacek Wójcicki[47]։

Չեխերէն՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Միլան Խլատիլ, Իվեթա Սիմոնովա Milan Chladil, Yvetta Simonova[48]։

Հոլանտերէն՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Միքէ Թելքամ Mieke Telkamp[49]։

Սերպերէն՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Լիլիանա Փոթրովիչ Ljiljana Petrović[50]։

Սլովեներէն՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Հելէննա Պլայն Helena Blagne[51]։

Փորթուկալերէն՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Փաուլա Րիպաս Paula Ribas[52]։

Ֆինլաներէն Ei koskaan sunnuntaisin խորագրով՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Ֆոր Քաթս Four Cats (1960)[53],
  • Վիենօ Քեքոնեն Vieno Kekkonen (1960)[54],
  • Քաարինա Հէյքինեն Kaarina Heikkinen (1960)[55]։

Անգլերէն/Սպաներէն (հիփ-հոփ)՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Լոս Ումպրելոս Los Umbrellos (1998)[56]։

Մանտարիներէն․ 別在星期天 խորագրով՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Թերեզա Թենկ Teresa Teng (1978)[57]։

Քանթոներէն՝[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

Քանթոներէն լեզուով երգուած է բազմաթիւ երգիչներէ, հոս կը նշենք «Երազի մը պարը» Dance of a Dream ժապաւէնին մէջ (2001) ներկայացուած տարբերակը․-

Լամ Չի Չունկ Lam Chi-chung[58]։

«Բիրէայի Տղաքը» զանազան ներկայացումներու մէջ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  • Munich 2005ժապաւէնին մէջ,
  • Ճէյմս Հիլ James Hill (Քանատացի) Ուքուլեթէի ukulele վրայ կը մեկնաբանէ երգը (2006)[59],
  • Նիա Վարտալոս Nia Vardalos կ՛երգէ «Փիրէային Տղաքը» «Կեանքս աւերուած» My Life in Ruins ժապաւէնին մէջ 2009,
  • Հեռատեսիլի «The Muppet Show» յայտագրին ընթացքին, գլխաւոր դերակատարը՝ Միս Փիկի Miss Piggy երգած է «Փիրէային Տղաքը»,
  • Հանրածանօթ եգիպտացի կիթարիստ Օմար Խորշիտ Omar Khorshid «Փիրէային Տղաքը» կիթարի վրայ մեկնաբանած է[60],
  • Հարթֆորտ թատերաբեմէն Hartford Stage, Տարքօ Թրեժնաք Darko Tresnjak «Փիրէային Տղաքը» երգով կատարած է բացումը իր «Comedy of Errors» (Ուիլիամ Շէքսփիր) արտադրութեան,
  • «Գեղեցիկ աղջիկներ» Beautiful Girls ժապաւէնին մէջ, (1998),
  • Քեվին Սմիթի Kevin Smith Տողմա Dogma ժապաւէնին մէջ, (1999) (Տը Քորտեթս The Chordettes մեկնաբանում)։

[61] [62] [63] [64] [65]

Ծանօթագրութիւններ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. Փիրէային Տղաքը / «Երբեք Կիրակի Օրը» 1961 Օսքարի Մրցանակիր արժանանալու յայտարարութիւնը. Steve Allen and Jayne Meadows presenting Manos Hadjidakis the Oscar® for Best Original Song for "Never On Sunday" at the 33rd Annual Academy Awards® in 1961. Accepted by Raoul J. Levy and hosted by Bob Hope.
  2. «Երբեք Կիրակի Օրը» ժապաւէնէն տեսարան մը
  3. Փիրէային Տղաքը, առաջին ինքնատիպ մեկնաբանում Մելինա Մերքուրիէն «Երբեք Կիրակի Օրը» ժապաւէնին ընթացքին
  4. Փիրէային Տղաքը, առաջին մեկնաբանութիւնը՝ Փոլի Փանու
  5. Փիրէային Տղաքը, կ՛երգէ Նանա Մուսխուրի
  6. Փիրէային Տղաքը. Անտի Ուիլիամս Andy Williams
  7. Փիրէային Տղաքը. Փինք Մարթինի Pink Martini
  8. Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը․ կ՛երգէ Սաքիս Ռուվաս
  9. Փիրէային Տղաքը, Ժորժ Մուստաքի Georges Moustaki
  10. Փիրէային Տղաքը, Լես Չաքաչաս Les Chakachas, Los Ninos Del Pireo
  11. Փիրէային Տղաքը․ Տոն Քոսթա Don Costa
  12. Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը անգլերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգեն՝ The Chordettes
  13. Փիրէայի Տղաքը, երգին բառերը անգլերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգէ Պինկ Քրոսպի Bing Crosby - Never On Sunday
  14. Փիրէային Տղաքը. Անտի Ուիլիամս Andy Williams
  15. Փիրէային Տղաքը, Թրինի Լոփեզ Trini Lopez
  16. Փիրէային Տղաքը - Տը ֆոր Սիզընս Frankie Valli & The Four Seasons
  17. Փիրէային Տղաքը, կ՛երգէ Քոնի Ֆրանսիս Connie Francis
  18. Փիրէային Տղաքը, Ճիւլի Լոնտոն Julie London
  19. Փիրէային Տղաքը , Ըրթա Քիթ Eartha Kitt
  20. Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը անգլերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգէ Փեթուլա Քլարք Petula Clark - Never On Sunday
  21. Փիրէայնի Տղաքը, Ան Մարկրեթ Ann-Margret
  22. Փիրէային Տղաքը, Լին Քորնել Lyn Cornel
  23. Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային մեկնաբանում՝ Հըրպ Ալպերթ եւ Տը ԹԻխուանաս Պրաս
  24. Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային մեկնաբանում՝ Ճէյմս Լասթ James Last Band
  25. Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային ռոք մեկնաբանում՝ Տը Վենչըրս The Ventures- Instrumental Rock n' Roll
  26. Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային ռոք մեկնաբանում Տը Պասքըրվիլ Հաունց The Baskerville Hounds- Featuring Space Rock
  27. Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային մեկնաբանում Չաքիթօ-Ճոն Կրեկորի Chaquito-Johnny Gregory
  28. Փիրէային Տղաքը, Նուագարանային մեկնաբանում - Մաքատոփուլոս եւ Իր Յունական Ցայգերգը Mapkadopoulos And His Greek Serenaders
  29. Փիրէային Տղաքը, Միրոն Ֆլորեն Myron Foren 1980, Lawrence Welk Show - 1980
  30. Պիլի Վոկ Billi Vaugh, 1960
  31. Փիրէային Տղաքը, մեկնաբանութիւն Փավլօ Pavlo, 2008
  32. Աքըր Պիլք Acker Bilk, փողահարի վրայ մեկնաբանութիւն
  33. Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը ֆրանսերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգէ Տալիտա Dalida - Les enfants du Pirée
  34. Մելինա Մերքուրի
  35. Փիրէային Տղաքը, Տարիօ Մորենօ Dario Moreno
  36. Փիրէային Տղաքը, Լուի Մարիանօ Luis Mariano
  37. Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը իտալերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգէ Միլվա
  38. Փիրէային Տղաքը, Տալիտա Dalida - Los niños del Pireo
  39. Փիրէային Տղաքը, Նիլա Փիծի Nilla Pizzi. (Nilla Pizzi - Uno a te, uno a me (Les enfants du Pirée) - Canzonissima 1960)
  40. Փիրէային Տղաքը, Քիոմարա Ալֆարօ Xiomara Alfaro - Nunca en Domingo
  41. Փիրէային Տղաքը, Լիս Ասիա Lys Assia - Ein Schiff wird kommen
  42. Փիրէային Տղաքը, Լալէ Անտերսոն Lale Anderson Ein Schiff wird kommen (Never on Sunday) (Sonntags nie) (Das Mädchen von Piräus)
  43. Փիրէային Տղաքը Տալիտա Dalida - Ein Schiff wird kommen (Les enfants du Pirée)
  44. Փիրէային Տղաքը Քաթերինա Վալենթէ Caterina Valente - Ein Schiff wird kommen
  45. Փիրէային Տղաքը Նանա Մուսխուրի Ein Schiff Wird Kommen • Nana Mouskouri
  46. Փիրէային Տղաքը, Մարիա Քոթերպսքա Maria Koterbska
  47. Փիրէային Տղաքը, Հանա Սլեզինսքա, Եասեք Վոյճիսքի Hanna Śleszyńska & Jacek Wójcicki - Dzieci Pireusu
  48. Փիրէային Տղաքը, Միլան Խլատիլ, Իվեթա Սիմոնովա Milan Chladil, Yvetta Simonova
  49. Փիրէային Տղաքը, Միքէ Թելքամ Mieke Telkamp
  50. Փիրէային Տղաքը, Լիլիանա Փոթրովիչ Ljiljana Petrović
  51. Փիրէային Տղաքը, Հելէննա Պլայն Helena Blagne
  52. Փիրէային Տղաքը, Փաուլա Րիպաս Paula Ribas
  53. Փիրէային Տղաքը, Ֆոր Քաթս Ei koskaan sunnuntaisin • Four Cats
  54. Փիրէային Տղաքը, Վիենօ Քեքոնեն Vieno Kekkonen- Ei koskaan sunnuntaisin
  55. Փիրէային Տղաքը, Քաարինա Հէյքինեն Kaarina Heikkinen
  56. Փիրէային Տղաքը, Լոս Ումպրելոս Los Umbrellos No Tengo Dinero (Extended Mucho Mix)
  57. Փիրէայի Տղաքը, Թերեզա ԹենկTeresa Teng-別在星期天
  58. Փիրէային Տղաքը, Լամ Չի Չունկ Lam Chi-chung
  59. Փիրէային Տղաքը, Ճէյմս Հիլ James Hill. A Flying Leap ձայնապնակ
  60. Փիրէային Տղաքը - Օմար Խորշիտ Omar Khorshid
  61. Փիրէային Տղաքը, երգին բառերը ֆրանսերէնի թարգմանութեամբ, կ՛երգէ Տալիտա
  62. Փիրէային Տղաքը, կ՛երգէ Մելինա Մերքուրի, 1972
  63. «Երբեք Կիրակի Օրը» Never On Sunday (1961, #13 Billboard chart hit)(անգլերէն)
  64. «Երբեք Կիրակի Օրը» (անգլերէն)
  65. Օսքարակիր 100 լաւագոյն երգերը, 3-9-2010, Gary Trust - Oscar winners on the Hot 100(անգլերէն)

Արտաքին յղումներ[Խմբագրել | Խմբագրել աղբիւրը]

  1. «Երբեք Կիրակի Օրը» ժապաւէնը - յունալեզու ժապաւէն, անգլերէնի ենթախորագիրով
  2. Մելինա Մերքուրի կը հիւրասիրուի Էտ Սալիվան յայտագրին, իբրեւ Իլիա Տարլինկի Պրոտուէյի բեմէն երաժշտական ներկայացման գլխաւոր դերակատարը։ Melina Mercouri and cast from the Broadway production of Illya Darling performing on the Ed Sullivan Show on CBS-TV in 1967. Illya Darling is a musical with a book by Jules Dassin, music by Manos Hadjidakis, and lyrics(անգլերէն)
  3. 1967, տեսարան մը «Իլիա Տարլինկ» Illya Darling երաժշտական ներկայացումէն՝ Պրոտուէյի բեմ(անգլերէն)