«Կարապետ Պալեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added

Գծային

22:11, 28 Նոյեմբեր 2014-ի տարբերակ

Կարապետ Ամիրա Պալեան (1800-1866 թթ․), սուլթանական ճարտարապետ Պալեաններու ամիրայական ընտանիքին հռչակաւոր ներկայացուցիչը։

Կարապետ Ամիրա ծնած է 1800–ին, իր հօրը մահուան ատեն թէեւ երիտասարդ, սակայն վարժ ըլլալով ճարտարապետական արուեստին մէջ, իր հօրը տեղ կ'անուանուի ճարտարապետ՝ կայսերական պալատին, իր քեռայրին Սէրվէրեան Յովհաննէս ամիրային հետ։

Իր արուեստին մէջ ցոյց տուած ճարտարութեան շնորհիւ՝ Կարապետ խալֆա, կ'արժանանայ բարձրագոյն գնահատման, ուստի կը ստանայ ազգին մէջ արաջնակարգ դիրք։ Բարեսիրտ եւ գթած ըլլալով, հետամուտ կ՛ըլլայ բարենպատակ հաստատութեանց հաստատման ու բարգաւաճման։ Ուսումնասէր` ազգին մէջ դաստիարակութիւն տարածելու համար ջանք չէ խնայած։ Կրօնասէր` խստապահանջ եղած հաւատալիքներու ու աններող անոնց դէմ, որոնցմէ կը կասկածէ, թէ՝ չեն յարգեր հայ եկեղեցւոյ աւանդութիւնները։

1832–ին, երբ Պեզճեան ձերնարկեց հիմնել Եէտի-Գուլէի Ազգ. հիւանդանոցը, իր գլխաւոր աջակիցն էր Կարապետ ամիրան, որ Սէրվէրեան Յովհաննէս ամիրայի հետ հիւանդանոցի շէնքին ճարտարապետը հանդիսացաւ։ Քիչ ետք 1836–ին, միշտ իր քեռայրին հետ, Սկիւտարի մէջ բարձրագոյն ուսումնարան մը հաստատելու գաղափարը ունեցաւ։ Իրենց նախաձերնութեամբ ժամանակին ամիրաները գումարուեցան Պատրիարքարան` Աղաւնի Պատրիարքի նախագահութեան տակ, Օգոստոս 26–ին։ Այդ ժողովին մէջ որոշուեցաւ Սկիւտարի Երուսաղէմատան խարխուլ վանքը վերաշինելով բանալ ճեմարանը։ Ամիրաները յանձն առին ճեմարանին տարեկան ծախքին համար Երուսաղէմի վանքը վճարեց 20000 ղրուշ։ Շէնքին հիմնարկութիւնը կատարուեցաւ Սեբտեմպեր 18–ին եւ երկու տարի ետք 1838–ի Դեկտեմբեր 9–ին Ճեմարանը կը բացուի։

Սկիւտարի ճեմարանը Ազգին առաջին բարձրագոյն վարժարանը եղաւ այսպէս ու մանկավարժական նոր սկզբունքներու համաձայն կառավարուելով կարող ուսուցիչներու ձեռքով հասցուց զարգացած աշակերտներ։ Ծանօթ են նաեւ դժբախտաբար այն վէճերը, որոնք տեղի տուին՝ կրթական սոյն հաստատութիւնը դուռ բանալով ժողովուրդին ու ամիրաներուն մէջ եղած կռիւներուն, որոնց միջոցին Պալեան ամիրան էսնաֆներուն կողմը կը բռնէր միշտ։

1847–ին Կարապետ ամիրա աջակցելով վառօդապետ ամիրաներուն, Ճէզայիրլեանի, եւ Կրճիկեան Յակոբ էֆէնտիի` գլխաւոր ջանագիրներէն մէկը եղաւ որպէսի հաստատուի հոգեւոր, ինչպէս նաեւ գերագոյն ժողովները, այս վերջնոյն կը մասնակցէին էսնաֆներն ալ, եւ ահա ստորագրել տուին Մատթէոս Պատրիարքի բագրիր, մը որով այս կառավարութենէն արտօնութիւն կը խնդրուէր երկու ժողովներուն կազմակերպութեան։

Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Արեւմտահայերէն յօդուածներ

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
-'''Կարապետ Ամիրա Պալեան''' [[1800]] - [[1866]]
+'''Կարապետ Ամիրա Պալեան''' ([[1800]]-[[1866]] թթ․), սուլթանական ճարտարապետ Պալեաններու ամիրայական ընտանիքին հռչակաւոր ներկայացուցիչը։
-Կարապետ Ամիրա ծնած է [[1800]]ին, իր հօրը մահուան ատեն թէեւ երիտասարդ սակայն վարժ ըլլալով ճարտարապետական արուեստին մէջ, իր հօրը տեղ կ'անուանուի ճարտարապետ կայսերական պալատին, իր քեռայրին [[Սէրվէրեան Յրվհաննէս]] ամիրային հետ։
+Կարապետ Ամիրա ծնած է [[1800]]–ին, իր հօրը մահուան ատեն թէեւ երիտասարդ, սակայն վարժ ըլլալով ճարտարապետական արուեստին մէջ, իր հօրը տեղ կ'անուանուի ճարտարապետ՝ կայսերական պալատին, իր քեռայրին [[Սէրվէրեան Յովհաննէս]] ամիրային հետ։
-Իր արուեստին մէջ ցոյց տուած ճարտարութեան շնորհիւ [[Կարապետ]] ''խալֆա'' կ'արժանանայ բարձրագոյն գնահատման և ասով կը ստանայ ազգին մէջ արաջնակարգ գիրք։
-Բարեսիրտ և գթած ըլլալրվ, հետամուտ եղաւ բարենպատակ հաստատութեանց հաստատման և բարգաւաճման։ Ունումնասէր` ազգին մէջ դաստիարակութիւն տարածելու համար ջանք չը խնայեց։ Կրօնասէր` խստապահանջ եղաւ հաւատալիքներու և աններող անոնց դէմ` որոնցմէ կը կասկածեր թէ չեն հարգեր հայ եկեղեցւոյ աւանդութիւնները։
+Իր արուեստին մէջ ցոյց տուած ճարտարութեան շնորհիւ՝ Կարապետ ''խալֆա'', կ'արժանանայ բարձրագոյն գնահատման, ուստի կը ստանայ ազգին մէջ արաջնակարգ դիրք։
-[[1832]]ին, երբ [[Պեզճեան]] ձերնարկեց հիմնել [[Եէտի-Գուլէ]]ի Ազգ. հիւանդանոցը, իր գլխաւոր աջակիցն էր [[Կարապետ]] ամիրեա` որ [[Սէրվէրեան Յովհաննէս]] ամիրայի հետ հիւանդանոցի շէնքին ճարտարապետը եղաւ։ Քիչ ետքը [[1836]]ին միշտ իր քեռայրին հետ ''Սկիւտարի'' մէջ բարձրագոյն ուսումնարան մը հաստատելու գաղափարը ունեցաւ։ Իրենց նախաձերնութեամբ ժամանակին ամիրաները գումարուեցան Պատրիարքարան` [[Աղաւնի Պատրիարք]]ի նախագահութեան տակ, Օգոստոս [[26]]ին։ Այդ ժողովին մէջ որոշուեցաւ ''Սկիւտարի'' Երուսաղէմատան խարխուլ վանքը վերաշինելով բբանալ ճեմարանը։ Ամիրաները յանձն առին ճեմարանին տարեկան ծախքին համար Երուսաղէմի վանքը վճարեց 20000 ղրուշ։ Շէնքին հիմնարկութիւնը կատարուեցաւ Սեբտեմպեր [[18]]ին և երկու տարի ետք [[1838]] Դեկտեմբբեր [[9]]ին Ճեմարանը կը բացուէր։
+Բարեսիրտ եւ գթած ըլլալով, հետամուտ կ՛ըլլայ բարենպատակ հաստատութեանց հաստատման ու բարգաւաճման։ Ուսումնասէր` ազգին մէջ դաստիարակութիւն տարածելու համար ջանք չէ խնայած։ [[Կրոն|Կրօն]]ասէր` խստապահանջ եղած հաւատալիքներու ու աններող անոնց դէմ, որոնցմէ կը կասկածէ, թէ՝ չեն յարգեր հայ [[Եկեղեցի|եկեղեցւոյ]] [[Ավանդություն|աւանդութիւն]]ները։
+[[1832]]–ին, երբ [[Պեզճյան մայր վարժարան (Թուրքիա)|Պեզճեան]] ձերնարկեց հիմնել [[Եէտի-Գուլէ]]ի Ազգ. հիւանդանոցը, իր գլխաւոր աջակիցն էր [[Կարապետ]] ամիրան, որ [[Սէրվէրեան Յովհաննէս]] ամիրայի հետ հիւանդանոցի շէնքին ճարտարապետը հանդիսացաւ։ Քիչ ետք [[1836]]–ին, միշտ իր քեռայրին հետ, ''Սկիւտարի'' մէջ բարձրագոյն ուսումնարան մը հաստատելու գաղափարը ունեցաւ։ Իրենց նախաձերնութեամբ ժամանակին ամիրաները գումարուեցան Պատրիարքարան` Աղաւնի Պատրիարքի նախագահութեան տակ, [[Օգոստոս]] [[26]]–ին։ Այդ ժողովին մէջ որոշուեցաւ ''Սկիւտարի'' Երուսաղէմատան խարխուլ վանքը վերաշինելով բանալ ճեմարանը։ Ամիրաները յանձն առին ճեմարանին տարեկան ծախքին համար Երուսաղէմի վանքը վճարեց 20000 ղրուշ։ Շէնքին հիմնարկութիւնը կատարուեցաւ Սեբտեմպեր [[18]]–ին եւ երկու տարի ետք [[1838]]–ի [[Դեկտեմբեր]] [[9]]–ին Ճեմարանը կը բացուի։
-Սկիւտարի ճեմարանը Ազգին առաջին բարձրագոյն վարժարանը եղաւ այսպէս և մանկավարժական նոր սկզբունքներու համաձայն կառավարուելով կարող ուսուցիչներու ձերքով հասցուց զարգացած աշակերտներ։ Ծանօթ են նաև դժբաղդաբար այն վէճերը որոնք տեզի տուաւ կրթական սոյն հաստատութիւնը դուռ բանալով ժողովուրդին և ամիրաներուն մէջ եղած կռիւներուն որոնց միջոցին Պալեան ամիրեան [[եսնաբներ]]ուն կողմը կը բռնէր ժիշտ։
+Սկիւտարի ճեմարանը Ազգին առաջին բարձրագոյն վարժարանը եղաւ այսպէս ու մանկավարժական նոր սկզբունքներու համաձայն կառավարուելով կարող ուսուցիչներու ձեռքով հասցուց զարգացած աշակերտներ։ Ծանօթ են նաեւ դժբախտաբար այն վէճերը, որոնք տեղի տուին՝ կրթական սոյն հաստատութիւնը դուռ բանալով ժողովուրդին ու ամիրաներուն մէջ եղած կռիւներուն, որոնց միջոցին Պալեան ամիրան էսնաֆներուն կողմը կը բռնէր միշտ։
-[[1847]]ին Կարապետ ամիրա աջակցելով վառօդապետ ամիրաներուն, [[ճէզայիրլեան]]ի, և [[Կրճիկեան Յակոբ]] էֆէնտիի` գլխաւոր ջանագիրներէն մէկը եղաւ որպէսի հաստատուի հոգեւոր, ինչպէս նաև գերագոյն ժողովները, այս վերջնոյն կը մասնակցէին [[եսնաֆներ]]ն ալ, և ահա ստորագրել տուին [[Մաթէոս Պատրիարգ]]ի բագրիր մը որով կայս կառավարութենէն արտօնութիւն կը խնդրուէր երկու ժողավներուն կազմակերպութեան։
+[[1847]]–ին Կարապետ ամիրա աջակցելով վառօդապետ ամիրաներուն, Ճէզայիրլեանի, եւ [[Կրճիկեան Յակոբ]] էֆէնտիի` գլխաւոր ջանագիրներէն մէկը եղաւ որպէսի հաստատուի հոգեւոր, ինչպէս նաեւ գերագոյն ժողովները, այս վերջնոյն կը մասնակցէին էսնաֆներն ալ, եւ ահա ստորագրել տուին Մատթէոս Պատրիարքի բագրիր, մը որով այս կառավարութենէն արտօնութիւն կը խնդրուէր երկու ժողովներուն կազմակերպութեան։
-[[Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Արևմտահայերեն հոդվածներ]]
+[[Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Արեւմտահայերէն յօդուածներ]]
 {{DEFAULTSORT:Պալեան, Կարապետ}}